♦️وضعیت سیاسی سیستان و بلوچستان الف) قومیت: بلوچستان شامل سرزمين وسيعي است كه نواحي جنوبشرق ايران، غرب پاكستان و جنوب‌غربي افغانستان را دربر مي‏‌گيرد. اين منطقه محل سكونت قوم بلوچ است كه در مورد ريشه آن‌ها اجماع‏ نظر وجود ندارد. عمده بحث در اين زمينه، بر محور 2 نظريه مي‏‌باشد: 🔸يكي ريشه ايراني(آريايي) و ديگري ريشه عربي. نظريه دوم معتقد است كه بلوچ‌ها به اعراب و اعقاب حمزه عموي پيامبر اسلام‌(ص) منتسب مي‏‌باشند. نظريه اول، براي قوم بلوچ ريشه ايراني قائل است و نظريه دوم را فاقد مستندات تاريخي مي‏‌داند. به هرحال روايت شده كه اين قوم از حدود 400 سال پيش، از نواحي مركزي ايران مانند فارس، لرستان و نواحي غربي مانند كردستان به اين سرزمين كوچ كرده‏‌اند. بلوچ‌ها داراي گويش و زبان ويژه‏‌اي هستند كه لهجه هرطايفه با طايفه ديگر متفاوت است. بيش از 100طايفه بزرگ در بين اين قوم وجود دارد كه هرطايفه آن از تعداد قابل ملاحظه‏‌اي تيره تشكيل يافته است كه يكي از تيره‏‌ها تيره سرداري‌(خاني) مي‏‌باشد كه بصورت موروثي و نسل به نسل سرداري طايفه را برعهده دارد. در رأس هر يك از تيره‏‌ها چند نفر ريش‌سفيد و يك نفر كدخدا قرار دارد كه مجموع ريش‌سفيدان تيره‏‌ها و سردار طايفه بزرگان طايفه را تشكيل مي‏‌دهند. اين نظام قشربندي، امروزه نيز با كمي تغييرات وجود دارد و نقش تعيين‏‌ كننده‏‌اي را در روابط اجتماعي اين قوم برعهده دارد. ب) مذهب: اين كه مذهب قوم بلوچ از ابتدا اهل‌سنت و حنفي بوده‌است، چندان روشن نمي‏‌باشد؛ با اين‌حال حكومت محلي باركزي‌ها(1299تا 1307ه.ق) را در بلوچستان، بايد نقطه آغازي بر رونق مذهب اهل‌سنت در اين منطقه دانست. در دوران حكومت دوست محمدخان باركزي، وي تعدادي ملّا و مولوي را كه عموماً افغان و حنفي مسلك بودند براي امر قضاوت كه تحت عنوان شريعت از آن ياد مي‏‌شود وارد دستگاه حكومتي خود كرد. اين اقدام موجب شد قشر روحاني نيز به مرور در نظام طايفه‏‌گي قوم بلوچ از منزلت خاصي برخوردار شود و در سلسله مراتب اجتماعي پس از سردار(خان) و كدخدا قرار گيرد. كم‏‌كم به تشويق همين مولوي‌ها، عده‏‌اي نوجوان به هندوستان فرستاده شده و در #دارالعلوم_ديوبند مشغول به تحصيل مي‏‌شوند و پس از فراغت از تحصيل با بازگشت به موطن خود، به ترويج مرام ديوبندي مشغول مي‏‌گردند، بطوري كه امروز اکثر قوم بلوچ، اهل‌سنت و پيرو مسلك حنفي ديوبند هستند. مسلك حنفي كه امام ابوحنيفه(80تا 150ه.ق) سرسلسله آن مي‏‌باشد، درطول 1300سال دستخوش ‏دگرگوني‌هايي شده‌است، بطوري كه امروزه از 3 جناح يا گرايش عمده #ديوبندي، #بريلوي و #مودودي مي‏‌توان نام برد؛ كه 2 گرايش اول از قدمت بيشتري نسبت به گرايش سوم كه از حدود سال 1932ميلادي به بعد رايج شد، برخوردار است. بواسطه اهميت اين گرايش‌ها در بحث و توضیحات ارائه شده در بخش‌های متن، صرفاً به توضیح مودودی و اهل‌حدیث می‌پردازیم. 1⃣ ديوبنديه: توضیح در پست‌های بعدی 2⃣ بریلویه: توضیح در پست‌های بعدی 3⃣ مودودی: مودودي‏‌گرايي جرياني فكري است كه از اوايل دهه سوم قرن بيستم بوسيله فردي به نام #ابوالاعلي #مودودي پي‌ریزی شد. اين جريان فكري كه نوعي روشنفكري ملهم از انديشه‏‌هاي سياسي اسلام را در خود دارد، از پايگاه نسبتاً نيرومندي در بين تحصيل‌كردگان و دانشگاهيان پاكستان برخوردار است، اما همانند بريلوي، در بلوچستان نفوذي ندارد. 4⃣ اهل‌حديث: علاوه‏ بر اين 3 گرايش، جريان چهارمي نيز در بين اهل‌سنت پاكستان از حضور رو به گسترشي برخوردار است كه به اهل‌حديث مشهورند و با تفكرات وهابيت قرابت زيادي دارند. در عين حال اين جريان با اعتقادات ديوبندي مشتركات فراواني دارد بطوري كه پيروان آن‌ها بيشتر در احزاب مذهبي و فرهنگي وابسته به ديوبندها متمركز مي‏‌باشند. باتوجه به رواج مذهب حنفي شاخه ديوبند در ميان قوم بلوچ در دوران حكومت باركزهي، این فرقه جايگاهي ويژه يافت بطوري كه در همين دوره، مردم سركوب حكومت محلي باركزي به دست رضاخان را نوعي حمله شيعه بر ضد سني تلقي كردند و شكاف عميقي را ميان خود و حكومت مركزي در زمينه مذهب قائل شدند. اما در دوران پهلوي، با توجه به اصل ايجاد محدوديت براي ترويج مذهبي، رژيم در برخورد با مولوي‌ها، اين قشر را جزء عناصر رده‌ی دوم قرار داده و از مطرح شدن آن‌ها جلوگيري مي‏‌كرد و در اين ميان تكيه‏‌گاه اصلي خود را بر خوانين و رؤساي طوايف، كه عناصري اصلي و تعيين‏‌كننده بشمار مي‏‌آمدند متمركز ساخته بود. هر چند در اواخر حكومت پهلوي تا حدودي دست مولوي‌ها براي تأسيس مدارس ديني جديد بازگذاشته شده‌بود، اما اين اقدامات همسو با سياست‌هاي خاص رژيم نسبت به قوم بلوچ طرح‏ريزي شده بود. (95) ادامه در پُست بعدی فرقه‌ها و ادیان جهان اسلام https://eitaa.com/joinchat/1739522124Ca6c226e120 ‌‌دفاع همچنان باقیست https://eitaa.com/defa_baghist