📝 فاطمیه و فرصت تبیین اندیشه مقاومت (درآمدی بر اندیشه مقاومت) 🔻 بخش دوم 1⃣ لزوم عبور از روایت‌های انفعالی از مقاومت: روایت غالب از مقاومت، روایت از زاویه ضعف و انفعال است. در این روایت ما همواره در موضع تهدیدشدن، در آستانه شکست و نابودی و در موضع دفاع و حفظ وضع موجود قرار داریم. این زاویه هیچ امیدی نمی‌آفریند و هیچ شوق و انگیزه‌ای ایجاد نمی‌کند و دیوار به دیوار تسلیم تعریف شده است. در روایت انفعالی از مقاومت، آینده مبهم، تاریک و دلهره‌آور است. ما ناگزیریم مقاومت را آن‌چنان که هست، باهمه اقتضائاتش معرفی کنیم و واقعیت این است که مقاومت، یک زیست امیدبخش و سرشار از پویایی است. 2⃣ عقلانیتِ مقاومت: مقاومت برخاسته از عقلانیت اصیل شیعی است. اما این عقلانیت مختصاتی دارد که بدون توجه به آن نمی‌توان مقاومت واقعی را رقم زد. برخی اضلاع عقلانیت مقاومت عبارتند از: 2.1. مقاومت، جمع بین آرمان و واقعیت: اما در اندیشه اصیل شیعی، مقاومت ایستادن در نقطه انتخاب است. مقاومت یعنی خواستن و انتخاب تغییر وضعیت موجود و عبور از موانع برای دستیابی به هدف. مقاومت در نگاه شیعی، سرشار از امید است. امید به امکان عبور از مشکلات، باور قلبی به "إن مع العسر یسرا" مقاومت یک نگاه واقع‌بینانه و یک زیست آگاهانه است. در نگاه مقاومت، وجود مشکل و موانع و به تعبیر قرآنی "عُسر" به‌رسمیت شناخته می‌شود. این یک واقعیت است. اما مهم نحوه مواجهه با واقعیت است. یک روش مواجهه با مشکل در مسیر رسیدن به هدف، تسلیم در برابر مشکل و صرف نظر از هدف، تنزل از آن و تغییر هدف است. اما روش دیگر پافشاری بر هدف، خواسته، و عدم تنازل از آن است. نام این روش رسیدن به هدف، #مقاومت است. اما مقاومت با عقلانیت قرین است نه با تهور که عاری از تعقل است. تهور به دل مشکل زدن منهای عقلانیت و محاسبه است. متهور هيچگاه به‌هدف نمی‌رسد و فقط هزینه می‌سازد. اما مقاومت واقعی جمع بین آرمان و واقعیت است. 2.2. عقلانیتِ مقاومت و مسئله صبر: عقلانیتِ مقاومت و واقع‌بینی آن اقتضا می‌کند حل مسئله در بستر زمان تعريف شود. اینجاست که #صبر_راهبردی معنا می‌شود. صبر راهبردی، سازش و تسلیم نیست، صبر راهبردی، کنش و اقدام است اما با لحاظ واقع. البته خوانش های انحرافی می‌کوشد مفهوم صبر راهبردی را به سازش و تسلیم تأویل ببرد اما صبر راهبردی در اندیشه شیعی #مبارزه_مستمر و خاموش و فکورانه است. 2.3. عقلانیت مقاومت و سنن الهی: مقاومت با تکیه بر #عقلانیت_توحیدی از بن‌بست‌ها عبور می‌کند. عقلانیت توحيدی به سنن الهی تکیه دارد. بنابر این اندیشه است که اولاً می‌داند نتیجه صبر، "یُسر" است. ثانیاً اگر مجاهده کند، "لنهدینّم سبلنا" شامل حال او شده و راه‌های ناشناخته نمایان می‌شود و ثالثاً #نصرت_الهی شامل او می‌شود. اما رابعاً شرط همه این‌ها "تنصرالله" و "فأستقم کما امرت" یعنی #استقامت برای رسیدن به نتیجه است. بدون استقامت و تحمل دشواری‌ها امکان عبور از آن وجود ندارد. 3⃣ مقاومت، امید، حرکت و نوسازی: مقاومت به یک منبع عقل و حکمت تکیه دارد که می‌داند براساس آن می‌تواند از مشکل عبور کند. امکان عبور از مشکل امیدساز است. اگر جامعه‌ای بداند که مشکل هست اما امکان و راه عبور از آن وجود دارد، به آینده امیدوار می‌شود.مقاومت یعنی هیچگاه #بن‌بست وجود ندارد. مقاومت یعنی در سخت‌ترین شرایط، روزنه امید وجود دارد. ازاین‌رو در بستر مقاومت امکان زندگی با شکوفایی فراهم می‌شود. هنگامی‌که امکان عبور از مشکل فراهم آمد، #حرکت آغاز می‌شود و جامعه از رخوت و #رکود عبور می‌کند. پس جامعه‌ای که مقاومت را انتخاب می‌کند، درواقع پویایی و سازندگی را انتخاب کرده است. #118