﷽
🔹تولید دوبیتی از غزل
(غزل شرف شفروه در دفتر ترانه‌های باباطاهر)
✍یکی‌از روش‌های جعل‌دوبیتی به‌اسم‌باباطاهر تبدیل غزل‌هایی که بحر «هزج‌مسدس‌محذوف» (یعنی وزن مفاعیلن مفاعیلن مفاعیل) دارند به دوبیتی است. به دلیل اشتراک وزنی میان این غزل‌ها با قالب دوبیتی، می‌توان بیت اول غزل را با یکی دیگر از ابیات برجسته و هماهنگ آن، انتخاب و سایر ابیات را حذف کرد و یک دوبیتی تازه ساخت.
✍ چنین اتفاقی در دفتر دوبیتی‌های منسوب به بابا طاهر فراوان افتاده و من شواهد آن را سال‌ها پیش در مقاله‌ی «رونق دوبیتی در عصر صفوی» (مجلۀ معارف، ۱۳۸۰) به‌دست داده‌ام. فی‌المثل، این دوبیتی مشهور (دیوان کامل باباطاهر، ۲۸):
دل عاشق به پیغامی بساجه
خمار آلوده با جامی بساجه
مرا کیفیت چشم تو کافی است
قناعتگر به بادامی بساجه
برآمده از یک غزل طالب آملی با ردیف «بسازد» است.(کلیات، ۴۸۴)
و این دوبیتی (دیوان کامل باباطاهر، ۳):
دلی دارم خریدار محبت
کز او گرم است بازار محبت
لباسی بافتم بر قامت دل
ز پود محنت و تار محبت
بخشی از غزل تقی اوحدی بلیانی است.(تذکرۀ نصرآبادی، چاپ وحید، ۳۰۳؛ عرفات العاشقین، چاپ ناجی، ۲: ۸۷۰).
✍ تازه‌ترین گواهی که بر این مدعا به دست من افتاده، غزلی است از شرف‌الدین شفروۀ اصفهانی شاعر قرن ششم که طعمه‌ی مجموعه‌سازان قرار گرفته و آن را تبدیل به دوبیتی کرده‌اند. اصل غزل به روایت دیوان شفروه چنین است (برگ ۱۲۱پ):
نگارینا دل و جانم تو داری
همه پیدا و پنهانم تو داری
طریق کار این مفلس تو دانی
کلید بند و زندانم تو داری
چو من دعوی کنم، داور تو باشی
چو خواهم داد، دیوانم تو داری
مرا گفتی دلت دانی که دارد؟
بحمدالله نکو دانم، تو داری
من ار دامن ز تو کوته کنم نیز
چه حاصل؟ چون گریبانم تو داری
نمی‌دانم که این درد از که دارم
ولی دانم که درمانم تو داری
دوبیتی‌ای که از این غزل برون آمده و به باباطاهر منسوب شده و استاد شجریان نیز آن را به آواز خوانده، با افزودن عناصر گویشی چنین است (ریاض العارفین، ۱۹۴):
نگارینا دل و جانم ته دیری
همه پیدا و پنهانم ته دیری
نذونم مو که این درد از که دیرم
همی‌ذونم که درمانم ته دیری.
#سید_علی_میرافضلی
کانال «چهار خطی» در تلگرام
https://telegram.me/Xatt4
کانال اختصاصی #دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
تمام شهر در سوز و گداز است
عزای لاله‌های شهر راز است
نوشته در حرم، با خط خونین؛
درِ باغ شهادت باز، «باز» است
#محمدامین_نیک‌مرد
#دوبیتی #شهادت
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
در این آشفته‌بازار مشوّش
مرا انداختی در کام آتش
گمان کردی نمی‌سوزم، ولی من
نه ابراهیم بودم، نه سیاوش.
#شایسته‌سادات_حسینی
#دوبیتی #عاشقانه
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
هدایت شده از فراخوان شعر
2.1M
﷽#تلنگر
هرلحظه به یاد #امام_زمان باشیم
🎤حجت‌الاسلام عطّارنژاد
محفل ادبی-مهدوی الغوث - قم
کانال #فراخوان_شعر در ایتا؛
@Farakhanesher
هدایت شده از خوشنویسی نفیس/استوری‌پروفایل
تویی خورشید تابانم؛ حسن جان
تویی ماه فروزانم؛ حسن جان
تمام روز و شب ذکرم همین است
حسن‌جانم، حسن‌جانم، حسن‌جان
«مجتبی خرسندی»
#امام_حسن_مجتبی (ع)❤️
#دوشنبه_های_امام_حسنی
#اشعار
@Khoshneviskade
قسم‌خوردم که در بند تو باشم
دلیل شوق و لبخند تو باشم
نیازی نیست بر تأیید مردم
بنا دارم خوشایند تو باشم!
#مرضیه_عاطفی
#دوبیتی #مهدوی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
هدایت شده از شعر هیأت | کودک و نوجوان
تو همچون غنچه‌های چیده بودی
که در پرپر شدن خندیده بودی
مگر راز حیات جاودان را
تو از فهمیده‌ها فهمیده بودی
📝 #قیصر_امین‌پور
✅ @ShereHeyat_Nojavan
اگر جرم و خطا بسیار کردم
گلی بودم که خود را خوار کردم
دوباره گل شدم، وقتی که قصد
« #نماز_جعفر_طیّار » کردم...
#مجتبی_خرسندی
کانال اختصاصی #دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
﷽
نیازی نیست روضه سر بیاید
نباید روضه‌خوان دیگر بیاید
برای روضه این ایام کافی‌ست؛
فقط گاهی صدای در بیاید...
#محمد_میرزایی_بازرگانی
#دوبیتی #فاطمی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
دل تاریخ در این ماجرا سوخت
بر این غربت، غریب‌وآشنا سوخت
مدینه هیزم آوردند، اما...
در آتش خیمه‌های کربلا سوخت
#میثم_مؤمنی_نژاد
#دوبیتی #فاطمی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
هدایت شده از کتیبه تاک
نگو کاشانه ای آتش گرفته
در میخانه ای آتش گرفته
دلیل اشک های شمع این است:
پر پروانه ای آتش گرفته
#علی_اصغر_شیری
#فاطمیه
https://eitaa.com/aliasgharshiri
هنوزم کوچه‌ها غوغاست، برگرد!
علی درخانه‌اش تنهاست، برگرد!
هنوزم ناله‌ای می‌آید از دور...
صدای مادرت زهراست، برگرد!
#حسین_بیدگلی
#دوبیتی #فاطمی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
کمی از غسل زیر پیرهن ماند
کمی از خون خشک بر بدن ماند
کفن را در بغل بگرفت و بو کرد
همان طفلی که آخر بی‌کفن ماند
#محسن_عرب‌خالقی
#دوبیتی #فاطمی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
1403082108.mp3
15.61M
﷽
🔹واحد | کربلایی حسین طاهری
دوبیتی۱
کسی‌که درد سوزانده دلش را
غریبه ریخت برهم منزلش را
بیا ای دل برای گریه امشب
بخوانیم اعتراف قاتلش را؛
دوبیتی۲
معاویه نبودی چه‌خبر بود!
سر بیعت حکومت درخطر بود!
از این‌سو کوه هیزم جمع می‌شد
از آن‌سو فاطمه در پشت در بود
دوبیتی۳
اراذل این شرایط را که دیدند
به‌سمت خانه‌ی حیدر دویدند
نصیحت‌‌های زهرا را شنیدند
ولیکن خانه را آتش کشیدند.
دوبیتی۴
نفس می‌زد، صدایش را شنیدم
علی را در احد یک‌باره دیدم
هزاران‌کینه در دل داشتم من
زدم با پا به در، نعره کشیدم!
دوبیتی۵
غرور چشم حیدر را شکستم
چنان محکم زدم در را شکستم
در خانه ز لولا تا جدا شد
زدم، پهلوی کوثر را شکستم
دوبیتی۶
در افتاد و زمین افتاد زهرا...!
علی می‌زد فقط فریاد؛ زهرا...!
همین‌که ناله زد؛ فضّه خذینی!
همه گفتند که؛ جان داد زهرا...!
دوبیتی۷
یکی آتش به‌کل باغ می‌زد
یکی برقلب زینب داغ می‌زد
میان آن شلوغی‌ها مغیره
به‌دست فاطمه شلاق می‌زد.
دوبیتی۸
کشیدم هرطرف شیرخدا را
زدم در آن میانه بچه‌ها را
تن زهرا به زیر دست‌وپا بود
علی انداخت بر رویش عبا را
#سید_پوریا_هاشمی
#دوبیتی #فاطمی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
مناجات‌نامه
دوبیتی۱
الهی! اشک چشمی، سوز آهی!
فروزان خاطری، روشن نگاهی!
ز هر سو بسته‌شد درهای امید
کلیدی، رخنه‌ای، راهی، پناهی!
دوبیتی۲
الهی! پیر گردیدم، عصایی
ز منزل دور ماندم، ره‌نمایی
شبی تاریک و دزدان در کمین‌گاه
فروغ مشعلی، بانگ درایی
دوبیتی۳
الهی! خلوت دل خانه‌ی کیست؟
حدیث عاشقان افسانه‌ی کیست؟
اگر گنجینه‌ی عشقت نباشد...
دل مهجور ما ویرانه‌ی کیست؟
دوبیتی۴
الهی! راه دادی دیگران را
که بگشایند راز آسمان را
ز ره واماندگان را هم تکانی
که بگذارند این خواب گران را
دوبیتی۵
الهی! رایگان مگذار ما را
به‌دست این‌وآن مگذار ما را
کرم‌پروردگانیم ای خداوند
به‌لطف دیگران مگذار ما را
دوبیتی۶
الهی! رند مستی را ببخشای
به‌عصیان پای‌بستی را ببخشای
خلیل بت‌شکن را هرکه بخشد
خلیل بت‌پرستی را ببخشای
#خلیل‌الله_خلیلی
#دوبیتی #مناجات
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti
غم ما پشت این در فرق دارد
نگاه قلب با سر فرق دارد
کبوتر رفت مشهد، تازه فهمید؛
کبوتر با کبوتر فرق دارد...
#حسین_طاهری
#دوبیتی #رضوی
کانال اختصاصی دوبیتی در ایتا؛
https://eitaa.com/do_beiti