⭕️ الازهر، اوقاف و دارالافتاء؛ چه کسی نهادهای مذهبی مصر را کنترل می‌کند؟ ✍️ عایده سالم ✂️ برش‌هایی از متن 🔹#مختار_جمعه، وزیر #اوقاف و با سابقه‌ترین عضو کابینه، در ماه مه زمانی که از دستیارانش خواست فهرستی از املاکی را تهیه کنند که می‌تواند برای سرمایه‌گذاران خارجی جذاب باشد تا برای ارزآوری به دولت کمک کند، انتقادات زیادی را در مورد وزارتخانه‌اش برانگیخت. 🔹در طول سال گذشته، دفتر مطبوعاتی رئیس‌جمهور عبدالفتاح السیسی بیانیه‌های متعددی در مورد دیدارهای بین رئیس‌جمهور و جمعه برای بحث در مورد "حداکثر بهره‌مندی از موقوفات" صادر کرد. 🔹در سال 2020، قانونی برای اصلاح مقررات سازمان اوقاف صادر شد و به آن اختیارات قانونی برای مدیریت و سرمایه‌گذاری دارایی‌های موقوفه داد. در سال 2021، صندوق موقوفات خیریه به طور رسمی تأسیس شد و مستقیماً توسط هیئت وزیران اداره می‌شود و هدف آن جمع‌آوری درآمد مازاد موقوفات و هدایت آنها به سمت اولویت‌های تعیین شده توسط دولت است. 🔹تلاش دولت برای کنترل موقوفات برای خدمت به اهداف دیگر جدید نیست. در دهه‌های 1950 و 1960، جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور پیشین، اختیارات وزارت اوقاف را به عنوان بخشی از سیاست خود برای تحمیل کنترل دولتی بر تمام جنبه‌های زندگی، سلب کرد. وزارتخانه‌های کشاورزی، اصلاحات ارضی، معارف و بهداشت، بخش بزرگی از موقوفات را که در خدمت برنامه‌های اصلاحی ناصر بود، تحت کنترل داشتند. این اقدام در آن زمان برای مردم و کارمندان این وزارت با دستاویز تلاش برای سود بیشتر وقف برای فقرا توضیح داده شد. 🔹به موازات جنگ دارایی‌های موقوفه، اخیراً اختلاف دیگری نیز بر سر وزیر، مختار جمعه، به دلیل برخورد نادرست وی با موضوع نماز تهجد در ده روز آخر ماه مبارک رمضان به وجود آمده است. پس از آغاز ماه رمضان در 2 آوریل گذشته، وزیر اوقاف ممنوعیت نماز تهجد در مساجد را اعلام کرد و این امر را با پیشگیری از ابتلا به ویروس کووید 19 توجیه کرد. این تصمیم با خشم عمومی در رسانه‌های اجتماعی مواجه شد، به‌ویژه که به گفته یک منبع خبری از وزارتخانه، اکثر اقدامات فاصله‌گذاری اجتماعی مرتبط با ویروس تا آن زمان به پایان رسیده بود. 🔹این منبع می‌گوید که وزیر توصیه برخی از دستیاران خود را در مخالفت با این تصمیم رد کرد و دلیل آن این بود که اداره «امنیت ملی» پشت صدور آن بوده است. این منبع به نقل از جمعه گفت که امنیت ملی از تحرکات اعتراضی احتمالی علیه افزایش قیمت‌ها از سوی جمعیت کثیری که در نماز حضور داشتند، هراس داشت. 🔹اندکی پس از اعلام تصمیم وزیر، #احمد_الطیب تصمیم گرفت مسجد #الازهر را برای نماز تهجد در ده روز آخر ماه مبارک رمضان باز کند، زیرا مسجد تابع وزارت اوقاف نیست و الازهر یک نهاد مستقل است. متعاقباً سرویس‌های امنیتی پیشنهاد کردند که به تمام مساجد وزارت اوقاف اجازه داده شود تا سه شب متوالی برای نماز باز شوند. با این حال، به گفته منبع این وزارتخانه، این مداخله جمعه را از انتقاد فزاینده در داخل وزارتخانه نجات نداد. 🔹این منبع در این وزارتخانه می‌افزاید که مختار جمعه دوباره زمانی که تصمیم گرفت متن واحدی را برای خطبه نمازهای جمعه تحمیل کند، دوباره دچار مشکل شد: «این بی‌سابقه است. #ائمه_جماعات سال‌هاست که در مورد خط‌قرمزها دستور می‌گیرند، اما تاکنون مجبور به خواندن متنی که از دفتر وزیر فرستاده می‌شود، نشده‌اند». 🔹همبستگی شیوخ نزدیک به محافل قوه مجریه با موضع وزیر اوقاف و در مقابله با شیخ الازهر که در این نبرد و موارد دیگر به تنهایی ایستاده است، بخشی از تلاش این شیوخ برای رسیدن به مقام و منزلت‌های ریاستی است. 🔹مثلاً #علی_جمعه در سال 2021 بنیاد «مساجد» را برای مدیریت نوسازی برخی از مساجد به ویژه مساجد بیت نبوی تأسیس کرد. این بنیاد با هماهنگی سازمان مهندسی نیروهای مسلح کار می‌کند و «نیازی سلام»، رئیس بانک غذای مصر در موسسه مصر الخیر، ریاست هیئت امنای این بنیاد است که تبرعات و کمک‌های مالی زیادی دریافت می‌کند و ریاست آن را شخص علی جمعه بر عهده دارد. #بنیاد_مساجد اخیراً بازسازی #مسجد_الحسین را با کمک مالی فرقه #بهره، یک فرقه شیعه در هند، بر عهده گرفت که خشم برخی از شخصیت‌های سلفی را برانگیخت، زیرا بازسازی فضای داخلی مسجد ویژگی‌های شیعی آشکاری داشت. همان منبع گفت که ایده «مساجد» ناشی از تمایل علی جمعه برای افزایش پشتوانه مردمی سیسی در میان صوفی‌ها است که یک بلوک سنتی رای‌دهی به رئیس‌جمهور مخلوع حسنی مبارک بودند و به مساجد اهل بیت اهمیت زیادی می‌دهند. 🔗 متن کامل این یادداشت را اینجا بخوانید. @dolatedin