💠بیحجابی اجباری معاصر، عامل فقر و تبعیض
دکتر محمدرضا قائمی نیک
💢 همانطور که مکان اغتشاشات اخیر نشان میدهد، ما با نوع خاصی از بیحجابی مواجهیم که نه تنها در چارچوب فقر و فحشای جنسی قابل تحلیل نیست، بلکه میتوان مدعی شد عامل فقر و تضاد طبقاتی و تبعیض در دوره معاصر در ایران هم هست.
📛 شواهد متعدد نشان میدهد که بیحجابیها فقط در میان خانمهای مجرد نیست و در میان خانمهای متاهل و دارای فرزند نیز رایج است. این شکل از بیحجابی نشان میدهد که تحلیل آن بر اساس فحشای جنسی راهگشا نیست. مضافا اینکه علی الاغلب این بیحجابیها در مناطق مرفه شهری رایج است و فهم آن در چارچوب فقر و فحشا با واقعیت میدانی سازگاری ندارد.
💯 فقر، می تواند معلول علل مختلفی باشد از جمله قحطی های طبیعی. اما عمدۀ فقر در دورۀ معاصر و با نظر به بازارِ مدرن، برخاسته از نظم بازار است و یکی از عوامل اصلی در نظم بازار دورۀ معاصر، تبلیغات است تا به واسطۀ آن، چرخۀ عرضه و تقاضا متوقف نشود. در همین نظام بازار است که زن و حجاب را باید در ذیل بدنمندی فهمید. فارغ از همۀ مباحث نظری و تاریخی بحث، فقط کافی است به این نکته دقت کنیم که بی حجابی معاصر (که به هیچ وجه مترادف با فحشا نیست) آیا در بخش های مرفه تر و مصرفگراتر شهری رایج است یا در بخش های پایین و حاشیه نشین و کم برخوردارتر شهری؟
⭕️ در این نوع بدحجابی، مسئله اصلاً بر سر چادر یا مانتو و ... نیست؛ مسئله بر سر نوعی از بی حجابی است که انگیزۀ اصلیِ آن نمایش بدن است و این نمایش، معطوف به نوعی از آگاهی، هویت، تشخص و از همه مهمتر، ترقی و پیشرفت است که در ذیل توسعۀ سرمایه داری و به طور خاص تر، مقولۀ "#مصرف" فهمیده می شود.
❌ پذیرش این نکته که این شکل از بیحجابی به واسطه تبلیغات کالایی و مصرف با احساس ترقی و پیشرفت ارتباط دارد، در واقع جایگاه این شکل خاص از بیحجابی را با توسعه سرمایهداری نشان میدهد. توسعه سرمایهداری برای چرخش چرخ بازار نیاز مبرم به تبلیغات دارد تا از یک سو امکان بازگشت سرمایه را تامین کند و از سوی دیگر، از قیامها و جنبشهای عدالتخواهانه و رهاییبخش ممانعت بعمل آورد. در تبلیغات یکی از جاذبهها بیتردید همین شکل از بیحجابی و حواشی آن بعنوان سبکهای زندگی است که هم طبقات مستضعف را از انگیزه انقلابیگری باز میدارد و آنها را درگیر سرگرمیهای روزمره میکند و هم با دین و سنت و بواطن و ظواهر آن از جمله #حجاب، بعنوان مهمترین مانع ترقی و توسعه مخالفت میورزد و قدم در راه هدم آنها بر میدارد.
⛔️ رضاشاه پهلوی در ۱۱ آذر ۱۳۱۴ به محمود جم رئیسالوزرا گفته بود که: «نزدیک دو سال است که این موضوع - #کشف_حجاب - سخت فکر مرا به خود مشغول داشته است، خصوصا از وقتی که به ترکیه رفتم و زنهای آنها را دیدم که «پیچه» و «حجاب» را دور انداخته و دوشبهدوش مردهایشان در کارهای مملکت به آنها کمک میکنند، دیگر از هر چه زن چادری است بدم آمده است. اصلاً چادر و چاقچور، دشمن ترقی و پیشرفت مردم است».
🚫 از این منظر #بیحجابی اخیر هرچند از حیث قالب و شکل اجرا، در چارچوب تبلیغات و صنعت فرهنگ و ترویج مُد و از طریق تصاویر مجازی و پدیده مصرفگرایی، گسترش پیدا کرده و میکند اما از حیث گرهخوردنش با ایده ترقی و توسعه در استمرار تجددآمرانه دوره پهلوی اول است که برخلاف اقدام فیزیکی و باتوممحور او اینبار از طریق سلطه فرهنگی و تسخیر ضمیرناخودآگاه جمعی بر جامعه متدین و مذهبی تحمیل میگردد.
💢 بهنظر میرسد این دیدگاه بتواند بیحجابی زنان متاهل و دارای فرزند و فراگیری این پدیده در میان طبقات متوسط به بالای شهری را تا حد زیادی توضیح دهد، زیرا در اینجا بیحجابی یا بدحجابی و حواشی آن نظیر آرایشهای غلیظ حتی در فصل گرم تابستان بهمثابه یک سبک زندگی، تبدیل به انگاره ترقی و شخصیت و پیشرفت شده و بهمثابه یک ایدئولوژی میتواند موجد شورش و جنبش باشد و با قانون حجاب بهمثابه انگاره حجاب اجباری مواجه شده و مقابله با آن را بعنوان آزادی و رهایی و بعضا سعادت به صحنه بکشاند.
@DaneshMoslemin
@daghdagheha
بارقههای امید در دل ناهنجاری حجاب...
🔰️ فارغ از اتفاقات خرد و کلانی که این روزها پیرامون مسئله #حجاب در جریان است، ظرفیتهایی پدید آمده که امیدآفرین و قابل مطالعه است. اساسا یکی از وجوه فتنهها ایجاد #رشد برای جامعه مؤمنین است. #فتنه سختی دارد، آسیب دارد، رنج و مشقت دارد اما اگر کسی از آن به سلامت بیرون آید به رشد و یسر میرسد.
🔹 بازیابی هویتی زن مسلمان
🔻 بخشی از زنان جامعه انقلابی و مذهبی برای خود فاقد یک هویت اجتماعی بودند. اما با پدیدآمدن جریان #کشف_حجاب بهیک باره احساس کردند ما دارای یک هویتیم که مورد هجمه قرار گرفته است. اولا این هویت را به رسمیت شناختند، ثانیاً برای حراست از آن و جامعه خود دست به کار شدند و همدیگر را در این اقدامات پیدا کردند. ثالثاً برای خود نقشآفرینی اجتماعی تعريف کردند. این يعنی وضعیت جدید زن انقلابی که نیاز به مطالعه و ارتقا دارد.
🔹 برجسته شدن اهمیت حجاب و عزیز بودن آن
🔻 برخی نعمتها آنقدر جلوی چشم است که گاه نادیده گرفته میشود. #کشف_حجاب فرصت داد تا بفهمیم #حجاب چقدر عزیز است، چقدر به یک جامعه آرامش، سامان، طهارت و افق میدهد. چقدر فقدان آن آسیبزا است. حتی جامعه شل حجاب نیز این آسیب را درک کردند.
🔹 فرصت بازخوانی ضعفهای متراکم جبهه انقلاب در حوزه حجاب:
🔻 در دل این مسئله بسیاری از افراد دست به مطالعه، آسیبشناسی و بازخوانی گذشته زدند. اینکه چهکارهایی نکردیم یا چهکارهایی غلطی کردیم که امروز بخشی از دختران ایران میتوانند به راحتی حجاب از سر بردارند. اینکه بدانیم چقدر کارهای نکرده داریم یا چقدر ضعف در عمل داریم و از اطمینان و خوشبینی مطلق نسبت به کارهایمان دست برداریم نعمت بزرگی است.
🔹 مطالعه برنامهریزی طولانی دشمن برای رسیدن به این نقطه:
🔻 امروز بسیاری از افراد در حال بازخوانی فعالیتهای گسترده دشمن هستند. اینکه دشمن برای رسیدن به اهدافش برنامهریزی چندلایه میکند، صبر میکند و بلندمدت اقدام میکند میتواند موجب بازنگری در شیوه اقدام ما شود.
🔹 مواجهه با فردای آزادسازی حجاب
🔻 برخی سادهدل گمان میکردند آزادسازی حجاب، به برداشتن روسری ختم میشود و از آن دفاع میکردند، حال دیدند که به یکباره دیوار حیا فرو میریزد و برهنگی همسایه کشف حجاب است..
🔹 تصحيح تصویر جامعه انقلابی نسبت به شل حجاب ها
🔻 هنگامیکه آقا یا #حاج_قاسم از شل حجاب ها سخن میگفتند بسیاری از انقلابی ها برنمیتابیدند. بخشی از جامعه مذهبی مرزی بین شل حجاب و #بیحجاب نمیگذاشت. برخی از افراد سطحینگر هرگونه بدحجابی را با هرزگی و فحشا مساوی میشمردند. اما در دوره اخیر بااینکه امکان #کشف_حجاب فراهم بود، طیف وسیعی همان حجاب حداقلی را رعایت کردند یعنی به سطحی از حجاب اعلام پایبندی کردند. اصلاح این تصور میتواند زمینه اصلاح مدل تعامل را در پی داشته باشد.
🔹 حرکت بهسمت متولی دارشدن مقوله عفاف و حجاب
🔻 این جمله معروف شد که 32 نهاد در امر حجاب دارای وظیفه هستند. این بهمعنای بدون متولی بودن حجاب بود. چهکسی اینها را بازخواست، هماهنگ و مدیریت میکرد؟ عدم متولی موجب فقدان اقدام مناسب شده بود. حال بسیاری در حال تلاش برای ایجاد #قرارگاه_عفاف_و_حجاب هستند که میتواند نخ تسبیح این تشتت ها باشد.
🔹 رشد عقلانیت جبهه انقلاب
🔻 جبهه با فکر کردن رشد میکند. اما فکر انتزاعی رشدآفرین نیست. فکر کردن ناظر به صحنه و نیاز عینی است که موجب ارتقا میشود. حال جبهه با یک واقعیت و #مسئله_اجتماعی مواجه شده است و میکوشد بهنوعی آن را حل کند. این تلاشها و تأملات ناظر به عینیت در صورت رسیدگی به رشد تصاعدی جبهه منجر خواهد شد.
#حجاب
#مسئله_اجتماعی
#تحلیل
@taalighat
➖➖➖➖➖➖➖
@daghdagheha
🔻 تأملی بر اقدام امام جمعه رشت
🔹 #مسئله_حجاب امروز بسیار پیچیدهتر از آن است که در حد یک ناهنجاری اجتماعی تقلیل پیدا کند.
🔹 تمرکز دشمن بر مسئله #حجاب بهدليل ظرفیتهای بسیار زیادی است که برای چالش آفرینی در آن نهفته است. امر زنانه بودن حجاب، ابعاد عاطفی و احساسی آن، پیوند حجاب و امر سیاسی، ظرفیت دوقطبی سازی حجاب، تحریک پذیری، ارتباط با نسل نو و دهه هشتادی ها، مورد غیرت و حمیت بودن آن برای مؤمنین، ایجاد احساس خشم و نگرانی در جامعه مذهبی و زوایای گوناگونی از این دست موجب میشود مسئلهای چندوجهی بهنظر برسد.
🔹 در این میانه رهبر معظم انقلاب کوشیدند زمینههای استفاده دشمن را مسدود کنند و دایره خودی در متن انقلاب را افزایش دهند. ابتدا بین بدحجاب و #شل_حجاب فاصله نهادند و شل حجاب را کنشگر بهنفع انقلاب نامیدند. در گام بعد بین فعل #کشف_حجاب کننده و طینت و انگیزه وی تفکیک کردند و حتی برخی از آنها جزو جامعه دین دار بهشمار آوردند.
🔹 حال یک #امام_جمعه با ادبیاتی سخیف و مواجههای سطحی که مورد حمایت طیفی از انقلابیون نیز قرار گرفت، از این جماعت اعلام بیزاری میکند. بدون اینکه بین فعل و فاعل کشف حجاب تفکیک کند و از فعل وی برائت بجوید.
🔹 این سخنان نسنجیده بهسرعت منتشر میشود و بهعنوان موضع جامعه انقلابی تسری مییابد و تلاشی که رهبری برای ایجاد #انسجام_ملی داشتند را برهم میزند. این نوع موضعگیری های سطحی نشان میدهد هنوز فهم صحیحی از #جنگ_ترکیبی نداریم که با یک مسئله ذوابعاد تک خطی برخورد میکنیم.
🔹 اساساً برخی گمان میکنند تأکید بر انسجام ملی مساوی با تأیید گناه و چشمپوشی بر مسئله #کشف_حجاب است. نمیدانند میتوان در عین حفظ غیرت دینی، دغدغه داشتن و اقدام نسبت به مسئله حجاب و تلاش برای حل آن، جامعهای منسجم داشت.
🔹 ائمه محترم جمعه باید بدانند #نماینده_ولی_فقیه بودن تنها داشتن یک حکم از رهبری نیست، بلکه کسی نماینده رهبری است که از تراز تحلیل و اندیشه وی برخوردار باشد نه اینکه طرح رهبری را با چالش مواجه کند.
#امام_جمعه_رشت
#جنگ_ترکیبی
#کشف_حجاب
#انسجام_ملی
-کانال تعلیقات
➖➖➖➖➖
@daghdagheha