🌺🍃 عقود به دو دستهٔ لازم و جائز تقسیم میشوند؛ عقود لازم: بعد از عقد نمیتوان آن را بهم زد مگر با خیارات یا إقاله. عقود جائز: بعد از عقد میتوان آن را بهم زد. در ادامه، هر یک از عقود (معاوضیه و غیرمعاوضیه) از حیث لازم بودن یا جایز بودن، مورد بررسی قرار گرفته است.
🌺🍃🌺🍃🌺🍃
🔻البيع: لازم (تحريرالوسيلة، ج١، ص٥٣٨، م٨: البيع بالصيغة لازم الطرفين إلا مع وجود الخيار).
🔻المضاربة: جایز (ص۹۰ مختصر: عقد المضاربة جايز من الطرفين).
🔻المزارعة: لازم (ص٩٢ مختصر: عقد المزارعة لازم من الطرفين، لا ينفسخ إلا بالتقايل أو بفسخ من له الخيار).
🔻المساقاة: لازم (ص۹۴ مختصر: عقد المساقاة لازم من الطرفين، لا ينفسخ إلا بالتقايل أو بفسخ من له الخيار).
🔻القرض: لازم (ص٩٧ مختصر: القرض عقد لازم من الطرفين، ليس للمقرض و لا للمقترض فسخه).
🔻الرهن: لازم (ص١٠٠ مختصر: الرهن عقد لازم من جهة الراهن دون المرتهن).
🔻الضّمان: لازم (ص١٠٢ مختصر: عقد الضمان لازم من جهة الضامن، وكذا من جهة المضمون له، إلّا إذا ظهر إعسار الضامن حال الضمان، و كان المضمون له جاهلا بحاله، و يقصد بالإعسار ألّا يكون له ما يوّفى به الدّين زائدا على المستثنيات).
🔻الحوالة: لازم (ص١٠٥ مختصر: الحوالة عقد لازم من جهة المحيل و المحال عليه، وكذا المحتال إلا إذا ظهر إعسار المحال عليه حين العقد، و كان المحتال جاهلا بحاله).
🔻الكفالة: لازم (ص١٠٦ مختصر: الكفالة عقد لازم من الطرفين).
🔻العارية: جائز (ص١٠٩ مختصر: العارية عقد جائز من الطرفين، فللمعير الرجوع متى شاء، كما أنّ للمستعير الردّ متى أراد).
🔻الوديعة: جائز (ص١١٠ مختصر: الوديعة عقد جائز من الطرفين، فللمالك استرداد ماله متى شاء، و للمستودع ردّه متى أراد).
🔻الشركة: جائز (ص١١٤ مختصر: الشركة عقد جائز من الطرفين).
🔻الهبة: جائز (ص١١٨ مختصر: الهبة عقد جائز من الطرفين، يصحّ الرجوع فيها إلا في موارد التالية: ١- الهبة لذي رحم/٢- الهبة المعوضة/٣- تلف الموهوب/٤- التصرف الناقل كالبيع/٥- التصرف المغيّر للصورة كطحن الحنطة/٦- موت أحد المتعاقدين بعد القبض).
🔻الوكالة: جائز (ص١٢٠ مختصر: الوكالة عقد جائز من الطرفين، فيصح عزل الموكّل الوكيل كما يصح للوكيل عزل نفسه).
🔻السبق و الرّماية: لازم یا جائز (مختلف الشیعة، علامه حلي، ج٦، ص٢٢: مسألة: عقد السبق والرماية؛ قال الشيخ: إنه جعالة فيكون جائزا من الطرفين. و قال ابن إدريس: إنه إجارة فيكون لازما من الطرفين بعد تردده و اضطرابه).
🔻النكاح: لازم
جلسه ۷.۱. کارگاه پاسخگویی به مسائل شرعی؛ نیت فرادی در اثناء نماز جماعت. ۷ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
12.28M
🎙جلسه ۷.۱. کارگاه مسأله شرعی
🍃 نیت فرادی در اثناء نماز جماعت
📆 یکشنبه؛ ۷ مرداد ۱۴۰۳
#کارگاه_مسأله_شرعی
جلسه ۷.۲. کارگاه پاسخگویی به مسائل شرعی؛ اقتدا در نماز احتیاطی و تبعیت از امام. ۷ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
12.05M
🎙جلسه ۷.۲. کارگاه مسأله شرعی
🍃 اقتدا در نماز احتیاطی
🍃 تبعیت مأموم از امام
📆 یکشنبه؛ ۷ مرداد ۱۴۰۳
#کارگاه_مسأله_شرعی
🌺 حدیث جلسه ۷: «خوشبختی انسان»
📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله)
🌕 عن امیرالمؤمنین (علیهالسلام)، قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): «طُوبَى لِمَنْ أَسْلَمَ وَ كَانَ عَيْشُهُ كَفَافاً وَ قُوَاهُ سَدَاداً».
و فی روایةٍ اخری: «إِنَّ اَلرَّجُلَ لَيُحْبَسُ عَلَى بَابِ اَلْجَنَّةِ مِقْدَارَ عَامٍ بِذَنْبٍ وَاحِدٍ، وَ إِنَّهُ لَيَنْظُرُ إِلَى أَكْوَابِهِ وَ أَزْوَاجِهِ».
🖊 شرح حدیث:
🍃 روایت اوّل، خلاصهای از خوشبختی یک انسان را بیان میکند.
انسان خوشبخت، آیا کسی است که ثروت زیاد و مقام والا و آبروی زیاد و نفوذی اینگونه در بین مردم داشته باشد؟ یعنی این خوشبخت است؟!
نه،
اوّلاً: أسلم، مسلم و مؤمن باشد.
ثانیاً: و کان عیشه کفافاً، زندگی او کفاف باشد، از عهدۀ زندگی متعارف خودش بربیاید و محتاج این و آن نباشد.
ثالثاً: و قواه سداداً، سالم هم باشد، قوای او بر سر جا باشد. انسان خوشبخت این است. حداقل لازمۀ خوشبختی این است.
🍃 روایت دیگر از امیرالمؤمنین (علیهالسلام) از پیامبراکرم (صلّیاللهعلیهوآله): انّ الرجل لیحبس علی باب الجنّة مقدار عام بذنب واحد.
انسانی را فرض کنید که اهل بهشت است و روز قیامت اعمال او را محاسبه کردند و بالأخره معلوم شد که ایشان اهل بهشت است، او را به طرف بهشت میبرند.
گاهی همین آدم را به خاطر یک گناهی که انجام داده، یکسال جلوی درب بهشت نگه میدارند و نمیگذارند وارد بهشت شود!
و انّه لینظر إلی أکوابه و أزواجه،
در داخل بهشت آن نعمی که خدا برای او معیّن کرده را میبیند که اينها در داخل بهشت است، مشخص هم هست که برای او تدارک دیده شده امّا نمیگذارند دسترسی پیدا کند! یکسال تمام برای خاطر یک گناه انسان از این نعمتها محروم است!
📚 النوادر، صفحه ۹۰؛ مرحوم راوندی
📆 ۱۵ آذر ۱۳۸۳ (جلسه ۷ مکاسب محرّمه).
4. نماز جماعت.pdf
526.8K
🌺 متن جلسه ۷ (نماز جماعت)
🍃 ۱. اهمیت و ثواب نماز جماعت
🍃 ۲. مراتب امام جماعت
🍃 ۳. مراتب ثواب مساجد
🍃 ۴. جهات مختلفهی استحباب و ثواب در نماز
🍃 ۵. نیت فرادی در اثناء نماز جماعت
🍃 ۶. اقتداء در نمازهای مختلف یومیه - نماز امام احتیاطی یا مستحبی نباشد
🍃 ۷. نماز جماعت تمرین تبعیت از امام
🍃 ۸. تخلّف سهوی از امام
🍃 ۹. ورود به جماعت در رکوع
🍃 ۱۰. شرایط امام جماعت: صحت قرائت و عدالت
هدایت شده از KHAMENEI.IR
📢 پیام تسلیت رهبر انقلاب در پی درگذشت عالم فاضل حجةالاسلام علیرضا کریمی
🔹️رهبر انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت عالم فاضل مرحوم حجةالاسلام آقای حاج شیخ علیرضا کریمی رحمةاللهعلیه را تسلیت گفتند.
🖼 متن پیام رهبر انقلاب به این شرح است:
✏️ بسم الله الرحمن الرحیم
درگذشت عالم فاضل مرحوم حجةالاسلام آقای حاج شیخ علیرضا کریمی رحمةاللهعلیه را به بازماندگان محترم و همهی ارادتمندان و همکاران ایشان تسلیت عرض میکنم. رحمت و مغفرت الهی برای آن مرحوم وصبر و سکینه برای بازماندگان را از خداوند متعال مسألت مینمایم.
سیدعلی خامنهای
۸ مرداد۱۴۰۳
🔹️مرحوم حجةالاسلام علیرضا کریمی از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه تهران و عضو دفتر استفتائات مقام معظم رهبری و از اعضای شورای فقهی این دفتر بودند.
💻 Farsi.Khamenei.ir
جلسه ۲.۱. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی؛ ۱. قاعده أصالة اللزوم، مراد از اصل. ۷ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
13.58M
🎙جلسه ۲.۱. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی
1⃣ قاعده «أصالة اللزوم في العقود»
🍃 ۱. مراد از اصل
📆 یکشنبه؛ ۷ مرداد ۱۴۰۳
#قواعد_فقهی_اقتصادی
🌺 حدیث جلسه ۲: «نیاز به مردم، و بینیازی از مردم»
📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله)
🌕 في الكافي، [مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارٍ اَلسَّابَاطِيِّ] عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) قَالَ: كَانَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ (صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْهِ) يَقُولُ:
«لِيَجْتَمِعْ فِي قَلْبِكَ اَلاِفْتِقَارُ إِلَى اَلنَّاسِ، وَ اَلاِسْتِغْنَاءُ عَنْهُمْ؛
فَيَكُونَ اِفْتِقَارُكَ إِلَيْهِمْ فِي لِينِ كَلاَمِكَ وَ حُسْنِ بِشْرِكَ،
وَ يَكُونَ اِسْتِغْنَاؤُكَ عَنْهُمْ فِي نَزَاهَةِ عِرْضِكَ وَ بَقَاءِ عِزِّكَ.»
[عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَعْبَدٍ قَالَ حَدَّثَنِي عَلِيُّ بْنُ عُمَرَ عَنْ يَحْيَى بْنِ عِمْرَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اَللَّهِ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) قَالَ كَانَ أَمِيرُ اَلْمُؤْمِنِينَ (صَلَوَاتُ اَللَّهِ عَلَيْهِ) يَقُولُ: ثُمَّ ذَكَرَ مِثْلَهُ.]
🖊 شرح حدیث:
🍃 روایات زیادی در باب «استغناء عن الناس یا عمّا فی أیدی الناس» هست که همهی اينها دلالت دارد بر این که مؤمن بایستی استغناء داشته باشد.
🌱 استغنا یعنی چه؟
این روایت که از امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) نقل شده است، حدود مسأله را روشن میکند، تا انسان در مفهوم این امر مهم دچار اشتباه نشود.
🍃 حضرت طبق این روایت میفرمایند:
در دلت این دو حالت باید با هم مجتمع شود:
🌱 یکی افتقار الی الناس، نیاز به مردم،
🌱 دیگری استغنا عن الناس، احساس بینیازی از مردم، مستغنیکردن خود از مردم.
1⃣ احتیاج مردم به آحاد ناس معلوم است.
چه کسی میتواند بدون کمک آحاد مردم زندگی بکند؟
خدای متعال میفرماید: "لِیتخذ بعضُهم بعضاً سُخریاً".
بعضی از آحاد مردم، بعض دیگر را به تسخیر خود میگیرند، مسخّر میکنند.
شما بیمار میشوید، طبیب را مسخّر میکنید، استخدام میکنید که برای شما کار کند، بیماری شما را علاج کند.
آن طبیب احتیاج به خانه پیدا میکند، افرادی از قبیل بنّا و مهندس و کارگر و عمله را استخدام میکند و تسخیر میکند که برایش خانه درست کنند.
کسی که احتیاج به دین دارد، به کارشناس دین مراجعه میکند.
🍃 نیاز مردم به یکدیگر، یک امر واقعی است که خدای متعال طبیعت انسان را اینطور قرار داده.
همه به هم محتاجیم، همه از یکدیگر باید استفاده کنیم.
پس احتیاج به مردم وجود دارد و زندگی بدون کمک آحاد مردم نخواهد گذشت.
2⃣ در عین حال، از آنها احساس بینیازی هم بکند؛
🌱 یعنی خودش را در مقابل مردم برای به دست آوردن چیزی که به آن نیاز دارد، ذلیل نکند.
ذلت را نخرد، خود را برده ی دیگران نکند، تحمیل دیگران را قبول نکند!
🍃 این دو باید در دل انسان جمع بشود،
آن وقت هر کدام از این دو حالت، یک مظهری در رفتار انسان پیدا میکند.
1⃣ فَيَكُونَ اِفْتِقَارُكَ إِلَيْهِمْ فِي لِينِ كَلاَمِكَ وَ حُسْنِ بِشْرِكَ
🍃 نیاز تو به مردم در این بروز و ظهور پیدا کند که با آنها با نرمی حرف بزنی، حسن بِشر داشته باشی، با روی خوش با آنها صحبت کنی.
این طور نباشد که انسان خود را بینیاز از مردم بداند، اخمش را در هم کند، به کسی اعتنا نکند، بگوید من به شماها احتیاجی ندارم.
🍃 میگفتند: یکی از بزرگان یک وقتی در دوران مبارزات میگفت من به شما احتیاجی ندارم.
شهید سیدمحمدرضا سعیدی در آن جلسه حاضر بود، به ایشان گفت: آقا! شما از پیغمبر بالاترید!
خدای متعال به پیغمبرش میگوید: "هو الذی أیّدک بنصره و بالمؤمنین".
شما چطور میگویید من به شماها احتیاجی ندارم؟! انسانها به هم احتیاج دارند.
این احساس احتیاج، بروزش در تو این باشد که زبانت نرم باشد، روی خوش با مردم داشته باشی، اخم نکنی، بیاعتنایی نکنی، تکبر نکنی!
اینطور نباشد که بگویی من به شماها احتیاجی ندارم.
2⃣ وَ يَكُونَ اِسْتِغْنَاؤُكَ عَنْهُمْ فِي نَزَاهَةِ عِرْضِكَ وَ بَقَاءِ عِزِّكَ
🍃 امّا استغناء تو از آنها، مظهرش و بروزش در کجاست؟
عِرض خود را، آبروی خود را پاکیزه نگهداری، آبرویت را پیش مردم نریزی.
آبروی مؤمن مثل جان او اهمیت و ارزش دارد.
مگر میشود آبروی کسی را ریخت؟!
خود انسان هم حق ندارد آبروی خودش را بریزد.
🍃 و بقاء عزّک، عزّت خودت را حفظ کن!
عزّت مؤمن جزو اشعۀ عزت الله تعالی است، و نباید انسان این عزت را از بین ببرد.
عزت خودش را باید حفظ کند.
📚 الشّافی (تلخیص کتب اربعه)؛ جلد ۱، صفحه ۵۴۰؛ فیض کاشانی
📆 ۲۷ آبان ۱۳۸۷ (جلسه ۲۴۷ مکاسب محرّمه).
جلسه ۲.۲. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی؛ ۱. قاعده أصالة اللزوم، مستندات. ۷ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
8.79M
🎙جلسه ۲.۲. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی
1⃣ قاعده «أصالة اللزوم في العقود»
🍃 ۲. مستندات
📆 یکشنبه؛ ۷ مرداد ۱۴۰۳
#قواعد_فقهی_اقتصادی
جلسه ۳.۱. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی؛ ۲. قاعده ضمان الید، فضای کلی و سیر مباحث. ۸ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
10.47M
🎙جلسه ۳.۱. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی
2⃣ قاعده «ضمان الید»
🍃 فضای کلّی و سیر مباحث
📆 دوشنبه؛ ۸ مرداد ۱۴۰۳
#قواعد_فقهی_اقتصادی
🌺 حدیث جلسه ۳: «برادران ثقه و صفا، و برادران بگوبخند»
📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله)
🌕 في الكافي [عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ يُونُسَ بْنِ يَعْقُوبَ عَنْ أَبِي مَرْيَمَ اَلْأَنْصَارِيِّ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ) قَالَ:]
قَامَ رَجُلٌ بِالْبَصْرَةِ إِلَى أَمِيرِ اَلْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ)، فَقَالَ: يَا أَمِيرَ اَلْمُؤْمِنِينَ! أَخْبِرْنَا عَنِ اَلْإِخْوَانِ.
فَقَالَ: «اَلْإِخْوَانُ صِنْفَانِ: إِخْوَانُ اَلثِّقَةِ، وَ إِخْوَانُ اَلْمُكَاشَرَةِ؛
فَأَمَّا إِخْوَانُ اَلثِّقَةِ فَهُمُ اَلْكَفُّ وَ اَلْجَنَاحُ وَ اَلْأَهْلُ وَ اَلْمَالُ، فَإِذَا كُنْتَ مِنْ أَخِيكَ عَلَى حَدِّ اَلثِّقَةِ فَابْذُلْ لَهُ مَالَكَ وَ بَدَنَكَ، وَ صَافِ مَنْ صَافَاهُ، وَ عَادِ مَنْ عَادَاهُ، وَ اُكْتُمْ سِرَّهُ وَ عَيْبَهُ، وَ أَظْهِرْ مِنْهُ اَلْحَسَنَ؛ وَ اِعْلَمْ أَيُّهَا اَلسَّائِلُ أَنَّهُمْ أَقَلُّ مِنَ اَلْكِبْرِيتِ اَلْأَحْمَرِ؛
وَ أَمَّا إِخْوَانُ اَلْمُكَاشَرَةِ فَإِنَّكَ تُصِيبُ لَذَّتَكَ مِنْهُمْ، فَلاَتَقْطَعَنَّ ذَلِكَ مِنْهُمْ، وَ لاَتَطْلُبَنَّ مَا وَرَاءَ ذَلِكَ مِنْ ضَمِيرِهِمْ، وَ اُبْذُلْ لَهُمْ مَا بَذَلُوا لَكَ مِنْ طَلاَقَةِ اَلْوَجْهِ وَ حَلاَوَةِ اَللِّسَانِ».
🖊 شرح حدیث:
❓چه کسانی برادران هستند؟
دربارهی برادران برای ما توضیح بده!
🍃 در بعضی از روایات دارد «اخوان الصفا و اخوان المکاشرة»، بعضی برادرانِ ثقه یا صفا هستند، بعضی هم برادران مکاشره هستند.
🌱 مکاشره یعنی بگو بخند، اهل معاشرت، مینشینند گپ میزنند، حرف میزنند.
مکاشره این است.
1⃣ برادرانی که اخوان الثقةاند، اینها همه چیز تو هستند.
پناهگاه تو، چنین برادرانی هستند.
به منزلهی بالی هستند که به وسیلهی آن میتوانی پرواز کنی.
به منزلهی اهل، مثل فرزندان و برادران تو هستند.
مثل مال و ثروت تو محسوب میشوند.
🍃 اخوان الثقة، یعنی آن برادری که به او اعتماد داری، و پای فکر تو، هدف تو محکم ایستاده. او همه چیز توست.
وقتی برادری اینچنینی پیدا کردی، که اطمینان از همراهی او، همدلی او، همفکری او پیدا کردی؛ مالت را، جانت را در راه او مصرف کن!
با دوستان او، با کسانی که با او با صفا هستند، با صفا باش!
با دشمنان او، دشمن باش!
گاهی ما میگوییم جدا کنیم مسائل اساسی را از مسائل فرعی.
یک نمونهاش همین جاست، برادری با این خصوصیات، این اصل است، که با شما راهش و فکرش یکی است، دلش یکی است، جهتگیریاش یکی است.
باید قدر چنین شخصی را به همین شکلی که گفته شد بدانی!
از کبریت احمر کمیابتر است!
🌱 کبریت احمر، اصطلاحی بین کیمیاگرها است، آن چیزی که به وسیلهی آن، اکسیر را میسازند که میتواند مس را طلا بکند.
به چنین اکسیری، کبریت احمر میگویند، بسیار کمیابند.
2⃣ یک عدّه هم آنطور با تو نیستند، امّا دوستند، رفیقند، سلام علیک میکنند، بگو بخند میکنند، معاشرت میکنند، اینطور برادران را هم از چشم نینداز!
یعنی طوری نباشد که به کلّی این افراد را رها کنی!
بهرهی خودت را از اینها میبری، بهرهات را از آنها قطع نکن!
🍃 از آنها بهرهمند میشوی از دیدنشان، نشستنشان، گفتنشان، رفت و آمدشان.
تو هم همین بهره را به آنها بده!
دیگر دنبال اینکه در دلش چیست، نباش!
📚 الشّافی (تلخیص کتب اربعه)؛ صفحه ۶۴۸؛ فیض کاشانی
📆 ۱۲ دی ۱۳۸۹ (جلسه ۳۸۸ مکاسب محرّمه)
جلسه ۳.۲. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی؛ ۲. قاعده ضمان الید، مفهوم و مستندات. ۸ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
10M
🎙جلسه ۳.۲. قواعد فقهی در ابواب اقتصادی
2⃣ قاعده «ضمان الید»
🍃 ۱. مفهوم قاعده
🍃 ۲. مستندات
📆 دوشنبه؛ ۸ مرداد ۱۴۰۳
#قواعد_فقهی_اقتصادی
جلسه ۸.۱. کارگاه پاسخگویی به مسائل شرعی؛ عدالت و صحت قرائت امام جماعت. ۹ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
14.08M
🎙جلسه ۸.۱. کارگاه مسأله شرعی
🍃 عدالت و صحت قرائت امام جماعت
📆 سهشنبه؛ ۹ مرداد ۱۴۰۳
#کارگاه_مسأله_شرعی
جلسه ۸.۲. کارگاه پاسخگویی به مسائل شرعی؛ مسائل مختلف نماز جماعت. ۹ مرداد ۱۴۰۳ .mp3
11.88M
🎙جلسه ۸.۲. کارگاه مسأله شرعی
🍃 مسائل مختلف نماز جماعت
📆 سهشنبه؛ ۹ مرداد ۱۴۰۳
#کارگاه_مسأله_شرعی
🌺 حدیث جلسه ۸: «قلوب چهارگانه»
📜 روایت ابتدای درس خارج مقام معظّم رهبری (حفظه الله)
🌕 عن امیرالمؤمنین (علیهالسّلام) أنّه قَالَ قَالَ رَسُولُ اَللَّهِ (صَلَّى اَللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ): «اَلْقُلُوبُ أَرْبَعَةٌ؛
قَلْبٌ فِيهِ إِيمَانٌ وَ لَيْسَ فِيهِ قُرْآنٌ،
وَ قَلْبٌ فِيهِ إِيمَانٌ وَ قُرْآنٌ،
وَ قَلْبٌ فِيهِ قُرْآنٌ وَ لَيْسَ فِيهِ إِيمَانٌ،
وَ قَلْبٌ لاَ إِيمَانَ فِيهِ وَ لاَ قُرْآنَ؛
فَأَمَّا اَلْأَوَّلُ كَالتَّمْرَةِ طَيِّبٌ طَعْمُهَا وَ لاَ طِيبَ لَهَا،
وَ اَلثَّانِي كَجِرَابِ اَلْمِسْكِ طَيِّبٌ إِنْ فُتِحَ وَ طَيِّبٌ إِنْ وَعَاهُ،
وَ اَلثَّالِثُ كَالْأَسِنَّةِ [کالآس، کالاُشنَة] (شیء یلتفُّ علی شجر البلوط و الصنوبر کأنّه مقشورٌ من عرق و هو عطرٌ أبیض) طَيِّبٌ رِيحُهَا خَبِيثٌ طَعْمُهَا،
وَ اَلرَّابِعُ كَالْحَنْظَلَةِ خَبِيثٌ رِيحُهَا وَ طَعْمُهَا».
🖊 شرح حدیث:
🍃 چهارگونه دل انسانی در میان جامعهی ایمانی داریم:
1⃣ یک دلی هست که ایمان دارد، امّا از معارف قرآنی بیبهره است.
2⃣ دلهایی هم هستند که هم برخوردار از معارف قرآن و نور قرآنند و هم ايمان دارند.
3⃣ دلهایی هم هستند که معارف قرآنی را بلدند امّا ایمانی ندارند.
میبافند میگویند، امّا ایمانی در این دلها نیست. علم هست، ایمان نیست.
4⃣ دلهایی هم هستند که نه ایمان دارند و نه قرآن در آنها وجود دارد.
🍃۱. آن قلبی که ایمان دارد ولی قرآن ندارد مَثَل آن مثلِ خرماست، خودش شیرین است برای خودش خوب است، امّا عطری که دیگران هم از آن استفاده کنند در آن نیست.
🍃۲. دوّمی که هم ایمان دارد، هم قرآن دارد، مثل نافه مشک است.
بازش هم بکنی معطّر است، بازش هم نکنی معطّر است، فضا از وجود آن عِطرآگین است.
🍃۳. آن دلی که قرآن دارد امّا ایمان ندارد، مانند اُسنه است.
اُسنه در لغت به معنای گُلی است که روی سنگ هست، که عطری دارد، و عدّهای هم از آن این چنین بهرهای میبرند، امّا اگر خواستی از آن استفاده کنی و بخوری، طعمش خبیث است.
حالا اگر گل سنگ را بگیریم، ظاهر خوبی دارد امّا باطنش هیچ چیزی نیست، نه گُل است و نه گیاه است.
این زرق و برق ظاهری، لفّاظیای که انسان در بعضی مشاهده میکند و غالباً هم بیبرکت است، این لفّاظیهایی که از ایمان برنمیخیزد، همگی طعمی خبیث دارند.
بله، گاهی معارف قرآنی را بلد است چهار کلمه از قرآن و حدیث حالا درست فهمیده باشد یا نه، یک چیزهایی سرِ هم میکند، امّا هیچ برکتی در آن وجود ندارد.
🍃۴. چهارم: آن دلی که نه قرآن دارد نه ایمان، مثل آن مثل حنظل است که هم عطر آن بد است و هم طعم آن.
📚 النوادر، صفحه ۴؛ مرحوم راوندی
📆 ۱۶ آذر ۱۳۸۳ (جلسه ۸ مکاسب محرّمه).
4. نماز جماعت.pdf
526.8K
🌺 متن جلسه ۸ (نماز جماعت)
🍃 ۱. اهمیت و ثواب نماز جماعت
🍃 ۲. مراتب امام جماعت
🍃 ۳. مراتب ثواب مساجد
🍃 ۴. جهات مختلفهی استحباب و ثواب در نماز
🍃 ۵. نیت فرادی در اثناء نماز جماعت
🍃 ۶. اقتداء در نمازهای مختلف یومیه - نماز امام احتیاطی یا مستحبی نباشد
🍃 ۷. نماز جماعت تمرین تبعیت از امام
🍃 ۸. تخلّف سهوی از امام
🍃 ۹. ورود به جماعت در رکوع
🍃 ۱۰. شرایط امام جماعت: صحت قرائت و عدالت
🌺 ۱. جزوه جلسه ۸.۲
📜 نکات تکمیلی
◀️ درس ۵۶: نماز جماعت ۱
📚 رساله آموزشی، جلد ۱
❇️ مشروعیت و اهمیّت نماز جماعت
۱. نماز جماعت از مهمترین مستحبات و از بزرگترین شعایر اسلامی است، و دست کم با دو نفر (یک امام و یک مأموم) منعقد میشود.
۲. اگر امام جماعت بدون قصد امامت، مشغول نماز شود، نماز وی و اقتدای دیگران به او اشکال ندارد، و به عبارت دیگر در تحقق جماعت، فقط کافی است که مأموم نیت اقتدا داشته باشد، و نیت امامت برای امام، معتبر نیست، هر چند درک فضیلت نماز جماعت برای امام در صورتی است که قصد امامت و جماعت کند.
۳. امامت به نیت نماز قضای احتیاطی صحیح نیست، مگر در صورتی که مأموم نیز نمازش را احتیاطاً دوباره میخواند و جهت احتیاطش با امام یکی است، بنابراین فردی که میخواهد یک نماز را در مکانهای مختلف به عنوان امام جماعت اقامه کند نمیتواند آنها را به نیت نماز قضای احتیاطی به جا آورد.
۴. رضایت امام جماعت شرط صحت اقتدا نیست، بنابراین اقتدا کردن به کسی که راضی به این کار نیست اشکال ندارد.
۵. اقتدا به مأموم تا وقتی که نمازش را به جماعت ادامه میدهد صحیح نیست، ولی زمانی که انسان نداند که او مأموم است و به وی اقتدا کند، اگر در رکوع و سجود به وظیفهی نمازگزار منفرد عمل کرده، بدین معنی که رکنی را عمداً و یا سهواً کم یا زیاد نکرده باشد، نمازش صحیح است.
۶. تکرار امامت در نماز جماعت در نمازهای یومیه یکبار جایز است، مشروط بر اینکه مأمومین در جماعت دوم غیر از مأمومین جماعت اول باشند، بنابراین یک امام جماعت میتواند در دو مسجد اقامهی جماعت کرده و نماز را دوباره بخواند.
۷. در نمازهای یومیه هر نمازی را میتوان با هر نماز اقتدا کرد، مثلاً کسی که قصد خواندن نماز عشا دارد میتواند به کسی که نماز مغرب میخواند اقتدا کند.
۸. حضور و شرکت زنان در نماز جماعت اشکال ندارد، و ثواب جماعت دارد.
۹. اگر موقعی به جماعت رسد که امام مشغول خواندن تشهد آخر نماز است، چنانچه بخواهد به ثواب نماز جماعت برسد باید نیت کند و تکبیرة الاحرام بگوید، و بعد بنشیند و تشهد نماز را با امام بخواند، ولی سلام نگوید و کمی صبر کند تا امام سلام نماز را بگوید، بعد بایستد و نماز را ادامه بدهد یعنی حمد و سوره را بخواند و آن را رکعت اول نماز خود حساب کند. (این طریق مختصّ تشهد آخر نماز جماعت و برای درک ثواب جماعت است، و نمیتوان آن را در تشهد رکعت دوم نمازهای سه رکعتی و چهار رکعتی انجام داد).
۱۰. اختلاف در تقلید مانع از صحت اقتدا نیست، بنابراین کسی که در نماز مسافر مقلد مجتهدی است میتواند به امام جماعتی که در آن مسأله مقلد مرجع دیگری است اقتدا نماید، ولی اقتدا در نمازی که طبق فتوای مرجع تقلید مأموم، قصر است و طبق فتوای مرجع تقلید امام جماعت تمام است یا بالعکس صحیح نیست.
✅ توجه
۱. افرادی که هنگام برپایی نماز جماعت، اقدام به خواندن نماز فرادی میکنند، اگر این عمل تضعیف نماز جماعت و اهانت و بیاحترامی به امام جماعتی که مردم اعتماد به عدالت او دارند محسوب شود جایز نیست.
۲. شرکت ظاهری در نماز جماعت برای یک غرض عقلایی، مثل دفع تهمت اشکال ندارد، ولی آهسته خواندن حمد و سوره در قرائت نمازی که باید بلند خوانده شود، مثل نماز مغرب و عشا برای اظهار اقتدا به امام جماعت، صحیح و مجزیّ نیست.
۳. انجام کارهای مستحبی، مثل نماز مستحب یا دعای توسل و یا سایر دعاهای طولانی که قبل یا بعد از نماز جماعت و یا در اثنای آن در نمازخانهی ادارات دولتی برگزار میشود و بیشتر از جماعت طول میکشد اگر منجر به تضییع وقت اداری و تأخیر در انجام کارهای واجب شود اشکال دارد.
۴. گرفتن اجرت برای انجام واجبات و همچنین اقامه جماعت مانعی ندارد.
۵. در نماز جماعت بعد از سلام، قرائت آیه صلوات و ذکر صلوات بر پیامبر (صلیالله علیه و آله) و آل او (علیهمالسلام) نه تنها اشکال ندارد، بلکه مطلوب بوده و ثواب دارد.
همچنین مواظبت بر شعارهای اسلامی و شعار انقلاب اسلامی (تکبیر و ملحقات آن) که یادآور رسالت و اهداف بلند انقلاب اسلامی است هم مطلوب است.
۶. بهتر است برای درک فضیلت نماز اول وقت و جماعت، کارهای اداری به گونهای تنظیم شود که کارکنان اماکن نظامی، ادارات و مانند آن بتوانند این فریضهی الهی را به صورت جماعت و در کمترین مدت بخوانند.
🌺 ۲. جزوه جلسه ۸.۲
📜 نکات تکمیلی
◀️ درس ۵۷: نماز جماعت ۲
📚 رساله آموزشی، جلد ۱
❇️ شرایط امام جماعت
✅ عدالت
🌱 ۱. اگر امام جماعت سخنی بگوید و یا مزاحی کند که خوشایند و مناسب شأن عالم دینی نباشد، در صورتی که مخالف شرع نباشد، ضرری به عدالت نمیزند.
🌱 ۲. صرف ترک امر به معروف و نهی از منکر که ممکن است بر اثر عذر مقبولی نزد مکلف باشد، به عدالت وی ضرر نمیزند و مانع اقتدا به او نیست.
🌱 ۳. شخصی که اعتقاد به عدالت امام جماعتی دارد و در عین حال معتقد است وی در مواردی به او ظلم کرده است، تا برایش احراز نشود که عمل آن امام جماعت که او آن را ظلم میشمارد با علم و اختیار و بدون مجوِّز شرعی بوده مجاز نیست که حکم به فسق او نماید.
🌱 ۴. توجّه: در اقتدا به امام جماعت، شناخت واقعی او شرط نیست، بلکه همین که عدالت امام نزد مأموم به هر طریقی ثابت باشد، اقتدا به او جایز و نماز جماعت صحیح است.
✅ نماز را صحیح خواندن
🌱 ۱. اگر قرائت مکلّف صحیح نباشد، و قدرت بر یادگیری هم نداشته باشد، نماز او صحیح است، ولی دیگران نمیتوانند به وی اقتدا کنند.
🌱 ۲. اگر قرائت امام جماعت از نظر مأموم، صحیح نباشد، و در نتیجه نماز او را صحیح نداند، نمیتواند به او اقتدا کند، و در صورت اقتدا، نماز او صحیح نیست، و اعادهی آن واجب است.
✅ چند نکته در ارتباط با شرایط امام جماعت
🍃 ۱. با دسترسی به روحانی، از اقتدا به غیر روحانی اجتناب شود.
🍃 ۲. اگر امام جماعت، استقرار و آرامش در قیام به صورت طبیعی داشته باشد، و بتواند آن را در حال قرائت حمد و سوره و ذکرهای نماز و انجام افعال آن حفظ کند، و قدرت بر رکوع و سجده داشته باشد و بتواند وضوی صحیح بگیرد، اقتدای دیگران به او در نماز بعد از احراز سایر شرایط امامت جماعت صحیح است،
و در قطع کامل دست یا پا و یا فلج بودن آنها امامت محل اشکال است،
ولی در قطع انگشت ابهام (شصت) پا، امامت صحیح است.
🍃 ۳. نماز مأمومینی که در گذشته بر اثر جهل به حکم شرعی به فردی اقتدا کردهاند که اقتدا به او صحیح نبوده، مثل فردی که دست راست نداشته است، محکوم به صحت است، و اعاده و قضا بر آنان واجب نیست.
🍃 ۴. رضایت امام جماعت شرط صحت اقتدا نیست، بنابراین اقتدا کردن به کسی که راضی به این کار نیست اشکال ندارد.
🍃 ۵. اختلاف در تقلید مانع از صحت اقتدا نیست، بنابراین کسی که در نماز مسافر مقلد مجتهدی است میتواند به امام جماعتی که در آن مسأله مقلد مرجع دیگری است اقتدا نماید، ولی اقتدا در نمازی که طبق فتوای مرجع تقلید مأموم، قصر است و طبق فتوای مرجع تقلید امام جماعت تمام است یا بالعکس صحیح نیست.
🍃۶. اقتدا به اهل سنت برای رعایت وحدت اسلامی جایز است، و اگر حفظ وحدت، مقتضی انجام کارهایی باشد که آنها انجام میدهند نماز صحیح و مجزی است، حتی اگر سجده بر فرش و مانند آن باشد، ولی تکتف (دست بسته نماز خواندن) در نماز جایز نیست، مگر این که ضرورت آن را اقتضا کند.
❇️ شرایط نماز جماعت
🍃 ۱. در نماز جماعت اگر بانوان وسیله اتصال آقایان به جماعت باشند، کما اینکه در نماز جماعتهای بزرگ مثل حرم ثامنالائمّه (علیه آلاف التحیة و الثناء) یا نماز جمعهها گاهی اتفاق میافتد، مشکلی ایجاد نمیشود، ولی بنابر احتیاط واجب باید بین زنان و مردان حداقل یک وجب فاصله باشد، مگر بین آنها پرده یا مانند آن وجود داشته باشد.
🍃 ۲. توجه: زنان اگر پشت سر مردان ولو بدون فاصله بایستند احتیاجی به حایل و پرده نیست،
ولی اگر در کنار مردان بایستند سزاوار است که حایلی بین آنها باشد، تا کراهت کنار هم ایستادن مردان و زنان در نماز بر طرف شود،
و این که وجود حایل بین زنان و مردان در نماز موجب تحقیر و توهین به شأن و کرامت زنان میشود توهم و خیالی بیش نیست، و اساسی ندارد.
🍃 ۳. اگر مأموم در آخر یکی از دو طرف صف اول نماز ایستاده باشد، چنانچه مأمومینی که بین او و امام ایستادهاند بعد از این که امام جماعت شروع به نماز کرد آماده نماز باشند، و تکبیر گفتن آنان نزدیک باشد میتواند به نیت جماعت وارد نماز شود.