اتمام جلسه چهارم

تلاوت ترتیل سوره ماعون برای تمرین و قرائت دوستان تا ساعت 3:30 فرصت ارسال تلاوت به گروه هست

احکام نون ساکنه

‍ احکام نون ساکن وتنوین ▫️🦋 تنوین و نون ساکنه ، حُکمش بدان اى هوشیار ▫️🌸کز حکم آن زینت بود اندر کلام کردگار ▫️🦋در یرملون ادغام کن ، در حرف حلق اظهار کن ▫️🌸در نزد (باء) قلب به میم ، در (مابقى ) اخفا بیار 💬🦋نـون سـاکـن و تـنـویـن در مجاورت 28 حرف زبان عرب ، چهار حکم پیدا مى کند که عبارتند از: اظهار، ادغام ،اقلاب ، اخفاء. ♦️اظـهـار : یـعـنـى آشکار نمودن . اگر نون ساکن و تنوین به حروف حلقى برسد، بطور عادى و واضح تلفّظ مى شود و نباید روى آن مکث نمود. حرف حلقى شش بود اى باوفا همزه ، هاء و عین و حاء و غین و خاء مانند: (همزه ): یَنْاَوْنَ مَنْ امَنَ رَسُولٌ اَمینٌ (هاء): مِنْهُمْ اِنْ هُوَ قَوْمٍ هادٍ (عین ): اَنْعَمْتَ مِنْ عِلْمٍ سَمیعٌ عَلیمٌ (حاء): وَانْحَرْمِنْ حَکیمٍ عَلیماً حَکیماً (غین ): فَسَیُنْغِضُونَ یَکُنْ غَنِیّاً اِلهٍ غَیْرِهِ (خاء): وَالْمُنْخَنِقَةٌ مِنْ خَیْرٍقَوْمٌ خَصِمُونَ ♦️ادغام: نـون سـاکـن و تـنـویـن در شش حرف (یرملون ) ادغام مى شود و این ادغام در دو حرف (راء و لام )، بدون غُنّه و در چهار حرف بقیّه (یَنْمُو) با غُنّه است . 🔷 غنّه : صوتى است که از خیشوم (فضاى بینى ) خارج مى شود. دو حـرف (مـیم ) و (نون ) داراى این حالت هستند، بویژه چنانچه مشدّد باشند و نیز در هنگام ادغامِ با غُنّه و اخفاى این دو حرف ، غُنّه به میزان دو حرکت ادامه دارد، مانند: (راء): مَنْ رَحِمَ غَفُورٌ رَحیمٌ (لام ): مِنْ لَدُنْ رِزْقاً لَکُمْ (میم ): مَنْ مَعِىَ فَتْحاً مُبیناً (نون ): اِنْ نَشَاْ حِطَّةٌ نَغْفِرْ (واو): مِنْ وَلَدٍ اُمَّةً واحِدَةً (یاء): مَنْ یَقُولُ یَوْمَئِذٍ یَصَّدَّعُونَ ✅ # یـادسـپـارى : در کلمات (قِنْوان ـ صِنْوان ـ دُنْیا ـ بُنْیان ) به سبب آنکه نون ساکن و حروف یرملون (واو، یاء) در یک کلمه قرار گرفته اند، ادغام انجام نمى شود. 📝تمرین : فى لَیْلَةٍ مُبارَکَةٍ ـ کُلُّ اَمْرٍ حَکیمٍ ـ رَحْمَةً مِنْ رَبِّکَ ـ وَ اِنْ یَرَوْا ـ فى شَکٍّ یَلْعَبُونَ ـ عَذابٌ اَلیمٌ ـ فـَوَیـْلٌ یـَوْمـَئِذٍ لِلْمـُکـَذِّبینَ ـ وَ لکِنْ لا ـ فَقالُوا اَبَشَراً مِنّا واحِداً نَتَّبِعْهُ اِنّا اِذاً لَفى ضَلالٍ وَ سُعُرٍ ♦️اقلاب: در اینجا مراد تبدیل نون ساکن و تنوین به حرف (میم ساکن ) است و آن هم در صورتى است که نون ساکن و تنوین پیش از حرف (باء) واقع گردند، با توجّه به این نکته که میم ساکن ایجاد شده ، در نزد باء (اخفاء) مى شود که باغُنّه همراه است ، مانند:اَنْبِئْهُمْ ـ سَمیعاً بَصیراً ـ مِنْ بَعْدِهِمْ ـ واقِعٌ بِهِمْ 📝تمرین : حِکْمَةٌ بالِغَةٌ ـ مُنْبَثًّا ـ کَلَمْحٍ بِالْبَصَرِ ـ فَانْبَجَسَتْ ـ اَمَدًا بَعیداً ـ مِنْ بَعْدِهِمْ ـ مَشّآءٍ بِنَمیمٍ ـ اَنْ بُورِکَ ـ سَمیعٌ بَصیرٌ ـ فَانْبِذْ ـ مِنْ بُطُونِ ـ بَصیرٌ بِالْعِبادِ ـ مِنْ بَقْلِها ـ مَنْ بَعَثَنا ♦️اخفا: به معناى (پوشاندن )، حالتى است میان اظهار و ادغام ، همراه با غُنّه بگونه اى که تشدید ایجاد نشود. ❗️نون ساکن و تنوین در نزد پانزده حرف باقیمانده (اخفا) مى شوند. در هنگام شروع اخفا بدون اینکه زبان به محلّ اداى نون برسد، حرف بعدى به محلّ تلفّظ خود نزدیک شده ، در این حال ، صوت بصورت غُنّه دو حرکت ، ادامه پیدا کرده و آن گاه حرف مابقى به سهولت و آسانى تلفّظ مى گردد. ➖لازم بـه یـادسـپـارى اسـت کـه کـیفیت اخفا بستگى به نوع حرف مابقى دارد، بدین معنا که اگر حـرف مـابـقـى از حـروف اسـتـعـلا بـاشـد، اخـفـاى نون ساکن و تنوین ، درشت و پرحجم بوده و چنانچه از حروف استفال باشد، اخفا رقیق و نازک خواهد بود. 👆از مـطـالب فـوق ، روشـن مى شود که اخفاى نون ساکن و تنوین در نزد هر یک از این حروف با دیگرى تفاوت دارد و چه بسا فردى اخفا در نزد حرفى را صحیح انجام دهد، ولى در نزدِ حرف دیگر نتواند بخوبى اخفا نماید. بنابراین ، باید تمامى موارد حروف پانزده گانه ، تمرین شود. (ت ): اَنْتُمْ مَنْ تابَجَنّاتٍ تَجْرى (ث ): وَالاُْنْثى اَنْ ثَبَّتْناکَ خَیْرٌ ثَواباً (ج ): اَنْجَیْتَنا اِنْ جَعَلَ خَلْقٍ جَدیدٍ (د): عِنْدَهُمْ مِنْ دُونِهِ کَاْساً دِهاقاً (ذ): فَاَنْذَرْتُکُمْ مِنْ ذَهَبٍ فى یَوْمٍ ذى مَسْغَبَةٍ (ز): اَنْزَلَ فَاِنْ زَلَلْتُمْ نَفْساً زَکِیَّةً (س ): فَاَنْسیهُمْ وَ لَئِنْ سَاَلْتَهُمْ فَوْجٌ سَاءَلَهُمْ (ش ): یَنْشُرْاِنْ شآءَ رُکْنٍ شَدیدٍ (ص ): فَانْصُرْنا وَ لَمَنْ صَبَرَ قَوْماً صالِحینَ (ض ): مَنْضُودٍ مَنْ ضَلَّ عَذاباً ضِعْفاً (ط): قِنْطاراً اِنْ طَلَّقَکُنَّ کَلِمَةٍ طَیِّبَةٍ (ظ): یَنْظُرُونَ مِنْ ظَهیرٌ قَوْمٍ ظَلَمُوا (ف ): اَنْفُسَهُمْ کُنْ فَیَکُونُ خالِداً فیها (ق ): تَنْقِمُونَ مِنْ قَبْلُ سَمیعٌ قَریبٌ (ک ): اَلْمُنْکَرِ مَنْ کانَ عُلُوّاً کَبیراً 🔚پایان درس