eitaa logo
پژوهش‌های تاریخ اسلام
3.6هزار دنبال‌کننده
270 عکس
30 ویدیو
10 فایل
مرکز پژوهش های تاریخ اسلام لینک دعوت به کانال: @chsiqs قم، خیابان دورشهر، روبروی کوچه ۲۱ تلگرام: https://t.me/chsiqs جهت ارتباط با ادمین: @Chsi_qs نکات تاریخی که توسط ادمین در کانال گذاشته می‌شود، به معنای موافقت و تایید مرکز با مضمون آن نکات نیست.
مشاهده در ایتا
دانلود
📜عید عمر است و تا آخر ماه، انجام معاصی مباح! 🔹️عین السلطنة ،برادرزاده ناصرالدین شاه، به مناسبت روز وشب نهم ربیع الأول می نویسد: سابقا در تمام بلاد ايران ديشب و امروز را جشن مى‏گرفتند عمركشان‏ مى‏كردند. زن ها و بچه‏ها لباس قرمز پوشيده بزك هاى مفصل مى‏كردند حتى پيرزنها. در مدارس، روضه‏خوان ها روضه عمر مى‏خواندند. حتى بعضى از مردم نذر داشتند يا نذر مى‏كردند براى سلامتى اولاد خود كه تهيه جشن كنند و روضه عمر بخوانند. در اين يك شبانه‏روز بلكه تا آخر ماه اغلب مردم معاصى را مباح مى‏دانستند. اما در اين سنوات خيلى اين مسائل تخفيف يافته و كم شده. من در بيست و سه چهار سال قبل در قم بودم. در چندين نقطه از اول ماه تدارك عمركشان‏ ديده مى‏شد. محض خاطر علما به جاى آلات طرب تشت و طاس و ظروف مس با چوب يا با دست مى‏زدند و اشعار يا بحر طويل مى‏خواندند. آن‏وقت عمر را آتش مى‏زدند. زن ها كِل مى‏كشيدند. مردم از اين مجلس به آن مجلس ديگرى مى‏رفتند تا همه تمام شود. از اين مطالب دروغ كه سلاطين صفويه و .. آن عهد محض پيشرفت كار خود و غلبه بر عثمانيها به مردم القاء نموده بودند كه تا يومنا هذا باقى است. در طهران به واسطه قدغن دولت در مجامع عموم اين كارها را مرتكب نمى‏شدند اما در هرخانه از متمول و فقير عمرى درست مى‏كردند و آتش مى‏زدند. انواع معاصى را مردم از شرب مسكر و قمار مرتكب بودند كه عيد عمر است و بايد به اى نحو امكان عيش و شادى كرد و گناه نخواهد داشت بلكه عبادت است. در مدارس، هم كارهاى عجيب غريب مى‏كردند. 📚روزنامه خاطرات عین السلطنه: 5، 4009. 🏠 @chsiqs
📜به جای نهم ربیع، روز فوت چنگیز را عید خنده بگیرید 🔹️بنابر گزارش عبدالله مستوفی، از خاندان مستوفیان قاجار، بساط عید عمرکشان که با آتش بازی و ترق و تورق زیاد و ترقه وفشفشه صورت می گرفت، در دوره قاجار و در اواخر دوره ناصرالدین شاه ممنوع اعلام شد. او پس از آنکه به صورت تفصیلی از آداب و رسوم و رفتارهای عوام در این عید از جمله دایره و تنبک زنی سخن می گوید، پیشنهاد می کند مناسب است به جای این عید، روز فوت چنگیز مغول یا اسکندر مقدونی که به ایران حمله کرده اند، عید اعلام شود و این دو روز را مردم عید خنده بگیرند. 📚شرح زندگانی من، هرمس: 1، 478. 🏠 @chsiqs
📜آیا شایسته است، عالم سنّی را توله سگ بخوانیم؟ 🔹️شیخ حر عاملی، یکی از فقیهان وتراجم نگاران قرن دوازدهم، ابن درید را که لغت شناس و شاعر بوده و در قرن چهارم می زیسته باتوجه به قرائنی شیعه می داند.📚امل الآمل: 2، 258. 🔹️ولی مرحوم خوانساری، تراجم نگاری که در اواخر قرن سیزدهم وابتدای قرن چهاردم زندگی می کرده، باور حر عاملی را نپذیرفته و این باور را عجیب می پندارد. ایشان با اهانت به ابن درید و توله سگ دانستن او، می گوید من از شیخ حرعاملی تعجب می کنم که چگونه این توله سگ را در عداد عالمان شیعه پنداشته است. 🏷ثمّ انّ من‏ العجب‏ إنّ‏ شيخنا الحرّ ذكر مثل هذا الجرو فى عداد علماء الشّيعة. 📚روضات الجنات فی أحوال العلماء والسادات: 7، 308. 🔹️شیخ عباس قمی، واکنش خوانساری را خارج از قانون ادب و بیرون از آداب تاریخ نگاری و پژوهش می داند. ایشان در اعتراض به خوانساری می نویسد: لکن تعبیر کردن جناب شما از او خارج از قانون ادب و بیرون از تاریخ نگاری است و شایسته است که هرکه کتابی می نویسد به إحکام و اتقان او پردازد و کلمات زشت وقبیحه در آن ذکر ننماید و چنان نویسد که مخالف و موافق به خواندن آن رغبت نماید. 📚الفوائدالرضویة، چاپ بوستان کتاب:2، 737. 🏠 @chsiqs
مرکز حوزوی پژوهش های تاریخ اسلام برگزار می‌کند: «سلسله نشست‌های علمی تاریخ و روایت» نشست چهارم: نقش اخبار و روایات ائمه اطهار عليهم السلام در تبیین تاریخ و سیره معصومان 🎙ارائه دهنده: حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر ذاکری خمی 🔹 دبیر علمی: حجت الاسلام دکتر سید ناصر موسوی ✅ محورهای نشست: 🔸 خبر و روایت چیست؟ 🔸تبیین تاریخی چگونه تعریف می‌شود؟ 🔸 چگونه می توان از روایات برای تبیین تاریخ و سیره معصومان استفاده کرد؟ 🏢خیابان شهید فاطمی(دورشهر)، روبروی کوچه ۲۱ ⏰ سه شنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ مرکز حوزوی پژوهش های تاریخ اسلام https://chsiqs.ir @chsiqs
📜سید رضی در مدح خلیفه اموی و غیر شیعه شعر می گوید 🔹️سید رضی، مؤلف کتاب نهج البلاغة، به دلیل خوبی های موجود در خلیفه اموی عمر بن عبدالعزیز، او را مستحق مدح و ثنا دانسته و درباره او شعری سروده است. رضی در شعر خود با خطاب قرار دادن عمر بن عبدالعزیز او را پاک و پاکیزه می خواند و می گوید که من خجالت می کشم از کنار قبر تو عبور کنم و بر تو سلام نکنم و به تو احترام نکنم. 🏷يابن عبدالعزيز لو بكت العينُ فتىً من أميةٍ لبكيتُكْ/غير أني أقول إنك قد طبتَ وإن لم يطب ولم يزكُ بيتُك/ أنت نزّهتنا عن السبِّ والشتمِ فلو أمكن الجزاءُ جزيتك/ وعجيبٌ أني قليت بني مروان طرّاً وأنني ما قليتك/قرّب العدل منك لما نأى الجور بهم فاجتويتهم واجتبيتك/ولو أني رأيت قبرَك لاستحيِيْتُ من أن أُرى وما حيّيْتك/../أنت بالذكرِ بين عيني وقلبي إن تدانيت منك أو قد نأيتك 📚دیوان الشریف الرضی: 1، 206. 🏠 @chsiqs
📜اختلاف درباره روز ولادت پیامبر 🔹️اینکه پیامبر در چه روزی و درچه ماهی به دنیا آمده، مورد اختلاف شدید مورّخان قرار دارد. تا جاییکه می توان گفت در این زمینه هفت قول وجود دارد. 📚 امتاع الأسماع بما للنبي من الأحوال، المقريزي: 1، 6. 🔺️این اختلاف را اربلی، تاریخ نگار شیعه و قرن هفتمی، قابل پذیرش و بخشش می داند زیرا اهل مکه در آن زمان، بی سواد بودند و شیوه ثبت وضبط موالید را نمی دانستند علاوه بر اینکه پیامبر در زمان ولادتش شخصیت مشهوری نبود و افراد نیز از آینده ویژه ایشان اطلاعی نداشتند. ولی او اختلاف تاریخ نگاران در رابطه با وفات پیامبر تعجب آور و غیر قابل قبول می داند. 🏷أقول إن اختلافهم في يوم ولادته سهل إذ لم يكونوا عارفين به و بما يكون منه و كانوا أميين لا يعرفون ضبط مواليد أبنائهم فأما اختلافهم في موته فعجيب و لا عجب من هذا مع اختلافهم في الأذان و الإقامة بل اختلافهم في موته أعجب فإن الأذان ربما ادعى كل قوم أنهم رووا فيه رواية فأما يوم موته ص فيجب أن يكون معينا معلوما. 📚کشف الغمة: 1، 15. 🏠 @chsiqs
📜ترجیح 12 ربیع الأول به عنوان روز ولادت پیامبر 🔹️محقق شوشتری، نویسنده قاموس الرجال و یکی از پژوهشگران معاصر، بر این باور است که 12 ربیع الأول به عنوان روز ولادت پیامبر از شواهد و قرائن بهتری برخوردار است تا روزهای دیگر از جمله 17 ربیع الأول. 🔹️به اعتقاد ایشان، صراحت مرحوم کلینی و کتاب اثبات الوصیة و ظاهر عبارات شیخ صدوق که دال بر ولادت پیامبر در روز دوازدهم است، بهترین شاهد در این زمینه می باشد زیرا اقوال دیگر در مصادر پسین تر از کلینی و صدوق آمده و ازجهت قدمت، قول کلینی و صدوق مقدم خواهد بود. 📚 الکافی: 1، 439، اثبات الوصیة: 114، کمال الدین: 1، 196. 🔺️علاوه بر اینکه گزارش برخی از تاریخ نگاران همچون یعقوبی در این زمینه می توان شاهد دیگری بر درستی این قول قرار بگیرد. 📚 تاریخ یعقوبی: 2: 7. 🔹️به باور شوشتری، شواهد حدیثی که توسط شیخ مفید و محدّثین در راستای ترجیح 17 ربیع الأول ارائه می شود، اضافه براینکه از جهت اسنادی معتبر نیست، از جهت دلالت نیز مخدوش است و دلالت آن بر وقوع ولادت در روز هفدهم تام نیست زیرا در این شواهد بدون آنکه اشاره شود که در این روز ولادت پیامبر رخ داده، مطالبی آمده دال بر اینکه روز هفدهم، روزه گرفتن مستحب می باشد. محدثین به پیروی از شیخ مفید از این احادیث برداشت کرده اند که علت مستحب دانستن روزه گرفتن در این روز، ولادت پیامبر است. در حالیکه چنین برداشتی قابل قبول نبوده و استحباب روزه گرفتن در یک روز به معنای ولادت پیامبر در آن روز نمی باشد. 📚رسالة فی تواریخ النبي والآل: 3-5. 🏠 @chsiqs
📜هوچیگری مذهبی 🔹️سید هبة الدین شهرستانی، از عالمان و مصلحان معاصر، نقل می کند یکی از هوچیگران از فقیهی استفتا کرده بود که اگر گبری، که حکم شرعی بر نجاست او قائم است، بر امام حسین گریه کند و قطره ای از اشکش بر پیراهن مسلمانی بیافتد آیا پیراهن آن مسلمان نجس می شود؟ فقیهِ درمانده، به دلیل ترس از پرسشگر، جواب داده بود پاسخ این سوال نزد حضرت زهرا قرار دارد و پیش ما چیزی نیست. 🔺️به باور شهرستانی، چنین پاسخی کتمان واقعیت است و دین را تهدید می کند زیرا اگرعالمان دربرابر غوغا سالاران ساکت شوند و کمکیار مشتیهات نفسانی آنان شوند؛ در این صورت زوائد دین بر حقائق دینی غلبه کرده و بدعت ها بر حقائق چیره می شود. 🏷حتی انه بلغنا عن فقیه سئله احد السوقیین عن یهودي بكى على الحسين (ع) فوقعت دمعته على ثوبي هل نجس به الثواب ام لا فأجاب المسكين خوفا منه انّ جواب هذه المسئلة عند الزهراء و سئل سوقي آخر فقيها عمن يشج رأسه للحسين (ع) فأجابه كذلك الي غير ذلك لكن هذه الحالة تهدد الدين بانقراض معالمه واضمحلال أصوله لأن جهال الأمم يميلون من قلة علمهم ونقص استعدادهم وضعف طبعهم الى الخرافات وبدع الأقوام والمنكرات فاذا اسكت العلماء ولم يزجروهم أاو ساعدوهم على مشتهياتهم غلبت زوائد الدين على اصولهم وبدعه على حقائقهم حتى يمسي ذلك الدين شريعة وثنية همجية تهزأهم بها الأممم. 📚مجلة العلم: السنة الثانية، 267. 🏠 @chsiqs
مرکز حوزوی پژوهش های تاریخ اسلام برگزار می‌کند: «سلسله نشست‌های علمی تاریخ و روایت» نشست چهارم: نقش اخبار و روایات ائمه اطهار عليهم السلام در تبیین تاریخ و سیره معصومان 🎙ارائه دهنده: حجت الاسلام والمسلمین علی اکبر ذاکری خمی 🔹 دبیر علمی: حجت الاسلام دکتر سید ناصر موسوی ✅ محورهای نشست: 🔸 خبر و روایت چیست؟ 🔸تبیین تاریخی چگونه تعریف می‌شود؟ 🔸 چگونه می توان از روایات برای تبیین تاریخ و سیره معصومان استفاده کرد؟ 🏢خیابان شهید فاطمی(دورشهر)، روبروی کوچه ۲۱ ⏰ سه شنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۳ ساعت ۱۷ مرکز حوزوی پژوهش های تاریخ اسلام https://chsiqs.ir @chsiqs
📜چرا پیامبر از اهل مدینه همسری نداشت؟ 🔹️بنابر گزارشی که ابن سعد در کتاب الطبقات الکبیر آورده، وقتی از پیامبر سؤال می شود که چرا از انصار زنی را به همسری در نیاروده؟ ایشان در پاسخ به این نکته اشاره می کند که زنان انصاری تحمل پذیرفتن هوو را ندارند و چون پیامبر همسران زیادی دارد، نمی خواهد با ازدواج با زنان انصاری خاطر آنان را مکدر سازد. 🏷عن عمرة بنت عبدالرحمن قالت قیل لرسول الله ألاتتزوّج يا رسول الله في نساء الأنصار فإنّ فيهنّ جمالا؟ فقال رسول الله: هنّ نساء فيهن غيرة شديدة ولايصبرن على الضرائر وأنا صاحب ضرائر وأكره أن أسوأ قومها فيها 📚الطبقات الكبير، چاپ مکتبة الخانجي بالقاهرة: 10، 195. 🏠 @chsiqs
📜جنوب لبنان، محل تجلّی انوار الاهی 🔹️قاضی نور الله شوشوتری (1019ق) در بخشی از مجالس کتاب مجالس المؤمنین از مناطقی اسم می برد که عرفاً آن مناطق، شیعه نشین به حساب می آید. وی نسبت به جبل عامل، که در حال حاضر با نام جنوب لبنان شناخته می شود، می نویسد: 🔺️جبل عامل ولایتی است از اعمال شام معمور و مشهور، مشتمل بر قری و بلاد نامحصور... وبالجمله تجلّی انوار رحمت الاهی همیشه شامل اهل جبل عامل بوده و نور محبّت خاندان (پیامبر) از ناصیه ایمان چون بارقه نور از شاهق طور ظهور می نموده و هیچ قریه از آن نیست که جمعی از فقها و فضلای امامیه در آنجا نباشند و جمیع اهالی آنجا از خاص و عام و وضیع و شریف در تعلیم مسائل اعتقادیه و احکام فرعیه بر طبق مذهب حقه امامیه مبالغه تمام به جا می آورند و در تقوی و مروت و فقر و قناعت اقتدا به طریقه مرضیه صاحب و مولای خود دارند. 📚مجالس المؤمنین، چاپ کتابفروشی اسلامیه: 1، بخش دو، 77-78. 🏠 @chsiqs