«تفاوت نگاه فلسفه #کانت با فلسفه اسلامی» 📝 #محمد_تقی_چاوشی ༄ @ensani_islami • کانت همانندِ تمام فلاسفه دیگر معتقد است که شناخت ما در دو مرحله حس و فهم رقم می خورد. وقتی شما با امور عالم بر خورد می کنید، یکبار تصور این است که تمام این امور را که می بینید، نفس الامر اشیاء را تشکیل می دهند و حقیقت امور هستند و آنچه که به ذهن ما می اید روگرفته و رونوشته امور است. این همانی بود که در تاریخ فلسفه پیش از دوره مدرن مورد نظر فیلسوفان بوده و معتقد بودند که ماده و صورت این عالم را در واقع خداوند ایجاد کرده، حداقل در قرون وسطی این تفکر حاکم بود، و ذهن انسان قادر است صور اشیاء را انتزاع کند، اخذ کند، تجرید نماید. و تا مرتبه عقل آن را بسطش دهد. در کانت این رویه را به نحوی وارونه می بینید، یا کانت معتقد بود که گذشتگان به طور وارونه نگاه می کردند. در واقع صور امور عالم را ذهن انسان افاضه می کند – اگر اینطور راحت ترید و با فلسفه اسلامی آشناتر هستین، در واقع عقل فعال ذهن انسان می شود منتها ماده عالم را دیگر نمی دهدفقط صورت امور را می دهد. عالم عالمِ خائوس است و به هم ریخته و کازموس نشده است هنوز، یعنی نظم پیدا نکرده است. و این نظم امور عالم، وحدتی که در امور عالم وجود دارد از طرف ذهن انسان است. • اگر بخواهیم از دید هگل نگاه کنیم ، در تاریخ فلسفه همواره نسبت به امور عالم ، یا اشیاء دو دید وجود داشته است. یا کثرت را نسبتِ به ذهن می دادند و وحدت را از آنِ خارج می گرفتند ارسطوییان چنین بودند. (یعنی ما یک حبه قند یا درخت را می بینیم، کثراتی را از این انتزاع می کنیم. کثرت برای ذهن است.) و در جناب کانت قضیه کاملا بالعکس می شود. یعنی کثرت از آنِ خارج است و وحدت بخشی از آنِ ذهن است.چون ذهن صورت را می دهد. و لذا با صورت بخشیدنِ به امور، باعث وحدتِ آنها می شود. درسگفتارهای کانت #فلسفه_اسلامی #فلسفه_غرب ❞ زندگی برای علوم انسانی ❝ ༺ https://eitaa.com/joinchat/2795962370C57415e19ef ༻

❖انسان در سنت کانت چگونه ادب میشود؟ 📝 #محمد_تقی_چاوشی • انسانی که در سنت #کانت ادب می‌شود، آنی است که این مفاهیم به جانش می‌نشیند. شناخت یعنی مفاهیم جان شماست. عامه مفاهیم را تنها می‌فهمند، اما ادب نشده‌اند. وقتی دوازده مقوله به شکل عالمانه و آگاهانه اطلاق شود، آن وقت شناخت رخ می‌دهد. • در #فلسفه_سنتی ما با مفهوم کلی در همین عالم با تجرید غواشی مادی از اشیاء جزئی آشنا می‌شویم. اینها قالب‌های تهی هستند و عقل فعال این قالب‌ها را پر می‌‌کند، یعنی وقتی حقیقت آنها نزد ماست، ادب شده‌ایم و شناخت حاصل می‌شود. این پُر شدن مفاهیم، حقیقت عالم است. یعنی حقایق به #عقل_فعال پیدا شده است. #فلسفه ❞ زندگی برای علوم انسانی ❝ ༺ https://eitaa.com/joinchat/2795962370C57415e19ef ༻

❖ ما برای انسان گرد آمده ایم، نه برای اقتصاد... 📝 #یادداشت • یکی از بلایایی که فلسفه غرب و به خصوص کانت بر سر علوم انسانی آورد، تکه تکه کردن انسان بود. کانت با نفی واقعیت و هستی خارجی، محوریت بودن عالم را بر اندیشه استوار کرد. در سنت ارسطویی مقولات مانند کیفیت، کمیت، مکان و... امری خارجی بودند اما کانت با نفی خارجیت آنان مقولات را حاصل برساخت ذهن دانست یعنی رنگ و هریک از مقولات عالم چنین نیست که در خارج موجود هستند بلکه آنچه که ذهن بر جهان قالب میسازد همان بودن عالم است. اساسا جهان همان برساخت ذهن است و ذهن جهان است. این مرز بندی و مقوله بندی ذهن نوع نگاه به عالم را به گونه ای رقم زد که دیگر واقعیت بیرونی هستی ملاک ساخت جهان نگردید بلکه برساخت ذهن و مرز بندی اوست که همه چیز را آفرید. • چالشی که اینک بین دوگان های علوم اجتماعی رخ میدهد خروجی همین نوع نگاه است، یعنی جدا کردن اقتصاد از فرهنگ، سیاست و هر یک از علوم اجتماعی موجود نتیجه حد و مرز بندی ذهن است. مگرنه این است که در خارج عالم هرگز اقتصاد از فرهنگ جدا نیست؟ چرا که انسان نه اقتصاد است و نه فرهنگ، انسان همه چیز است و جامع همه این مقولات است. شما وقتی برای انسان میخواهید برنامه بچینید نمیشود فقط برای انسان اقتصادی تئوری پردازی کرد، چرا که انسان اقتصادی در خارج موجود نیست انسان اقتصادی ساخته ذهن مدرنیته و تحمیل حد بندی ذهن بر بودن خارجی اوست. اینک پرسش مهم این است که بازی کردن در زمین علوم اجتماعی موجود و تلاش برای اصلاح آن همچنان دست و پا زدن در میدان مدرنیته به حساب نمی آید؟ نمیتوان طرحی نو را یادآوری کرد؟ اگر مسئله ما انسان است و برای انسان گرد آمده ایم،باید گفت که انسان نه فرهنگ است، نه اقتصاد، نه سیاست بلکه انسان همه چیز است، بازار این انسان بریده از مسجد او نیست... ____ ___ پ.ن؛ این متن فاقد دقت علمی است و بیان رسانه ای دارد. __ #کانت #فلسفه_غرب #اقتصاد #علوم_انسانی ❞ زندگی برای علوم انسانی ❝ ༺ https://eitaa.com/joinchat/2795962370C57415e19ef ༻

📝 چگونه معرفت شناسی اسلامی میتوان داشت؟‌ • ریشه معرفت شناسی موجود در رویکرد مدرنیته و تفسیر آن از مفهوم عقلانیت است که چنین مفهومی غیر از شکل گیری عقلانیت در اندیشه اسلامی است آنچه در غرب و اندیشه کانتی منجر به شکل گیری معرفت شناسی شد به تعبیر دکتر #حمید_پارسانیا به شرح زیر است: - کانت با نظر به موقعیت متزلزل وجودی عقل در نزد دکارت به انکار بعد متافیزیکی و متعالی عقل پرداخت و آن را به امری #ذهنی و استعلایی فروکاهید و نتیجه کار او مرگ متافیزیک و #جایگزینی اپیستمولوژی و معرفت شناسی به جای آن شد. -تزلزل در بنیان های وجودی و هستی شناختی عقل، به تحول در معنی روشنگری نیز منجر شد. روشنگری به جای آنکه ناظر به حقایق وجودی و حوزه های فیزیک و متافیزیک باشد، ناظر به حوزه #معرفت و شناخت آدمیان شد. (پارسانیا، فلسفه و روش علوم اجتماعی ص ۹۳) • حال سوال اساسی این است که پذیرش #تقدم معرفت شناسی بر هستی شناسی در برخی از سنت های موجود #مدرسه_اسلامی قم در نهایت منجر به چنین رویکردی که مدرنیته‌ گرفتار آن شده است نخواهد شد؟ . . . . #معرفت_شناسی #کانت #فلسفه #شناخت #روشنگری ❞ زندگی برای علوم انسانی ❝ ༺ https://eitaa.com/joinchat/2795962370C57415e19ef ༻

💢 کسی نمی‌داند دکارت چه گفته، هیدگر چه گفته، کانت چه گفته، این چطور می‌تواند شاگرد حضرت باشد؟! 🔹حالا کسی منتظر ظهور حضرت است حداکثر فکرش #حرم تا #جمکران باشد این که دیگر #جهانی نیست. این ظهور حضرت نمی‌خواهد. این حداکثر یک پیاده‌روی ثواب‌بری می‌خواهد. کسی نمی‌داند #دکارت چه گفته، #هیدگر چه گفته، #کانت چه گفته، این چطور می‌تواند شاگرد حضرت باشد؟ کجا می‌خواهد برود؟ این می‌خواهد بین جمکران و حرم برود یا می‌خواهد جهان را اصلاح کند، حرف حضرت را به جهان برساند یا نرساند؟ این بدون اطلاع و آگاهی از جهان می‌تواند [مصداق] «لیظهره علی الدین کله ولو کره المشرکون»، «ولو کره الکافرون» و «و کفی بالله شهیدا» [باشد؟]. 🔹در این سه آیه؛ اینکه فرمود الاسلام یعلو و لا یعلی علیه به‌دست چه‌کسی باید احیا شود؟ کسی که نداند [در] غرب چه خبر است و نداند [در] آگاهی غرب چه خبر است، مکتب‌های غرب چه خبر است، ادیان غرب چه خبر است، این چطور می‌تواند شاگرد حضرت باشد؟ این فقط جمکرانی فکر می‌کند و نه جهانی. باید حواسمان جمع باشد. 🔹حکیم متاله آیت الله جوادی آملی • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS