⁉️ افزایش نرخ ارز چگونه اقتصاد ایران را در گرداب تورمی فرو می برد؟
1⃣ قیمت دلار در ایران تحت تاثیر شدید تقاضای قاچاق (و خروج سرمایه)است(که تخمینی ۳۰ میلیارد دلار تقاضای قاچاق و ۱۰ میلیارد دلار تقاضای خروج سرمایه)، قاچاقچیان برای تأمین نیاز ارزی قیمتهای بالاتری به دارندگان ارز پیشنهاد می دهند. نرخ ارز اشخاص هم معرفی شده که ۵درصد زیر نرخ قاچاق است. بانک مرکزی هم در حال افزایش نرخ ارز بازار مبادله و نزدیک کردن آن به نرخ ارز قاچاق(بازار آزاد) است، تا همه ارزشان را به بانک مرکزی بفروشند. در این شرایط قاچاق چی نیازمند ارز، نرخ بالاتری به صادرکنندگان پیشنهاد میدهد و باز شکاف نرخ رسمی و غیر رسمی بالا می رود. نرخهای متعدد ارز همانند پاندول هایی است که وقتی یکی را به دیگری میزنی، بقیه پاندول ها هم جلو میروند
2⃣ با افزایش نرخ ارز سرعت گردش پول در بازارهای نامولد از جمله بازار ارز زیاد میشود و گردشش شدت میگیرد
3⃣رابطه علیت نرخ ارز و تورم رابطه علیت دوطرفه یا علیت دوری است. تورم نرخ ارز را تحریک می کند و نرخ ارز تورم را. متغیر واسطه می تواند نقدینگی باشد، سرعت گردش نقدینگی باشد، انتظارات تورمی باشد و هزار ویک عامل دیگر، اگر ما نقدینگی را کنترل کنیم، الزاما نرخ ارز کنترل نمیشود، ممکن است همان نقدینگی موجود به گونهای بچرخد که نرخ ارز را بالا ببرد، البته تورم مثل غذای چرب است که نقدینگی میطلبد.
4⃣در اقتصاد ایران حدود ۸۰ درصد واردات ۶۱ میلیارد یورویی، کالای واسطه و سرمایه ای است، با افزایش نرخ ارز قیمت نهاده تولید افزایش مییابد، و میشود تورم ناشی از فشار هزینه، در این وضعیت مصرف کننده و تولید کننده نیاز به سرمایه در گردش بیشتر دارد و می رود سراغ بانک، بانک هم خلق پول میکند و نقدینگی بالا می رود و می شود تورم ناشی از فشار تقاضا
5⃣در اقتصاد ایران حتی نرخ نهاده داخلی هم به نرخ ارز وابسته شده است، وقتی نرخ ارز بازار مبادله را بالا بردید، پالایشی ها، پتروشیمیها و فولادی ها محصولاتشان (نهاده تولید) را گرانتر به تولیدکنندگان داخلی میفروشند و باز میشود تورم ناشی از فشار هزینه
6⃣نرخ ارز کالاهای اساسی بخشی از ماجرای ارز است؛ مسأله اصلی تبعیت از نرخ بازار غیررسمی قاچاق است که همه نرخ ها را به سمت خود میکشد.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀 عدم اصلاح اساسی لایحه بودجه در کمیسیون تلفیق
🔹 کمیسیون تلفیق بودجه مجلس همان لایحه تورمزای بودجه ۱۴۰۴ را تصویب کرد با
🔻افزایش ۹۳درصدی نرخ دلار تبدیل درآمدهای ارزی دولت(از ۲۸۵۰۰ به ۵۵۰۰۰تومان)
🔻 کاهش ۳ میلیارد دلاری ارز تخصیصی به واردات کالاهای اساسی
🔻افزایش ۳۰درصدی قیمت کالاهای اساسی وارداتی (افزایش نرخ ارز محاسباتی از ۲۸۵۰۰ به ۳۷۰۰۰تومان)
🔻 افزایش ۹۳درصدی نرخ ارز برای محاسبه حقوق گمرکی منتهی به افزایش ۸۵درصدی عوارض گمرکی (از ۲۸۵۰۰ به ۵۵۰۰۰تومان)
🔻 افزایش ۱۷۵درصدی انتشار اوراق برای تامین کسری بودجه
🔻 افزایش ۳۹درصدی مالیات
🔹 کمیسیون تلفیق برای اجرای قانون هوای پاک با افزایش میزان ارز تخصیصی به واردات خودرو از ۲ میلیارد یورو به ۳ میلیارد یورو فشار به منابع کمیاب ارزی را بیشتر کرد، به جای اینکه چنین منبعی را برای تولید خودرو برقی در داخل بگذارد.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
1_15283210993.pdf
338.5K
🌀 افزایش نرخ ارز بازار مبادله این گونه قیمت همه محصولات داخلی را افزایش میدهد
🔵 پتروشیمی ها محصولاتشان را الان با نرخ دلار 517,723 ریال به تولید کننده داخلی میفروشند.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀 ده خطای تحلیلی در مورد یارانه پنهان انرژی
🔻اخیرأ اعلام شد که «ما سالی بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ میلیارد دلار یارانه پنهان میدهیم» و «اگر ۱۵۰ میلیارد دلار یارانۀ انرژی را بین مردم تقسیم کنیم سرانۀ هر نفر ۹۰ میلیون تومان میشود».
🔹 خطای ۱: در مقوله انرژی چیزی به مردم داده نمیشود، بلکه از آنها مبلغی گرفته میشود که ادعا میشود کم است. پس اساسأ اطلاق یارانه نادرست است.
🔹 خطای ۲: قیمت انرژی تبدیل به دلار میشود، در حالی که واحد پول ملی ریال است.
🔹 خطای ۳: اساسأ یارانه ادعایی قابل تقسیم نیست به خصوص به صورت دلاری، مگر آنکه شما انرژی مصرفی مردم را به آنها ندهید و آن را صادر کنید، و دلار حاصل از آن را به مردم بدهید.
🔹 خطای ۴: این مقدار یارانه ادعایی که هر روز رو به افزایش است نتیجه سیاست های غلط کاهش ارزش پول ملی است، در واقع پول ما کم ارزش شده است نه اینکه دولت به ما یارانه بدهد.
🔹خطای ۵: بخش زیادی از یارانه ادعایی (۷۵٪) مربوط به بخش تولید است، اگر این رانت را بگیریم بسیاری از صنایع شما ورشکسته میشوند.
🔹خطای ۶: اگر بخواهید یارانه ادعایی پنهان را به مردم بدهید، باید انرژی را گران کنید و چون مردم قدرت واکنش ندارند، عملا تورم ایجاد میشود و تورم آن نیز بسیار بالاتر از پولی است که به عنوان یارانه آشکار داده خواهد شد.
🔹خطای ۷: تصور شده که اگر ۵۰درصد مردم خودرو ندارد، از خدمات خودرو به صورت مستقیم و غیرمستقیم بهرهمند نمی شوند،وقتی انرژی را گران کردید، همان نیم جمعیت بی خودرو باید هزینه بالاتری برای حمل و نقل بدهد و همه چیز برایش گران میشود.
🔹خطای ۸: تصور میشود که مصرف زیاد و نادرست انرژی تنها به خاطر عادت های نادرست مصرفی است که با بالا رفتن قیمت برطرف میشود، در حالی که جامعه هدف شما ماشین کم مصرف ندارد، حمل و نقل عمومی گسترده ندارد، تاسیسات و تجهیزاتش فرسوده است و سرمایه ای هم برای بهبود آن ندارد.
🔹 خطای ۹: یارانه پنهان محاسباتی تاثیر زیادی از نرخ ارز دارد، با افزایش نرخ ارز میزان بهرهمندی افراد از این یارانه ادعایی بالا میرود، در حالی که هیچ تغییری در وضعیت رفاهی آنها رخ نمیدهد، فرد هنوز هم همان پراید فرسوده ای را دارد که قبلاً داشته است (این ۹۰میلیون تومان یارانه ادعایی را با دلار ۵۱هزارتومان حساب کردند، اگر دلار را ۷۰ هزارتومان بگیری این عدد موهومی به مراتب بالاتر خواهد بود و آنگاه باید بگویند به هر نفر ۱۲۳ میلیون تومان میرسد)با افزایش قیمت ارز و به بیان دیگر کم ارزش شدن پول ملی ما مرتب به دولت بابت این ارقام یارانه موهومی بدهکار تر میشویم.
🔹 خطای ۱۰: تصور میشود که اگر ما قیمت انرژی را از مردم به قیمت اروپا و آمریکا از آنها نمیگیریم، به آنها به همان اندازه اروپاییها و آمریکاییها دستمزد میدهیم، واقعیت این است که در این زمینه از آنها #مالیات_پنهان میگیریم که شاید حتی بیشتر از یارانه پنهان ادعایی باشد.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀انتشار كتاب ارزششناسي اقتصاد اسلامي
🔻اين كتاب يكي از بهترين كارهايي است كه در سالهاي اخير نوشتم. كتاب مزبور دومين كتاب از مجموعه فلسفه اقتصاد اسلامي است. كتاب اول مرتبط با معرفتشناسي اقتصاد اسلامي بود که قبلاً منتشر شد(اينجا)؛ سومين كتاب اين مجموعه نيز هستيشناسي اقتصاد اسلامي است كه در فرآيند انتشار قرار دارد. ميماند كتاب روششناسي اقتصاد اسلامي بهعنوان چهارمين بخش مجموعه كتابهاي فلسفه اقتصاد اسلامي كه اگر عمري باقي بود در آينده می نويسم انشالله.
🔹تهيه كتاب 👇
https://eshop.iki.ac.ir/shop/7/Product/5238
🌀معرفي اجمالي كتاب
🔻ارزششناسي اقتصاد اسلامي يكي از محورهاي مهم فلسفه اقتصاد اسلامي است. كتاب حاضر به بررسي چگونگي ورود ارزشها در نظريههاي اقتصاد اسلامي با تفكيك ميان تحليل ارزشي و ارزشداوري معرفتي و اخلاقي ميپردازد. مطالعه اثر حاضر ضمن رد شبهه ارزشخنثيبودن نظريههاي اقتصادي نشان ميدهد كه چگونه ارزشهاي نهفته در نظريههاي اقتصاد اسلامي آنها را از نظريههاي رقيب متمايز ميسازد.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀 رهاسازی نرخ ارز با اسم رمز حذف یارانه پنهان
🔻 دکتر محمد جواد ایروانی
🔹اولین محور تحول در ادبیات سنتی نئولیبرالی، رهاسازی نرخ ارز است که معمولاً با اسم رمز حذف یارانه پنهان در سیاستگذاریهای اقتصادی دنبال میشود. نرخ ارز بازار غیررسمی، موتور تورم در اقتصاد ایران است👇
http://fdn.ir/79559
🌀معنای تحلیل دکتر ایروانی این است که سیاستگذاران این گونه استدلال میکنند :
1⃣ قیمت دلاری بنزین در آمریکا مثلاً لیتری یک دلار است که به نرخ بازار غیررسمی (مثلاً دلار ۷۰هزار تومانی) میشود لیتری ۷۰هزار تومان.
2⃣ قیمت ریالی بنزین در بازار داخلی (لیتری ۳هزار تومان) کمتر از قیمت دلاری آن در سایر کشورها با لحاظ نرخ ارز بازار غیررسمی (لیتری ۷۰ هزارتومان)است.
3⃣ پس مردم به اندازه مابهالتفاوت قیمت ریالی و دلاری (۶۷ هزار تومان) یارانه پنهان میگیرند
4⃣ این مابهالتفاوت (۶۷ هزارتومانی) رانت است و ناعادلانه توزیع میشود(چون مثلاً نصف مردم ماشین ندارند).
5⃣ قیمت ریالی بنزین را به قیمت دلاری سایر کشورها نزدیک کن.
🔻قیمت بنزین را که بالا بردیم، تورم بالا می رود، میگوییم نرخ ارز رسمی را هم باید بالا ببریم، به دنبال آن نرخ ارز بازار غیررسمی ارز هم بالا می رود، باز دوباره میگوییم، قیمت دلاری بنزین بیشتر از قیمت ریالی آن است، پس دوباره باید بنزین را گران کنیم، و این داستان ادامه دارد.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀 شکست گفتمان اصلاح بودجه ۱۴۰۴
🔹 به نظر میرسد تلاشها برای اصلاح لایحه بودجه ۱۴۰۴ و حذف شوک ارزی از آن شکست خورده است. نمایندگان درگیر اصلاحات جزئی در لایحه شدند و در عمل شاکله اصلی آن را حفظ کردند. پیامهای اخیر دکتر صمصامی هم نشان میدهد که ایشان هم پرچم سفید را بالا برده، ولی هشدار داده که عواقب این بودجه تورمی گریبانگیر اقتصاد ایران خواهد شد.
⁉️ آنچه گفته شد توصیف صحنه بود، ولی چرا گفتمان گران سازی با روکش عدالت سالها است در اقتصاد ایران پابرجاست؟ چرا ما اشتباهات قدیمی را مرتب تکرار میکنیم و همیشه گل به خودی می زنیم؟ چرا سیاست وارد کردن شوک ارزی به اقتصاد کشور و تضعیف ارزش پول ملی مرتب تکرار میشود؟
🔹 شاید باید پاسخ را در نظام معیوب تولید دانش حکمرانی اقتصادی دانست که نظریه های بومی و اسلامی تولید نمیکند و به اشتباه همان توصیه های شکست خورده تعدیل ساختاری را ارائه میکند. البته نظام رسانهای هم مقصر این ماجرا است که همان نسخه های عاریتی را به خورد افکار عمومی میدهد.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀شکست گفتمان اصلاح بودجه ۱۴۰۴
🔹تلاشها برای اصلاح لایحه بودجه و حذف شوک ارزی آن شکست خورده؛نمایندگان درگیر اصلاحات جزئی در لایحه شدند ولی شاکله اصلی آن حفظ شده است. دکتر صمصامی هم پرچم سفید را بالا برده،ولی هشدار داده که عواقب این بودجه تورمی گریبان اقتصاد ایران را خواهد گرفت
https://eitaa.com/eqmoq2/2895
9.47M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
🌀 مجلس در حال دادن مجوز تورم است
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
🌀 قانون ۴۰-۶۰ ارزی
🔹 سالها است که در لوایح بودجه این اشتباه را تکرار میکنیم که نرخ ارز رسمی را بالا میبریم تا مثلاً رانت را با نزدیک کردن نرخ ارز بازار رسمی و آزاد از بین ببریم. این در حالی است که هر وقت نرخ ارز رسمی را بالا بردیم، نرخ بازار آزاد هم بالا میرود.
🔹 الان بانک مرکزی در کوتاه زمانی نرخ دلار بازار مبادله را از ۴۲هزار تومان به حدود ۵۲هزار تومان رسانده است، نرخ دلار بازار آزاد هم به حدود ۷۲هزار تومان جهش کرده است.
⁉️ چرا این گونه است؟ چون برای ارز بازار غیر رسمی حداقل ۴۰ میلیارد دلار تقاضای کنترل نشده وجود دارد و برای ارز بازار رسمی حدود ۶۰ میلیارد دلار تقاضای موثر وجود دارد. الان تقاضای حدود ۴۰درصذی بازار قاچاق ، نرخ دلار را مدیریت میکند و ضعف حکمرانی بانک مرکزی حتی در اداره ۶۰درصد باقیمانده باعث شده قدرت ۴۰ درصدی بازار قاچاق بچربد و سیاستگذار هم تابع بازار مخرب قاچاق و خروج سرمایه شود.
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2
هدایت شده از روابط عمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره
📘کتاب: ارزش شناسی اقتصاد اسلامی
◀️ نویسنده: محمدجواد توکلی
📚چکیدۀ کتاب:
بسیاری از اقتصاددانان، نظریههای اقتصادی را عاری از ارزش داوری اخلاقی میپندارند. در این کتاب استدلال کردیم که دانش اقتصاد نه تنها ارزش خنثی نیست؛ بلکه نمیتواند عاری از ارزش داوری اخلاقی باشد. در فصول مختلف کتاب با تفکیک بین ارزش داوری معرفتی، اقتصادی و اخلاقی به بررسی چگونگی ورود ارزشها در اقتصاد اسلامی شامل نظریههای اقتصاد خرد، کلان، پیشرفت، بانکداری و رفاه اسلامی پرداختیم.
📕📘لینک خرید آنلاین کتاب📕📘
انتشارات موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
📚@hatif_ir
═════════
روابطعمومی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
🖥 @iki_ac_ir
⁉️ چرا به جای کمبود میگویند ناترازی!
🔹کلیدواژه ناترازی بار مفهومی خاص خود را دارد و متمایز از کمبود است؛ میگویند ناترازی در بنزین نه کمبود بنزین!
🔻ناترازی عمدتا کلیدواژه ای برای اشاره به برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا ناشی از اختلال قیمتی است و راه حل ادعایی هم عمدتا افزایش قیمت است؛
🔻ولی کمبود واژهای برای نشان دادن فزونی مصرف بر عرضه است، راه حلش هم افزایش عرضه و کنترل تقاضا است.
🔹 واژگان بار نظری ضمنی هم دارند، پشت سر مفهوم ناترازی، نظریه تعادل عمومی است بدین مضمون که اگر به بازار اجاره بدهی قیمت را تعدیل کند، تعادل برقرار میشود.
🔻منتقدان میگویند تعادل افسانه ای بیش نیست و ما همواره در عدم تعادلیم نه تعادل، اینکه تعدیل قیمت تعادل را ایجاد میکند هم رهزن است، بله با افزایش قیمت بنزین تعادل کوتاه مدت برقرار میشود ولی به ضرر طبقات محروم و با کاهش محسوس رفاه آنها، بنا به تجربه قبلی تقاضا در کوتاه مدت کاهش مییابد ولی در بلندمدت برمیگردد به وضعیت قبلی و حتی افرایش مییابد. عرضه هم معمولا به واسطه مشکلات ساختاری افزایش پیدا نمیکند. در این صورت باز هم ناترازی خواهیم داشت منتها در قیمت بالاتر و در سطح تورم و نابرابری بیشتر
✍️توکلی eitaa.com/eqmoq2