✡️ نهانزیستی بابیان در دوره قاجار (١)
1️⃣ با کشته شدن #باب (که به دستور #امیرکبیر و با حمایت ناصرالدینشاه صورت گرفت) دشمنی بابیان با خاندان قاجار (که بابیان ایشان را «رجعت بنیامیه» میدانستند) عمیقتر شد.
2️⃣ در سال ۱۲۶۸ق. گروهی از بابیان به رهبری ملا #شیخ_علی_ترشیزی (از پیروان برجستهٔ باب که از سوی او، لقب «اسم الله العظیم» داشت) به کُشتن #ناصرالدینشاه اقدام کردند، اما ناکام ماندند.
3️⃣ پس از آن سوءقصد نافرجام بود که شدت عمل همهجانبهای بر #بابیان سایه افکند. اعدام بسیار خشونتبار منسوبان آن حادثه، سبب شد تا نام بابی، با حکم اعدام یا نزدیک به آن مترادف شود.
4️⃣ یکی از آثاری که این سرکوب سخت، بر بابیان باقی گذاشت، آغاز «سنّت نهانزیستی» در میانشان بود. بهروایت فاضل مازندرانی:
👈 پس از حوادث سال ۱۲۶۸، بهعلت شدت تعرض دولت ناصرالدینشاهی، شناختگان این #حزب، در ستر و خفا زیستند، و غالباً، مبادرت به اجهار عقیده نکردند، بهحدی که بیخبران پنداشتند که کسی از مؤمنین بر جای نیست، ولی در سترِ ستر، امر تبلیغ جریان داشت…
5️⃣ بعد از ادعای میرزا حسینعلی بهاء در سال ۱۲۸۰ق. و بهائی شدن تدریجی بیشتر بابیان، گروه اقلیتی که بر اعتقاد بابی خود باقی مانده، و به #ازلی نیز مشهور شدند، همچنان بر سنّت #نهانزیستی پای فشردند. ایشان، از همین رهگذر، توانستند در تاریخ معاصر ایران، نقشهایی گاه بسیار پایدار داشته باشند.
✍️ سیدمقداد نبوی رضوی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡️ نهانزیستی بابیان در دوره قاجار (۲)
💥 گذشته از توصیفهای عمومی و مهم دیگر که به شرح #نهانزیستی_بابیان در دورهٔ قاجار پرداختهاند، نمونههای بسیار زیادی را میتوان یافت که مصداقهایی برای این قضیهٔ کلّی میتوانند باشند:
1️⃣ ملا #محمدجعفر_کرمانی (که از بابیان نخستین بود، و پسرش، شیخ احمد روحی، نسبت دامادی صبح ازل را یافت) در کرمان، کرسی فقه و اصول داشت، و در #مسجد خود دفن شد!!
2️⃣ ملا #محمدجعفر_نراقی که از سوی صبح ازل، مرجع #بابیان_کاشان بود، بر فراز منبر، بهگونهای سخن میگفت که مردم عادی، او را یک شیعهٔ اثنیعشری راسخ تصور میکردند. او، همیشه سفارش میکرد که: «دوستان و احباب، در کمال مستوری و بیصدایی، سلوک و رفتار نمایند، تا منجر فتنه نباشد.»
3️⃣ برادر او، ملا #محمدتقی_نراقی، هم که از سوی صبح ازل، مرجع #بابیان_نراق تعیین شده بود، در تهران، #امام_جماعت یکی از مساجد بود!!
4️⃣ #میرزا_نورالله (فرزند صبح ازل)، در رشت طبابت میکرد، و در ظاهری اسلامی، «با علمای آنجا، مراودهی تام» داشت. او (که عمامهٔ سبز به سر میگذاشت) حتی نام خود را به #میرزا_محمدحسن_طبیب_رشتی تغییر داده بود!!
5️⃣ حاج #میرزا_هادی_دولتآبادی (که در سالهای نوجوانی به بابیان پیوسته بود، و بعدها از طرف صبح ازل لقب «اسم الله الودود» داشت) در اصفهان، صاحب #مسجد بود، و ریاست #مدرسه_علمیه_جلالیه را در دست داشت!!
6️⃣ حاج #شیخ_هادی_نجمآبادی هم (که در میان روحانیان معروف تهران شناخته میشد) در جوانی، به اعتقاد #بابی روی آورده بود، اما با همان سنّت #نهانزیستی، توانست در تهران به شهرت رسیده، و در صحنههای فکری و سیاسی ایران دورهٔ قاجار قدمهای مهمی بردارد.
✍️ سیدمقداد نبوی رضوی
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter