#ادامه_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان ✅جلسۀ ششم: آکسان یا تکیه صوتی تکیه های صوتی در هر زبانی وجود دارد و به شیوایی آن زبان کمک می کند و مفهوم کلام گوینده را روشن می نماید. در قرائت قرآن تکیه های صوتی به دو صورت انجام می شود: الف ـ تکیه بر روی بعضی از حروف و کلمات. ب ـ تغییر پرده ها (گامها) ی صوتی. در نوع اول، برخی از حروف آن یکی از مظاهر توحید افعالی، دستگاه تکلم انسان است. صدای هر انسانی با صدای دیگری فرق دارد و اگر با دید الهی بنگریم، همه صداها زیباست، منتها باید با تمرین و ممارست این زیبایی را از استعداد و قوه به فعل رساند. نخستین گام در این راه، شناخت صداست. ابتدا قاری قرآن باید صدایش را بشناسد وبعد با اهتمام فراوان به ساختن صدای خود بپردازد. شناخت صدا بسیار مهم است، کسانی که در این مرحله موفق شوند، به رشد مطلوبی در هنر قرائت خواهند رسید. برای شناخت صدا، ابتدا باید با استعدادهای صوتی آشنا شد که در اینجا برخی از آنها را توضیح می‌دهیم. ✅طنین : طنین، پژواک و پیچش صوتی در دستگاه تکلم است که هر چه بیشتر و بهتر باشد، صدای زیباتری به گوش خواهد رسید. طنین از استعدادهای خدادادی صداست و نسبت به صداهای مختلف فرق می کند و با تمرین می توان آن را به کمال رساند، مگر صدایی که ازاین استعداد اصلاً بهره ای نداشته باشد. ✍گاهی استفاده ناصحیح از صوت، این استعداد الهی را تباه می سازد یا کارآیی اش راکم می نماید؛ مثلاً افرادی که در حین تلاوت صدایشان را حبس می کنند یا به اصطلاح «صدایشان را می گیرند» مانع ظهور کامل طنین صدایشان می شوند. در میان قاریان مصری نیز چنین افرادی دیده می شوند و در نتیجه کسانی هم که از ایشان تقلید می کنند، ناخودآگاه صدایی بدون طنین ایجاد می نمایند. پس برای کارآیی بیشتر طنین صوتی، هرگز نباید صدا را حبس کرد. البته فرق هنر قرائت با هنر آواز این است که در هنر قرائت، به واسطه رعایت قواعد تجویدی، بطور طبیعی صدای قاری کنترل شده خارج می شود و لاجرم مقداری از صدا حبس خواهد شد، منتها این حبس صدا منافاتی با بروز کامل طنین صوتی ندارد. اما حبس صوتی که بیش از این باشد باعث لطمه زدن به طنین می شود. ✅انعطاف میزان انعطاف صدا از قدرت تحریر و مهارت در تغییر پرده های صوتی به دست می‌ آید. به اصطلاح، صدایی که تحریرش بیشتر است از انعطاف بیشتری برخوردار است و صدایی که تحریر کمی دارد انعطاف آن محدود می باشد و برای تکامل آن تمرین و ممارست وسیله خوبی است. ✍یکی از استعدادهای صوتی که از نعمتهای عالی حضرت حق می باشد، تحریر صوتی است. مهمترین عامل زیبایی صوت و قرائت، تحریر است. تحریر صوتی، انسان را به اعجاب وا می دارد و متوجه عظمت خالق می کند. از دو تار صوتی چنان تحریر زیبایی خلق می شود که قابل مقایسه با صدای هیچ سازی نیست و به مراتب از آنها زیباتر است. بطور کلی، تحریر مبین احساسات و حالات روحی قاری است. چه زیبا فرمود حضرت استاد که: «تحریر ناله دل است به شرط آنکه قاری قرآن صاحب دل باشد.» 👌قدرت تحریری صوت بسته به نوع صدا فرق می کند؛ مثلاً در صداهای باس (بم) قدرت تحریری کمتر است و در صداهای تنور و باریتون، بیشتر است. تحریر انواع مختلفی دارد، مانند: تحریرهای پیوسته یا گسسته و یا ترکیبی از هر دو. ❇️ قاریان قرآن باید بکوشند تا این استعداد صوتی را کامل نمایند و با دقت از آن استفاده کنند تا بی اراده و ناهماهنگ ظهور نکند و از تحریرهایی که غیر قرآنی است پرهیز نمایند. ✅قدرت و احاطه صوتی از دیگر استعدادهای صوت، قدرت و احاطه آن است. منظور از احاطه صوتی «میزان اشغال فضا به هنگام خروج صوت» است؛ یعنی مقدار فضایی که صوت در هنگام خروج از دستگاه تکلم بدون هیچ وسیله کمکی فرا می گیرد. بالطبع این قدرت و احاطه صدا مانند بقیه ویژگیهای صوتی در صداهای مختلف فرق می کند. در یک صدا کم است در صدای دیگر حد متوسط را داراست و در صدایی زیاد می باشد. ✅ ارتفاع صوتی فاصله بین پائین ترین نقطه یک صوت و بالاترین نقطه آن را ارتفاع صوتی گویند. که در این فاصله پرده های صوتی متعددی قرار دارد. غالباً صداها بر دو نوع است: 1- صداهای سینه ای که عمدتاً بم و حجیم هستند و از ارتفاع کمتری برخوردارند. 2- صداهای سری (یا به اصطلاح: کله ای) که عمدتاً زیر هستند و از ارتفاع بیشتری بهره مند می باشند. هر یک از این دو صدا، زیبائی های خاص خودش را دارد. مسلماً صدای اول ارتفاع صدای دوم را ندارد و صدای دوم، بم صدای اول را. لازم به ذکر است که هر دوی این صداها، هم بم دارند و هم اوج. ولی قدرت و جذابیت در صدای اول، با بم صداست اما در صدای دوم، با اوج صدا. البته صوت، استعدادهای دیگری مانند لطافت، صافی و … دارد که در اینجا به آنها نمی پردازیم، زیرا درک و فهم آنها از بدیهیات است. پس از آشنایی با استعدادهای صوتی، قاری قرآن بایستی آن استعدادها را در صدای خویش تشخیص دهد و برای تکامل و رشد آن، ممارست

#ادامه_شناخت_الحان_و_مقامات_برای_قاریان ✅جلسۀ شانزدهم: #ترکیب_مقامات تغییر متناسب مقامات موسیقی قرآن را «ترکیب مقامات» (مرکب خوانی) گویند. بعنوان مثال در یک نفس، از مقام بیات به مقام رست منتقل شدن. گذشته از جنبه فنی مرکب خوانی، فایده مهم آن ابلاغ مفاهیم آیات است. مثلاً در آیه شریفه « وَ هُوَ الَّذی اَنْشَأَلَکُم السَّمْعَ وَ الْاَبْصارَ وَ الْاَفئِدةَ قَلیلاً ما تَشْکُرونَ!... » ❇️اگر بخواهیم هر دو قسمت این آیه شریفه را با یک مقام تلاوت کنیم، القای معنا حاصل نمی شود. برای احتراز از این امر دو راه وجود دارد: ✍تعویض مقامات (به هنگام قطع صوت) یعنی از ابتدای آیه شریفه تا کلمه الاْفئِدةَ مثلاً با نهاوند و قَلیلاً ما تَشکُرونَ ... را با صبا خواند. ❇️ترکیب مقامات که راه زیباتری است. ✍بدین طریق که مثلاً از ابتدای آیه شریفه با نهاوند شروع کنیم و در ابتدای جمله قلیلاً ما تَشکُرون وارد صبا شویم (بدون قطع صوت(. ❇️ترکیب مقامات اگر بدون توجه به معانی آیات شریفه و صرفاً برای هنرنمایی باشد، جایز نیست. در اینجا چند نمونه از ترکیب مقامات را بیان می کنیم: 💠1- ترکیب مقامات سه گاه و صبا. 💠2- ترکیب مقامات چهارگاه و صبا. 💠3- ترکیب مقامات نهاوند و صبا. 💠4- ترکیب مقامات سه گاه و نهاوند. 💠5- ترکیب مقامات سه گاه و رست. 💠6- ترکیب مقامات حجاز و صبا. 💠7- ترکیب مقامات حجاز و صبا. 8- ترکیب مقامات نهاوند و صبا. 💠9- ترکیب مقامات رست و بیات. ✍لازم به ذکر است که برخی از گوشه های مقامات از ترکیب مقامات به دست می آید که انشاء الله در جلد دوم کتاب به آن اشاره می کنیم. @eshragholqoran 💠جلسۀ هفدهم: #خارج_لحنی به تغییر بدون تناسب مقامات و نغمات قرآنی «خارج لحنی» گویند؛ که دو حالت دارد: خارج لحنی در حین تلاوت: یعنی خروج بدون تناسب از یک مقام به مقام دیگر، در اثنای تلاوت یک قسمت. خارج لحنی در فواصل تلاوت: یعنی شروع بدون تناسب یک مقام، پس از قطع تلاوت در مقام دیگر. تأکید عدم تناسب بدین جهت است که فرق بین خارج لحنی و ترکیب مقامات (مرکب خوانی) که نشان دهنده مهارت قاری قرآن است و حسن تلاوت را می رساند، روشن شود. خارج لحنی از نقائص جدی تلاوت می باشد و چون باید قرآن را زیبا تلاوت کرد، همیشه بایستی از آن احتراز نمود. پس قاریان باید با تمرین و سعی جدی و اراده قوی بکوشند تا تلاوتشان از خارج لحنی مصون بماند.🌸🌿 🔰همه قسمتهای قبل پیوست می باشد و شما بزرگواران می توانید #با_لمس_نوشته_بالای_هر_متن <> قسمتهای قبل را به راحتی مطالعه فرمایید. .. 🌈🔰 🌙شبتان سراسر نور و امنیت باد