eitaa logo
اسلام سیاسی | مومنی
2.5هزار دنبال‌کننده
2.3هزار عکس
1.3هزار ویدیو
514 فایل
https://eitaa.com/eslamesyasi 🔸 در خدمتم 👇 @momeni1366
مشاهده در ایتا
دانلود
📗 باید دشمنیها را شناخت. مشکل ما این است. اینکه بنده مسئله‌ی را برای خواص تکرار میکنم، به خاطر این است. گاهی اوقات غفلت میشود از دشمنیهائی که با اساس دارد میشود؛ اینها را حمل میکنند به مسائل جزئی. 📗 ما در صدر هم متأسفانه همین معنا را داشتیم. در صدر مشروطه هم علمای بزرگی بودند - که من اسم نمیآورم؛ همه میشناسید، معروفند - که اینها ندیدند توطئه‌ای را که آن روز غربزدگان و به اصطلاح روشنفکرانی که تحت تأثیر غرب بودند، مغلوب تفکرات غرب بودند، طراحی میکردند؛ توجه نکردند که حرفهائی که اینها دارند در مجلس شورای ملىِ آن زمان میزنند، یا در مطبوعاتشان مینویسند، مبارزه‌ی با اسلام است؛ این را توجه نکردند، مماشات کردند. 📗 نتیجه این شد که کسی که میدانست و میفهمید - مثل مرحوم شیخ فضل‌اللَّه نوری - جلوی چشم آنها به دار زده شد و اینها حساسیتی پیدا نکردند؛ بعد خود آنهائی هم که به این حساسیت اهمیت و بها نداده بودند، بعد از شیخ فضل‌اللَّه مورد تعرض و تطاول و تهتک آنها قرار گرفتند و سیلی آنها را خوردند؛ بعضی جانشان را از دست دادند، بعضی آبرویشان را از دست دادند. این اشتباهی است که آنجا انجام گرفت؛ این اشتباه را ما نباید انجام بدهیم. 📎 بیانات امام خامنه ای در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری ۶\۱۲\۸۸ @eslamesyasi
📖 اگر میخواهید با جزییات و نحوه شهادت با قلمی نرم و روان آشنا شوید کتاب « سِرّ دار » را 📌 این کتاب گزارشی تحلیلی است از بر دار رفتن آیت الله شهید شیخ فضل‌الله نوری که به قلم «تندر کیا» نوه نگاشته شده است. 🖇 با توجه به حجم کم کتاب (۱۰۴ صفحه) و قلم شیوا و روان نویسنده، اوقات خاطره انگیزی را با این کتاب سپری خواهید کرد. @eslamesyasi
New Doc ۲۰۱۹-۰۸-۰۳ ۰۷.۴۱.۵۹.pdf
319K
📚 بخشی از کتاب «سِرّ دار» نوشته تندر کیا نوه ⏱ مدت مطالعه: ۲ دقیقه @eslamesyasi
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
⭕️ برنامه از رادیو معارف 🔺 تاریخ پخش: ۲۰\۴\۹۸ بخش اول 🔺 مجری کارشناس: محسن مومنی 🔺 مهمان برنامه: استاد مهدی ابوطالبی @eslamesyasi
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
⭕️ برنامه از رادیو معارف 🔺 تاریخ پخش: ۲۰\۴\۹۸ بخش دوم 🔺 مجری کارشناس: محسن مومنی 🔺 مهمان برنامه: استاد مهدی ابوطالبی @eslamesyasi
جریان شناسی مشروطه.pdf
1.04M
✏️ جریان شناسی روحانیت در مشروطه 📎 تاریخ تحولات سیاسی ایران نوشته موسی نجفی و موسی حقانی، صفحه۲۸۰ تا ۲۸۲ 🕰 مدت مطالعه: ۳ دقیقه @eslamesyasi
📖 برای تحلیل وقایع مشروطه و درک هر چه بیشتر تأثیر بر روند حوادث و جریانات بعدی و تحلیل چرایی اختلاف بین علما 📚 پیشنهاد میکنم: فصول ۱۱ و ۱۲ کتاب «تاریخ تحولات سیاسی ایران» نوشته دکتر و دکتر را با دقت بخوانید. @eslamesyasi
♨️ سیر مطالعاتی تمدن ساز ♨️ ⭕️ با شروع این سیر مطالعاتی، با منظومه فکری آشنا شوید ⭕️ @eslamesyasi
🔴 عین‌السلطنه: «همشيره‌زاده‌ی نايب‌الصدر قزوين از اشخاص خيلى مشروطه‌خواه بود، روزى آمد خدمت على‌اكبر جلوخانى مجتهد در صورتى كه جمعى از طلاب هم بودند، گفت: آقا! بعد از قتل آقا شيخ فضل‌الله من روزى يك دور تسبيح به او لعن مى‌فرستادم. چند شب قبل خواب ديدم منبرى گذاشته و حضرت امير عليه‌السلام بالاى منبر است. جمعى از طلاب و علماء نشسته‌اند و بعضى را هم حضرت به اسم صدا مى‌كند، مِن‌جمله آقا شيخ فضل‌الله را صدا زدند، جلوى منبر ايستاد و به حضرت عرض كرد: تقصير من چه بود كه به اين شكل مرا كشتند؟ حضرت فرمودند: مصائب ما را به خاطر بياور. عرض كرد: قبول كردم، اما يك نفر از اولاد شما چرا روزى صد مرتبه مرا لعن مى‌كند؟ حضرت فرمودند: «او از اولاد ما نيست.» حالا بفرمایيد تعبير اين خواب چيست؟ آقا و سايرين خنده كردند و بعد آقا فرمودند: پسر جان! عين حقيقت است، تعبير ديگرى ندارد. برخاسته و رفت.» 📖 منبع: روزنامه خاطرات ، ج۵، ص ۳۷۸۲ @risheh ... @eslamesyasi
🔴 امین‌الشرع خویی (برادر بزرگ امام جمعه‌ی خویی): «از جمله‌ی امور عجیبه، خوابی بود که حقیر بعد از قتل مرحوم شیخ بدیدم که این بنده گویا در تهرانم و در محلی فراخ و واسع ایستاده‌ام و بیرقی خیلی بزرگ، بلند کرده‌اند که پیراهن آن گاهی که حرکت می‌کند بالای تمام شهر تهران را پُرز فرا می‌گیرد. بر یک رویش نوشته‌اند «ذلکَ فَضلُ اللهِ یُؤتِیهِ مَن یَشاء» و بر روی دیگر «یا علی» نوشته شده. آن‌گاه دیدم جمع کثیری زیر این علم ایستاده‌اند. پس بادی وزیده و پرچم علم را حرکتی بداد و خون آن پرچم مانند آبشار بر سر مردم بریخت و دو مرتبه پرچم را حرکت داده و قطرات خون‌ها بر همه‌ی آن اشخاص بپاشید و صدایی شنیدم گفت: «این خون است که گرفته شد»! و اُشهِدُ بِالله از آن وقت تا به حال که قریب ده سال یا بیش‌تر است، هنوز خون‌ریزی از مملکت ایران مرتفع نشده است.» 📖 منبع: خانه بر دامنه‌ی آتشفشان، ص ۷۱ به نقل از «میراث اسلامی ایران» به کوشش رسول جعفریان،۹/۱۳۷ @risheh ... @eslamesyasi
مشروطه...آقا.pdf
318.8K
🔺 بیانات به مناسبت صدمین سالگرد 🕑 مدت مطالعه: ۱۰ دقیقه ♦️ لطفا این متن را با دقت بخوانید. @eslamesyasi
⭕️ گزارش از نحوه شهادت ♨️ عین‌السلطنه: «گفتند شيخ را به دار زدند ... مطلب بزرگ بود و باور نمى‌شد. دو مرتبه آمدند شيخ را با درشكه به خانه اش بردند. سه مرتبه آمدند شيخ را به استنطاق بردند. ... يك ساعت و نيم به غروب مانده شيخ را با درشكه به عمارت خورشيد و كميته جنگ بردند. سه‌ربع به غروب مانده، آورده به دار زدند. پسرش ايستاده بود و به در كشتن پدرش كمك مى‌كرد (بعد اين پسر را هم به سزا رساندند. در حياط عدليه كشته شد.) و بعد از آن‌که ... دست زده هورا كشيدند، [پسرش] با سايرين دست مى‌داد و مبارك باد مى‌گفت. موزيك هم زدند و و ديگر رقص مى‌كردند. مردم ديگر «زنده باد عدالت» مى‌گفتند. غروب پسر شيخ اذن داده نعش را پايين آوردند و به خانه‌ی خودش بردند. تا امروز در ايران كه مملكت اسلامى است همچو كارى نشده بود. اما حالا اگر مجلس برپا شود از بابت دردسر و زحمت علما در نشر قوانين، خلاص است و شايد دست علما از امورات دنيوى و دربارى و مملكتى كوتاه شود. ... شيخ را كشتند، كار كار بزرگى بود. گمان كردند ايران منظم می‌شود، اما غلط است، دستورالعمل باطل. اين خبر به عتبات و شهرهاى ديگر ايران برسد بلكه در همين طهران اسباب زحمت كلى می‌شود. [زنجانی] بشنود، صدچندان هنگامه می‌كند. همه‌كس تبعيد او را يقين داشت، اما تصور قتل او را علنى، آن هم بدون محاكمه و استنطاق در عدليه با حضور مردم می‌دانست. خود شيخ هم گفته بود به سفارتخانه نمی‌روم و متحصن نمی‌شوم. اگر مقام سؤال و پرسش باشد حاضرم. تمام خدمات خود را به مذهب اسلام و علاوه كردن آن اصل به قانون اساسى كه پنج نفر بايد از طراز اول مجتهدين در نشر قوانين حاضر باشند ثابت می‌كنم. اگر زور باشد غير تسليم چاره نيست. نيم‌ساعت استنطاق در كميته‌ی جنگ كردند، آن‌هم همين بود كه تو مقصر هستى و بر خلاف مشروطه حرف زدى، و حال آن‌كه شيخ اهل نظام نبود و قشونى را به باد نداده بود. می‌بايست در عدليه موافق قانون اساسى و مشروطه استنطاق علنى شود و حكم قتل او از مجتهدين عالم‌تر او صادر گردد و نايب‌السلطنه امضاء كند، نه به حكم و معزّالسلطان. اين‌ها انتقام است، غرض شخصى و ميل جمعى. اما اسباب فناء و اضمحلال خواهد بود به‌زودى. بارى پسر شيخ چند روز قبل به ملاقات پدرش خواسته بود برود، مانع شده بودند. برادرش مخفى شده بود. فقط مادر و خواهرش را ديد. روى پايش افتادند كه بس است ديگر به قتل پدرت راضى نشو. حتى مادرش گفته بود و قَسم خورده بود ... گوش نداد و كرد آن‌چه بايد بكند. تمام مايَملَك شيخ را هم كميته‌ی جنگ به اين پسر واگذار كرد و حال آن‌كه پدرش او را از مال خود در حال حيات محروم كرده بود. من با شيخ خصوصيت نداشتم ... فاضل و صاحب علم و تقليد بود و در ايران دو نفر مثل او عالم نداشتند. در مجلس درس او ششصد نفر طلبه حاضر می‌شد، اما دلم براى اين می‌سوزد كه اين‌ها اسباب فناى مملكت و تخفيف مذهب می‌شود. شيخ وقتى كه از كميته بيرون می‌آمد گفته بود: «اگر بار گران بوديم رفتيم.» التماس كرده بود مرا اين‌جا بكشيد. گفته بودند نمی‌شود آن‌وقت رو به مردم كرده گفته بود خداحافظ. محاكمه‌ی من با شما در روز پنجاه‌هزار سال. بعد بنا كرده بود آرام دعا خواندن تا در ميدان و هنگام مردن مشغول دعا بود.» @risheh ... @eslamesyasi
🔴 تا پیش از صدور فرمان علمای تهران، دو بار مجبور به ترک تهران شدند بار اول در حرم حضرت عبدالعظیم و بار دوم مهاجرت به قم و در حرم حضرت معصومه اولی معروف به و دومی به معروف است. ❓ آیا مهاجرت کبری در ادامه مهاجرت صغری طراحی و اجرا شد؟ ❓ رهبران هر یک از دو واقعه بر عهده کدام طیف از علماست؟ برای نزدیک شدن به جواب، گزارش زیر را : ♨️ گزارش کسروی از همراهی نکردن علما و با سیدین در : به هر حال مردم اجتماع کردند و علما را جبراً از خانه ها بیرون کشیده در مسجد شاه ازدحام نمودند، تا غروب نیّر اعظم [خورشید] جمعیت متصل به هر سو حمله می کردند و به خانه علما ریخته، هر کدام را می یافتند بیرون کشیده به مسجد شاه می آوردند و اغلب علما خود را به مردم ارائه نکرده، شریک در کار نشدند چون آقای سید ریحان الله و آقای شیخ فضل‌الله و غیر هم ... تنها چند نفر از علما و جمعی از مریدان و چند نفر تجار و عده ای از طلاب باقی مانده عاقبت عازم زاویه مقدسه حضرت عبدالعظیم شدند. 📚‌ منبع: تاریخ مشروطه ایران، احمد کسروی، صفحه ۶۳ @eslamesyasi
این چند جمله را 🔻🔺 امام خامنه ای: «چه شد که غربی‌ها، مشخصاً انگلیسی‌ها، در کامیاب شدند؛ در حالی که مردم که جمعیت اصلی هستند،‌ می‌توانستند در اختیار علماء باقی بمانند و اجازه داده نشود که جلو چشم همین مردم به دار کشیده شود؟ مشکل کار از این‌جا پیش آمد که این‌ها توانستند یک عده‌ای از اعضای جبهه‌ی یعنی همان اعضای دینی و عمدتاً علما را فریب بدهند و حقیقت را برای این‌ها پوشیده نگه دارند و اختلاف ایجاد کنند. البته در بعضی از این علماء ضعف شخصیتی و ضعف‌های اخلاقی و هوای نفس بی‌تأثیر نبود؛ حالا ولو نه در مثل مرحوم آیةالله سید عبدالله بهبهانی یا آيةالله سید محمد طباطبایی؛ اما در طبقات پایین، بلاشک بی‌تأثیر نبوده که نمونه‌ی واضحش امثال شیخ ابراهیم زنجانی است. این‌ها بالاخره جزء علما بودند. شیخ ابراهیم هم تحصیل‌کرده‌ی نجف بود، هم مرد فاضلی بود؛ اما تحت تأثیر حرف‌های آن‌ها قرار گرفتند و غفلت‌زده شدند و هوای نفسانی در این‌ها اثر گذاشت و اختلاف از این‌جا شروع شد!» بیانات معظم له به تاریخ ۸۵/۲/۹ @eslamesyasi
📣 قابل توجه مخاطبین عزیز کانال ‼️ برای شناخت هر چه بهتر تاریخ معاصر ایران، شناخت و سیاست های خبیثانه او از ضروریات است لذا توصیه می‌شود فایل بالا👆 را حتما یا گوش کنید یا مطالعه بفرمایید. ❌❌ لطفا برای شناخت انگلیس خبیث یک ساعت وقت بگذارید❌❌ @eslamesyasi
⭕️ از جمله سران جریان که از بزرگ‌ترین مجتهدین تهران محسوب می‌شد، آخوند بود. ⭕️ او نیز همچون پس از فتح تهران، دستگیر شده و در حبس بود. پسر ایشان، عارف بزرگوار آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی در این باره می‌نویسد: 📝 پدرم همزمان با دستگیری شیخ به زندان افتاد و یک روز بعد از شهادت شیخ، مردم تماشاچی به دعوت سید یعقوب انوار، برای دیدن مراسم اعدام پدرم در میدان توپخانه گرد آمدند «ولکن فجیعه‌ی مَصلوبیّت مرحوم شیخ، انعکاس عجیبی بخشیده بود و چون عالِم‌کُشی تا آن عصر در ایران معمول نبود، آن هم به این‌طور فجیع، لذا نصف از را گویا از خواب بیدار کرد و وقوع این حادثه به امر که معروف به بود، و مباشرتِ یفرم [] از این بیش‌تر در مردم انزجار پدید آورد تا به درجه[ای] که زمامداران از تهاجم فتنه خائف، و برای تبرئه‌ی خود، این امر را به رؤساء آن دوره‌ی اشرف منسوب داشتند و چنین اظهار کردند که وقوع این حادثه برای امتثال فرمان روحانیون نجف بود و هرکس را در این مطلب شبهه‌ای است، خود از نجف با تلگراف استعلام نماید ... و بالجمله، سوء انعکاس مصلوبیةِ مرحوم شیخ، دفع قتل از مرحوم پدرم و سایر محبوسین نمود، و در حق پدرم حکم به تبعید بیرون آمد... و در مدت پنج سال تحت‌الحفظ در مازندران محبوس بودند...» 📚 منبع: خانه بر دامنه‌ی آتشفشان، صفحه۲۲۱، به نقل از: زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی آیت‌الله شیخ محمدتقی آملی، مجموعه مقالات، انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، صص ۱۲۶و۱۲۷ @risheh ... @eslamesyasi
1306 ه‍.ق/ 1267 ه‍.ش/ 1889 م: اعطای امتياز بانك شاهنشاهى به بارن دو رويتر 1307 ه‍.ق/ 1268 ه‍.ش/ 1889 م: تأسیس بانک استقراضی ایران و روس 27 رجب 1307 ه‍.ق/ 29 اسفند 1268 ه‍.ق/ 20 مارس 1890 م: عقد قرارداد انحصار توتون و تنباکو با کمپانی رژی 8 شوال 1308 ه‍.ق/ 17 می 1891 م: تبعید حاجی سید علی‌اکبر فال‌اسیری و شورش در شیراز محرم و صفر 1309 ه‍.ق: شورش در تبریز صفر 1309 ه‍.ق: شورش در اصفهان جمادی‌الاولی 1309 ه‍.ق: اعلان تحریم توتون و تنباکو در طهران رمضان 1309 ه‍.ق: لغو امتیاز انحصار توتون و تنباکو 1310 ه‍.ق/ 1893 م: ورود اردشیر جی ریپورتر به تهران 17 ذی‌القعده 1313 ه‍.ق: قتل ناصرالدین شاه 1275 ه‍.ش/ مارس 1897 م: وفات سید جمال‌الدین اسدآبادی در شصت سالگی در عمارت سلطنتی اسلامبول ربیع‌الاول 1314 ه‍.ق: عزل و تبعید امین‌السلطان و صدارت میرزا علی‌خان امین‌الدوله 15 محرم 1316 ه‍.ق: عزل امین‌الدوله و انتصاب دوباره‌ی امین‌السلطان به ریاست وزرا شعبان 1317 ه‍.ق: تأسیس مدرسه‌ی علوم سیاسی صفر 1319 ه‍.ق/ 1901 م: اعطای امتیاز نفتی دارسی جمادی‌الثانیه 1321 ه‍.ق: استعفای امین‌السلطان و صدارت عین‌الدوله 20 جمادی‌الثانیه 1320 ه‍.ق/ 1902 م: درگذشت شیخ هادی نجم‌آبادی محرم 1322 (؟) ه‍.ق: تأسیس کتابخانه‌ی ملی 12 ربیع‌الاول 1322 ه‍.ق/ 6 خرداد 1283 ه‍.ش: مجلس باغ سلیمان خان میکده شوال 1322 ه‍.ق/ فوریه 1904 م: آغاز؟ جنگ روسیه و ژاپن محرم 1323 ه‍.ق/ اسفند 1283 ه‍.ش: آغاز بلوای مسیو نوز شنبه 27 رمضان 1323 ه‍.ق/ 4 آذر 1284 ه‍.ش : تخریب ساختمان بانک استقراضی توسط مردم رمضان و شوال 1323 ه‍.ق: بلوای قم در پی تعدی عسکر گاریچی رمضان و شوال 1323 ه‍.ق: گرانی قند و فلک شدن تجار/ تجمع در مسجد شاه/ مهاجرت صغری شوال 1323 ه‍.ق: شورش در کردستان علیه سالارالدوله و در تبریز به‌سبب قحط نان 23 شوال 1323 ه‍.ق: بست‌نشینی مردم شیراز در شاه‌چراغ علیه شعاع‌السلطنه 16 ذی‌القعده 1323 ه‍.ق: پایان تحصن علما در بارگاه حضرت عبدالعظیم (علیه‌السلام) و بازگشت مهاجرین به طهران ذی‌القعده 1323 ه‍.ق: عزل علاءالدوله و نصب نیّرالدوله به حکومت طهران 14 ذی‌الحجة 1323 ه‍.ق: عزل و تبعید سعدالدوله به یزد 26 ذی‌الحجة 1323 ه‍.ق: تبعید سید جمال واعظ به قم تعدی ارامنه‌ی بادکوبه به مسلمانان آن ناحیه ذی‌الحجة 1323 ه‍.ق و محرم 1324 ه‍.ق: شورش مردم رشت علیه عضدالسلطان 24 ربيع‌الثانى 1324 ه‍.ق: بازداشت و تبعید مجد الاسلام کرمانی و برخی دیگر به کلات نادری 18 و 19 جمادی‌الاولی 1324 ه‍.ق: دستگیری شیخ محمد واعظ، شهادت سید عبدالحمید، اوج‌گیری اعتراضات 23 جمادی‌الاولی 1324 ه‍.ق: آغاز مهاجرت کبری 26 جمادی‌الاولی 1324 ه‍.ق: آغاز تحصن در سفارت انگلیس 7-8 جمادی‌الثانیه 1324 ه‍.ق: عزل عین‌الدوله و صدارت میرزا نصرالله مشیرالدوله 14 جمادی‌الثانیه 1324 ه‍.ق/ 14 مرداد 1285 ه‍.ش/ 5 اوت 1906م: صدور فرمان مشروطیت جمادی‌الثانیه 1324 ه‍.ق: تهیه‌ی نظامنامه‌ی انتخابات 18 شعبان 1324 ه‍.ق: افتتاح مجلس اول شوال 1324 ه‍.ق/ آذر 1385 ه‍.ش: ورود تقی‌زاده و دیگر وکلای آذربایجان به مجلس 24 ذی‌القعده‌ی 1324 ه‍.ق/ 8 (9؟) ژانویه 1907 م: مرگ مظفرالدین شاه 4 ذي‌الحجه 1324 ه‍.ق/ 19 ژانويه 1907 م: تاج‌گذاری محمدعلی شاه ذی‌الحجة 1324 ه‍.ق: تأسیس بانک ملی 9 محرم 1325 ه‍.ق: تحصن سید محمد تفرشی، شیخ زین‌الدین زنجانی و سید اکبرشاه در حرم حضرت عبدالعظیم صفر 1325 ه‍.ق (فروردين 1286): پذیرش استعفای مشیرالدوله، احضار امین‌السلطان 20 ربیع‌الاول 1325 ه‍.ق: ورود امین‌السلطان به طهران و صدارت وی 11 جمادی‌الاولی 1325ه‍.ق: آغاز تحصن شیخ در حرم حضرت عبدالعظیم 21 جمادی‌الاولی 1325 ه‍.ق: تجمع جمعی از مشروطه‌خواهان مسلح در مسجد شیخ عبدالحسین (واقع در بازار تهران) 21 رجب 1325 ه‍.ق: ترور علی‌اصغر امین‌السلطان اتابک رجب 1325 ه‍.ق: استعفای صنيع‌الدوله و ریاست احتشام‌السلطنه بر مجلس 1325 ه‍.ق/ 8 شهریور 1286 ه‍.ش/ 11 سپتامبر 1907 م: انعقاد قرارداد 1907 میان انگلستان و روسیه 8 شعبان 1325 ه‍.ق: پایان تحصن شیخ در بارگاه حضرت عبدالعظیم 26 شعبان 1325 ه‍.ق: امضای متمم قانون اساسی ورود نیروهای عثمانی به مناطقی از ارومیه 18 رمضان 1325 ه‍.ق/ 3 آبان 1286 ه‍.ش: آغاز به کار كابينه‌ی ناصرالملك ادامه‌ی 2 شوال 1325 ه‍.ق/ 19 آبان 1286 ه‍.ش: تحلیف شاه در مجلس 6 نوامبر 1907 م/ 1 شوال 1325 ه‍.ق: تأسیس لژ بیداری ایرانیان 9 ذی‌القعده 1325ق: تظاهرات مخالفان مشروطه مقابل مجلس و درگیری مسلحانه‌ی آنان با طرفداران مشروطه 9-13 ذی‌القعده 1325 ه‍.ق: تجمع مخالفان مشروطه در میدان توپخانه ذی‌القعده 1325 ه‍.ق: سرنگونی دولت ناصرالملک و روی کار آمدن نظام‌السلطنه مافی 16 ذی‌القعده 1325 ه‍.ق: سوگند دوباره‌ی شاه
بر پایبندی به قانون اساسی و مشروطیت و سوگند نمایندگان مجلس به عدم خیانت به شاه 20-25ذی‌القعده 1325 ه‍.ق/ 4 دی 1286 ه‍.ش: تحصن شیخ و یارانش در مدرسه مروی 2 ذی‌الحجه 1325 ه‍.: قتل ارباب فریدون زردشتی 25 محرم 1326ه‍.ق/ 8 اسفند 1286: ترور شاه صفر 1326 ه‍.ق: قتل قوام‌الملک، شهادت شیخ محمدباقر اصطهباناتی و سید احمد دشتکی معین‌الاسلام صفر 1326ه‍.ق: استعفای احتشام‌السلطنه از ریاست مجلس 1 ربيع‌الثانى 1326 ه‍.ق: استعفای کابینه نظام‌السلطنه 4 ربيع‌الثانى 1326 ه‍.ق: كابينه‌ی هفتم و ریاست مجدد نظام‌السلطنه 13 ربیع‌الثانی 1326 ه‍.ق: استعفای نظام‌السلطنه از صدارت 14 ربیع‌الثانی 1326 ه‍.ق/ 15 مه 1908 م: دستخط شاه مبنی بر همراهی با مشروطه 16 ربيع‌الثانى 1326 ه‍.ق: كابينه‌ی جدید و ریاست صنیع‌الدوله 29 ربیع‌الثانی ۱۳۲۶ ه‍.ق: ریاست مشیرالسلطنه، تحصن رجال و رهبران آزادی‌خواه در منزل عضدالملک 2 جمادی‌الاولی ۱۳۲۶ ه‍.ق: اخراج و تبعید امیربهادر، شاپشال، امین‌الملک، مفاخرالملک و موقّرالسلطنه از دربار 4 جمادی‌الاولی 1326 ه‍.ق: هیاهوی نظامی در شهر و رفتن شاه به باغ‌شاه 9 جمادی‌الاولی 1326 ه‍.ق: تبعید علاءالدوله، جلال‌الدوله و سردار منصور به مازندران 10 جمادی‌الاولی 1326 ه‍.ق: تجمع مردم در مجلس و مسجد سپهسالار 22 جمادی‌الاولی 1326 ه‍.ق: اعلان حکومت نظامی 23 جمادی‌الاولی 1326 ه‍.ق/ 2 تیر 1287 ه‍.ش/ 23 ژوئن 1908 م: حمله به مجلس شورای ملی 25جمادی‌الاولی 1326: اعلان عفو عمومی 26 جمادی‌الاولی 1326 ه‍.ق: تبعید سید عبدالله بهبهانی و آقا سید محمد طباطبایی 3 جمادی‌الثانیه 1326 ه‍.ق: اعلان افتتاح مجلس پس از سه ماه رجب 1326 ه‍.ق: مشروطیت عثمانی شعبان 1326 ه‍.ق/ سپتامبر 1908 م: مرگ ميرزا ملكم خان ارمنی ناظم‌الدوله 15 شعبان 1326 ه‍.ق: صدارت مشیرالسلطنه 12 شوال 1326 ه‍.ق/ 22 آبان 1287 ه‍.ش؟: جلسه‌ی باغ‌شاه 15 شوال 1326 ه‍.ق: رحلت آیت‌الله میرزا حسین خلیلی تهرانی شوال 1326 ه‍.ق: مشروطه‌خواهی سید علی یزدی و سید ابوطالب زنجانی رمضان و شوال 1326 ه‍.ق: تحریم مجلس شواری ملی توسط علماء و پذیرش آن توسط شاه 4 ذی‌القعده 1326 ه‍.ق: گشایش «مجلس شورای کبرای مملکتی» یا دارالشورای کبری 6 ذی‌القعده 1326 ه‌.ق: تلگراف علمای مشروعه‌خواه تهران مبنی بر انصراف محمدعلی شاه از افتتاح مجلس و افتتاح دارالعِداله 26 ذی‌القعده 1326 ه‍.ق: تحصن در سفارت عثمانی برای اعاده‌ی مشروطه ذی‌الحجة 1326 ه‍.ق: انتشار رساله‌ی «تذکرة الغافل و ارشاد الجاهل» 11 ذی‌الحجة 1326 ه‍.ق: غلبه‌ی مشروطه‌خواهان اصفهان بر نیروهای حکومت پس از چند روز جنگ شهری 16 ذی‌الحجة 1326 ه‍.ق/ 19 دی 1287 ه‍.ش: ترور شیخ فضل‌الله نوری 29 ذی‌الحجة 1326 ه‍.ق/ 2 بهمن 1287 ه‍.ش: ترور آیت‌الله ملا محمد خُمامی و شهادت ایشان محرم 1327 ه‍.ق: اعلامیه علمای نجف محرم 1327 ه‍.ق: نگارش رساله‌ی «مکالمات مقیم و مسافر؛ در بیان حقیقت معنای مشروطه و مطلقه» توسط حاج‌آقا نورالله نجفی اصفهانی 1 ربیع‌الاول 1327 ه‍.ق/ 3 فروردین 1288 ه‍.ش/ 23 مارس 1909 م: ترور میرزا مصطفی آشتیانی ربيع الاول 1327 ه‍.ق: انتشار رساله‌ی «تنبیه الامّة و تنزیه الملّة» 2 ربیع‌الثانی 1327 ه‍‌.ق/ 3 اردیبهشت 1288 ه‍.ش: ترور شیخ علی فومنی ربیع‌الاول و ربیع‌الثانی 1327 ه‍.ق: انقلاب در عثمانی، سقوط سلطان عبدالحمید و سلطنت سلطان محمد پنجم 8 ربیع‌الاول 1327 ه‍.ق: عزل مشیرالسلطنه و سپهسالار و صدارت موقت کامران میرزا 15 ربیع‌الثانی 1327 ه‍‌.ق/ 16 اردیبهشت 1288 ه‍.ش/ 6 مه 1909 م: ورود سردار اسعد به ایران 14-16 ربیع‌الثانی 1327 ه‍‌.ق: تصرف قزوین، ترور میرزا مسعود شیخ‌الاسلام و حاجی بحرالعلوم رشتی 27 جمادی‌الثانی 1327 ه‍‌.ق: فتح تهران توسط مشروطه‌خواهان ادامه‌ی 13 رجب 1327 ه‍.ق/ 11 مرداد 1388 ه‍.ش: شهادت شیخ فضل‌الله نوری 23 شعبان 1327ه‍.ق: خروج محمدعلی میرزا از ایران 8 مهر 1288 ه‍.ش: آغاز؟ دولت سپهدار تنکابنی 30 شوال 1327ه‍.ق: بازگشت آقا سید عبدالله بهبهانی از کرمانشاه به تهران 1 ذی‌القعده 1327ه‍.ق: افتتاح دومین دوره¬ی مجلس شورای ملی شوال 1327ه‍.ق: تبعید آخوند ملا قربانعلی زنجانی 12 ربیع‌الثانی 1328 ه‍.ق: صدور حکم فساد مسلک سیاسی تقی‌زاده از سوی آخوند خراسانی و ملا عبدالله مازندرانی 9 رجب 1328 ه‍.ق/ ژوئیه 1910 م : ترور سید عبدالله بهبهانی 16-17؟ رجب 1328 ه‍.ق/ 2-3 مرداد 1289 ه‍.ش: پایان دولت سپهدار تنکابنی، آغاز دولت مستوفی‌الممالک 30 رجب 1328 ه‍.ق: واقعه‌ی پارک اتابک 17 رمضان 1328 ه‍.ق: فوت عضدالملک نایب‌السلطنه و نایب‌السلطنه شدن ناصرالملک صفر 1329 ه‍.ق: قتل صنیع‌الدوله صفر 1329 ه‍.ق: منع استعمال کالاهای روسی توسط آخوند خراسانی و ملا عبدالله مازندرانی 24؟ صفر 1329 ه‍.ق/ 4؟ اسفند 1289: پایان دولت مستوفی‌الممالک 9 رب
یع‌الاول 1329 ه‍.ق/ 20 اسفند 1289 ه‍.ش: آغاز دولت سپهدار تنکابنی رجب 1329 ه‍.ق: لشکرکشی محمدعلی میرزا به ایران 27 رجب 1329 ه‍.ق/ 2؟ مرداد 1290 ه‍.ش: پایان دولت سپهدار، ریاست صمصام‌السلطنه 10 ذی‌القعده 1329 ه‍.ق: اولتیماتوم شفاهی روسیه به دولت ایران 8 ذی‌الحجة 1329 ه‍.ق: اولتیماتوم روسیه 9 ذی‌الحجة 1329 ه‍.ق/ نوامبر 1911: قتل میرزا احمد علاءالدوله در طهران 20 ذی‌الحجة 1329 ه‍.ق/ 1390 ه‍.ش: رحلت آخوند خراسانی 2 محرم 1330 ه‍.ق: انحلال مجلس دوم 10 محرم 1330 ه‍.ق/ 9؟ دی 1290 ه‍.ش/ 31؟ دسامبر 1911 م: اعدام ثقةالاسلام تبریزی و نُه تن دیگر در تبریز توسط نیروهای روس 10 ربیع‌الثانی 1330 ه‍.ق/ 9؟ فروردین 1291 ه‍.ش/ 29؟ مارس 1912 م: حمله‌ی قوای روس به حرم امام رضا علیه‌السلام 12؟ جمادی‌الاولی 1330 ه‍.ق/ 9 اردیبهشت 1291 ه‍.ش/ 29 آوریل 1912 م: مرگ میرزا یحیی صبح ازل 17 جمادی‌الثانیه 1330 ه‍.ق/ 13؟ خرداد 1291 ه‍.ش/ 3؟ ژوئن 1912 م: استقرار کابینه‌ی جدید صمصام‌السلطنه صفر 1331 ه‍.ق/ ژانویه 1913 م: کناره‌گیری صمصام‌السلطنه از رياست وزراء و ریاست علاءالسلطنه 11 شعبان 1332 ه‍.ق/ 13 تیر 1293 ه‍.ش: رحلت آیت‌الله شیخ محمدتقی نجفی اصفهانی (آقانجفی) 27؟ شعبان 1332 ه‍.ق/ 29 تیر 1293 ه‍.ش/ 21 جولای 1914 م: تاج‌گذاری احمد شاه ادامه‌ی : رمضان 1332 ه‍.ق/ مرداد 1293 ه‍.ش/ جولای 1914 م: آغاز جنگ جهانی اول 12 ذی‌الحجة 1332 ه‍.ق/ 1 نوامبر 1914 م: اعلان بی‌طرفی ایران در جنگ 17 ذی‌الحجة 1332 ه‍.ق/ 6 نوامبر 1914 م: لشکرکشی انگلیس به عراق (عثمانی) و ایران و آغاز عملیات بین‌النهرین 16 محرم 1333 ه‍.ق/ 13 آذر 1293 ه‍.ش/ 5 دسامبر 1914 م: گشایش مجلس سوم 5 ربیع‌الثانی 1333 ه‍.ق/ 30؟ بهمن 1293 ه‍.ش/ 20؟ فوریه 1915 م: آغاز دولت مستوفی‌الممالک مارس 1915 م/ ربیع‌الثانی؟ 1333 ه‍.ق/ اسفند؟ 1293 ه‍.ش: عقد قرارداد سری 1915 میان انگلیس و روس برای تقسیم مجدد ایران هشت اوت 1915 م/ 27؟ رمضان 1333 ه‍.ق/ 16؟ مرداد 1294 ه‍.ش: اشغال بوشهر توسط نیروهای انگلیسی و‌ هندی 20-24مرداد 1294 ه‍.ش/ 11-15 اوت 1915: نبرد دلوار 23 شوال 1333 ه‍.ق/ 12 شهریور 1294 ه‍.ش/ 3 سپتامبر 1915 م: شهادت رئیس‌علی دلواری ذی‌الحجة 1333 ه‍.ق: حرکت قشون روسیه به طرف طهران 21 آبان 1294 ه‍.ش: نیمه‌تمام ماندن مجلس سوم محرم 1334 ه‍.ق/ آذر 1294 ه‍.ش/ 1915 م: تشکیل کمیته‌ی دفاع ملی 16 صفر 1334 ه‍.ق/ 2 دی 1294 ه‍.ش: استعفای مستوفی‌الممالک، ریاست فرمانفرما 27؟ ربیع‌الثانی 1334 ه‍.ق/ 12-14 اسفند 1294 ه‍.ش: پایان دولت فرمانفرما و آغاز دولت سپهدار 6؟ رجب 1334 ه‍.ق/ 9 مه 1916 م/ 19 اردیبهشت 1295 ه‍.ش: انعقاد توافق‌نامه‌ی سایکس-پیکو قرارداد 1916 میان انگلیس و روسیه درباره‌ی مالیه‌ی ایران 16 شوال 1334 ه‍.ق/ 25؟ مرداد 1295 ه‍.ش/ 16؟ اوت 1916 م: استعفای سپهدار تنکابنی و ریاست وثوق‌الدوله ذی‌القعده 1334 ه‍.ق/ شهریور 1295 ه‍.ش: تشکیل کمیته‌ی مجازات 24؟ ربیع‌الثانی ۱۳۳۵ ه‍.ق/ ۲۸ بهمن 1295 ه‍.ش/ ۱۷ فوریه ۱۹۱۷ م: ترور میرزا اسماعیل خان مدیر انبار توسط کمیته‌ی مجازات 22؟ جمادی‌الاولی 1335 ه‍.ق/ 25 اسفند 1295 ه‍.ش/ 16 مارس 1917 م: پیروزی انقلاب فوریه و خلع نیکلای دوم- آخرین تزار روسیه- و تشکیل دولت موقت به رهبری گئورگی لووف و وزارت الکساندر کرنسکی. اکثر اعضای دولت موقت، از شاخه‌ی منشویک حزب سوسیال‌دموکرات کارگری روسیه بودند. 5؟ شعبان 1335 ه‍.ق/ 6 خرداد 1296 ه‍.ش: پایان دولت وثوق‌الدوله 7؟ شعبان 1335 ه‍.ق/ 8 خرداد 1296 ه‍.ش: آغاز دولت علاءالسلطنه 16 شعبان 1335 ه‍.ق: ترور میرزا محسن برادر صدرالعلماء توسط کمیته‌ی مجازات شعبان 1335 ه‍.ق: عقد امتیازنامه‌ی خوشتاریا ۹ تیر ۱۲۹۶ ه‍.ش/ ۸ ژوئن ۱۹۱۷ م: ترور منتخب‌الدوله خزانه‌دار کل توسط کمیته‌ی مجازات در خیابان امیریه 17؟ محرم 1336 ه‍.ق/ 11 آبان 1296 ه‍.ش/ 2 نوامبر 1917 م: اعلامیه‌ی بالفور 23؟ محرم 1336 ه‍.ق/ 17 آبان 1296 ه‍.ش/ 8 نوامبر 1917 م: پیروزی انقلاب اکتبر در روسیه تحت نظارت حزب بلشویک (شاخه‌ی رادیکال حزب سوسیال‌دموکرات کارگری روسیه) به رهبری ولادیمیر لنین و گرفتن قدرت از دولت موقت صفر 1336 ه‍.ق/ 28 آبان 1296 ه‍.ش/ 19 نوامبر 1917 م: پایان دولت علاءالسلطنه 1335-36 ه‍.ق/ 1917-18 م: قحطی زمستان 1296 ه‍.ش 4؟ صفر 1336 ه‍.ق/ 28 آبان 1296 ه‍.ش/ 19 نوامبر 1917 م: تشکیل کابینه‌ی عین‌الدوله 22 ربیع‌الثانی 1336 ه‍.ق/ 15 بهمن 1296 ه‍.ش/ 2 فوریه 1918 م: تشکیل کابینه‌ی مستوفی‌الممالک 18؟ رجب 1336 ه‍.ق/ 8 اردیبهشت 1297 ه‍.ش: آغاز دولت صمصام‌السلطنه شیوع وبا 1336 ه‍.ق/ 1918 م: تصرف فلسطین توسط قوای بریتانیا 1؟ ذی‌القعده 1336 ه‍.ق/ 16؟ مرداد 1297 ه‍.ش/ 8 آگوست 1918 م: پایان دولت صمصام‌السلطنه و آغاز ریاست وثوق‌الدوله 26 ذی‌القعده 1336 ه‍
.ق: قتل مرموز ابوالفتح‌زاده و منشی‌زاده از سران کمیته‌ی مجازات در سمنان 22 مرداد 1297 ه‍.ش/ 12 اوت 1918 م: قرارداد انگلیس‌ها با اتحاد اسلام 9 صفر 1337 ه‍.ق/ 22 آبان 1297 ه‍.ش/ 14 نوامبر 1918 م: اعلامیه‌ی سفارت فرانسه مبنی بر شکست آلمان و پایان جنگ جهانی 9؟ ربیع‌الثانی 1337 ه‍.ق/ 12 ژانویه 1919 م/ 21 دی 1296 ه‍.ش: آغاز مذاکرات صلح ورسای 15؟ ربیع‌الثانی 1337 ه‍.ق/ 27 دی 1297 ه‍.ش/ 18 ژانويه 1919 م: آغاز کنفرانس صلح پاریس @eslamesyasi