باب تاویل صمد #قرآن

✳️ #قرآن ♦️موضوع: فلسفه وجود آیات متشابه در قرآن 🆑 @darsostadnikzad

✳️ #قرآن ⭕️ چرا در قرآن آیات بیم دهنده بیشتر از آیات بشارت دهنده است؟ ✅ مرحوم علامه طبا طبایی می فرماید: گرچه تطمیع و تشویق و امیدوار ساختن مردم نیز راهی است برای دعوت انبیاء، و خدا در قران هم تا اندازه ی این طریقه را به کار برده لکن اصولا امیدواری آدمی را به طور الزام وادار به طلب نمی کند و بیش از ایجاد شوق و رغبت در آدمی اثر ندارد به خلاف تخويف و تهديد كه به حكم عقلىّ وجوب دفع ضرر احتمالى، احتراز از آنچه تهديد به آن شده واجب و آدمى به دفع آن ملزم مى‏شود. با ذکر مثال می توان بیشتر مسأله را توضیح داد: مثلا بسیاری از مردم از خواندن نماز شب، نماز اول وقت، انجام مستحبات و ... محروم هستند با این که فضائل و ثواب هایی زیادی برای آن بیان شده و انسان ها به آن تشویق شده در حالی که نماز صبح را حتما می خوانند برای این که می ترسند گرفتار عذاب جهنم شوند. این نشان می دهد که انذار نقش اساسی را در هدایت جامعه بشری داشته و دارد و لذا هسته اصلی و مرکزی تبلیغ پیامبران را انذار تشکیل می دهد. در مورد رعایت قوانین بشری نیز مسأله به همین کیفیت است مثلا متصدیان امور راهنمایی و رانندگی هر قدر به رعایت قانون راهنمایی مردم را تشویق می­کنند ولی عملا می بینیم که تأثیر این تشویق ها به اندازه تهدید ها و جریمه ها نیست البته روشن است که معنای این اهتمام نادیده گرفتن نقش«بشارت» در تبلیغ و دعوت دینی نمی باشد و استفاده از هر دو طریق لازم است زیرا هردو به یک مقصد و هدف که نجات انسان است منتهی می شود و لذا در تبلیغ دین« بشارت» و تحریک انسان ها به منظور جلب منفعت و «انذار» انسان ها به منظور دفع ضرر، در کنار هم و در حد اعتدال، ضروری می باشد و نباید پایه تربیتى انسان تنها بر روى یك قسمت باشد زیرا اگر تشویق و امید از حد مجاز خود بگذرد، سبب جرئت و غفلت انسان می گردد، چنانچه که بیم و انذار بیش از اندازه باشد، یأس و نا امیدى را به دنبال خواهد داشت لذا همان طوری که اشاره شد در قرآن كریم، بشارت و انذار، در كنار یك دیگر ذكر شده اند. هرچند از روش تهدید به دلیل تأثیر بیشتر آن بر روی انسان ها، بیشتر استفاده شده ولی در عین حال به نعمت ها و رحمت ها نیز بشارت داده شده است. و در این تبشیر ها و انذار ها در برخی از آیات، بشارت از باب این که رحمت خدا بر غضبش سبقت دارد و تخویفش نیز یک نوع رأفت است، مقدم ذكر شده است که « یا من سبقت رحمته غضبه، ای کسی رحمتش بر غضبش پیشی گرفته است». __________________ 🆑 https://eitaa.com/darseostadnikzad

✳️ #قرآن ⭕️ سوال: از برخی از آیات قرآن استفاده می شود که مجرمین در روز حشر اظهار می‌کنند که درنگ آنها در عالم برزخ بسیار کوتاه و گذرا بوده است. مثلاً در آیه ۳۵ سوره احقاف آمده است که احساس مجرمین آنگاه که عذاب موعود الهی را در روز رستاخیز می بینند این است که جز ساعتی از روز درنگ نکرده اند. و یا در آیه ۵۵ سوره روم آمده است که روزی که قیامت برپا شود مجرمان سوگند یاد می‌کنند که جز ساعتی درنگ نکرده اند . و یا در آیه ۴۴ سوره نازعات آمده است که روزی که مجرمین رستاخیز را ببینند احساس شان این است که گویا جز به اندازه عصرگاه روزی و یا چاشت آن بیشتر نمانده اند. پرسشی که مطرح است این است که با توجه به اینکه مجرمین در عالم برزخ دچار عذاب الهی هستند علی القاعده باید احساس آنها پس از وقوع رستاخیز این باشد که دوران عذاب آنها در عالم برزخ بسیار طولانی بوده است بنابراین آیات بالا چگونه قابل توجیه است؟ ✅ پاسخ: این پرسش جداً شایسته تأمل است متاسفانه تا آنجا که بنده نگاه کرده ام در برخی از تفاسیر معروف توضیحی در این باره مشاهده نکرده ام. شاید بتوان در پاسخ این پرسش گفت که این اظهارات مجرمین در هنگام وقوع رستاخیز لزوماً به معنای این نیست که احساس آنها قبل از وقوع قیامت یعنی دوران برزخ نیز این بوده است که زمان بر آنها سریع می گذرد چه بسا در دوران برزخ احساس آنها این باشد که مدت برزخ چقدر طولانی و کندگذر است اما پس از وقوع قیامت و سپری شدن دوران برزخ احساس آنها این خواهد بود که دوران برزخ چقدر سریع گذشته است مانند کسی که ۸۰ سال عمر می کند و در آخرین لحظات حیات، احساسش این است که چقدر دوره ۸۰ ساله عمر او سریع گذشته است با اینکه چه بسا در دوران زندگی محنت های فراوانی کشیده باشد. علاوه بر اینکه در مورد بحث ما این ویژگی هم وجود دارد که وقتی رستاخیز فرا می رسد و شخص جاودانگی و ابدیت آن عالم را به وضوح ملاحظه می کند و باورش این است که عذاب او در آن عالم بس طولانی و حتی جاودانه است در این صورت دوران برزخ را با دوره قیامت مقایسه می کند به صورت طبیعی این احساس به او دست می دهد که دوره برزخ او چقدر کوتاه و گذرا بوده است. شاید بیان علامه طباطبایی در ذیل آیه ۳۵ سوره احقاف ناظر به همین معنا باشد، ایشان می فرماید : این آیه بیانگر نزدیکی روز رستاخیز نسبت به حیات دنیوی آنهاست . وضع آنها را گزارش می‌کند زمانی که آن روز را مشاهده می‌کنند و عذاب موعود خداوند را می بینند حال آنها حال کسی است که جز ساعتی از روز درنگ نداشته است. برخی از مفسرین بر این نظرند که آیات پیشین ناظر به درنگ در عالم برزخ نیست بلکه ناظر به دوره حیات دنیوی است ، علامه طباطبایی این تفسیر را نمی پسندد و می توان گفت که ظاهر کالصریح آیه ۵۵ سوره روم با توجه به آیات ذیل آن نیز ، برخلاف این تفسیر است. والله اعلم __________________ 🆑 https://eitaa.com/darseostadnikzad

✳️ #قرآن ♦️موضوع: تفسیر آیه ولایت و پاسخ به شبهات مربوطه 🆑 @darsostadnikzad

✳️ #قرآن ⭕️ پرسش مهم در ارتباط با آیه تطهیر ◀️ از کجا معلوم که آیه تطهیر در شان اهل بیت پیامبر اکرم ص نازل شده است ؟ خصوصاً با توجه به اینکه سیاق آیات قبل و بعد، این مدعا را تایید نمی‌کند چون در مورد زنان پیامبر اکرم ص است. توضیح اشکال بالا این است که آیه تطهیر در لابلای آیاتی است که مربوط به زنان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم است قاعدتا آیه تطهیر نیز باید به حکم سیاق، درباره آنها باشد. پس به چه دلیل گفته می شود که آیه تطهیر در شأن اهل بیت علیهم السلام نازل شده است؟ ✅ پاسخ ◀️ مجوز ارتکاب خلاف ظهور سیاقی در اینجا چند چیز است: الف: روایات فراوانی از شیعه و سنی که در مورد شأن نزول آیه تطهیر وارد شده است که نشان می دهد این آیه در شأن خصوص خمسه طیبه یعنی حضرت محمد سلام الله علیه و آله و سلم و حضرات معصومین علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام نازل شده است. در این رابطه می‌توان به کتاب المیزان ذیل همین آیه تطهیر ونیز کتاب عبقات الانوار میرحامد حسین و غایة المرام بحرانی مراجعه کرد در این کتب از منابع اهل سنت در این رابطه روایات زیادی را آورده اند. ب: در روایات متعددی از طریق شیعه و سنی آمده است که پس از نزول این آیه پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم تا شش ماه یا حتی بیشتر وقتی برای نماز صبح به مسجد می رفتند در برابر در خانه حضرت علی ع و حضرت زهرا س می ایستاد و می فرمود الصلاه یا اهل آلبیت انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل آلبیت و یطهرکم تطهیرا. ج: هر چند آیه تطهیر در لابلای آیات مربوط به زنان پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم آمده است اما قرائنی وجود دارد که نشان می دهد منظور از اهل بیت در این آیه، زنان پیامبر اکرم ص نیستند زیرا اولا همه ضمایری که در آیات پیش و پس این آیه آمده است با ضمیر جمع مونث است ( مانند: کنتن،فتعالین،امتعکن،اسرحکن،منکن، لستن،اتقیتن،لاتخضعن،قلن،قرن،بیوتکن،اذکرن،بیوتکن) در حالی که ضمایری که در آیه تطهیر آمده است جمع مذکر است یعنی (کم) . همین گواه بر این است که این آیه برخلاف آیات دیگر در مورد زنان پیامبر اکرم نیست. ثانیا لحن و مفاد آیات مربوط به زنان پیامبر اکرم به گونه ای است که نشان می دهد که آنها در آن حد و اندازه ای نیستند که آیه تطهیر در شأن آنها نازل شده باشد زیرا آیه تطهیر دلالت بر پاکی مطلق اهل بیت پیامبر ص از هرگونه رجس و پلیدی دارد. به تعبیر دیگر آیه تطهیر دلالت بر طهارت و عصمت اهل بیت دارد این معنا با مفاد آیات مربوط به زنان پیامبر اکرم ص سازگاری ندارد. ترجمه بخشی از آیات مربوط به زنان پیامبر این است ای پیامبر به همسرانت بگو اگر شما زندگی دنیا و زرق و برق آن را می خواهید بیایید با هدیه ای شما را بهره‌مند سازم و شما را به طرزی نیکو رها سازم ..... همسران پیامبر هر کدام از شما گناه آشکار و فاحشی مرتکب شود عذاب او دو چندان خواهد بود این برای خدا آسان است.... به گونه ای هوس انگیز سخن نگویید که بیماردلان در شما طمع کنند..... در خانه‌های خود بمانید و همچون دوران جاهلیت نخستین در میان مردم ظاهر نشوید.... اینگونه خطابات و تعبیرات به خوبی نشان می دهد که زنان پیامبر اکرم بهره مند از مقام طهارت و عصمت نبودند. ثالثا در روایات شیعه و سنی آمده است که بعد از اینکه پیامبر اکرم حضرت علی و فاطمه و حسنین علیهم السلام را در زیر کسای خود جا داد و عرض کرد خداوندا اینها اهل بیت من هستند و آیه تطهیر نازل شد ام سلمه زن پیامبر از او تقاضا می کند که به او نیز اجازه دهد که وارد کسا شود پیامبر ص با احترام به او می گوید تو برخیر و نیکی هستی اما داخل در اهل بیت من نیستی اهل بیت من تنها همین چهار تن هستند. این روایات به خوبی نشان می دهد زنان پیامبر ص داخل در اهل بیت در این آیه نیستند بنابراین آیه تطهیر در شأن زنان پیامبر اکرم نازل نشد بلکه در شأن خمسه طیبه نازل شده است. __________________ 🆑 https://eitaa.com/darseostadnikzad

پاسخ استاد نیکزاد به چند پرسش در ارتباط با آیات نافرمانی ابلیس از سجده بر آدم #قرآن 🆑 @darseostadnikzad