❇️ نحوه صحیح روایت تاریخ 1️⃣ مرزبندی تاریخ با روش‌های مختلف صورت می‌گیرد؛ برخی بر اساس سلسله‌ها و برخی بر اساس دوره‌های مختلف آن را تقسیم می‌کنند؛ روش دیگر دسته‌بندی تاریخ بر اساس حق و باطل، الهی یا طاغوتی، عدل و ظلم، صلاح و فساد و به طور خلاصه بر اساس ارزش‌های مثبت و منفی است؛ این نوع دوم، باعث می‌شود که ما در روایت و تحلیل تاریخ، از هرگونه تعصب دوری کرده و محوریت را به ارزش‌های واقعی و درست بدهیم و از هرگونه افراط و تفریط در تمجید یا نکوهش افراد و ملت‌ها خودداری کنیم. 2️⃣ برای روایت تاریخ یک ملت یا یک کشور، نباید صرفاً به دوره‌ای خاص از آن بها داده و دوره دیگر را نادیده گرفت؛ به عبارت دیگر نباید نگاه نقطه‌ای به تاریخ داشت بلکه باید آن را به مثابه یک خط ممتد مورد بررسی قرار داد. 3️⃣ در روایت تاریخ، هم باید به رفتار و کردار حاکمان توجه شود و هم به مردم و افرادی که تحت حاکمیت آن حاکمان زندگی می‌کردند؛ اینکه حاکمان حق بودند یا باطل، ظالم بودند یا دادگر، روش حکومت‌داری مثبتی داشتند یا منفی؛ یا اینکه مردم چه نحوه زندگی داشتند، سطح رشد و تعالی آنان و سطح فرهنگ و صنعت و هنر آنها چقدر بوده است؟ 4️⃣ هدف از روایت و بررسی تاریخ نباید تجلیل محض و تقویت روحیه خودبرتربینی و حتی نژادپرستی برای تحقیر و ملت‌های دیگر باشد؛ بلکه تاریخ را باید خواند تا نقاط مثبت و منفی آن از هم جدا شده و علاوه بر افتخار به نقاط مثبت برای ساخت آینده‌ای روشن، از نقاط ضعف و منفی آن حذر گردد؛ این یک نگاه فرصت‌محور به تاریخ و روایت آن است. 5️⃣ سفید محض و تماماً مثبت معرفی‌کردن تاریخ یک ملت یا کشور به همان اندازه غیرواقع‌بینانه و تعصب‌آمیز است که سیاه محض و تماماً منفی معرفی‌کردن دیگر ملت‌ها؛ بنابراین نگاه واقع‌بینانه اقتضا می‌کند که در کنار دیدن نقاط مثبت و برجستگی‌های تاریخ و فرهنگ خود، ضعف‌ها و نقاط منفی آن را هم ببینیم و از آن درس بگیریم. از سوی دیگر در کنار دیدن نقاط ضعف دیگر ملت‌ها و کشورها و جامعه‌ها، نقاط مثبت آن‌ها را هم ببینیم تا از تعصب و نگاه غیرواقع‌بینانه دور بمانیم. 6️⃣ روایت تاریخ بدون شناخت صحیح از ادوار آن امکان‌پذیر نخواهد بود. اگرچه که ابعاد احساسی و عاطفی وجود انسان، او را به سمت تعریف و تمجید صرف بدون آگاهی از ضعف‌های تاریخ وطن خود سوق می‌دهد، ولی باید دانست که بدون شناخت عمیق و تمدنی و کلان از تاریخ، امکان درس‌گرفتن و یا افتخارکردن به آن وجود نخواهد داشت. 📖نشریه دیده‌بان شماره 44 #حافظه_تاریخی #جهاد_تبیین 🆔 @didebane_andisheh