📜 ۳.۳. المقصد الثالث: المفاهیم 🍃 فصل: مفهوم شرط 🌱 استدلال بر علت منحصره بودن شرط برای جزا

🎙جلسه ۷. العروة الوثقی؛ فصلٌ في الجماعة ج ۳، ص ۱۱۴، مسألة ۱. تجب الجماعة... و الظاهر وجوبها أيضاً إذا كان ترك الوسواس موقوفا عليها 📆 یکشنبه؛ ۱۸ آذر ۱۴۰۳ #العروة_الوثقی #فصلٌ_في_الجماعة

◀️ روایتی بر حرمت وسواس 📚 الکافي، ج ۱، ص ۱۲ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ اِبْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ سِنَانٍ قَالَ: ذَكَرْتُ لِأَبِي عَبْدِ اَللَّهِ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) رَجُلاً مُبْتَلًى بِالْوُضُوءِ وَ اَلصَّلاَةِ؛ وَ قُلْتُ: هُوَ رَجُلٌ عَاقِلٌ. فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اَللَّهِ: وَ أَيُّ عَقْلٍ لَهُ، وَ هُوَ يُطِيعُ اَلشَّيْطَانَ؟! فَقُلْتُ لَهُ: وَ كَيْفَ يُطِيعُ اَلشَّيْطَانَ؟! فَقَالَ: سَلْهُ هَذَا اَلَّذِي يَأْتِيهِ مِنْ أَيِّ شَيْءٍ هُوَ؛ فَإِنَّهُ يَقُولُ لَكَ: مِنْ عَمَلِ اَلشَّيْطَانِ. https://hadith.inoor.ir/fa/hadith/103911 دانلود برنامه اندرویدی جامع الاحادیث: https://cafebazaar.ir/app/org.crcis.noorhadith 📜 مسأله ۶۹۷) اگر شخصی در نماز دچار وسواس باشد، واجب نیست نماز را به جماعت بخواند؛ مگر آنکه وسواسش در حدی باشد که نماز را قطع می‌کند یا تکرار زیاد ذکر، موجب از بین رفتن موالات و باعث بطلان نماز شود. 📚 رساله نماز و روزه

◀️ دو مسأله در باب وسواس 📚 أجوبة الاستفتائات ❓س ۳۱۱: چند سالی است که به بيماری وسواس مبتلا شده‏ام و اين موضوع مرا بسيار عذاب می‏دهد، و روز به روز اين حالت در من تشديد می‏شود تا جايی که در همه چيز شک می‏کنم و همه زندگی‌ام بر پايه شک استوار گشته است. بيشترين شک من درباره غذا و اشياء مرطوب است، به همين دليل نمی‏توانم مثل ساير مردم عادی زندگی کنم. وقتی داخل مکانی می‏شوم فوری جوراب هايم را از پای خود بيرون می‏آورم، زيرا فکر می‏کنم جوراب‏هايم عرق کرده و بر اثر تماس با نجس، نجس خواهند شد، حتی من بر سجاده هم نمی‏توانم بنشينم. هر وقت بر آن می‏نشينم بر اثر وسوسه نفس از روی آن بلند می‏شوم تا مبادا پرزهای سجاده به لباس‌هايم بچسبد و مجبور به شستن آن‌ها شوم. در گذشته چنين نبودم، اکنون از اين کار هايم خجالت می‏کشم و هميشه دوست دارم کسی را در عالم رؤيا ببينم و مشکلاتم را با او در ميان بگذارم و يا معجزه‏ای رخ دهد و زندگی‏ام را دگرگون نمايد و به حالت گذشته‏ام برگردم. اميدوارم مرا راهنمايی فرماييد. ✅ جواب: احکام طهارت و نجاست همان است که در رساله‏های عمليه ذکر شده ‏است. از نظر شرعی همه اشياء محکوم به طهارت هستند، مگر مواردی که شارع حکم به نجاست آن‌ها کرده و برای انسان هم يقين به آن حاصل شده است. در اين صورت رهايی از بيماری وسواس احتياج به رؤيا و معجزه ندارد، بلکه بايد مکلّف ذوق و سليقه شخصی خود را کنار گذاشته و متعبد و مؤمن به دستورات شرع مقدس باشد و چيزی را که يقين به نجس بودن آن ندارد، نجس نداند. زيرا شما از کجا به نجاستِ در و ديوار و سجاده و ساير اشيايی که استفاده می‏کنيد، يقين پيدا کرده‏ايد؟ چگونه يقين پيدا کرده‏ايد که پرزهای سجاده‏ای که بر روی آن راه می‏رويد يا می‏نشينيد، نجس هستند و نجاست آن‌ها به جوراب و لباس و بدن شما سرايت می‏کند؟ لذا در اين صورت اعتنا به وسواس برای شما جايز نيست. مقداری عدم توجه به وسوسه نجاست و تمرين عدم اعتنا به شما کمک خواهد کرد تا به خواست و توفيق خداوند خود را از وسواس نجات دهيد.

📚 أجوبة الاستفتائات ❓س ۳۱۲: زنی هستم با تحصيلات عالی و دارای چندين فرزند، مشکلی که از آن رنج می‏برم مسأله طهارت است. چون در خانواده‏ای متدين بزرگ شده‏ام، می‏خواهم همه تعاليم اسلامی را مراعات کنم. به علت داشتن فرزندان کوچک، هميشه با مسائل بول و غائط سر و کار دارم. هنگام تطهير بول، ترشحات سيفون پراکنده شده و به پاها، صورت و حتی سرم برخورد می‏کنند و هر دفعه با مشکل تطهير آن اعضاء مواجه هستم، و اين باعث شده که در زندگی با سختی‏های زيادی روبرو شوم. از طرفی هم نمی‏توانم اين امور را رعايت نکنم، زيرا مربوط به عقيده و دينم است. برای حل مشکل به پزشک روانشناس هم مراجعه کردم، ولی نتيجه‏ای نگرفتم. بعلاوه موارد ديگری هم هست که از آن‌ها رنج می‏برم مثل غبار شی‏ء نجس يا مراقبت از دست‏های کودک که يا بايد آن‌ها را آب بکشم و يا از دست زدن بچه به اشياء ديگر جلوگيری نمايم. با توجه به اين که تطهير شی‏ء نجس برای من بسيار دشوار است، ولی در همان وقت، شستن آن ظرف‌ها و لباس‌ها در صورتی که فقط کثيف باشند برايم راحت است. لذا از حضرتعالی می‏خواهم که با راهنمايی‏های خود زندگی را بر من آسان نماييد. ✅ جواب: 1⃣ از نظر شرع مقدس، در طهارت و نجاست، اصل بر طهارت اشياء است. و تا زمانی‌که یقین به نجاست چیزی نداریم،‌آن چیز پاک است؛ هرچند احتمال زیادی به نجاست آن دهیم. 2⃣ به کسانی که دارای حساسیت شدید روانی در امور طهارت و نجاست‌اند و مثلا زودتر از دیگران يقين به نجاست، يا ديرتر از ديگران يقين به طهارت چيزى پيدا مى‏كنند، در فقه «وسواسى» گفته مى‏شود. اگر وسواسى يقين به نجس بودن چيزى پيدا كند، لازم نيست به يقين خود عمل كند؛ جز در مواردى كه به طور متعارف يقين حاصل مى‏شود. در آب كشيدن چيز نجس به دست وسواسى، ميزان حال متعارف مردم است، و لازم نيست وسواسى يقين به طهارت و برطرف شدن نجاست پيدا كند. استمرار اجرای اين حکم در مورد افراد مزبور تا زمانی است که اين حساسيت به‌طور کلی از بين برود. 3⃣ هر شی‏ء يا عضوی که نجس می‏شود، برای تطهير آن، يک‌بار شستن با آب لوله‏کشی بعد از زوال عين نجاست کافی است. تکرار در شستن يا فرو بردن آن در آب لازم نيست، و اگر شی‏ء نجس از قبيل پارچه و مانند آن باشد، بايد بنا بر احتیاط به مقدار متعارف فشار یا تکان داده شود تا آب از آن خارج گردد. 4⃣ از آن‌جايی که شما به اين حساسيت شديد در برابر نجاست مبتلا هستيد، بايد بدانيد که غبار نجس در هيچ صورتی نسبت به شما نجس نيست، و نيز مراقبت از دست‏های کودک چه پاک باشد يا نجس، و هم‌چنين دقت در اين که خون از بدن زائل شده يا خير، لازم نيست. اين حکم درباره شما تا زمانی که اين حساسيت از بين نرفته، باقی است. 5⃣ دين اسلام دارای احکام سهل و آسان و منطبق با فطرت بشری است، لذا آن را بر خود مشکل نکنيد، و با اين کار باعث وارد شدن ضرر و اذيت به جسم و روح‌تان نگرديد. حالت دلهره و اضطراب در اين موارد زندگی را بر شما تلخ می‏کند، و خداوند راضی به رنج و عذاب شما و کسانی که با شما ارتباط دارند، نيست. شکرگزار نعمت دين آسان باشيد و شکر اين نعمت، عمل بر اساس تعليمات خداوند تبارک و تعالی است. 6⃣ اين حالت يک وضعيت گذرا و قابل علاجی است. افراد بسياری بعد از ابتلا به آن، با روش مذکور از آن نجات يافته‏اند. به خداوند توکل نماييد، و نفس خود را با همت و اراده آرامش ببخشيد. إن‌شاءالله موفق باشيد.

جلسه ۵۲. فقه۳، مکاسب محرمه: النوع الخامس: حرمة التکسب بالواجبات المکاسب، ج۲، ص ۱۴۲؛ و إن کان کفائیاً جاز الاستئجار علیه 📆 دوشنبه؛ ۱۹ آذر ۱۴۰۳ #المکاسب #فقه_۳

🌺 حدیث اخلاقی جلسه ۵۲: «نماز جعفر طیار» 🌕 قَالَ عَلِيٌّ (عَلَيْهِ السَّلاَمُ): لَمَّا قَدِمَ جَعْفَرُ بْنُ أَبِي طَالِبٍ (عَلَيْهِ السَّلاَمُ) تَلَقَّاهُ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) وَ قَبَّلَ بَيْنَ عَيْنَيْهِ، فَلَمَّا جَلَسْنَا قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): أَ لاَ أُعْطِيكَ أَ لاَ أَمْنَحُكَ أَ لاَ أَحْبُوكَ؟! قَالَ: بَلَى يَا رَسُولَ اَللَّهِ! فَقَالَ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): تُصَلِّي أَرْبَعَ رَكَعَاتٍ، تَقْرَأُ فِي كُلِّ رَكْعَةٍ سُورَةَ اَلْحَمْدِ وَ سُورَةً، ثُمَّ تَقُولُ: سُبْحَانَ اَللَّهِ وَ اَلْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لاَ إِلَهَ إِلَّا اَللَّهُ وَ اَللَّهُ أَكْبَرُ خَمْسَ عَشْرَةَ مَرَّةً، ثُمَّ تَرْكَعُ فَتَقُولُ هَذَا اَلتَّسْبِيحَ عَشْراً، ثُمَّ تَرْفَعُ رَأْسَكَ فَتَقُولُ عَشْرَ مَرَّاتٍ، ثُمَّ تَسْجُدُ فَتَقُولُ عَشْراً، ثُمَّ تَرْفَعُ رَأْسَكَ فَتَقُولُ عَشْراً، ثُمَّ تَقُومُ إِلَى اَلرَّكْعَةِ اَلثَّانِيَةِ فَتَفْعَلُ مِثْلَ ذَلِكَ، فَذَلِكَ خَمْسٌ وَ سَبْعُونَ مَرَّةً فِي كُلِّ رَكْعَةٍ، فَإِنِ اِسْتَطَعْتَ أَنْ تُصَلِّيَهَا كُلَّ يَوْمٍ فَافْعَلْ، فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَفِي كُلِّ جُمْعَةٍ، فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَفِي كُلِّ شَهْرٍ، فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَفِي كُلِّ سَنَةٍ، فَإِنْ لَمْ تَسْتَطِعْ فَفِي عُمُرِكَ مَرَّةً، [فَإِذَا فَعَلْتَ ذَلِكَ غَفَرَ اَللَّهُ ذَنْبَكَ كَبِيرَهُ وَ صَغِيرَهُ، قَدِيمَهُ وَ جَدِيدَهُ، خَطَأَهُ وَ عَمْدَهُ] 🖊 شرح حدیث: 🍃 ايشان بعد از سال‌ها كه در هجرت حبشه بود، در آن‌جا چه زحماتی كشيده بود، در سال ششم، بعد از فتح خبير برگشت. 🍃 پيغمبر به جعفر خيلی علاقه داشتند، با او ملاقات كردند. 🌕 وَ قَبَّل بين عَينَيه، پيشانی او را بوسيدند. 🍃 حضرت به عنوان تشويق جعفر فرمودند: 🌕 ألا اُعطيك، چطور است چيزي به تو بدهم، 🌕 ألا أمنَحُك، چطور است يک تفضّلی به تو بكنم، 🌕 ألا أحبوك، چطور است يک هديه‌ای به تو بدهم! 🍃 حضرت می‌خواهند به پسر عموی عزيزِ مجاهدِ زحمت‌کش خودشان كه سال‌ها در غربت زندگی كرده، و اسلام را ترويج كرده، و پادشاه آن‌جا را مسلمان كرده، يک هدیه‌ای بدهند. 🍃 بله، لطف كنيد. خوشحال شد كه هدیه‌ای پيغمبر می‌خواهند به عنوان پاداش عطا کنند. 🍃 چهار ركعت نماز می‌خوانی، نماز جعفر را به او ياد دادند. ✅ ارزش‌ها، این‌هاست. ما شاخص ها را خيلی اوقات گم می‌كنيم! 🌕 تَقرَأ في كلّ ركعةٍ سورةَ الحمد و سورة. 🍃 اين‌جا آن سورة إذا زلزلت، و سورة مبارکه و العاديات ضبحاً، و سورة إذا جاء نصر الله، و قل هو الله که مأثور است اين چهار سوره را بخوانند، در این‌جا نيست. سورةً، يك سوره‌ای بعد از حمد بخوانی، 🌕 ثم تقول: سبحان الله و الحمد الله و لا اله الا الله و الله اكبر خمسَ عشر مرّة، پانزده مرتبه بعد از قرائت، ده بار در ركوع، ده بار بعد از اين‌كه از ركوع سربلند كردی، 🌕 ثُم تَسجُد فتقول عشراً، ثم تَرفع رأسَك فتقول عشراً، ثم تَقوم إلي الركعة الثانية فتَفعَل مثلَ ذلك و ذلك خمسٌ و سبعون مرة في كلّ ركعةٍ، 🍃 چهار ركعت است، هر ركعتي هفتاد و پنج تا «سبحان الله و الحمد الله و لا اله الا الله و الله اكبر»، كه مجموعاً سيصد مرتبه می‌شود. 🌕 فإن استَطَعتَ أن تُصلِيَها كلَّ يومٍ فَافعَل. 🌱 اگر طاقت داری، وقتش را داری كه هر روز بخوانی، بخوان. 🌕 فإن لم‌تَستَطِع ففي كلِّ جُمُعَة، 🌱 لذا مرحوم آقا شيخ عباس در مفاتيح، نماز جعفر را جزو نمازهای روز جمعه ذكر می‌كنند، كه به‌طور خاصّ، مستحب است. 🌱 سالی يک‌بار اقلاً نماز جعفر را بخوان! 🌱 در طول عمرت يک‌بار بخوان! 🍃 اين، هديه پيغمبر است. ✅ اين نماز جعفر و اين نوافل گوناگون را من و شما بالخصوص بايد به آن از دو نظر اهميت بدهيم: 1⃣ يكي از اين نظر كه مسئوليت ما خطير است و احتياج داريم به تغذيه‌ی مناسب، مثل كسی كه كارش کار سختِ بدنی است، احتياج دارد كه بدنش را تغذيه كند، يا يک كار فكریِ خیلی سختی دارد، احتياج دارد که مغز را با موادّ لازم مغذّیِ مغز تغذيه كند، و الّا از كار می‌افتد! يكی از اين جهت، ما كارمان خيلی سخت است. ما هم مسئوليتی دينی داريم، خيلی‌هايمان مسئوليت دنيايی هم داريم، و كار ما بسيار دشوار است، بايد از درون تغذيه بشويم تا بتوانيم ديگران را تغذيه كنيم؛ 🌱ذات نايافته از هستی بخش كی تواند كه شود هستی بخش؟ باید اوّل خودمان را تغذیه كنيم. 2⃣ دوّم اين‌كه: مردم به ما نگاه می‌كنند! از ما الگو می‌گيرند، لااقل بخشی از مردم. يک عدّه هم نگاه می‌كنند كه از ما عيب بگيرند! فرقی نمی‌كند. بايستی مراقب باشيم. اين مراقبت‌ها، احتياج به تذکّر، توسّل، دعا و تضرّع دارد، بدون اين‌ها نمی‌شود. 📚 النوادر؛ راوندی، صفحۀ ۱۶۰. 📚 ۲۲ خرداد ۱۳۸۴ (جلسه ۵۲ مکاسب محرّمه)

🎙جلسه ۴۹. اصول۳،کفایةالأصول؛ المقصد الثالث: في المفاهیم ج۱، ص ۲۶۹؛ مفهوم الشرط... و أمّا دعوی الدلالة 📆 دوشنبه؛ ۱۹ آذر ۱۴۰۳ #کفایة_الأصول #اصول_۳

🌺 حدیث اخلاقی جلسه ۴۹: «رسالة حقوق: حقّ شریک» 📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله) 🌕 في الفقیه [رَوَى إِسْمَاعِيلُ بْنُ اَلْفَضْلِ عَنْ ثَابِتِ بْنِ دِينَارٍ] عَنْ سَيِّدِ اَلْعَابِدِينَ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) قَالَ:... «وَ أَمَّا حَقُّ اَلشَّرِيكِ فَإِنْ غَابَ كَفَيْتَهُ، وَ إِنْ حَضَرَ رَعَيْتَهُ، وَ لاَتَحْكُمْ دُونَ حُكْمِهِ، وَ لاَ بِرَأْيِكَ دُونَ مُنَاظَرَتِهِ، وَ تَحْفَظُ عَلَيْهِ مَالَهُ، وَ لاَتَخُنْهُ فِيمَا عَزَّ أَوْ هَانَ مِنْ أَمْرٍ؛ فَإِنَّ يَدَ اَللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَلَى (مع) اَلشَّرِيكَيْنِ مَا لَمْ‌يَتَخَاوَنَا، وَ «لاٰ قُوَّةَ إِلَّا بِاللّٰهِ»» 🖊 شرح حدیث: 🌱 شریک در این‌جا شرکاء مالی است؛ شریک در مِلک، شریک در تجارت، لکن از آن‌چه در ذیل این عنوان از حقوق شرکت آمده است، می‌شود فهمید که شامل شریکِ غیر مالی هم می‌شود؛ شریک در مدیریت، شریک در کار اداری، شریک در اداره‌ی کشور یا بخشی از آن، در همه‌ی این موارد، این حقوق صادق است. 1⃣ وقتی او حضور ندارد، کاری را که او بر عهده گرفته است، تو به جای او انجام دهی! 2⃣ اگر او حضور دارد، او را رعایت کنی! 🌱 یعنی بخش سنگینِ کار را به او نسپاری. یا بخش سنگین کار را خودت برداری، یا این‌که به اندازه کار را با او تقسیم کنی. 3⃣ در کاری که با هم شرکت دارید، تصمیمی که باید بگیرید، بدون حکم او حکم نکنی! 🌱 یعنی استبداد به رأی نکنی! 4⃣ کاری که مربوط به هر دوی شماست، بدون توجّه به نظر او تصمیم نگیری! 🌱 بدون این‌که با او مناظره کنی، یعنی نظرهای‌تان را داد و ستد کنی، به تنهایی عمل به رأی خودت نکنی! نظر او را هم بگیری و رعایت کنی. 5⃣ سهم او را از مال مشترک، برای او حفظ کنی! آن‌جایی که سهم مفروضی وجود دارد، مشخّص است این، مالِ اوست، آن را نگه داری، برای او حفظ کنی! 6⃣ در هیچ کاری از کارها؛ چه کوچک و چه بزرگ (عَزَّ یعنی: کارِ بزرگ. هانَ یعنی کارِ سبک، کوچک) به او خیانت نکنی! 🛑 گاهی انسان اموری که آن‌ها را کوچک می‌شمارد، رعایت نمی‌کند، می‌گوید این که چیزی نیست. ❌ نه، خیانت به شریک در امور کوچک هم نباید بشود. 7⃣ کمک و ید خدای متعال همراه آن دو نفری است که با هم شریک کاری را انجام می‌دهند، مادامی که به هم خیانت نکنند. 🍃 در همه‌ی اموری که بین ما و نفر دیگر کاری مشترک است، این معانی صادق است؛ در مسأله‌ی مدیریت، در کارهای گوناگون اجتماعی، مسائلی که دو نفر، سه نفر، چند نفر با هم مسئولیت دارند، مسئولیتِ عرضی دارند، مسئولیت‌های طولی فرق می‌کند، یکی آمر است، یکی مأمور است، در مسئولیت‌های عرضی، در کنار هم باید کار را انجام بدهند، در همه‌ی آن‌ها رعایت این حقوق لازم است. 🍃 به هم کمک کردن، به یکدیگر خیانت نکردن، رعایت یکدیگر را کردن، رأی یکدیگر را لحاظ کردن. ✅ اگر این‌ها عمل بشود، چقدر از مشکلاتی که می‌بینید و می‌شنوید حل خواهد شد. 🍃 با همدیگر همکاری کنند، به هم کمک کنند، خیر هم را بخواهند، به هم خیانت نکنند، رعایت یکدیگر را بکنند، وقتی نیست کارِ او را انجام بدهند، وقتی هست او را رعایت بکنند. ✅ جوامعِ خیرات و کلید همه‌ی موفقیت‌ها این است که ما این حقوق را رعایت بکنیم، اصول این‌هاست. 📚 الشّافی (تلخیص کتب اربعه)؛ صفحه ۶۹۶؛ فیض کاشانی 📆 سه‌شنبه، ۱۷ آبان ۱۳۹۰ (جلسه ۴۴۲ مکاسب محرّمه)

جلسه ۵۳. فقه۳، مکاسب محرمه: النوع الخامس: حرمة التکسب بالواجبات المکاسب، ج۲، ص ۱۴۴؛ و من هذا القبیل استئجار الشخص 📆 سه‌شنبه؛ ۲۰ آذر ۱۴۰۳ #المکاسب #فقه_۳

🌺 حدیث اخلاقی جلسه ۵۳: «ادب قرائت قرآن» 🌕 قَالَ جَعْفَرٌ اَلصَّادِقُ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جَدِّهِ عَلِيِّ بْنِ اَلْحُسَيْنِ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيٍّ (صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَيْهِ) قَالَ: سُئِلَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) عَنْ قَوْلِهِ تَعَالَى: "وَ رَتِّلِ اَلْقُرْآنَ تَرْتِيلاً" قَالَ: «بَيِّنْهُ تِبْيَاناً؛ وَ لاَتَنْثُرْهُ نَثْرَ اَلْبَقْلِ، وَ لاَتَهُذَّهُ هَذَّ اَلشِّعْرِ؛ قِفُوا عِنْدَ عَجَائِبِهِ، حَرِّكُوا بِهِ اَلْقُلُوبَ، وَ لاَ يَكُونُ هَمُّ أَحَدِكُمْ آخِرَ اَلسُّورَةِ». 🖊 شرح حدیث: ❓سؤال كردند كه معنای ترتيل چيست؟ 1⃣ قال (صلی‌الله‌علیه‌وآله): بَيِّنهُ تِبياناً؛ 🍃 يعنی در تلاوت آن، آشكارا تلاوت كن آن را! 🌱 «بَيِّنهُ»: آن‌را واضح كن، واضح‌كردنی. وقتى قرآن را تلاوت می‌كنيد، به شكل واضح، با كلمات واضح، با نحوه‌ی قرائت واضحی آن‌ را قرائت كنيد. 2⃣ و لاتَنثُرهُ نَثرَ البَقل، 🍃 مثل بقل يعنی سبزی كه پهن‌ می‌كنند، پخش‌ می‌كنند، می‌ريزند، آن را پخش‌ مكن! 🌱 نَثر يعنی پخش‌کردن و از هم جداگذاشتن؛ یعنی يک كلمه را بگويی، يک كلمه را بعد از مدتی بگویی. مثل بعضی از تلاوت‌هايی كه خيلی جدا جدا كلمات را از هم بيان می‌كنند، اين‌طور تلاوت نكن! 3⃣ و لا تَهُذُّه هَذَّ الشعر، 🍃 قرآن را مثل شعر پی‌در‌پی و پشت سر هم نخوان! انسان وقتی می‌خواهد شعر بخواند، همين‌طور تند تند می‌خواند، اين‌طور نخوان قرآن را! 🍃 وقتی كه قرآن را تلاوت می‌كنيد، كلمه كلمه و جمله جمله باشد، نه چنان گسسته از هم، نه چنان پيچيده و فرو رفته در هم، بلكه مبيَّن، واضح، آن را بخوانيد؛ 4⃣ قِفوا عند عجائبه، 🍃 بعد در موارد عجائب قرآن توقّف كنيد. 🌱 وقتی يک معنای مهمّی، يک نكته‌ای در قرآن به نظرتان می‌رسد، توقّف كنيد و در آن تأمّل كنيد و تدبّر كنيد! مثل كسی كه يک نسخه‌ای، یا يک سخن مهمی را كه بر روی يک يادداشتی نوشتند با دقّت می‌خواند، تا ببيند چه چیزی در آن هست و چه‌کار بايد بكند. قرآن را اين‌طور بخوانيد. صِرف اين‌كه ما يک امواج صوتی‌ای در فضا ايجاد كنيم، اين، مطلوب نيست! مطلوب اين است كه انسان قرآن را بخواند تا بفهمد. 5⃣ حَرِّكوا بِه القلوب، 🍃 دل‌ها را با آن به حركت دربياوريد، دل را تكان بدهيد؛ اوّل دل خودتان را، بعد دل ديگران را. انسان تا دل خودش تكان نخورد، نمی‌تواند دل ديگران را تكان بدهد. 6⃣ و لايَكون هَمُّ أحدِكم آخرَ السورة، 🍃 يک سوره‌ای را كه شروع می‌كنيد، همّت‌تان اين نباشد كه برسيد به آخر و تمامش كنيد! يا آن‌هايی كه مثلاً روزی يک جزء می‌خوانند، يا نيم جزء می‌خوانند، همّت‌شان اين باشد كه برسند به آخر، یا تا آن نقطه‌ای كه مقرّر است. بعضی روزی سه صفحه، پنج صفحه، ده صفحه قرآن برای خودشان مقرّر كردند كه بخوانند، يا يک جزء، يا نيم جزء. اين‌طور نباشد كه وقتی قرآن را می‌خوانيد، بخواهيد برسيد سرِ آن مقطع! ✅ قرآن را تأمّل كنيد، تدبّر كنيد، بفهميد، استفاده كنيد از قرآن. واقع قضيه هم همين است، قرآن را وقتی انسان تأمل می‌كند، سوره‌هايی كه انسان صدها بار اين سوره را خوانده، وقتی با دقّت، با تأمل، با استفهام و استفسار، اين سوره را می‌خواند، كأنّه نكته تازه‌ای در آن پيدا می‌كند. يا نكته علمی، يا اجتماعی، يا غيره كه می‌تواند آن را بنويسد، گاهی هم نكاتی انسان در آن پيدا می‌كند که نوشتنی و ثبت‌كردنی نيست، بلكه لمس‌كردنی است، حس‌كردنی است. انسان در خود يک حالتی مشاهده می‌كند، يک فتوحی از خواندن قرآن بدست می‌آورد. تلاوت قرآن باید اين‌طور باشد. 📚 النوادر؛ راوندی، صفحۀ ۱۶۴. 📚 ۲۳ خرداد ۱۳۸۴ (جلسه ۵۳ مکاسب محرّمه)