صوت نشست اول سلسله نشستهای سبط النبی - آقای مقدسی - سیره معیشتی امام حسن مجتبی.mp3
20.68M
صوت نشست اول سلسله نشستهای سبط النبی.
۴ آبان ۱۴۰۰
صوت نشست دوم سلسله نشستهای سبط النبی - آقای مطهری - گروهها و جریانهای سیاسی دوران حکومت امام حسن مجتبی.mp3
18.45M
صوت نشست دوم سلسله نشستهای سبط النبی.
۴ آبان ۱۴۰۰
صوت نشست سوم سلسله نشستهای سبط النبی - آقای ذاکری - سیره اجتماعی امام حسن مجتبی.mp3
26M
صوت نشست سوم سلسله نشستهای سبط النبی.
۴ آبان ۱۴۰۰
صوت نشست چهارم سلسله نشست های سبط النبی -روش شناسی حل تعارض در سیره معصومان-آقای صفری.mp3
23.06M
صوت نشست چهارم سلسله نشستهای سبط النبی.
۴ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
۵ آبان ۱۴۰۰
نقد و بررسی کتاب «رسول خدا(ص) و مدیریت تنشهای مدینه»
کتاب «رسول خدا(ص) و مدیریت تنشهای مدینه» نقد و بررسی میشود
کتاب «رسول خدا(ص) و مدیریت تنشهای مدینه» روز شنبه، ۱۵ آبان ماه از ساعت ۱۶ لغایت ۱۸ در پژوهشکده تاریخ اسلام با عنوان «سلسله نشستهای علمی بررسی و نقد کتاب، گروه سیره معصومین(ع)» با حضور حجت الاسلام و المسلمین دکتر رضا ابروش، عضو هیأت علمی دانشگاه معارف اسلامی، دکتر زهرا روح اللهی امیری، عضو هیأت علمی دانشگاه باقر العلوم(ع) به عنوان ناقد و نویسنده کتاب، دکتر حسین قاضیخانی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و مدیر گروه تاریخ تشیع پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع)، با دبیری دکتر محسن حیدرنیا، عضو هیأت علمی دانشگاه علوم و تحقیقات، به صورت مجازی نقد و بررسی میشود.
علاقمندان میتوانند با ورود به لینک نشست (http://www.skyroom.online/ch/a۲m/lecture) در جلسه حضور نمایند.
۱۲ آبان ۱۴۰۰
به مناسبت میلاد امام حسن عسکری(ع) گفت و گویی با حجتالاسلام والمسلمین دکتر حمیدرضا مطهری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، انجام شد که به محضر علاقمندان خاندان اهل بیت(ع) ارائه میگردد.
زندگی امام حسن عسکری(ع) به سه دوره مشخص تقسیم میشود؛ حدود پنج سال در حجاز در شهر زادگاه خود در حضور و مراقبت پدر بزرگوارشان؛ حدود شانزده سال در عراق قبل از دوران امامت و پیشوائی و حدود هفت سال دوران کوتاه و پربار امامت و زعامت در عراق.
حضرت در کودکی به همراه پدر از مدینه به سامرا منتقل شدند با ظلم و بیدادگری طاغوتیان در منطقهای به نام (عسکر) سکونت اجباری داشتند و لذا عسکری نامیده شدند. سن آن حضرت را در هنگام انتقال به سامرا چهار سال و چند ماه گفتهاند.
یکی از مباحث قابل تحقیق مرتبط با عصر امام عسکری(ع) جغرافیای تاریخی شیعه در آن دوره است. امام عسکری(ع) در زمره ائمه کم سن شیعه محسوب میشوند و دوره ایشان از یکسو مصادف با اختناق و خفقان شدید حکومت و از طرفی پوستاندازی شیعه بعد از مواجهه با برخی فرق انحرافی مانند واقفیه و ... در دوره ائمه قبل از ایشان بود.
ـ جناب حجتالاسلام والمسلمین دکتر حمیدرضا مطهری بفرمایید شیعیان در دوره امام عسکری(ع) عمدتا در چه شهرهایی مستقر بودند؟ و چرا واکاوی این بحث در مورد ایران آن زمان مهم است؟
بسم الله الرحن الرحیم
با تبریک میلاد امام حسن عسکری(ع) به ساحت مقدس امام زمان و علاقمندان به آن حضرت، باید عرض کنم، در دهههای اخیر این حرف خیلی مطرح است که تاریخ پیدایش شیعه در ایران به دوره صفویه میرسد و بنیه و ریشه تاریخی مستحکمی ندارد،
۲۳ آبان ۱۴۰۰
این سخن در حالی بیان میشود که در عصر امام عسکری(ع) و قبل از ایشان شیعیان در مناطق مختلفی از ایران حضور داشتهاند؛ شهرهای مهمی که پذیرای شیعیان بودند شامل؛ قم، نیشابور، کاشان، آوه، بیهق یا سبزوار امروز و ری بود. سابقه تشیع در قم به قرن نخست هجری بر میگردد و حضور حضرت معصومه(س) در سال ۲۰۳ هجری در قم، مؤید حضور فعالانه شیعیان در این شهر است، بنابراین سابقه شیعه را به عصر صفوی تقلیل دادن، به هیچ وجه درست نیست.
قم از ابتدا مورد توجه بوده است؛ پیامبر(ص)، امام علی(ع) و بعد هم امام صادق(ع) و امام کاظم(ع) و امام رضا(ع) فرمایشاتی در خصوص قم و شیعیان این شهر بیان کردهاند. قم در دوره امام عسکری(ع) کانون شیعه بود و آنها میانه خوبی با خلفای عباسی نداشتند و حتی مدتی به نشانه اعتراض به حکومت عباسی، خراج هم نپرداختند و علیه حکومت عباسیان قیام کردند؛ یکی از این قیامها در دوره امامت امام عسکری(ع) و خلافت معتز عباسی بود که منجر به درگیری حکومت با شیعیان قم شد و در نهایت بخشی از مردم این شهر را به سامراء تبعید کرده و برخی را کشتند.
حتی شواهد تاریخی و منقولاتی وجود دارد مبنی بر اینکه مردم قم چون در تنگنای خلفای عباسی قرار داشتند از امام عسکری(ع) خواستند که برای نجات و خلاصی آنان دعا بفرمایند.
ـ در مورد موضع امام عسکری(ع) در قبال این رخدادها هم مستندات تاریخی وجود دارد؟
اینکه مستندات روشن و خاصی وجود داشته باشد نداریم ولی همین که مردم قم از امام خواستند تا برای خلاصی آنها دعا کند، نشانه توجه امام(ع) به مردم این شهر و ارتباط با آنها و تایید و حمایت ایشان است. ضمن اینکه حضور وکیل امام در قم نشاندهنده اهمیت این شهر است.
شهر دیگری که پایگاه شیعیان بود، ری بود، این شهر در ابتدا شیعی نبود و طرفداران بنی امیه در آن زیاد بودند و حتی گرایشات ضد اهل بیتی(ع) داشتند ولی با مهاجرت سادات به خصوص بعد از سفر امام رضا(ع) به مرو و حضور برادر امام رضا(ع) در این شهر روند این شهر تغییر کرد و بسیاری شیعه شدند. گفته شده که برادر امام رضا(ع) در این شهر فوت کردند گرچه امروز علامتی برای این موضوع وجود ندارد؛ همچنین حضور حضرت عبدالعظیم حسنی در این شهر باعث افزایش شیعیان شد و به تدریج یاران امام عسکری(ع) افزایش یافتند.
شهر دیگر کاشان است که وکیل امام هادی(ع) یعنی علی بن محمد در این شهر حضور داشت و بعد وکالت امام عسکری(ع) را هم عهدهدار بود؛ شخصیتهای علمی دیگری هم در این شهر وجود داشتند، همچنین شهر دیگر نیشابور و به تبع آن بیهق بود که در ابتدا سنی مسلک بودند و به خصوص بعد از عبور امام رضا(ع) از این شهر به تدریج شیعیان زیادی در این شهر پدیدار شدند و به مرکز شیعیان تبدیل شد و در دوره امام عسکری(ع) شاهد رشد فزاینده شیعه در این شهرها هستیم.
ـ امام عسکری(ع) با ۲۸ سال سن در خفقان شدید حکومت قرار داشتند، با در نظر گرفتن این موضوع تحکیم بحث امامت و ارتباط با شیعیان چگونه ممکن بود؟
چند ائمه آخر ما یعنی از دوره امام هادی(ع) به تدریج سیستم ارتباط وکالت تقویت شد و ائمه(ع) افراد برگزیدهای را به عنوان وکیل برای خود در شهرهای مختلف تعیین نمودند و با توجه به نظام قبیلگی آن دوره، ارتباطات از این طریق صورت میگرفت. این وکلا با وجود محدودیتها با روشها و قالبهای مختلف به حضور امام(ع) میرسیدند، برخی به عنوان تاجر و برخی حتی در لباس کسی که عقیده شیعه را قبول ندارد و به انحاء مختلف این رفت و آمد به سامراء و محضر امام(ع) صورت میگرفت.
امام هادی(ع) و امام عسکری(ع) در سامراء حضور داشتند که شهری نظامی بود البته گفته شده این دو امام بزرگوار در منطقه عسکر زندگی میکردند ولی به هر حال کل این شهر، نظامی بود و به همین دلیل به آنها عسکریین گفته میشود. لذا عملا ارتباط شیعیان با این دو امام(ع) به شدت محدود بود و فقط برخی خواص یاران آن هم با لباس مبدل و در اصناف شغلی مختلف به محضر ایشان شرفیاب میشدند.
ـ با توجه به فضایی که ترسیم کردید مسئله تولد امام زمان(عج) هم بحث قابل تاملی میشود، چگونه برای فردی که باور تشیع را ندارد و از منظر برون مذهبی و برون دینی به مسئله تولد امام زمان(عج) مینگرد میتوانیم بحث تولد ایشان را اثبات کنیم؟
۲۳ آبان ۱۴۰۰
برخی میگویند تولد امام زمان(عج) مخفی بوده است، باید مشخص کنیم مخفی از چه کسی و چه کسانی؛ اگر مخفی از حکومت بگوییم قطعا همین طور است ولی مخفی از برخی نزدیکان آن حضرت نبوده است و خواصی از شیعیان مطلع بودند. یکی از گزارشات مشهوری که وجود دارد عقیقه کردن امام عسکری(ع) برای فرزندشان است؛ حتی ایشان گوسفندهایی را فرستادند و فرمودند به نیت تولد فرزندشان قربانی کنند تا مسئله امام زمان(عج) از ابتدا برای شیعیان روشن و مشخص باشد. برخی هم بعد از مدتی که از تولد امام گذشت متوجه این مسئله شدند و به خصوص بعد از شهادت امام عسکری(ع) و اینکه امام زمان بر پیکر ایشان نماز خواندند و کرامات و معجزاتی از خود نشان دادند که باعث باور و یقین شیعیان شد.
۲۳ آبان ۱۴۰۰
مرتبه علمی حجت الاسلام و المسلمین مصطفی صادقی ارتقاء یافت
هیأت ممیزه مشترک مراکز و مؤسسههای آموزش عالی و پژوهشی حوزهای ـ دانشگاهی صلاحیت علمی حجت الاسلام و المسلمین مصطفی صادقی را برای احراز مرتبه دانشیاری تأیید کرد.
پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت(ع) کسب رتبه دانشیاری را تبریک گفته و موفقیت در مراحل بعدی را برای ایشان آرزوی مینماید.
۲۴ آبان ۱۴۰۰
هدایت شده از پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
#همایش_علوم_انسانی_اسلامی
#هفته_پژوهش_1400
✅مجمع پژوهشگاه های علوم انسانی - اسلامی با همکاری معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه برگزارمی کند
🔶سلسله نشست های دومین همایش(مجازی)علوم انسانی - اسلامی،پژوهش و فناوری
⬅️بررسی تاثیر خدمات عمومی دولت ها در همگرایی مردم با ایشان در ایران سده اخیر
👤ارائه دهنده : حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجید احمدی کچایی
ناقد: حجت الاسلام و المسلمین دکتر حامد قرائتی
دبیر علمی: جناب آقای دکتر سعید نجفی نژاد
⏰زمان : یکشنبه 21 آذر ماه 1400ساعت 13 تا 15
⬅️لینک ورود به جلسه:
🌐dte.bz.danaee
۲۰ آذر ۱۴۰۰
✅گرامیداشت هفته پژوهش( هفتمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناوری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم 20 تا 25 آذر ماه 1400
⬅️قم- چهار راه شهدا-ابتدای خیابان معلم-مرکز همایش های غدیر
📗این نمایشگاه به صورت مجازی به آدرس ذیل برگرار می گردد.
🌐dte.bz/7ve
⏰ساعت بازدید از 8 تا 14 و 15:30 تا 20
⬅️لینک ورود به برنامه های نمایشگاه
🌐 http://dte.bz/rtfair7
۲۰ آذر ۱۴۰۰
✅مجمع پژوهشگاه های علوم انسانی - اسلامی با همکاری معاونت پژوهشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت پژوهشی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه هم اکنون برگزارمی کند
🔶سلسله نشست های دومین همایش(مجازی)علوم انسانی - اسلامی،پژوهش و فناوری
⬅️بررسی تاثیر خدمات عمومی دولت ها در همگرایی مردم با ایشان در ایران سده اخیر
👤ارائه دهنده : حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجید احمدی کچایی
ناقد: حجت الاسلام و المسلمین دکتر حامد قرائتی
دبیر علمی: جناب آقای دکتر سعید نجفی نژاد
⏰زمان : یکشنبه 21 آذر ماه 1400ساعت 13 تا 15
⬅️لینک ورود به جلسه:
🌐dte.bz.danaee
۲۱ آذر ۱۴۰۰
۲۲ آذر ۱۴۰۰
۳۰ آذر ۱۴۰۰
۴ دی ۱۴۰۰
⬅️کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی
📒نقش امویان در انعکاس اخبار حمزه در آثار مورخان اندلس
👤ارائه دهنده: حجت الاسلام والمسلمین دکتر حمیدرضا مطهری
⬅️ناقد: حجت الاسلام والمسلمین رمضان محمدی
📒دبیر علمی: دکتر سعید نجفی
⏰زمان: یکشنبه 26 دی ماه 1400 ساعت 13 الی 15
⬅️مکان: قم-پردیسان- بلوار دانشگاه،پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی-پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت ع
💠لینک ورود به جلسه
🌐 dte.bz/historyconf
۲۵ دی ۱۴۰۰
کرسی ترویجی «نقش امویان در انعکاس اخبار حضرت حمزه سلام الله در آثار مورخان اندلس» برگزار شد
بیست و هفتمین نشست علمی ذیل همایش بین المللی حضرت حمزه سیدالشهداء سلام الله در قالب کرسی ترویجی «نقش امویان در انعکاس اخبار حضرت حمزه سلام الله در آثار مورخان اندلس» با همکاری دبیرخانه همایش و مجتمع عالی آموزش تاریخ، سیره و تمدن اسلامی از سوی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی به صورت حضوری و مجازی برگزار شد.
در این کرسی ترویجی حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی و رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام به عنوان ارائه دهنده، و حجت الاسلام و المسلمین رمضان محمدی، عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به عنوان ناقد حضور داشتند که دکتر سعید نجفی نژاد، محقق رسمی پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام دبیری علمی آن را بر عهده داشت.
دکتر سعید نجفی با اشاره به اینکه نقش حضرت حمزه سلام الله که یکی از شخصیتهای برجسته تاریخ اسلام میباشدگفت: آن چنان که شایسته این حامی پیامبرصلی الله علیه و آله میباشد در تاریخ اسلام پرداخته نشده است. یکی از دلایل این بیتوجهی سانسور اخبار مربوط به حضرت حمزه سلام الله توسط امویان و دیگری سعی در پرده پوشی شخصیت، خدمات و حمایتهای ایشان برای پیامبرصلی الله علیه و آله بود. امویان نقش مهمی در مخفی ماندن اخبار حضرت حمزه سلام الله داشتند که در برخی مناطق این اثر بیشتر دیده میشود که از جمله آنها اندلس است که تأثیر حاکمیت امویان دیده میشود.
۶ بهمن ۱۴۰۰
در ادامه در خدمت دو تن از اساتید هستیم. ابتدا در خدمت ارائه دهنده محترم حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا مطهری و سپس در خدمت ناقد محترم حجت الاسلام و المسلمین رمضان محمدی خواهیم بود.
حجت الاسلام و المسلمین حمید رضا مطهری عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در بخش نخست سخنان خود به محدوده بحث خود اشاره کرده و گفتند: قبل از این که به نوع اخبار و گزارشاتی که در تاریخ انعکاس داده شده اشاره کنم لازم میدانم به وضعیت سیاسی و مذهبی اندلس بپردازم تا چرایی انعکاس اخبار مورخان اندلس در حاکمیت اموی تا انتهای قرن پنجم معلوم شود. تأکید میکنم که فقط منابع مورخان را ذکر میکنیم و به منابع دیگر مثل منابع تفسیری و ادبی و امثالهم نمیپردازیم.
ایشان در معرفی اندلس خاطر نشان کردند: اندلس یکی از مناطقی است که در عصر امویان و در دهه آخر قرن اول هجری فتح شد و امویان توانستند منطقه وسیعی را تحت سیطره خود در آورند. حاکمیت اموی در فتح این منطقه نقش اساسی داشت، اگرچه افرادی که وارد این منطقه شدند با گرایش و سلایق مختلف بودند از جمله آنها طرفداران اهل بیت بودند، اما چنان که باید و شاید نتوانستند قدرتی به دست بیاورند.
رئیس پژوهشکده تاریخ و سیره اهل بیت علیهم السلام در خصوص چگونگی تشکیل حکومت امویان در اندلس بیان کردند: بعد از سقوط حکومت امویان در دمشق و شام، یکی از نوادگان هشام بن عبدالملک به نام عبدالرحمن بن معاویه بن هشام بن عبدالملک از شام به مغرب اسلامی و بعد به اندلس گریخت و حکومت از دست رفته امویان در شام را در سال 138 هجری در منطقهای دورتر از سرزمینهای اسلامی در اندلس در شهر قرطبه احیاء کرد و بر قرطبه مسلط شد و زمینه را برای تثبیت گرایشهای طرفدار اموی فراهم کرد.
وی در ادامه اشاره کردند: از یک طرف امویان حکومتشان را در مناطق اصلی و مرکزی به بنی عباس که شاخهای از بنی هاشم بودند واگذار کرده بودند و از طرف دیگر بعد از مدتی در همسایگی حکومت امویان حکومت دیگری منسوب به خاندان پیامبرصلی الله علیه و آله به نام ادریسیان و بعدها حکومت فاطمیان که مدعی انتساب به حضرت فاطمه سلام الله بودند شکل گرفت و رقابت امویان با دو حکومت معتقد و منسوب به خاندان پیامبرصلی الله علیه و آله یعنی عباسیان و فاطمیان سبب شد که آنچه را که به نفع خاندان پیامبرصلی الله علیه و آله باشد کمتر در آثار مورخان آن منطقه نمود داشته باشد که مواردی از آن در خصوص حضرت حمزه سلام الله میباشد.
استاد تاریخ حوزه و دانشگاه گفت: با تسلط امویان بر اندلس و تثبیت مذهب مالکی عرصه بر دیگر مذاهب تنگ شد و پیروان دیگر مذاهب نتوانستند آن چنان که باید و شاید عرض اندام کنند. مقدسی در ارتباط با وضعیت مذهبی اندلس میگوید: «ساکنان این منطقه پیرو مذهب مالکی هستند و اگر بر یک نفر پیرو مذاهب دیگر مثل حنفی یا شافعی دست پیدا کنند او را از این منطقه تبعید و اخراج میکنند، اما اگر بر یک نفر شیعی دست پیدا کنند چه بسا که او را بکشند(ربّما قَتَلُوهُ)» در چنین فضایی که از جهت سیاسی و مذهبی مخالف فرهنگ تشیع و اهل بیت علیهم السلام است نباید انتظار داشت که فرهنگ اهل بیت علیهم السلام منعکس شود.
تاریخ نگاریی که در اندلس شکل میگیرد به نوعی متأثر از شام است و اخبار مرتبط با اهل بیت علیهم السلام و فرهنگ اهل بیت علیهم السلام کمتر مورد توجه قرار میگیرد و بر همین اساس اخبار مربوط به حمزه سید الشهداءسلام الله هم حداقل در این مقطع زمانی یعنی تا پایان قرن پنجم هجری مشاهده میشود آن چنان که باید و شاید منعکس نشده و یا به گونهای دیگر منعکس شده است.
۶ بهمن ۱۴۰۰