🌀 رونمایی از طرح عملیاتی کوتاه مدت کاهش تورم و پیشگیری از رکود اقتصادی مبتنی بر کاهش و تثبیت نرخ ارز و تقویت ارزش پول ملی 🔻تهیه شده در شورای عالی اقتصاد مقاومتی ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀صنعتی شدن غیربومی 🔹 دکتر #مرتضی_فرهادی آسیب‌شناسی دقیقی در مورد علل توسعه نیافتگی کشور دارد. از نگاه ایشان، ورود صنعت بومی‌سازی نشده ظرفیت های سنتی اقتصاد ایران را تخریب کرد، در این فرایند فرهنگ بازاری و رقابتی جای فرهنگ یاریگری نهفته در تمدن اسلامی ایرانی را گرفت. و این گونه بود که چاه عمیق جای قنات را گرفت. فرهنگ تن‌آسایی جای فرهنگ کار و تلاش را گرفت. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀تمایل انتخاباتی به بازارگرایی افراطی 🔹 تسلط گفتمان اقتصاد لیبرالی باعث شده که بسیاری در گفتمان انتخاباتی این ایده را مطرح کنند که برای همه چیز از جمله انرژی باید بازار درست کنیم، بازاری که در آن فقرا و اغنیا به مبادله سهم مساوی خود از انرژی بپردازند. به نظر آنها فقرا در این بازار مبادله کلی نفع می‌کنند و عدالت محقق می‌شود. 🔻 این بازار عملا فقرا را هم ذی نفع افزایش قیمت انرژی می کند، چرا که آنها هم می‌خواهند از این محل یارانه بیشتری کسب کنند. ثروتمندان برای اینکه از قافله عقب نمانند اگر چند ریالی به فقرا بابت خرید گرانتر سهم انرژی‌شان می دهند، در آن طرف هزاران تومان روی اجناسشان می‌کشند و همان چند ریالی که به فقرا دادند را از حلقومشان بیرون می‌کشند. و این گونه این بازار موهومی نه تنها عدالت را محقق نمی‌کند، بلکه آن را تضعیف می‌کند. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀جلیلی می‌تواند گفتمان اقتصاد اسلامی را احیا کند 🔹در میان نامزدهای ریاست‌جمهوری ۱۴ام، دکتر جلیلی این ظرفیت را دارد که گفتمان اقتصاد اسلامی و مقاومتی را احیا کند و سفره معیشت مردم را بهبود دهد. 🔹 ایشان خصوصیات خوبی همچون پرکاری، حساسیت نسبت به بیت‌المال و فسادستیزی دارد و در تجارت خارجی نیز معتقد به دیپلماسی فعال اقتصادی با نگاه به شرق است. 🔹 امیدواریم که ایشان در رویکردشان نسبت به اقتصاد داخلی هم از سیاست حفظ ارزش پول ملی و تثبیت ارز حمایت کنند، در سیاست پولی کاهش نرخ سود بانکی و مهار خلق پول خصوصی را هدف‌گذاری کنند، در سیاست مالی بنا را به تقویت حضور فعال دولت و نه سرکوب دولت بگذارند، مالیات بر درآمد، ثروت و سفته بازی را تقویت کنند و در سیاست‌گذاری رفتاری بنا را بر توانمندسازی مردم و نه صرفا اعمال سیاست‌های قیمتی بگذارند. 🔹 دکتر جلیلی می‌تواند پرچمدار اصلاحات اقتصادی باشد: شفافیت اقتصادی را تقویت کند، نظام ارزی و نظام بانکی را اصلاح کند، نظام مالیاتی-حمایتی را پایه‌ریزی کند، ساختار بودجه را اصلاح کند و در کنار این اصلاحات ساختاری، سیاست‌های ارزی، پولی، مالی و رفتاری را هم اصلاح کند. 🔹 به دکتر جلیلی امید داریم و امیدواریم که خداوند ایشان را در این مسیر سخت یاری کند. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀 چگونه هدفمندی سازی یارانه‌ها زمینه‌ساز تحریم دهه ۹۰ شد؟ 🔹با اجرای هدفمندی یارانه‌ها و برخی اشتباهات دیگر، زمینه تحریم اوائل دهه ۹۰ از دو جهت فراهم شد: 1⃣ با این کار اقتصاد ایران حتی اقتصاد داخلی دلاری تر شد؛ این بهترین پاس گل به آمریکا بود که جریان ورود دلار به کشور را کنترل کند و از کانال افزایش قیمت دلار، هزینه تولید داخلی را بالا ببرد هم بواسطه افزایش قیمت نهاده وارداتی و هم افزایش قیمت نهاده داخلی (نهاده‌های پالایشی، پتروشیمی و فولادی) چرا که قیمت این نهاده‌های داخلی براساس قیمت دلاری فوب خلیج فارس تعیین می‌شود. 2⃣ این عملکرد بد، زمینه افتادن ایران در مسیر مذاکرات رفع تحریم را فراهم کرد و آمریکایی‌ها اقتصاد ایران را به رفع تحریم شرطی کردند. 🔹حال اقتصاد ایران در تله تحریم گیر افتاده بود و آمریکایی‌ها می‌توانستند با انجام بازی تحریم و رفع تحریم، جریان سرمایه گذاری داخلی را هم متوقف کنند؛ چون فعالان اقتصادی یا به انتظار رفع تحریم بودند و یا نگران بازگشت آن. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀 سکته دلاری اقتصاد ایران از دهه۸۰ 🔹زمانی که تصویب شد پالایشی ها و پتروشیمی ها محصولاتشان را به دولت و ملت دلاری بفروشند 🔹ماده ۷۱ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۰:به شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران اجازه داده می‌شود به منظور حفظ و صیانت از سرمایه‌های ملی، قیمت‌ فرآورده‌های نفتی به جز (‌نفت گاز و نفت سفید، نفت کوره و بنزین ، گاز طبیعی مصرفی داخل کشور) را براساس قیمتهای جهانی و با رعایت صرفه و‌ صلاح کشور تعیین و به فروش برساند. 🔹ماده ۱ قانون هدفمندی یارانه‌ها مصوب ۱۳۸۸:دولت مکلف است با رعایت این قانون قیمت حاملهای انرژی را اصلاح کند: الف- قیمت فروش داخلی بنزین، نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید و گاز مایع و سایر مشتقات نفت، با لحاظ کیفیت حاملها و با احتساب هزینه‌های مترتب (شامل حمل ونقل، توزیع، مالیات و عوارض قانونی) به تدریج تا پایان برنامه پنجساله پنجم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران کمتر از ۹۰% قیمت تحویل روی کشتی (فوب) درخلیج فارس نباشد. تبصره- قیمت فروش نفت خام و میعانات گازی به پالایشگاههای داخلی ۹۵% قیمت تحویل روی کشتی (فوب) خلیج فارس تعیین می‌شود و قیمت خرید فرآورده‌ها متناسب با قیمت مذکور تعیین می‌گردد. ب- میانگین قیمت فروش داخلی گاز طبیعی به گونه ای تعیین شود که به تدریج تا پایان برنامه پنجم، معادل حداقل ۷۵% متوسط قیمت گاز طبیعی صادراتی پس از کسر هزینه‌های انتقال، مالیات و عوارض شود. ج- میانگین قیمت فروش داخلی برق به گونه ای تعیین شود که به تدریج تا پایان برنامه پنجم معادل قیمت تمام شده آن باشد ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

داود رنگی، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران"پیک موتوری و اسنپ دو تا سه برابر کارگران درآمد دارند. مهاجرت کارگران ساده ایرانی به کشورهای همسایه افزایش پیدا کرده است. یک کارخانه روزی ۱۵۰ زندانی را تحت الحفظ به کارخانه می‌آورد و عصرها بر می‌گرداند!" بله، متأسفانه پیدا کردن کارگر مفت و ارزان سخت شده؟ #حقش_روبده @DrRezaGholami

🌀 اگر رئیس جمهور فهم عمیقی از دلائل بروز مشکلات اقتصادی ایران و راه حل هایش نداشته باشد، کارشناسان اقتصادی متعدد نئولیبرال راحت سرش کلاه می‌گذارند؛ پدیده‌ای که بارها تجربه کردیم. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀 هدفمندسازی یارانه ها سیاست بدی بود که خیلی خوب اجرا شد؛ نه اینکه سیاستی خوبی بود که بد اجرا شد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

♦️وضعیت عجیب متروی ژاپن 🔹ویدیوئی از مترو ژاپن که در شبکه‌های اجتماعی پربازدید شد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀 افتخار وزیر کشاورزی به حذف ارز ترجیحی شکر و حبوبات که باعث افزایش ۵۰درصدی قیمت آن‌ها شده است 🔹 و اعتراض شجاعانه دکتر صمصامی نماینده تهران و حمایت ایشان از سفره معاش مردم در مجلس. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀 غلبه نظریه دولت شر در گفتمان انتخاباتی 🔹 در کارزار انتخاباتی، بسیاری از نامزدهای ریاست‌جمهوری و کارشناسانشان عمدتا دولت و کسری بودجه اش را منشأ همه مشکلات اقتصادی کشور می پندارند. به غلط می‌گویند سهم دولت در اقتصاد ایران بسیار بالا است و با پیروی از گفتمان دولت شر نئولیبرالها، حتی سوراخ شدن لایه ازون را هم به گردن دولت می‌اندازند. 🔹نتیجه این تحلیل غلط افتادن در دام بازارگرایی افراطی، پذیرش واگذاری همه چیز به بازار، رهاسازی قیمت ها و یارانه زدایی است. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀تلاقی لیبرالیسم اقتصادی و فرهنگی 🔹اینکه برخی می‌خواهند لیبرالیسم هم در اقتصاد جاری شود هم در فرهنگ ، حاکی از هویت یکپارچه لیبرالیسم دارد؛ منتهی طنز ماجرا این است که آقایان دنبال کسی می‌گردند که هم لیبرال اقتصادی باشد هم لیبرال فرهنگی! ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀دوگانه فقر و غنا در دعای عرفه 🔻دعای عرفه مملو از مضامینی است که مفاهیم اقتصادی و فرهنگی را در مقابل هم قرار می‌دهد و بین آن‌ها آشتی می‌دهد. ♦️ امام حسین به درگاه حضرت حق عرضه می‌دارد: خدایا من در عین توانگری تهیدستم «انا الفقیر فی غنای»؛پس چگونه در تهدیستی، فقیر نباشم (فکیف لااکون فقیرا فی فقری). 🔹در فراز بالا از دعای عرفه، نوعی دوگانگی مطرح شده است؛ اینکه فرد غنی است و در عین حال فقیر است. این دوگانگی از این جهت وجود ندارد که در فراز اول دعا، غنا بیشتر ناظر به غنای مالی و اقتصادی است، ولی فقر به معنای احساس نیاز به خداست که نوعی احساس فقر معنوی است. 🔹امام حسین(ع) عنوان می‌دارد که من در اوج غنا و توانمندی فقیرم، چگونه هنگام فقر (مالی) احساس فقر و نیاز به خدا نداشته باشم. در اینجا دو برداشت از مفهوم فقر و غنا مطرح شده است؛ یکی فقر و غنای اقتصادی و دیگری فقر و غنای روحی. 🔻فقر در عین غنا یعنی از نظر معیشت تأمین هستی، ولی از نظر فرهنگی طغیان نمی‌کنی؛ یعنی همان لحظه که غرق در نعمتی، یاد قادر مطلق، مهاری بر عنان تو می‌شود، درنده و حریص و طمع‌ورز نمی‌شوی و پیاده‌ها را از یاد نمی‌بری. 🔹فقر در عین فقر هم بدین معناست که اگر از نظر مالی و اقتصادی فقیر بودی، باز خود را بی‌نیاز از خدا ندانی و احساس فقر و نیاز به خداوند داشته باشی. بنابراین عرفه خواندن فقط به اشک و زاری نیست، بلکه باید ابعاد فرهنگی عرفه را نیز آموخت و در رفتار نهادینه کرد. 🔹در فرهنگ عرفه، اقتصاد هدف نیست، بلکه وسیله‌ای است برای این‌که انسان کامل‌تر شود. چنین اقتصادی، اقتصادی مقاوم است؛ اقتصادی که در آن فرهنگ به کمک اقتصاد می‌آید و اقتصاد نیز خدمتگذار فرهنگ است. 🔹در بینش اسلامی اگر توسعه همراه با فرهنگی دینی مبتنی بر عبودیت نباشد، ثروت زیاد موجب طغیان فرد و جامعه می‌شود. این بدان معناست که برای دستیابی به پیشرفت باید پیشرفت اقتصادی و فرهنگی هم جهت باشند. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀تفاوت پزشکی و اقتصاد 🔹 برخی نامزدهای ریاست‌جمهوری اقتصاد را مانند پزشکی قلمداد کردند که در آن یک عمل جراحی با حضور چندین متخصص صورت می‌گیرد و انگار اختلافی هم بین آنها نیست. 🔹 برخلاف پزشکی که با بدن انسان سروکار دارد، اقتصاد مقوله‌ای اجتماعی است که با موجودی انتخابگر سروکار دارد و تنوع دیدگاه در آن بسیار زیاد است. 🔻 البته سیاستمداران عمدتا به حرف جریان غالب گوش می‌دهند که در ایران اقتصاددانان لیبرالی هستند که حتی تسلط چندانی به اقتصاد متعارف هم ندارند. ♦️ و دردناکتر اینکه این شبه اقتصاددانان چهار دهه است که با نسخه های شوک درمانی مهلک شان اقتصاد ایران را به خاک سیاه نشانده اند و همیشه هم ادعا می کنند که شما به نسخه‌های ما خوب عمل نکردید. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀 پیش‌بینی مناظره اقتصادی امشب 🔻نامزدها این مطالب را خواهند گفت: 🔹نرخ دلار را نباید سرکوب کنیم و #دستوری تعیین کنیم؛ بلکه باید بگذاریم در واکنش به عرضه و تقاضا آرام بالا برود. 🔹دلیل اصلی تورم #نقدینگی است؛ پس اگر نقدینگی را کنترل کنیم، مشکل تورم حل می‌شود. 🔹 پرداخت #یارانه_پنهان به انرژی ناعادلانه است ؛یک نفر یک ماشین دارد یکی چند ماشین و غیرعادلانه از این یارانه بهره‌مند می‌شوند. 🔹 ریشه اصلی تورم #کسری_بودجه_دولت است؛ پس باید بانک مرکزی را مستقل کرد و مانع از تامین کسری بودجه از بانک مرکزی شد. 🔹 #حجم_دولت در اقتصاد ایران بسیار بزرگ است، باید دولت پایش را اقتصاد کنار بکشد. 🔹 نباید #تسهیلات_تکلیفی را به بانک‌ها تحمیل کرد. 🔹 باید #واردات_خودرو را آزاد کرد تا مردم خودرو با کیفیت سوار شوند. 🌀 اینها گزاره هایی است که کارشناسان نئولیبرال تبدیل به باور عمومی کردند و از زبان‌ نامزدهای ریاست‌جمهوری خواهید شنید. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

تقریباً همه آنچه پیش بینی کرده بودم را گفتند، غیر از اینکه کلی گویی هم زیاد بود، در سخنان برخی نامزدها هم پارادوکس بود: هم از حفظ ارزش پول ملی سخن می‌گفتند، هم از هدفمندی یارانه‌ها و حذف یارانه پنهان 🔹 در مجموع نتیجه مثل بازیهای خسته‌کننده پرسپولیس و استقلال بود که بازی مساوی تمام شد، داور باید به خیلی‌ها کارت قرمز و زرد می‌داد! البته خوشبختانه مسابقه وی ای آر داشت که بعداً می‌شود صحنه های حساس را بازبینی کرد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

ریشه تورم در مناظره اول 🔹 دکتر جلیلی به اثر افزایش نرخ ارز بر تورم اشاره خوبی داشت، هرچند که نتوانست مکانیزم آن را تبیین کند، دکتر زاکانی هم به خوبی از دلارزدایی از اقتصاد ایران سخن گفت، هرچند که برداشت عملیاتی از آن ارائه نداد. دکتر پزشکیان هم در انتها از روی متنی که می‌خواند به مشکل چند نرخی بودن ارز اشاره کرد، ولی باز هم تحلیل مشخصی از آن و راه حل مقابله با آن نداشت. 🔹بیشتر نامزدها ناترازی بودجه (یا کسری بودجه) را از جمله عوامل اصلی تورم قلمداد کردند بدون آنکه تحلیل واضحی از رابطه آن با نقدینگی و خلق پول ارائه دهند؛ در این قرائت نقش بانکها به خصوص بانکهای خصوصی در افزایش نقدینگی کمرنگ می‌شود. 🔹برخی نامزدها ناترازی انرژی را هم به عنوان یکی از عوامل تورم برجسته کردند و پیشنهادشان هم نوعی هدفمندسازی یارانه بدون گران سازی بود، پیشنهادی که عملا امکان‌پذیر نیست و سر از گران سازی انرژی در می آورد. 🔹 برخی به ناترازی بانکها هم به عنوان یکی از عوامل تورم اشاره کردند، ولی تحلیلشان عمق چندانی نداشت و بیشتر در سطح عدم کفایت سرمایه بود و نه نقش بانکها در خلق پول و گسیل آن به شرکت‌هایشان و بازارهای غیرمولد. 🔹 تحلیل علل تورم در چارچوب گفتمان ناترازی بودجه ای، انرژی و بانکی رهزن به سمت سیاست‌های قیمتی بازار آزادی است و در آن نقش افزایش نرخ دلار کمتر دیده می‌شود و تورم عمدتا به گردن نقدینگی و آن هم به خاطر کسری بودجه دولت، گران نکردن انرژی و عدم کفایت سرمایه بانک‌ها انداخته می‌شود. این در حالی است که در وضعیت کنونی اقتصاد ایران افزایش نرخ ارز محرک نقدینه خواهی و افزایش تورم ناشی از فشار هزینه و سپس تورم ناشی از فشار تقاضا است. 🔹کوتاه سخن اینکه اگر بخواهیم تورم را کنترل کنیم باید در وهله اول نرخ ارز را در نرخی سازگار با واقعیت های اقتصاد ایران تثبیت کنیم(حفظ ارزش پول ملی)، عرضه ارز را با اقداماتی همچون پیمان سپاری ۱۰۰درصدی افزایش دهیم و تقاضای رسمی و قاچاق ارز را با نظارت و تقویت حکمرانی ریال کاهش دهیم. البته باید از ابزار مالیات بر سفته بازی نیز استفاده کرد. در مراحل بعد باید فکری برای مهار خلق پول بانکی و کاهش کسری تراز عملیاتی بودجه داشته باشیم. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀شرطی سازی ظریف اقتصاد ایران به مرده برجام 🔹آمریکا توانست به واسطه اشتباهات راهبردی امثال دکتر ظریف اقتصاد ایران را به رفع تحریم شرطی کند و فضایی را ایجاد کند که سرمایه گذاران داخلی و خارجی به امید موهوم رفع تحریم سرمایه گذاری نکنند. و این گونه آمریکا توانست با شل و سفت کردن تحریم و کاهش و افزایش درآمد نفتی، حتی نرخ رشد و تورم ما را تحت تاثیر قرار دهد. 🔹این مغالطه عجیبی است که مشکلات سیاست‌گذاری اقتصادی داخلی را به گردن تعامل/ عدم تعامل با غرب بیندازیم. شهید رئیسی توانست اقتصاد ایران را از دام شرطی شدن به تحریم غرب نجات دهد و با نگاه به شرق به سمت جانمایی ایران در نظم جدید اقتصادی در حال شکل‌گیری در جهان برود،اگر این اقدام با سیاست ارزی،پولی و مالی مناسب در داخل همراه می‌شد،می‌توانستیم کمر تورم را هم بشکنیم،مشکل اخیر بدین خاطر رخ داد که همان تعامل گرایان در سطح اقتصاد بین‌الملل،دقیقا بازارگرایان افراطی بودند که مرتب شوک ارزی به کشور وارد کردند و هم نرخ رشد اقتصادی را کند کردند و هم تورم را شعله‌ور ساختند. 🔹اشتباه نکنیم، شهید رئیسی یکی از ریل گذاری های غلط دولت روحانی را اصلاح کرد و اقتصاد کشور را به برجام و رفع تحریم گره نزد، ولی همان تفکر اقتصادی دولت روحانی نگذاشت که با حفظ ارزش پول ملی و نیفتادن در دام هدفمندی مخرب یارانه انرژی از سفره معیشت مردم حفاظت کنیم. اگر ریل‌گذاری اقتصاد داخلی را هم اصلاح کنیم در زمانی بسیار کوتاه نرخ تورم نصف می‌شود و رشد اقتصادی دوبرابر می‌شود همانگونه که در معجزه اقتصادی مهار تورم سال ۱۳۷۴ اتفاق افتاد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2

🌀اثر برجام بر رشد و تورم 🔹 برخلاف ادعای دکتر ظریف برجام عامل اصلی رشد اقتصادی و کاهش تورم دوره روحانی نبود. 🔹 قبل از برجام تورم به واسطه سیاست های انقباضی پولی دکتر طیب نیا در حال کاهش بود و رشد اقتصادی هم کاهشی بود و به صفر رسید. 🔹 با تصویب برجام روند کاهش تورم یکی دو سالی ادامه یافت ولی با کنار رفتن دکتر طیب نیا نرخ تورم پس از خروج آمریکا از برجام شروع به افزایش جهشی کرد. 🔻 نرخ رشد اقتصادی فقط در یک سال پس از برجام دو رقمی شد ولی چون این رشد نفتی وابسته به گشایش برجامی بود به سرعت به ۴.۸ درصد کاهش یافت و سپس منفی شد، نرخ تورم هم شروع به افزایش کرد. ✍️توکلی https://eitaa.com/eqmoq2