#لغتنامهمهدویت ۹
🔸خ- خسف به بیداء
💢از نشانه های حتمی قیام حضرت مهدی(عجل الله فرجه) است.
واژه "خَسف" به معنای فرو رفتن و پنهان شدن است و " بَیداء " نام سرزمینی بین مکه و مدینه است.
منظور از خسف به بیداء آنست که سفیانی با لشگری عظیم به قصد جنگ با حضرت مهدی(عجل الله فرجه) عازم مکه میشود، اما بین مکه و مدینه در محلی که به بیداء معروف است، بطور معجزه آسا به امر خدا در زمین فرو میروند.
🔺در روایات بسیاری از این حادثه بعنوان علائم حتمی ظهور یادآوری شده.
💠 امام باقر علیه السلام میفرمایند:
... سفیانی گروهی را به مدینه روانه کند و مهدی از آنجا به مکه رخت بربندد. خبر به فرمانده سپاه سفیانی رسد که مهدی بسوی مکه بیرون شده. او لشگری در پی حضرت میفرستد، ولی او را نیابد... فرمانده سپاه سفیانی در صحرا فرود می آید. آواز دهنده ای از آسمان ندا میکند: ای دشت، آن قوم را نابود ساز. پس آن نیز ایشان را به درون خود می برد و هیچ یک از آنان نجات نمی یابد...
📚الغیبة نعمانی ص279 باب14
#لغتنامهمهدویت ۱۰
🔸خ- خسوف و کسوف غیر عادی
💢در روایات، کسوف در نیمه ماه رمضان و خسوف در آخر یا اول همان ماه یکی از نشانه های ظهور یاد شده است.
“کسوف” در روزهای نخست و روزهای آخر ماه، و “خسوف” در روزهای میانی ماه، طبیعی و عادی است. ولی خورشید گرفتگی در وسط ماه یا ماه گرفتگی در اوایل یا اواخر ماه، ظاهرا غیر عادی است.
💢امام باقر علیه السلام نیز فرموده اند: ۲ نشانه پیش از قیام قائم پدید می آید؛ یکی گرفتن خورشید در نیمه رمضان و یکی گرفتنِ ماه در آخر آن… من به آنچه گفتم داناتر هستم. اینها دو نشانه اند که وقوع آنها، از زمان هبوط حضرت آدم سابقه ندارد.
📚کافی ج۸ ص۲۲؛ الغیبه نعمانی ص۳۹۰
💢این نشانه، جزو علائم حتمی ظهور نیست ولی فلسفه این نشانه غیر عادی، میتواند بیدار کردنِ مردم از خواب غفلت باشد. البته برخی بر این باورند خسوف و کسوف این چنینی، در چهارچوب حوادث طبیعی و عادی نیز قابل بررسی است.
#لغتنامهمهدویت ۱۱
🔸د- دابة الارض
💢به معنای بیرون آمدنِ جنبنده زمین است.
این پدیده هم در روایات شیعه و هم اهل سنت مورد اشاره قرار گرفته و از آن بعنوان یکی از نشانه های قیامت یاد شده است.
🔅پیامبر فرمودند: «ناگزیر ده چیز قبل از قیامت رخ خواهد داد، سفیانی، دجال، دابه و….»*۱
💢آنچه این اتفاق را نزد شیعه مهم ساخته روایاتی است که از«خروج دابه الارض» بعنوان رجعت امام علی علیه السلام یاد کرده است.
🔅 امام باقر علیهالسلام فرمودند: «امام علی علیه السلام پس از ذکر اوصاف خود فرمودند …من همان جنبنده ای هستم که با مردم سخن میگوید…»*۲
💢در میان اهل سنت، درباره ماهیت “دابه” و چگونگی خروج او، سخن های فراوانی گفته شده.
🔺در یک جمع بندی، دو نوع تفسیر درباره اش وجود دارد:
۱- گروهی آن را یک موجود جاندار و غیر عادی از غیر جنس انسان با شکلی عجیب دانسته اند.
۲- گروهی به پیروی از روایات پرشماری که وارد شده، او را یک انسانِ فوق العاده و متحرک و جنبنده و فعال و قدرتمند میدانند.
📚۱- الغیبه طوسی ص۴۳۶؛
۲- کافی ج۱ ص۱۹۸
#لغتنامهمهدویت ۱۲
🔸د- دجّال
💢از نشانه های نزدیک شدنِ رستاخیز بزرگ در عصر ظهور است.
دجّال در زبان عرب بمعنی «آب طلا» است و به همین علت به افراد بسیار دروغگو که باطل را حق جلوه میدهند دجال میگویند.
💢 از روایات استفاده میشود که او ستمکاری است که در آخرالزمان مردم را گمراه خواهد کرد. در آموزه های سه دین یهودیت و مسیحیت و اسلام از وی سخن گفته شده است.
💢در روایات شیعه از آن بعنوان حادثه ای مهم مقارن با ظهور امام زمان یاد شده است.
💢درباره دجال چند احتمال وجود دارد:
1⃣نام شخص معینی نیست و هر کس با حیله و نیرنگ در صدد فریب مردم باشد دجال است و در واقع گروهی شیّاد هستند. در روایات از این دجال ها فراوان نام برده شده بین ۱۲ الی ۷۰ دجال.*۱
🔅 پیامبرصلی الله علیه و آله فرمودند:« پیش از خروج دجال، هفتاد دجال خروج خواهد کرد.»*۲
2⃣از میان این دجال ها فردی که در دروغ گویی و مردم فریبی سرآمد بقیه است و فتنه اش بزرگتر است، نشانه ظهور مهدی است. یا همان دجال حقیقی.
💢 از نکات شگفت آور و تامل برانگیز در انبوه روایات شیعه و سنّی، این است که بیشتر #پیرواندجال، یهودیان هستند.
و در منابع اهل سنت آمده دجال به دست حضرت عیسی کشته خواهد شد.
📚۱-بحارالانوار ج۵۲؛
۲-کنزالعمال ج۱۴
#لغتنامهمهدویت ۱۳
🔸ر- رجعت
زنده شدن مومنان خالص و کافران خالص در عصر ظهور را رجعت گویند.
رجعت در لغت به معنای بازگشت است. یعنی بازگشت به جایی که قبلا هم آنجا بوده.
🔺معنای اصطلاحی رجعت عبارتست از؛
بازگشت دو گروه از مردگان، مومنان محض و کافران محض -[به همان صورتیکه در گذشته بودند]- به دنیا پس از ظهور امام زمان و پیش از قیامت تا مومنان از برپایی حکومت جهانی عدل شاد شوند و کافران از ذلت و حقارت ستمگران اندوهگین شوند.
📚(الرسائل الشریف ج۱)
💢تاکید به قبول داشتنِ رجعت توسط مردم بدین صورت در روایات آمده است:
🔻امام صادق علیه السلام فرمودند: «از ما نیست کسی که بازگشت ما را باور نداشته باشد»
📚(من لایحضره الفقیه ج۳).
«هر کس به هفت چیز باور داشته باشد، از جمله مومنان است، یکی… و ایمان به رجعت»
📚(وسائل الشیعه ج۲۰)
💢 از این رو عده فراوانی از علمای شیعه، اعتقاد به رجعت را از ضروریات مذهب دانسته اند.
#لغتنامهمهدویت ۱۴
🔸ر- رجعت کنندگان
💢روایات مربوط به رجعت کنندگان به دنیا متعدد هستند که برخی از مهمترین آنها میپردازیم:
💠امام صادق علیهالسلام فرموده اند:
💢هیچ مومنی کشته شده نیست مگر اینکه باز میگردد تا به مرگ طبیعی از دنیا برود و برنمیگردد مگر مومنان محض و کافران محض.*۱
💢اولین کسی که به دنیا برمیگردد، حسین بن علی(علیه السلام) و یارانش هستند، و نیز یزید بن معاویه و یارانش، که حضرت یک یک آنان را به هلاکت خواهند رساند*۲
💢همراه قائم ۱۳ زن خواهند بود… برای مداوای مجروحین و رسیدگی به مجروحان…*۳
💢در برخی روایات آمده امام زمان هنگام رحلت، سر بر زانوی امام حسین نهاده و جان میدهد و امام حسین کفن و دفن ایشان را انجام میدهند و ایشان سالهای بسیار زیاد پس از حضرت مهدی حکومت خواهند کرد*۴
📚۱-تفسیر قمی، ج۲؛
۲-تفسیر عیاشی، ج۲؛
۳-دلائل الامامه، ص۲۵۹؛
۴-کافی، ج۸ ص۲۰۶
#لغتنامهمهدویت ۱۵
🔸ر- رکن و مقام
💢در روایات مهدویت وقتی سخن از رکن و مقام (کنار کعبه) میشود، مربوط به یکی از موارد زیر است:
1⃣ محل بیعت مردم با حضرت مهدی در ابتدای ظهور. پیامبر صلیالله علیه وآله فرمودند: «مهدی امتم میان ایشان (امامان) محمدی است که زمین را از عدل و داد پر میکند… بخدا سوگند من کسانی را که میان رکن و مقام با او بیعت میکنند، میشناسم…»*۱
2⃣ محل کشته شدنِ نفس زکیه و رخ دادنِ یکی از علائم حتمیِ ظهور. امام باقر علیهالسلام پس از بیانِ پاره ای از نشانه های ظهور، فرمودند: «و جوانی از آل محمد که نامش محمد بن حسن -[یا نفس زکیه]- است، بین رکن و مقام کشته شود…»*۲
📚۱-کمال الدین ج ۱ باب ۲۴
۲-کمال الدین ج ۱ باب ۳۲
#لغتنامهمهدویت ۱۶
🔸ز- زبور داوود
💢در قرآن زبور، نام کتاب حضرت داوود آمده.
این کتاب مجموعه ای از مناجات ها و اندرزهای داوود پیامبر است که در میان این کتاب، نویدهایی به ظهور منجی موعود داده شده است.
🔸ز- زیارت ناحیه مقدسه
💢ناحیه در لغت به معنی جانب است. در غیبت صغری از حضرت مهدی به «ناحیه» تعبیر شده است. شخصی بنام اربلی آن را رمزی بین شیعیان و آن حضرت و اطرافیان نزدیک او یاد کرده و میگوید و در آن زمان شیعیان ایشان را با این نام میشناختند.
و زیارتنامه ای است که به امام زمان نسبت داده شده. برخی از علمای شیعه نیز آن را تایید میکنند. متن زیارت خطاب به امام حسین و شهدای کربلا است و از مضامین بلندی در آن استفاده شده است.
💢زیارت ناحیه عملکرد ستمگرانه بنی امیه را طوری بازگو کرده که تمام مردم دنیا میفهمند در کربلا چه جرم و جنایت بزرگی به فرزندان رسول خدا وارد شده. هیچ زیارتی عمق فاجعه کربلا را همانند زیارت ناحیه مقدسه بیان نکرده است. معمولا فقط در روز عاشورا این زیارت را میخوانند.
#لغتنامهمهدویت ۱۷
🔸س- سازمان وکالت
💢به تشکیلاتی برای آسان سازی ارتباط مردم با حضرت مهدی علیه السلام، در غیبت صغرا می گویند. یکی از تشکّل های مهمی که در دوران امامان پیش از امام زمان شکل شکل گرفت، تشکیلات وکالت بود. امامان بزرگوار برای آماده کردنِ هرچه بیشترِ مردم، برای تحمل دوران غیبت حضرت مهدی علیه السلام، به وجود آوردند و از زمان امام کاظم علیه السلام راه اندازی شد تا بدینوسیله، امور را به عهده افراد شایسته بگذارند.
🔸س- سامرا
💢زادگاه حضرت مهدی عجل الله و محل دفن امام هادی علیه السلام و امام حسن عسکری علیه السلام میباشد. سردابی که محل عبادت و استراحت امامان بود نیز در آنجا قرار دارد. روایات زیادی وجود دارد که نشان میدهد امام مهدی علیه السلام با پدرشان در سامرا زندگی میکردند.
#لغتنامهمهدویت ۱۸
🔸س- سرداب سامرا
💢محل آغاز غیبت حضرت مهدی عجل الله میباشد. در گذشته بیشتر خانه ها در مناطق گرمسیر عراق، سرداب (زیرزمین) داشتند تا ساکنان منزل از گرما در امان باشند.
💢سردابی که در منزل حضرت مهدی علیه السلام بود، محل زندگی و عبادتِ امام هادی، امام حسن عسکری و امام مهدی(علیهم السلام) بود و بیشترِ دیدارها با حضرت ولی عصر عجل الله در زمانِ پدر، در همین سرداب صورت میگرفت و به همین علت است که شیعیان پس از زیارت امام هادی و امام عسکری(علیهماالسلام)، در این محل حاضر میشوند و نماز میخوانند.
💢نکته مهم اینکه بدونِ تردید زائران، فقط از آن جهت به این مکان مقدس احترام می گذارند که محل سکونت، زندگی، عبادت، نیایش و تلاوت قرآنِ انسانهای کامل بوده است. و از این رو زوّار در آنجا نماز میخوانند و کسی بر این عقیده نیست که امام مهدی علیه السلام در آن سرداب سکونت دارد یا از آنجا ظهور خواهد کرد.
#لغتنامهمهدویت ۱۹
🔸س- سفیانی (بخش اول)
🔹نام و نَسَب او:
🔅 امام صادق علیه السلام فرمودند:
«پسر خورنده جگرها (هند جگرخوار) از بیابانی خشک خروج میکند… نامش عثمان و نام پدرش عنبسه است. او از فرزندان ابوسفیان است.»*۱
🔹ویژگی هایش:
🔅امام باقر علیه السلام فرمودند:
«سفیانی… هرگز خدا را نپرستیده و هرگز مکه و مدینه را ندیده است. او میگوید: خدایا انتقام، سپس دوزخ.»*۲
🔅امام صادق علیه السلام فرمودند:« اگر سفیانی را ببینی، خبیث ترین انسانها را دیده ای… به قدری خبیث است که زنی را که از او فرزند دارد زنده به گور میکند از ترس آنکه مبادا مکانش را نشان بدهد.»*۳
🔹حتمی بودنِ قیامش:
🔅امام باقر علیه السلام فرمودند:
«برخی از امور غیر حتمی اند و برخی حتمی، و سُفیانی از جمله امور حتمی است که چاره و گریزی از آن نیست.»*۴
🔅امام رضا علیه السلام فرمودند:
«قیام قائم از سوی خدا حتمی است و خروج سفیانی نیز از سوی خدا حتمی است و هرگز بدونِ سفیانی، قائمی نخواهد بود.»*۵
📚۱و۳- کمال الدین باب۵۷؛
۲و۴- غیبه نعمانی باب۱۸؛
۵- قرب الاسناد ح۱۳۲۹؛
#لغتنامهمهدویت ۲۰
🔸س- سفیانی (بخش دوم)
🔹زمان قیامش:
🔅امام باقر علیه السلام فرمودند: «سُفیانی و قائم در یک سال خواهند بود.»*۱
🔅امام صادق علیه السلام فرمودند: «خروج سفیانی از امور حتمی است و در ماه رجب واقع میشود.»*۲ (البته این احتمال نیز وجود دارد که در ماه دیگری خروج کند و بداء حاصل شود و زمانش تغییر کند.)
🔹اقداماتش:
💢 او در شام خروج میکند. با تظاهر به دینداری مردم فراوانی را فریب میدهد و در کشورهای اسلامی کشتار راه می اندازد و برای کشتن آنان جایزه تعیین میکند. مدت حکومتش ۹ماه است. پس از ظهور امام زمان علیه السلام ، لشکری برای جنگ میفرستد ولی در منطقه بیداء (بین مکه و مدینه) به امر خدا همه لشکریانش جز چند نفر، در زمین فرو رفته و هلاک میشوند.*۳
📚۱- غیبه نعمانی باب۱۴؛
۲- کمال الدین باب۵۷؛
۳- فرهنگنامه مهدویت ص۲۰۵