🎙جلسه ۵.۲. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی 3⃣ قاعده «اتلاف» 4⃣ قاعده «تسبیب» 🍃 ۲. مستندات قاعده 📆 چهارشنبه؛ ۱۰ مرداد ۱۴۰۳ #قواعد_فقهی_اقتصادی

📜 ۳. قاعده «اتلاف» 📜 ۴. قاعده «تسبیب» 🍃 ۲. مستندات قاعده 🌱 ۱. آیات سه‌گانه

📜 ۳. قاعده «اتلاف» 📜 ۴. قاعده «تسبیب» 🍃 ۲. مستندات قاعده 🌱 ۲. روایات 🌱 ۳ تا ۵. اجماع، عقل و سیره عقلاء 🍃 اجتماع سبب و مباشر

🎙جلسه ۹.۱. کارگاه مسأله شرعی 🍃 پاسخ به سؤالات نماز جماعت 📆 شنبه؛ ۱۳ مرداد ۱۴۰۳ #کارگاه_مسأله_شرعی

🎙جلسه ۹.۲. کارگاه مسأله شرعی 🍃 پاسخ به سؤالات نماز جماعت 📆 شنبه؛ ۱۳ مرداد ۱۴۰۳ #کارگاه_مسأله_شرعی

🌺 حدیث جلسه ۹: «ارزش‌گذاری اعمال نیک اجتماعی» 📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله) 🌕 عن امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) قَالَ: قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): «سِرْ سَنَتَيْنِ بَرَّ وَالِدَيْكَ، سِرْ سَنَةً صِلْ رَحِمَكَ، سِرْ مِيلاً عُدْ مَرِيضاً، سِرْ مِيلَيْنِ شَيِّعْ جَنَازَةً، سِرْ ثَلاَثَةَ أَمْيَالٍ أَجِبْ دَعْوَةً، سِرْ أَرْبَعَةَ أَمْيَالٍ زُرْ أَخاً فِي اَللَّهِ تَعَالَى، سِرْ خَمْسَةَ أَمْيَالٍ اُنْصُرْ مَظْلُوماً، سِرْ سِتَّةَ أَمْيَالٍ أَغِثْ مَلْهُوفاً، وَ عَلَيْكَ بِالاِسْتِغْفَارِ، فَإِنَّهُ اَلْمَنْجَاةُ». 🖊 شرح حدیث: 🍃 در این روایت در واقع بر برخی از این کارهای لازم و حسناتی که در باب ارتباطات اجتماعی وجود دارد، ارزش‌گذاری شده است. اين‌ها را درجه درجه کردند و ارزش‌گذاری کردند. 1⃣ اوّلش این است: دو سال راه برو برای خاطر برّ به والدین خود، اگر نیکی به والدین مستلزم این است که دو سال راه برود. فرض کنید که قدیم با آن وسایل کذائی حرکت می‌کردند؛ مثلاً از قندهار راه بیفتد و برود به مراکش، دو سال طول می‌کشد، پدر و مادرش آن‌جا هستند. این شخص از این نقطه راه بیفتد برود آن‌جا که احوال پدر و مادرش را بپرسد و به پدر و مادرش نیکی کند. اگر متوقّف است نیکی‌کردن به اين‌که دو سال راه بروی، این کار را بکن؛ یعنی اهمیّت برّ به والدین این‌قدر است. 2⃣ صله‌ی رحم مرتبه‌ی بعد است، اگر لازم بود برای این‌که صله‌ی رحم صورت پذيرد، یک سال سفر بکند. از بین کوه‌ها و بیابان‌ها و دشت‌ها بگذرد تا با رحم خودش سلام و علیک بکند، اين كار را بكند؛ یعنی ارتباط قطع نشود. 3⃣ برای عیادت یک مریض اگر لازم است یک میل راه برو. 🌱 یک میل، ثلثِ فرسخ است، یعنی ۱.۵ کیلومتر. همین مایلی که انگلیسی‌ها می‌گویند. 4⃣ سر میلین شَیِّع جنازةً جنازه‌ی یک مؤمنی را می‌خواهند بردارند و تو برای تشییع او لازم است دو میل راه بروی، برو. 🍃 معلوم شد تشییع جنازه مهم‌تر از عیادت مریض است؛ چون او مرده است و رفته است و بناست فراموش بشود. رفتن او برای تسلّای بازماندگان اوست، برای احترام به کرامت انسان مؤمن است که بعد از مرگش هم حتّی با او این‌طور رفتار می‌شود. 5⃣ برای اجابت یک دعوتی سه میل برو. دوست تو، برادر مؤمن تو از تو خواهش کرده که به او سر بزنی، سه میل لازم است كه بروي، برو. 🍃 اين‌جا معلوم می‌شود که: آن مریضی كه برای عیادتش طِیّ حتّی مسافتی برابر يک میل لازم بود، مریضی است که ممکن است جزو دوستان انسان هم نباشد، دعوتی هم نکرده باشد. چنان‌چه از او دعوت کند، مضاعف می‌شود. 6⃣ سر أربعة أمیالٍ زُر أخاً فی الله تعالی، برای دیدار برادری در راه خدا چهار میل حرکت کن. 7⃣ سر خمسة أمیال اُنصر مظلوماً، اگر مظلومی در محلی است که برای نصرت و کمک به او پنج میل باید راه بروی، برو و به او یاری برسان. 8⃣ سر ستة أمیال اغث ملهوفاً، 🌱 ملهوف آن کسی است که استغاثه می‌کند، 🌱 مظلوم کسی است که به او ستم می‌شود. گاهی این ستم به حدّی است که او استغاثه می‌کند! یا مشکلی برایش پیش آمده که استغاثه می‌کند! خانه‌اش خراب شده، شش میل راه برو تا بتوانی این ملهوف را كمک کنی. البته شش میل راه که آن‌وقت می‌رفتند در واقع نصف روز راه بود. از صبح تا ظهر مثلاً (که نُه کیلومتر راه بود)، تا می‌رسیدند به آن مكان مورد نظر. در حال حاضر اگر شما از اين‌جا سوار هواپیما بشوید دو ساعته می‌رسید به بم! این، به قدر همان یک میل، دو میل بیشتر نیست؛ یعنی محاسبه کنید این وسایل امروز را. ✅ اميال در واقع معیار است برای آن زحمتی که انسان متحمل می‌شود و زمانی که صرف می‌کند. 🍃 و علیک بالاستغفار، فإنّه المنجاة، استغفار، نجات است، یا وسیلۀ نجات است. ✅ استغفار را در همه حال فراموش نکنید. 📚 النوادر، صفحه ۹۲؛ مرحوم راوندی 📆 ۱۷ آذر ۱۳۸۳ (جلسه ۹ مکاسب محرّمه).

🌺 جزوه جلسه ۹.۱ ❇️ مروری بر احکام نماز جماعت ❇️ تکمله نماز جماعت ۱. مقصود از عدالت در امام جماعت چیست؟ الف) عدالت واقعی ب) حسن ظاهر ج) الف و ب د) هیچ‌کدام ۲. در کدام گزینه نماز جماعت صحیح نیست؟ الف) مکان امام از مکان مأمومین مقدار بسیار کمی بالاتر است ب) بین امامِ مرد و مأمومینِ زن، پرده و مانند آن نصب شده است ج) برگزاری نماز جماعت در طبقات مختلف ساختمان‌‌هاى چندین طبقه‌ی جدید د) در نماز جماعت، بانوان وسیله‌ی اتصال مردان باشند ۳. چنان‌چه مأموم در اثنای سوره از نماز جماعت به نماز فرادا عدول کند، حکم نماز چیست؟ الف) لازم نیست سوره را بخواند ب) باید سوره را از ابتدا بخواند ج) بنابر احتیاط واجب سوره را از ابتدا به قصد قربت مطلقه بخواند د) نمی‌تواند نیت فرادا کند ۴. اگر مأموم مردّد شود که نیّت فرادا کند یا نه، حکم نماز چیست؟ الف) نمی‌تواند نیّت فرادا کند ب) بنابر احتیاط واجب نباید از ابتدا چنین نیّتی داشته باشد ج) بنابر احتیاط واجب باید نمازش را فرادا به پایان رساند د) به قصد قربت مطلقه ادامه دهد ۵. طبق نظر حضرت آقا «حفظه الله» عدول از نماز جماعت به نماز فرادا چه حکمی دارد؟ (در بین نماز جماعت) الف) مستحب است ب) حرام است ج) مانعی ندارد د) مکروه است 🌺 جزوه جلسه ۹.۲ ۶. اگر در بین نماز جماعت شک کند که نیّت فرادا کرده یا نه .............. الف) بنا بگذارد که نیت فرادا کرده است. ب) بنابر بگذارد که نیت فرادا نکرده است. ج) بنابر احتیاط نمازش را فرادا به پایان برساند د) بنابر احتیاط واجب باید نماز را به صورت جماعت تمام کند ۷. کدام گزینه جزء مستحبّات نماز جماعت محسوب نمی شود؟ الف) امام در وسط صف و اهل علم و کمال و تقوا در صف اول بایستند ب) صف‌های نماز جماعت منظم باشد ج) بعد از گفتن «قد قامت صلاة» مأمومین برخیزند د) مأموم ذکرهای نماز را طوری بگوید که امام هم بشنود ۸. اگر مأموم، اقوال نماز را زودتر یا دیرتر از امام جماعت بگوید، اشكال ندارد، جز .......... الف) سلام ب) تكبیرة الإحرام ج) ذکر رکوع د) تسبیحات اربعه ۹. اگر امام در رکعت سوم و چهارم نماز باشد و مأموم بداند که اگر اقتدا کند و حمد بخواند به رکوع امام نمی‌رسد در این صورت تکلیف چیست؟ الف) باید صبر کند تا امام به رکوع رود آن‌گاه اقتدا کند ب) نیازی نیست صبر کند، و می‌تواند اقتدا کند ج) نمازش فرادا می‌شود د) بنابر احتیاط واجب باید صبر كند تا امام به ركوع رود، آن‌گاه اقتدا كند ۱۰. گزینه نادرست را مشخص کنید. الف) اگر مأموم وقتی به حد رکوع می‌رسد هنوز امام در رکوع باشد نماز به جماعت صحیح است ب) اگر مأموم وقتی به حد رکوع می‌رسد امام در حال برخاستن از رکوع یا ایستاده باشد، نماز به صورت فرادا صحیح است ج) اگر مأموم به مقدار رکوع خم شود و شک کند که به رکوع امام رسیده یا نه، نمازش به صورت فرادا صحیح است د) اگر مأموم پیش از آن‌که به اندازه رکوع خم شود امام سراز رکوع بردارد، نمازش به جماعت صحیح است ۱۱. تبعیت از امام در کدام ذکر لازم است؟ الف) تمام اذکار ب) تکبیرة‌الإحرام ج) سلام د) در هیچ‌ ذکری لازم نیست ۱۲. در رساله نماز و روزه آمده است: «مسأله ۷۳۳. مأموم باید افعال نماز را با امام یا كمى دیرتر از امام به‌جا آورد»؛ به نظر مقام معظّم رهبری (حفظه‌الله) این چه حکمی است؟ الف) واجب تکلیفی ب) شرط صحّت جماعت ج) واجب است، و بنابر احوط شرط صحّت د) اگر تبعیت نکند حرام است، اما نماز جماعت صحیح است 🍃 فاصله‌ی لازم بین زن و مرد در یک مکان 🍃 عدالت امام جماعت 🍃 وجود حائل در صفوف جماعت 📚 احکام کاربردی، ص ۹۹ تا ۱۰۲؛ مرحوم حاج آقای کریمی 🍃 نماز جماعت در مکه و مدینه 📚 احکام کاربردی، ص ۱۵۱

🎙جلسه ۶.۱. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی 5⃣ قاعده «استیمان» 🍃 ۱. مفهوم قاعده 📆 شنبه؛ ۱۳ مرداد ۱۴۰۳ #قواعد_فقهی_اقتصادی

🌺 حدیث جلسه ۶: «بدهکارِ پروردگار عزیز» 📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله) 🌕 في الكافي [عَنْهُ عَنِ اِبْنِ فَضَّالٍ عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ اَلْجَهْمِ] قَالَ سَمِعْتُ أَبَا اَلْحَسَنِ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) يَقُولُ: «إِنَّ رَجُلاً فِي بَنِي إِسْرَائِيلَ عَبَدَ اَللهَ أَرْبَعِينَ سَنَةً، ثُمَّ قَرَّبَ قُرْبَاناً فَلَمْ يُقْبَلْ مِنْهُ؛ فَقَالَ لِنَفْسِهِ: "مَا أُتِيتُ إِلّا مِنْكِ، وَ مَا اَلذَّنْبُ إِلاَّ لَكِ"؛ قَالَ: فَأَوْحَى اَللهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى إِلَيْهِ: "ذَمُّكَ لِنَفْسِكَ أَفْضَلُ مِنْ عِبَادَتِكَ أَرْبَعِينَ سَنَةً".» 🖊 شرح حدیث: 🍃 مرد عابدی در بنى اسرائيل ۴۰ سال عبادت خدا را می‌كرد، يک روز يک قربانى كرد، قربانى او در نزد خداوند متعال مقبول واقع نشد، علامت قبول قربانى مثلاً اين بوده است كه آتشی بيايد آن را بسوزاند، چنان‌چه در قرآن هست، به هر حال اين عابد فهميد كه قربانى او مورد قبول پروردگار متعال (جلّ شأنه) قرار نگرفته است. 🌱 در اين‌جا انسان‌ها دو گونه‌اند: بعضی‌ها از خداوند متعال گله مند مى‌شوند، ولى بعضى به فكر فرو می‌روند كه چرا قربانى‌شان را خداى متعال قبول نكرده، اين عابد از قسم دوّم بود،. 🍃 فَقَالَ لِنَفْسِهِ: «مَا أُتِيتُ إِلّا مِنْكِ» اين بلايی كه بر تو نازل شد، اين مشكلى كه برای تو به‌وجود آمد، اين از ناحيه خود توست. 🍃 «وَ مَا اَلذَّنْبُ إِلاَّ لَكِ» گناه، گناه خودِ توست، كارى كردی كه قربانى تو قبول نمی‌شود. 🌱 در قرآن دارد: «ذلك بما قدّمت يداك» (الحجّ - ۱۰)، وقتى كه احساس كرد اشكال از خود اوست، 🍃 «فأوحی الله (تعالى) إليه: ذمُّك لنفسك أفضل من عبادتك أربعين سنة» همين كه خودت را مذمت كردی، و تقصير را به جانب خودت دانستی، يعنی حقيقت را فهميدی كه مشكل از ناحيه خودِ توست، اين، از آن ۴۰ سال عبادتی كه كردی با فضيلت تر است. ✅ اين‌گونه روايات، نظام ارزشی اسلام را براى ما ترسيم مى‏كند، اين‌كه چه چيزهايی با چه اولويت‌هايى ارزشمندتر است، عبادت خيلى ارزش دارد، سجده براى پروردگار خيلى ارزش دارد، امّا آن‌چه اساس قضيه است اين است كه انسان چكشی در دست بگيرد، و مرتّب بر سر اين پيل وحشى نفس كه در درون او است، بكوبد، اين نفس سركش را بايد مهار كرد. ❌ هر بلايی، هر اشكالی هست، از ناحيه اوست، اين كه انسان به عبادات و تضرّع إلى الله توصيه شده است، براى اين است كه قدر خود و جاى خود را در مقابل پروردگار بفهمد، اين نه از باب اين است كه خداى متعال به اين تضرّع احتياج دارد، (العياذ بالله) مثل بندگانی كه متكبرند، خوش‌شان می‌آيد افراد در مقابل آن‌ها خضوع كنند، اين نيست! قضيه اين است كه آن‌چه انسان را اصلاح مى‏كند همين تضرّع است، همين كوچک شدن، و احساس تقصير است. 🍃 در فقره‌ای از دعاى مباركه صحيفه سجاديه اين طور دارد: «و أمّا أنت فأهل أن لايغترّ بك الصدّيقون»، حتّی صديقون جا دارد كه در مقابل تو اغترار پيدا نكنند، ببينيد چقدر فاصله است بين اين حالت و حالت بعضى از ماها كه تا يک كار كوچكی، يک عمل خوبى، يک مجاهدتی برای خدا مى‏كنيم، خيال مى‏كنيم كه طاووس علييّن شده‌ايم! اين‌ها نظام ارزشی اسلام را برای ما توضيح می‌دهد. ✅ خودتان را در مقابل پروردگار بدهكار بدانيد! آن‌چه را كه از خدمات انجام می‌دهید بخشى از واجب و وظيفه لازم خود در مقابل خداى متعال بدانيد، چه خدماتى كه به مردم می‌كنيد، چه عباداتی كه می‌كنيد، چه روحيات و نفسانيات و خلقيّات خوبى كه در خودتان بوجود مى‌آوريد، اين‌ها بخشى از آن كاری است كه بايد در مقابل ذات اقدس الهى انجام داد. 🌱 📚 الشّافی (تلخیص کتب اربعه)؛ جلد ۱، صفحه ۵۰۲؛ فیض کاشانی 📆 ۲۸ آبان ۱۳۸۶ (جلسه ۱۸۹ مکاسب محرّمه).

📜 ۵. قاعده «استیمان» 📜 ۶. قاعده «احسان» 🍃 ۱. مفهوم قاعده 🍃 ۲. مستندات قاعده

🎙جلسه ۶.۲. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی 5⃣ قاعده «استیمان» 6⃣ قاعده «احسان» 🍃 ۲. مستندات قاعده 📆 شنبه؛ ۱۳ مرداد ۱۴۰۳ #قواعد_فقهی_اقتصادی

📜 أقسام الأمانة 📚 تحریر الوسیلة