✨بسم الله الرحمن الرحیم ✨
🌹شرح #حکمت78
🔹 شناخت جایگاه جبر و اختیار
🔻 یکی از خیانت هایی که معاویه در شام بر امّت اسلام روا داشت، این بود که عقیده جبریه را در جامعه ترویج کرد. بسیاری از مردم معتقد بودند که همه چیز بر اساس جبر الهی انجام می شود و انسان اختیاری برای خودش ندارد. دلیل این اعتقاد و ترویج این اعتقاد توسط دستگاه بنی امیّه و معاویه این بود که مردم را به این باور برسانند که اگر معاویه حاکم شده خدا خواسته ، فردا اگر یزید شراب خوار هم حاکم بشود ، خدا خواسته . همه چیز با اراده خدا و بدون اختیار انسان انجام می شود.
🔻 بر این اساس در حکمت ۷۸ می بینیم که یک شامی ( یعنی از تربیت شدگان فرهنگ شام ) از حضرت علی (علیه السلام) می پرسد اینکه ما به سمت شام می رویم آیا به خاطر قضا و قدَر الهی است ؟ یعنی ما دیگر نمی توانیم اراده ای بر خلاف آن بکنیم ؟ مجبوریم برویم ؟
🔻 حضرت آنجا پاسخ می دهند اصلاً اینگونه نیست. مهم ترین حجّتی که برای ردّ جبر ، حضرت بیان می کنند این است که اگر انسان در افعال خودش مجبور بود و مختار نبود ، دیگر ثواب و عقاب امکان نداشت و معنا نداشت . چرا ؟ چون ثواب یعنی آن پاداشی که انسان به خاطر کار خوب اختیاری خودش می گیرد و عقاب و عذاب ، یعنی آن جزایی که به واسطه آن کار اختیاری خودش می بیند؛ وگرنه اگر ما جبر داشته باشیم و هیچ اختیاری نداشته باشیم، امکان ندارد مجبور باشیم کاری را انجام بدهیم و بعد ما عذاب بشویم . مجبور بشویم کار خوبی را انجام بدهیم و مستحقّ ثواب باشیم.
🎙حجت الاسلام مهدوی ارفع
#نهضت_جهانی_نهج_البلاغه_خوانی
#روز_صد_وسیزدهم
@dghjkb