#خلاصه_جلسه1️⃣ #استاد_طارمی بسم الله الرحمن الرحیم 🌹 وقت شما بخیر🌹 🙏از همراهی شما سپاسگزاریم🙏 📍حجت الاسلام طارمی راد در شب نخست از دوره ده شب در محضر بحار الانوار مطالبی پیرامون شخصیت علامه مجلسی رحمه الله علیه بیان کردند. 📍برای شناخت شخصیت علامه مجلسی سه روش وجود دارد: 🔹منابع ترجمه احوال 🔹مواجهه با آثار و دستاوردها 🔹اظهارنظرها و داوری‌های دیگران 📍استاد طارمی در ادامه به تفصیل برخی از این عناوین را معرفی کردند: 🔸امل الآمل شیخ حر عاملی 🔸ریاض العلماء مولی عبدالله افندی (او از دستیاران علامه مجلسی است و سهم بزرگی در پاکنویس کردن مجلداتی از بحار دارد) 🔸الانوار النعمانیه سید نعمت الله جزایری 🔸حدائق المقربين میرمحمد صالح خاتون آبادی (او داماد علامه مجلسی است و دوره‌ای شیخ الاسلام اصفهان نیز بوده است) 🔸تذكره الانساب حیدرعلی مجلسی 🔸رساله‌ای در بیان عدد تألیفات علامه مجلسی محمدحسین خاتون آبادی 🔸کتاب فیض قدسی محدث نوری (این متن برای اولین چاپ بحارالانوار نگاشته شده و در چاپ کمپانی هم منعکس شده است) 🔸زندگی نامه علامه مجلسی سید مصلح الدین مهدوی 🔸کتاب‌شناسی مجلسی تألیف آقایان حسین درگاهی و علی اکبر تلافی (در این دو کتاب فهرستی از مآخذ شرح حال مجلسی را نام بردند) 📍استاد طارمی در ادامه ویژگی‌های علامه مجلسی را برشمردند: 🌷از دانشمندان طراز اول شیعه بودن (علامه مجلسی مؤلف یکی از سه جامع حدیثی دوم، شارح توانمند حدیث در کتبی مانند مرآه العقول و ملاذ الاخیار است) 🌹واجد مقام شیخ الاسلامی در دوره صفویه (شیخ الاسلامی بالاترین مقام رسمی بود و افرادی مانند شیخ بهایی، محمد تقی مجلسی و آقا حسین خوانساری این مقام را دارا بودند) 🌺نگارش آثار فراوانی به زبان فارسی که نزد عموم مردم رواج یافت. ❗️متاسفانه تصویر نادرستی از علامه مجلسی وجود دارد که گویا بحارالانوار او یک متن ضعیف حاوی احادیث ناشناخته است. 👈برای ریشه یابی این تلقی لازم است که سخنان برخی از افرادی که درباره مجلسی سخن گفتند بازخوانی شود. 👈در ادامه تنها بخش حاوی اشکالات این افراد به علامه مجلسی را نقل خواهیم کرد: ▫️1) عبدالعزیز دهلوی می‌نویسد: بالفعل اگر مذهب ایشان را مذهب باقر مجلسی گفته شود راست تر باشد از آنکه به قدما و سابقین نسبت کرده آید. ▪️2) سرجان ملکم خان علامه مجلسی را ملای متعصبی میداند که شاه سلطان حسین به اغرای او حکم کرد جمیع شراب‌ها و گلاب‌هایی که متعلق به پدرش بود از بین ببرند. او مجلسی را عامل لطمه همه طوایف و فرق مذاهب اسلام دانسته و می‌گوید در حق متصوفه حکم شد که هر جا خانقاهی بود خراب کنند. 〰️ ملکم خان می‌نویسد علامه مجلسی سبب تبعید شیخ محمد علی حزین شده است. ▫️3) زین العابدین شیروانی مذمت صوفیان توسط علامه مجلسی را بر نمی‌تابد و آن را در تعارض با تعریف‌های ایشان از صفویه دیده و می‌نویسد: این تعارض و تناقض در کلام از روی غفلت و دنیاداری خواهد بود یا اینکه دیده و دانسته عناد و لجاج کرده است ▪️4) ادوارد براون علامه مجلسی را قاتل صوفیه و کفار دانسته که شخصی مهیب و هول انگیز بوده و بر صفویه ریاست داشت. ▫️5) لکهارت مفصل در قدح مجلسی سخن گفته است و به منع نوشیدن مسکرات، منع کبوتربازی و طرد صوفیان از شهر در تاجگذاری شاه سلطان حسین اشاره می‌کند. 〰️ او مجلسی را متعصب می‌خواند که با سنی ها دشمنی کرده و هفتاد هزار نفر را شیعه کرده است. 〰️ در نگاه او علامه مجلسی از صوفیان متنفر بود، از آن جهت که بسیاری از صوفیان معروف سنی بودند؛ نیز معتقدان به فلسفه ارسطو و افلاطون را "پیروان یک یونانی بی‌دین" قلمداد می‌کرد". 〰️ لکهارت معتقد است محمد باقر مجلسی و نوه اش و اطرافیان آنها با زرتشتی‌ها در ایران با خشونت رفتار می‌کردند. ▪️6) ذبیح الله صفا بعد از اینکه به اشتباه مجلسی را ملاباشی قلمداد می‌کند او را عامل خرابی‌های دولت شاه سلطان حسین معرفی کرده و می‌نویسد: علامه مجلسی در آزار اهل سنت و بر کسانی که متهم به بدعت الحاد می شدند و در کشتار صوفیان و نشر خرافات و اوهام مشهور است. 👌جالب است که صفا علت مخالفت سید محمد میرلوحی با علامه مجلسی را دشمنی ایشان با صوفیه میداند. ▫️7) سید جلال آشتیانی در مقدمه شواهد الربوبیه علامه مجلسی را سبب تبعید مولی محمد صادق اردستانی میداند و می‌نویسد: در هنگام تبعید مرحوم اردستانی و خانواده‌اش، طفل صغیر اردستانی از شدت سرما تلف می شود. ادامه در پیام بعد👇 🔰@emamhadi_qom

📍استاد طارمی راد در بخش دوم از ارائه خود مهمترین شبهات را پاسخ دادند: 🔹به طور خلاصه تصویری که این افراد از علامه مجلسی ارائه کردند ایشان را عالمی متعصب جلوه می‌دهد که دخالت بی‌جا در امر حکمرانی دارد. 🔸صوفیان را قتل عام کرده است و زرتشیان و اهل سنت را مجبور به تغییر دین و مذهب نموده است. 🔹باورهای خرافی را ترویج کرده و در مجموع می‌توان مذهب شیعه را به او نسبت داد. 📍درباره ورود علامه مجلسی به حکومت و دخالت نامطلوب در امر حکمرانی: 🔸 اولا باید دانست علامه مجلسی رحمة الله علیه تمایلی به پذیرش مناصب حکومتی نداشتند. 👈ایشان در سال 1090 منصب قضا را پذیرفتند و پس از آن وقتی به منبر رفتند گریسته و ابراز ناراحتی کردند که قرار بود به حدیث شیعه خدمت کنند و اکنون مجبور به پذیرفتن منصب قضا شدند. 🔹 ثانیا ایشان در این مناصب دخالت‌هایی که موجب تضعیف حکومت باشند نداشتند. 👈برخی اقدامات ایشان مانند منع شرب خمر، منع کبوتر بازی، از بین بردن بتکده هندی ها، پایان دادن به نزاع‌های نعمتی و حیدری و ... که بر ایشان اشکال شده است بیشتر شایسته تقدیر است. 🔸 ثالثا بسیاری از نسبت‌ها به مجلسی از اساس نادرست بوده و منشاء آن خلط میان میرمحمدباقر خاتون آبادی معلم شاه سلطان حسین و علامه مجلسی است. 👈 ماجرا این است که شاه سلطان حسین به این شخص ارادت ویژه داشت و با وجود اینکه منصب شیخ الاسلامی را علمای طراز اول می‌پذیرفتند، در برهه‌ای قصد داشت او را شیخ الاسلام قرار دهد و بعدا او را به عنوان ملاباشی منصوب کرد، فارغ از اینکه چقدر اتهامات به این شخص مبنی بر دخالت در امور صحیح است، تشابه اسمی میان او و مجلسی سبب شد که علامه را به دخالت‌های بی‌جا در حکومت متهم کنند. ✔️ درباره قتل صوفیان گزارش تاریخی وجود ندارد تنها چیزی که نقل شده است آن است که صوفیان ولگرد را از اصفهان اخراج کرد. 👈جالب است که صفا مخالفت مرحوم میرلوحی سبزواری با علامه مجلسی را به سبب دشمنی مجلسی با صوفیان می‌داند در حالی‌که میرلوحی از متعصب ترین مخالفان صوفیه است و اساس علت اختلافش با علامه مجلسی صوفی بودن پدر مجلسی بوده است. 👈نکته دیگر این است که علت مخالفت مجلسی با صوفیان اعتقادی است و ارتباطی با سنی بودن آنها ندارد. 🔹در عین الحیات میتوان نقدهای ایشان بر تصوف را دنبال کرد. 🔸آنچه محرز است این است که نشانه‌ای از قلع و قمع صوفیان وجود ندارد. 🔹درباره ماجرای محمد علی حزین صوفی که ملک خان اخراج او را به مجلسی نسبت می‌دهد باید دانست که او متولد 1103 است یعنی هفت ساله بوده که علامه رحلت کرده است. ❗️در ماجرای تبعید اردستانی که مرحوم آشتیانی نقل کرده است باید گفت که هرچند علت اخراج اردستانی روشن نیست اما زمان آن برای سال 1135 است که بیست و پنج سال بعد از فوت مجلسی است! 🔸احتمال دارد منشاء اشتباه آشتیانی عبدالکریم گزی در تذکره القبور باشد که به اشتباه این داستان را به مجلسی نسبت داده است. ✔️ قضیه زردشتی ها هم به کل اشتباه است زیرا علامه مجلسی زردشتی ها را اهل کتاب می‌داند. 🔹اخراج زردشتی های اصفهان داستانی دارد که بنده شفاها پیگیری کردم لکن در منابع مکتوب اثری از آن نیست. 📍در پایان لازم است تذکر داده شود علامه مجلسی جز از والد بزرگوارشان از هیچکدام از اساتیدشان نام نمی‌برند با این حال با تحقیق روشن می‌شود که ایشان در فلسفه شاگرد آقا حسین خوانساری بوده است. 📍علامه مجلسی به فلسفه تسلط دارد و این امر را می‌توان از خلال مطالعه آثار ایشان به دست آورد اما آنچه اشتباه است نسبت شاگردی ملاصدرا است. 👈علت این نسبت نادرست شاید ایهام در عبارت خاتمه مستدرک مرحوم محدث نوری است. 👈ایشان هنگام شمارش اساتید علامه مجلسی از فیض کاشانی نام می‌برد و پس از آن با عبارت و هو یروی عن جماعه ... ملاصدرا را از اساتید فیض نام می‌برد که متاسفانه مرحوم شیخ عباس قمی به اشتباه گویا مرجع ضمیر را علامه مجلسی دانسته است. #خلاصه_جلسه1️⃣ #ده_شب_در_محضر_بحارالانوار #استاد_طارمی #موسسه_امام_هادی_علیه_السلام 🔸معاونت آموزش🔸 🔰 موسسه امام هادی (علیه السلام) 🔰 @emamhadi_qom