.
🌺🌹
🔸 نقدی بر سخنان مصطفی ملکیان
✍️وحید واحد جوان
#کمیت_یا_کیفیت؟
🔹 #مصطفی_ملکیان: حوزه های علمیه ما گونه ای طراحی شده است که تو می توانی بزرگترین مرجع تشیع بشوی ولی از اول تا آخر عمرت تنها صد کتاب خوانده باشی؛ الان ببینید در ادبیات چه میخوانند؟ جامع المقدمات، سیوطی، مغنی؛ در منطق یک المنطق می خوانند بعد در فقه شرایع و لمعه و مکاسب می خوانند و در اصول رسائل و کفایه و ... شما با صد تا کتاب می توانید مرجع تقلید شوید با اینکه روشنفکران ما سالی بیش از صدها کتاب می خوانند .
منبع:
@AsreAndisheh
🌷 نقد و ارزیابی
عزیزانی که با نظام آموزشی حوزه علمیه آشنا نیستند و نمی دانند مسیری که یک شخص طی می کند تا بزرگترین مرجع شیعه شود چه مسیری است، ممکن است گمان کنند که آقای ملکیان، نظر دقیق و صحیحی ابراز کرده است. به همین جهت نکاتی در این باره عرض می کنم:
1. نظام آموزشی حوزه، کتاب های اصیل و قوی را منبع درسی خود قرار می دهد به طوری که انسان، با خواندن کامل و صحیح آنها، به این توان می رسد که در آن علم، دیگر کتاب ها و مقالاتی که نوشته می شود را بفهمد و حتی تحلیل و ارزیابی کند.
کتاب هایی مثل سیوطی و مغنی در ادبیات عربی، رسائل و کفایه در اصول، لمعه و مکاسب در فقه، بدایه، نهایه، شرح منظومه، اسفار در فلسفه، تمهید القواعد، شرح فصوص و مصباح الانس در عرفان اسلامی چنان غنایی دارند که با هزاران کتاب و مقاله دیگر، قابل مقایسه نیستند.
مثلا اگر کسی بخواهد به قواعد نحو در ادبیات عربی مسلط شود اگر صمدیه، سیوطی و مغنی را خوب بخواند، بهتر از این است که صدها و بلکه هزاران کتاب متوسط و ضعیف را بخواند.
در فقه، اگر کسی مکاسب و جواهر را با استاد، بخواند، بسیار قوی تر و عمیق تر از کسی است که صدها و بلکه هزاران کتاب عادی و متوسط را مطالعه می کند.
در حکمت متعالیه، اگر کسی بدایه، نهایه، شرح منظومه و اسفار را نزد استاد مسلط بخواند، می تواند همه کتاب ها و مقالاتی که در این زمینه نوشته شده را ارزیابی کند.
حرف آقای ملکیان به این می ماند که کسی غزل حافظ یا مثنوی مولوی یا شاهنامه فردوسی را با هزاران غزل و مثنوی تازه شاعران جوان، مقایسه کند!
کسی با خواندن هزاران شعر تازه شاعران جوان، مسلط به عمق شعر فارسی و مسائل آن نمی شود بلکه باید سراغ ده کتاب اصلی شعر فارسی برود. البته در رتبه بعدی، اشعار نوجوانان و جوانان تازه شاعر را هم می ببیند و نکات خوبش را استفاده می کند.
خوب است آقای ملکیان توجه کنند که خاصیت هر کتاب خوب و اصیل و عمیق، همین است؛ انسان باید سراغ کتاب خوب و عمیق و اصیل برود که با پیدا کردن و خواندن آن، از مطالعه صدها کتاب و مقاله دیگر - که معلوم نیست تا چه حدودی توانسته اند حق مطلب را ادا کنند - بی نیاز می شود.
2. طلبه و استاد واقعی در کنار کتاب های اصلی، شروح و کتاب های درجه دو و سه را مطالعه می کند. این چنین نیست که فقط صد کتاب را می بیند و می خواند.
3. کتاب های درجه یک و عمیق حوزوی، چنان طلبه مستعد و پرتلاش را توانمند می کند که وی می تواند کتاب های درجه دو و سه آن رشته را تحلیل و ارزیابی کند.
4. آقای ملکیان، خوب می دانند که بزرگترین مرجع شیعه شدن، یعنی اعلم بودن و استادتر بودن نسبت به دیگر اساتید و مجتهدان، و آن با مطالعه و ارزیابی صدها و هزاران کتاب و تدریس و تحقیق ده ها سال، حاصل می شود.
5. از نوع بیان آقای ملکیان، برداشت می شود که ایشان کیفیت را فدای کمیت کرده اند. خوب است ایشان توجه کنند که چه بسا یک کتاب که اندازه هزاران کتاب و مقاله، ارزش علمی دارد و این مقایسه کمیتی اصلا درست نیست.
بنده خودم معتقدم کمیت کتاب خواندن مهم نیست، بلکه کیفیت و درست و روشمند خواندن زیر نظر استاد، مهم است و اگر کسی می خواهد در علمی از علوم اسلامی یا مسأله ای از مسائل آن، متخصص شود و متخصصانه اظهار نظر کند، باید روشمند و حساب شده، پیش برود وگرنه ذهنش آشفته و پریشان می شود و این همان آسیب جریان روشنفکری اسلامی در ایران است.
سخن بسیار است، به عاقل، اشارتی کافی است اما به جاهل، هزاران کتاب، کافی نیست.
#وحید_واحد_جوان
#مصطفی_ملکیان
🌹