خطبه امیرالمومنین علی(ع) در عید فطر
قسمت اول
به علت طولانی بودن خطبه، با پوزش از وجود مقدس حضرت امیر(ع) فقط به بخش های کوتاهی اشاره می کنیم که اهمّ آنها از این قرار است.
الف: اقرار به توحید
توحید ریشه تمام مسائل دینی است؛ هم اصول دین بر پایه توحید استوار است و هم فروع آن، و همین طور اخلاق و خودسازی در پرتو توحید معنی می یابد. نه تنها تشریع که نظام تکوین نیز بر اساس توحید استوار شده و حدوث و بقای آن بستگی تام به ذات خدای یگانه دارد. انسانی که در پی سازندگی است و با روزه ماه مبارک رمضان آن را آغاز و در عیدفطر جشن خودسازی می گیرد، برای ماندگاری شادی خویش و شادابی و طراوت آن باید توحید و ریشه آن را در وجود خویش محکم نماید.
علی علیه السلام توحید را با تمام ابعادش مورد اشاره قرار می دهد، در مورد توحید ذاتی می فرماید:
«وَنَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الّا اللهُ وَحْدَهُ لاشَریک لَهُ..» و شهادت می دهیم که معبودی جز خدای یگانه ای که شریک ندارد، نیست. »
و همین طور به توحید در خالقیت «خَلَقَ الْسَّمواتِ»، توحید در مالکیت «لَهُ ما فِی الْسَّمواتِ وَ ما فِی اْلاَرْضِ»، توحید در استعانت و کمک خواستن «هُوَ اَهْلُهُ وَ نَسْتَعِینُهُ» و بارها به توحید ذاتی اشاره می کند.
ب: ستایش و حمد خدا
یقیناً در هستی هرچه مورد ستایش قرار می گیرد، برگشت به خداوند دارد؛ چرا که همه نعمتها و زیبائیها و کمالات از اوست. شاعر چه زیبا گفته است:
علی علیه السلام در این خطبه به روزه داران و کسانی که جشن عید برپا کرده اند، تعلیم می دهد که ستایش و حمد الهی را فراموش نکنند؛ اگر موفق به خودسازی و روزه داری شدند و اگر عبادت و شب زنده داری نمودند، باید ستایشگر توفیق الهی و عنایت او باشند؛ آن حضرت، ستایش الهی را در ابعاد مختلف مطرح نموده است:
۱. ستایش در برابر خلقت آسمان ها و زمین و به وجودآوردن شب و روز و تاریکی ها و روشنی که منبع نعمت های بی شماری برای بشریت است: «اَلْحَمْدُ لِلّهِ اْلَّذِی خَلَقَ اْلْسَمواتِ وَ اْلْاَرْضَ وَ جَعَلَ اْلْظُّلُماتِ وَ اْلْنُّورَ ؛
ستایش مخصوص خدائی است که آسمانها و زمین را آفرید و تاریکیها و نور را قرار داد»
۲. ستایش به خاطر مالکیت هستی
«وَ الْحَمْدُ لِلّهِ اْلَّذِی لَهُ ما فِی الْسَّمواتِ وَ ما فِی اْلاَرْضِ؛ ستایش مخصوص خدائی است که آنچه در آسمانها و زمین است از اوست»
۳. ستایش به خاطر علم بی منتهای الهی:
«وَ لَهُ الْحَمْدُ فِی الآخِرَه وَ هُوَ الْحَکیمُ الْخَبِیرُ یعْلَمُ ما یلِجُ فِی الْاَرْضِ وَ ما یخْرُجُ مِنها وَ ما ینْزِلُ مِنْ الْسَّماءِ وَ ما یعْرُجُ فِیها؛ و برای اوست حمد در آخرت و اوست حکیم بسیار دانا؛ می داند آنچه را در زمین فرو می رود، و آنچه را که از آن خارج می شود و آنچه از آسمان نازل می شود و یا به آسمان عروج می کند»
مطرح کردن علم فراگیر الهی می تواند در تربیت و سازندگی انسان نقش مهمّی داشته باشد.
اگر کسی بداند که خداوند از تفکر و اندیشه او و از پنهان ترین مکانها آگاهی دارد، نسبت به رفتار و اعمال خویش بیشتر مواظبت می کند و بر کنترل خویش می افزاید.
به خاطر همین بعد تربیتی و سازندگی است که حضرت در بخش دیگر خطبه مجدّداً این مسئله را
گوشزد نموده و می فرماید:
«یعْلَمُ ما تُخْفِی الْنُفُوسُ وَ ما تَجِنُّ الْبِحارُ وَ ما تَواری مِنهُ ظُلْمَه وَ لا تَغِیبُ عَنْهُ غائِبَه؛ خدا می داند آنچه نفسها [دلها] مخفی نموده است و آنچه زیر دریاهاست و آنچه را تاریکی از او مستور نموده است. و هیچ پنهانی از او پوشیده و پنهان نیست.»
۴. ستایش بخاطر نگهداری آسمانها و زمین:
«وَالْحَمْدُ لِلّهِ الْذِی یمْسِک الْسَّماءَ اَنْ تَقَعَ عَلَی الْاَرْضِ اِلّا بِأِذْنِهِ؛ و ستایش برای خدائی است که آسمان را از سقوط بر زمین [با جاذبه] نگهداشته است مگر اجازه [الهی برسقوط] باشد.»
۵. ستایش به این جهت که در درگاه الهی نا امیدی و یأس وجود ندارد:
«وَالْحَمْدُ لِلّهِ الَّذی لا مَقْنُوطٌ مِنْ رَحْمَتِهِ وَ لا مَخْلُوٌّ مِنْ نِعْمَتِهِ وَ لا مُؤیسٌ مِنْ رَوْحِهِ؛ و ستایش برای خدائی است که ناامیدی از رحمت او وجود ندارد، و نه تهیدستی از نعمت او و نه مأیوسی از روح و رحمت او»
باز بودن در رحمت الهی و اینکه کسی حق ندارد از این درگاه نا امید شود، خود در بالندگی و نشاط پایدار انسان سخت مؤثر است. و در عید و روز شادی باید امیدواری به رحمت خدا و نعمتهای او تقویت شود، تا خوشحالیها دائمی و پایدار گردد. و در یک کلام حمد و ستایش جامع الهی را این گونه بیان می دارد:
«وَ نَحْمَدُهُ کما حَمِدَ نَفْسَهُ وَ کما اَهْلُهُ ؛ و خدا را ستایش می نمائیم آنچنان که خودش را ستایش نموده است و چنان که او سزاوار آن است. »
... این مبحث ادامه دارد.
#عید_فطر
#خطبه_عیدفطر ۱
#فروغ_کلام_امیرالمؤمنین قسمت ششم
#دارالقرآن_فاطمةالزهراءبضعةالرسول(س)
@mactabb
خطبه امیرالمومنین علی(ع) در عید فطر
قسمت دوم
در جلسه قبل بیان شد که حضرت امیر(ع) خطبه شان را با ستایش پروردگار آغاز کردند و حال ادامه خطبه ...
ج: شهادت بر رسالت
امیرمؤمنان در فراز دیگری از خطبه خود، ضمن شهادت بر رسالت پیامبر اکرم(ص)، به خدمات فراوان و تلاش پیگیر آن حضرت اشاره کرده و فرمود:
«وَ نَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ نَبِیهُ وَ رَسُولُهُ الی خَلْقِهِ وَ اَمِینُهُ عَلی وَحْیهِ وَ اَنَّهُ قَدْ بَلَّغَ رِسالاتِ رَبِّهِ وَ جاهَدَ فی اللهِ الحائِدینَ عنه العادِلینَ بِهِ ؛
شهادت می دهیم که به راستی محمد بنده و نبی و فرستاده خداست به سوی خلقش و امین وحی اوست. و براستی رسالت پروردگارش را رساند و در راه خدا با رویگردانان و کناره گیران از او جهاد نمود.»
د: توصیه به تقوا
فلسفه و حکمت وجوب روزه این است که روزه داران به تقوا برسند:
یا اَیهَا الَّذینَ آمَنوُا کتِبَ عَلَیکمُ الصِیامُ کما کتِبَ عَلی الَّذینَ مِنْ قَبلِکمْ لََعَلَّکمْ تَتَّقونَ؛
«ای کسانی که ایمان آورده اید، روزه بر شما نوشته شد (واجب شد) همان گونه که بر مردمان قبل از شما نوشته شده بود؛ شاید پرهیزگار شوید»
تقوا مهمترین عامل در پاکیزگی درون انسان و رشد و شکوفایی ریشه های معنوی است، به این جهت در روز عید هم برای استمرار نشاط درونی، داشتن تقوا مورد تأکید قرار می گیرد.
«اُوْصِیکمْ بِتَقْوَی اللهِ الَّذی لاتَبْرَحُ مِنْهُ نِعْمَه...؛
شما را به تقوای خدایی که نعمتش به آخر نرسد، توصیه می کنم»
خداوند نیز در قرآن کریم بارها مردم را به تقوا توصیه نموده است.
«اّلَّذی رَغَّبَ فِی الْتَّقْوی وَ زهَّدَ فِی الْدُّنیا وَ حَذَّرَ المَعاصِی؛ خدائی که به تقوا تشویق نموده، به زهد در دنیا سفارش نموده، و از گناهان برحذر داشته است»
مهمترین نقش تقوا نگهداری از گناهان است؛ چنان که حضرت بعد از نام بردن برخی گناهان می فرماید: «عَصَمنا اللهُ وَاِیاکمْ بِالتَّقوی؛ خداوند ما و شما را به[ وسیله] تقوا حفظ نماید»
در جلسه بعد ویژگی های دنیا را از نگاه امیرالمؤمنین بیان خواهیم کرد.
... این مبحث ادامه دارد.
#عید_فطر
#خطبه_عیدفطر ۲
#فروغ_کلام_امیرالمؤمنین قسمت هفتم
#دارالقرآن_فاطمةالزهراءبضعةالرسول(س)
@mactabb
خطبه امیرالمومنین علی(ع) در عید فطر
قسمت سوم
دراین قسمت از خطبه، حضرت به وصف دنیا می پردازند...
ه . وصف دنیا
یقیناً برای پاکیزگی درون و تقویت ریشه های معنوی و استمرار نشاط واقعی، شناخت دنیا و نحوه برخورد انسان با آن لازم است.
لذا علی علیه السلام می فرماید:
«وَ الدُّنیا دارٌکتَبَ اللهُ لَها الفَناءَوَ لِاَهلِها مِنها الجَلاءَ فأکثَرُهُمْ ینْوی بَقائَها؛
دنیا خانه ایست که خدا برای آن فنا را مقرر کرده است و برای ساکنان آن کوچیدن از آن را، [با این حال] اکثرشان قصد ماندن در دنیا را دارند»
سفارشهای حضرت در برخورد با دنیا از این قرار است:
۱. حالت کوچ از دنیا داشته باشید«فَارتَحِلُوا مِنها»
۲. به کم قانع باشید« وَ لا تَطْلُبوا مِنها أَکثَرَ مِن الْقَلیل؛ بیشتر از اندک از آن نجوئید»
۳. بیش از اندازه نخواهید «وَ لاتَسْأَلوا مِنها فَوْقَ الکفافِ؛ بیش از حد کفایت از آن درخواست نکنید»
۴. مانند مرفهین بی درد رفتار نکنید.
«وَ لاتَمُدُّنَّ اَعْینَکمْ مِنها اِلی ما مُتِّعَ المُترِفُونَ بِهِ؛ چشمهایتان را از دنیا به سوی آنچه که خوشگذرانها به وسیله آن بهره داده شده اند، نورزید»
۵. دنیا را ساده بگیرید.
«وَ اسْتَهِینوا بِها ؛ دنیا را سبک بشمارید.»
۶. دنیا را وطن قرار ندهید. «وَ لاتُوَطِّنوها»
۷. از رنج دنیا استقبال کنید.
«وَ اَضِرُّوا بِاَنْفُسِکمْ فیها؛ بدنهایتان را در دنیا به سختی بیندازید»
۸. از تجملات و خوشگذرانی دوری کنید.
«وَ اِیاکمْ وَالْتَّنَعُّم؛ از خوشگذرانی و نازپروردگی دوری کنید.»
۹. از سرگرمی، لهویات و بیهودگی دوری کنید.
« وَ التَّلَهّی وَالفاکهاتِ... »
۱۰. قبل از مرگ توبه کنید.
« اَلا اَفَلا تائِبٌ مِنْ خَطِیئَتِهِ قَبْلَ یوْمِ مَنِیتِهِ ؛ آیا توبه کننده ای از خطا نیست که قبل از مردنش توبه کند»
۱۱. دنیا جای عمل و کشت است.
«اَلا عامِلٌ لِنَفْسِهِ قَبْلَ یوْمِ بُؤْسِهِ وَ فَقْرِهِ ؛ آیا عمل کننده [خیر] برای خود قبل از روز سختی و نداریش نیست؟»
... این مبحث ادامه دارد.
#عید_فطر
#خطبه_عیدفطر ۳
#فروغ_کلام_امیرالمؤمنین قسمت هشتم
#دارالقرآن_فاطمةالزهراءبضعةالرسول(س)
@mactabb
خطبه امیرالمومنین علی(ع) در عید فطر
قسمت چهارم
در این جلسه فرازهایی از خطبه را در خصوص عید و وظایفی که بر عهده ماست را بازگو می کنیم؛
و. عید و وظایف ما
در بخشهای پایانی خطبه، حضرت با صراحت اعلام می دارد که امروز عید است و عید به معنای تمام شدن مسئولیت و آغاز شادیهای بی ریشه و پایه نیست؛ بلکه آغاز مسئولیت و حفظ ریشه ها و پایه ها برای دوام نشاط و شادابی واقعی و ریشه دار است؛
از این رو فرمود:
« اَلا اِنَّ هذا الْیوْمَ یوْمٌ جَعَلَهُ اللهُ لَکمْ عِیداً وَ جَعَلَکمْ لَهُ اَهْلاً ؛
بیدار باشید براستی امروز روزی است که خدا آن را برای شما عید قرار داده است و شما را اهل آن قرار داده است.»
حال که عید است چه باید کرد؟
آیا با تمام شدن ماه مبارک رمضان، سازندگی و خودسازی تمام شد و یا همچنان باید ادامه یابد؟ امیرمؤمنان بر این عقیده است که درون سازی و تقویت ریشه های معنوی لحظه ای قطع نمی شود؛ حتی در روز عید، چرا که نشاط واقعی بستگی به سلامت روحی، معنوی و عملی رسیدید؟
فرمود: خدا می فرماید: «مرا یاد کنید، شما را یاد می کنم»
۲. دعا و درخواست حاجت
«وَادْعُوهُ یسْتَجِبْ لَکمْ؛ خدا را بخوانید [و درخواست حاجت کنید]برای شما اجابت می کند»
۳. فطریه
«وَاَدُّوا فِطْرَتَکمْ فَاِنَّها سُنَّه نَبِیکمْ وَ فَرِیضَه واجِبَه مِنْ رَبِّکمْ؛ و فطریه خود را ادا کنید، زیرا آن سنت پیغمبر شما و فریضه واجب شده از طرف پروردگار شماست»
۴. اطاعت اوامر خدا
ماه رمضان ماه تمرین برای اطاعت امر خداوند است. این یک ماه تمرین باید باعث اطاعت همیشگی از امر خدای متعال گردد؛
از این رو می فرماید:
«وَ اَطِیعُوا اللهَ فِیما فَرَضَ عَلَیکمْ وَ اَمَرَکمْ بِهِ ؛
خدا را در آنچه بر شما واجب کرده و امر فرموده اطاعت کنید.»
سپس حضرت نمونه هایی از اوامر الهی را مثال می زند مانند
برپاداشتن نماز «مِنْ اِقامِ الْصَّلوه»؛
پرداخت زکات «وَ اِیتاءِ الْزَّکوه»؛
حج خانه خدا «وَ حِجَّ البَیتِ»؛
[ گرفتن ] روزه رمضان «وَ صَوْمِ شَهْرِ رَمَضانَ»؛
امر به معروف و نهی نمودن از منکر «وَالاَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ الْنَّهْی عَنِ الْمُنْکرِ»؛
و نیکی کردن به زنان، کنیزان و بردگان خود «وَالاِحْسانِ اِلی نِسائِکمْ وَ...»
۵. پذیرش نواهی خدا
اطاعت، دو بُعدی و دوشاخه ای است؛ هم باید دستورات و اوامر الهی اطاعت شود و هم نواهی او. به این معنا که از ارتکاب آنچه خدا نهی فرموده خودداری شود.
«وَ اَطِیعُوا اللهَ فِیما نَهاکمْ عَنْهُ ؛ خدا را در آنچه شما را از آن نهی کرده است، اطاعت کنید»
و از میان اموری که نهی شده است، به برخی از آنها که جنبه حیاتی دارد اشاره می کند.
یک. تهمت خلاف عفت زدن [و آبروی مردم را بردن]
«مِنْ قَذْفِ المُحْصَنَه؛ از تهمت زنا زدن به انسان پاک.
دو. انجام فاحشه و تن به هرزگی دادن «وَاِتْیانِ الْفاحِشَه»
سه. شراب خواری که امّ الفساد و کلید بازشدن بسیاری از گناهان شمرده می شود«وَ شُرْبِ الْخَمْرِ»
و امّا در مسائل اقتصادی، حضرت به کم فروشی اشاره می کند که باید ترک شود.
«وَ بَخْسِ الْمِکیالِ وَ نَقْصِ الْمِیزانِ؛ [ از اموری که نهی شده است] کم فروشی در پیمانه و نقص [و خیانت در] ترازو است»
و در مسائل قضائی و دادگاهی از شهادت ناحق نامبرده است. «وَ شَهادَه الزُّورِ؛ و از شهادت دروغ [ بپرهیزید]»
و در مسائل جنگ و جهاد، از فرار سخن به میان آورده است. «وَ الْفَرار مِنَ الزَّحْفِ؛ فرار کردن از جبهه»
راستی اگر توحید در درون جان انسان جا گرفت، و انسان باور کرد که ریز و درشت تفکرات و رفتارهای او از دید الهی و علم او مخفی نیست و باور کرد که تمام ستایش ها مخصوص خداوند است و مالک همه هستی اوست، و بر آن شد که تقوا را پیشه خود سازد و نسبت به دنیا بی توجه و زاهدانه برخورد کند و اوامر خدا را از خواندن نماز، انجام حج و روزه، و امر به معروف و نهی نمودن از منکر و... اطاعت نموده و نواهی او را عمل کرد، و دور تهمت، اعتیاد، فاحشه و کم فروشی و گران فروشی خط کشید و در مسائل قضائی صادقانه برخورد کرد و از دروغ ونیرنگ و خلاف پرهیز کرد و از جهاد که عزت جامعه است هیچگاه عقب نشینی و فرار نکرد، برای همیشه عید خواهد داشت و دائماً شاداب و بانشاط خواهد بود.
عید فطر به همین جهت به عنوان عید اعلام شده که جامعه تلاش کند با عمل به دستورات الهی همیشه سال را عید داشته باشد.
#عید_فطر
#خطبه_عیدفطر ۴
#فروغ_کلام_امیرالمؤمنین قسمت نهم
#دارالقرآن_فاطمةالزهراءبضعةالرسول(س)
@mactabb
#عید_فطر
✍چه باشکوه تمام میشود!
هم نشینی سجاده ها
هم صدایی قنوتها
و همدلی فطرتها
در تمنایِ بزرگ ترین آغوش
✨شکر تنها مخصوص اوست!
و لِلّه الْحَمدُ، اَللّه اَکبرُ عَلی ما هدانا
امام علی:
إِنَّمَا هُوَ عِیدٌ لِمَنْ قَبِلَ اللَّهُ صِیامَهُ
وَ شَکَرَ قِیامَه
نهج البلاغه، حکمت ۴۳۷
این عید کسى است که خدا روزه اش را پذیرفته و نماز وى را سپاس گفته است
دانشجویان گرامی
عید فطر مبارک
@mactabb
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
#عید_فطر
🌼 *عید فطر، جشن تولد فطرت است.*
🍃 فطرتی که از غبارها و زنگارها پاک شده و اکنون در زیباترین شکل خودنمایی میکند.
🌸🍃 بارالها! اکنون که خورشید عید طلوع میکند چشم انتظارم تا به واسطه بخشش و لطف تو، خود را در میان اهل رحمت و مغفرت بیابم که این انتظار به دليل بخشش توست، نه به جهت شايستگی عمل من.
🌸🍃 میخواهم چشمانی که در نهر رمضان تطهیر شده دیگر به غبار گناه آلوده نگردد و حسن ختام مهمانیات تولدی دیگر و ابتدای آشنایی با تو باشد.
🤲 و چه شیرین است طعم درخواست: «اَنْ تُدْخِلَنی فی کُلِّ خَیر...»
#دارالقرآن_فاطمةالزهراءبضعةالرسول
#سیدةصديقةصاحبكارخراسانی
@mactabb