موضوع اصلی رمان «سووشون» اثر سیمین دانشور، مبارزه با ظلم و بی‌عدالتی و مقاومت در برابر اشغال و استعمار است. این رمان با محوریت زندگی خانواده‌ای در شیراز در زمان جنگ جهانی دوم و اشغال ایران توسط نیروهای متفقین، به بررسی موضوعاتی چون هویت ملی، استبداد، و نقش زنان در جامعه می‌پردازد.
در این رمان، زری و یوسف، به عنوان شخصیت‌های اصلی، با شرایط سخت اقتصادی و سیاسی زمانه دست و پنجه نرم می‌کنند. یوسف نمادی از مقاومت و ایستادگی در برابر ظلم است و در نهایت در این راه جان خود را از دست می‌دهد. پس از مرگ یوسف، زری به زنی قدرتمند و مقاوم تبدیل می‌شود و در راه آرمان‌های همسرش گام برمی‌دارد.
در مجموع، سووشون یک رمان اجتماعی و تاریخی است که به بررسی ابعاد مختلف زندگی ایرانیان در دوران جنگ جهانی دوم می‌پردازد و مفاهیم انسانی و ملی را در برابر ظلم و ستم به تصویر می‌کشد.
