مواجهۀ حوزۀ علميه ايران با فلسفۀ غرب
محمد فنائي اشکوری
fanaei.ir@gmail.com
ماهنامه معرفت، سال سي و دوم، شماره چهارم، پياپي 307، تير 1402، ص 9ـ22
نوع مقاله: پژوهشي
چکيده
یکی از راههای رشد هر فلسفهای مواجهۀ آن با فلسفههای دیگر و تأثیر و تأثرهایی است که در این حوزه رخ میدهد. برخورد اندیشهها منتهی به پختهتر شدن آنها و ظهور اندیشههای نو میشود.
سنت فلسفیای که با سنتهای دیگر در دادوستد نباشد دچار رکود و توقف میشود و اگر هم تحولی در آن رخ دهد، بسیار کند و کمدامنه خواهد بود؛ این درسی است که از مطالعه تاریخ فلسفه میتوان آموخت.
از این نگاه میتوان مناسبات فلسفۀ اسلامی و فلسفۀ غرب را مطالعه و بررسی کرد. فلسفۀ اسلامی در شکلگیری آغازین خود از فلسفۀ یونان بهره برد.
پس از تکون و رشد فلسفۀ اسلامی، متون این فلسفه به لاتین ترجمه شد و منشأ تحولاتی اساسی در فلسفۀ غرب در دوره قرون وسطا گردید.
با ورود فلسفۀ غرب به ایران در عصر جدید و آشنایی ایرانیان با آن، تحولاتی در رویکرد و ساختار فلسفۀ اسلامی رخ داد. بررسی این تحولات و ترسیم دورنمایی از آینده ارتباط میان فلسفۀ اسلامی و فلسفۀ غرب موضوع نوشته حاضر است.
#فلسفۀ_اسلامي
#فلسفۀ_غرب
#فلسفۀ_يونان
#فلسفۀ_قرون_وسطا
#فلسفۀ_تطبيقي
#حوزه_و_دانشگاه
#تاریخ_فلسفه
#فلسفه_معاصر
🔹http://eitaa.com/dreshkevari
در آیین نکوداشت استاد صدوقی سها دکتر محمد فنایی اشکوری از استادان دانشگاه، اظهار داشت:
منوچهر صدوقی سها آثار ارزشمندی در تاریخ فلسفه و فلسفه دارد. این سوال مطرح می شود که جایگاه تاریخ فلسفه در دانشی به نام فلسفه کجاست و چه ضرورت و اهمیتی دارد؟
مدعایم این است که فلسفه بدون تاریخ مدون فلسفه ناقص است. معتقدم تاریخ فلسفه هم بخشی از فلسفه است. بدون تاریخ فلسفه، فلسفه را آن طور که شایسته است نمی توان فهمید.
وی افزود: شرط فلسفه ورزی، داشتن تاریخ فلسفه بالغ و رشد یافته است. فکر فلسفی در خلأ زاییده نمی شود. تفکر فلسفی با زمانه و زمینه ای که ظهور پیدا می کند، ارتباط دارد.
با دو نوع پژوهش و پژوهشگر در عرصه فلسفه مواجه هستیم. یکی پژوهش مورخانه که در آن به عنوان مورخ رویدادهای مرتبط با فلسفه را کشف و استخراج می کنند ولی در پژوهش دوم، کار فیلسوفانه هم انجام می شود. صدوقی سها هم مورخ فلسفه و هم فیلسوف است.
#فلسفه
#تاریخ_فلسفه
https://eitaa.com/dreshkevari
فکر فلسفی در خلاء زاییده نمیشود
فنایی اشکوری سخنران بعدی این مراسم درباره جایگاه تاریخ فلسفه در دانش فلسفه و ضرورت پرداختن به آن صحبت کرد.
وی گفت: تاریخ فلاسفه هم جزو تاریخ فلسفه است اما فلسفه را آنگونه که شایسته است بدون تاریخ فلسفه نمیتوان فهمید. ممکن است با عقاید فلاسفه آشنا شویم اما نقشه جامع فلسفه بدون سیر تاریخی به دست نمیآید
بنابراین فلسفه آموزی، فلسفه ورزی و فلسفه پژوهی با داشتن تاریخ فلسفه قابل و بالغ است.
این پژوهشگر فلسفه ادامه داد: فکر فلسفی در خلاء زاییده نمیشود، تفکر فلسفی با زمانه و زمینه ارتباط دارد و ما اگر از این دو (زمینه و زمانه) طلاع نداشته باشیم درک درستی از فلسفه نخواهیم داشت.
پژوهشگر در عرصه تاریخ فلسفه در دو سنخ پژوهش میکند، مورخانه و فیلسوفانه.
فنایی اشکوری در پایان تصریح کرد: تاریخ فلسفه باعث میشود ما فیلسوفان را به درستی بشناسیم و با جایگاه و تأثیرات شأن آشنا شویم. علاوه بر فیلسوفان، شارحان هم خیلی مهم هستند و چراغ حکمت را روشن نگه میدارند. اگر شارحان نبودند خیلی از فلاسفه شناخته نمیشدند.
علاوه بر این فهم پارهای از مسائل فلسفی بدون دانستن تاریخ فلسفه امکان پذیر نیست، مثل موضوع عقل و عشق. تاریخ فلسفه سنت فلسفی را قوام می بخشد و شناخت مکتبهای فلسفی بدون دانستن تاریخ فلسفه امکان پذیر نیست.
شناخت ماهیت فلسفه و امکان نوآوری و پیشرفت در فلسفه هم از دیگر دلایل اهمیت تاریخ فلسفه است. بسیاری از نوآوران و مؤسسان بزرگ فلسفه مثل کانت، نوآوریهایشان در گروی نگاهشان به گذشته بوده است.
#فلسفه
#تاریخ_فلسفه
https://eitaa.com/dreshkevari