موسسه بیت النور کرج
🎙صوت درس تفسیر؛ سوره مبارکه #حمد 📆 #جلسه_۱۸ 🔺مفسر: علامه جوادی آملی @beytonoor
#یک_آیه_یک_تفسیر
🔖سوره مبارکه #حمد
《ایاک نعبد و ایاک نستعین》
1⃣ #عبادت غیر خدا تنها در محدوده عبادت خداست و لذا اگر پدر و مادر یا پیامبر اکرم را اطاعت میکنیم به علت دستور خداوند است و در اصل این عبادت خداست لذا اطاعت از دستورات حرام آنها، جایز نیست.
🔺پس «انِ الحکمُ الّا لله» قابل تخصیص نیست چون اطاعت تنها برای خداست و دیگران استقلالی در تبعیت شدن ندارند.
2⃣ جمله «لا اله الّا الله» تنها یک مفهوم دارد نه اینکه شامل یک مفهوم نفی و یک مفهوم اثبات باشد زیرا می گوید: (جز خدایی که فطرت همه شما پذیرفته، خدایی نیست). یعنی وجود خدا توسط هر فطرتی پذیرفته شده و مشخص است و نیاز به تذکر ندارد و این جمله، تنها غیر خدایِ مقبولِ #فطرت را نفی می کند. لذا همه پیامبران از جمله هود و صالح و شعیب در قرآن گفته اند: ما لکم من الهٍ غیره.
3⃣ دو عامل باعث میشود انسان نتواند عابد و موحد شود: عامل درون یعنی #هوس و عامل بیرون یعنی #شیطان
🔺هوس به عنوان عامل درونی، بزرگترین دشمن انسان است، او را از عبادت، تحصیل و سایر کمالات باز میدارد و جز افسوس در پیری چیزی برایش باقی نمیگذارد لذا هوس کاری با انسان می کند که هیچ دشمنی نمیتواند بکند.
🔺شیطان به عنوان عامل بیرونی و ضعیف برای تاثیر بر انسان، راهی جز نفوذ از طریق عامل درونی یعنی هوس ندارد.
4⃣ وقتی انسان بگوید: «من هر کاری دلم بخواهد میکنم» مشخص است که مشرک بوده و مطیع الهه درونیست و لذا گفتنِ «ایاک نعبد» توسط او در نماز، جز لفظی مجازی و غیر حقیقی نیست.
5⃣ #موحد واقعی کسی نیست که خدا را تنها بخاطر ایجاد گندم شکر کرده و خود را سازنده و خورنده نان میداند.
🔺 غیر از ایجاد گندم، پخت نان و خوردن آن نیز فعل خداست که از طریق وسیله ای چون ما صورت میگیرد. قدرت سیر شدن از آن خداست و به همین جهت وی در مورد جهنمیان میفرماید: «لیس لهم طعامٌ الّا من ضریع، لا یُثمِنُ و لا یُغنی من جوع» یعنی غذایی که به آنها داده میشود آنها را سیر نمیکند و خاصیت سیر کنندگی در آن نیست!
لذا تمام صفات و افعال در جهان تنها برای خداست و برای دیگران در هیچ فعلی، #استقلال وجود ندارد. پس توحید در این است که او را تنها فاعل مستقل بدانیم.
📜تفسیر تسنیم؛ نوشته علامه جوادی آملی
@beytonoor
#یک_آیه_یک_تفسیر
سوره مبارکه #حمد
🔺 بسم الله یعنی استعینوا بسم الله ، یعنی استعانت میکنم بنام خدا تا هدف این سوره را بفهمم و در من تاثیر کند و نورانی شوم. حال امکان ندارد که سوره را بخواند و #نورانی بشود و اینرا نفهمد. حال اگر نورانیتی در حالات خود ندید باید بداند که به معنا و هدف سوره نرسیده است.
🔺 این نام چنان مقدس است که باید #تسبیح شود یعنی:
۱. در مکانها و افعال باطل این نام را نبرد.
۲. برای هر کار حق و درستی ابتدا این نام را برده شود.
۳. در کنارش نام دیگری نبرند و نگویند بنام خدا و خلق خدا. یا اینکه اول خدا و بعد دیگری.
خدا این نام را هم مبارک گرداند(تبارک اسم ربک) و هم فرمود تسبیح کنید (سبح اسم ربک).
خدا هم باید تنزیه شود از صفاتی مانند شبیه داشتن و هم تسبیح شود به صفاتی مثل خالق بودن. پس هم باید خود خدا #تسبیح و #تنزیه شود و هم نامش. نامش هم برکت است.
🔺 اگر کاری را بحق و باطنا با نام خدا شروع کنیم و اعتنایی به دیگر ابزار نکنیم این اسم اعظم در بسم الله ظهور میکند و کار نوح را می کند. وسایل عادی را نباید عامل دانست بلکه همه چیز بدست خداست و هر چه او بخواهد انجام می شود. پس در کنار نامش هیچ نام دیگری نباید برد.
🔺 روایت است که حضرت امیر گفته تمام قرآن در بسم الله و تمامش در باء آن و تمامش در نقطه زیر باء است و من آن نقطه ام! حال اگر ما چنین روایاتی را نمیفهمیم همان بهتر است که آهسته از کنارش رد شویم نه آنکه آن را انکار کنیم! خیر هر چیزی بطنی دارد و هر باطنی باطنی دیگر. به همین جهت است که امیرالمومنین میفرماید: تمام اسرار گذشته و آینده جهان در همین قرآن( ۳۰۰ صفحه ای) هست! اسرار و باطن را مقربون می دانند (یشهده المقربون) پس اگر انسان بجایی رسید که جز خدا خواسته ای نداشت خیلی از اسرار و بواطن را میابد.
🔺 چیزی که هنگام مردنش نام خدا بر آن برده نشود مردار است و قابل خوردن نیست.
اسم اعظم هم اینطور است. #اسم_اعظم حرف نیست که با حرف کسی بالا برود بلکه انسان با مقام انسانی بالا میرود پس اگر بسم الله توسط #موحد واقعی گفته شود منشا کارهای با برکت و فوق العاده می شود. پس اسم اعظم کلمه خاصی نیست که تا گفتیم مرده زنده شود! بلکه مقام انسانیست که به آن اسم قدرت اثر می دهد. اسم اعظم یک لفظ یا بلکه این مقام انسانیست که به نام خدا، قدرت عمل کردن و اعظم بودن می دهد
🔷خلاصه:
نام خدا هم باید تسبیح شود هم باید تنزیه شود هم باید تکریم شود. اگر کاری خود خیر و حق باشد و توسط شخص خیر و با نیت خیر انجام شود کار اسم اعظم را می کند و به منزل می رسد. پس اسم اعظم نه لفظ است نه معنیست بلکه درجه ای از مقامات اولیاءالله است که وقتی آنها این اسم را میآورند کار اسم اعظم را می کند. (بسم الله مجراها و مرساها) مجرای کارها بسم الله است.
📚تفسیر تسنیم، نوشته آیت الله جوادی آملی
@beytonoor