💠 فصل چهارم. قیام حسینی برای شکوفایی عقل
شرایط نثار خون
🔹 در نظام اسلامی، دست یازیدن به جنگ و خونریزی در حدّ ضرورت و نیاز و برای حیات بخشیدن به جامعه است. حکومت اسلامی، نه سلطه گر است و نه سلطه پذیر؛ ﴿لاتَظلمون و لا تُظلَمون ﴾. براساس آموزه های اساسی اسلام، مسلمان هرگز نباید جنگ طلب، متجاوز و آغازکننده جنگ باشد؛ ولی باید در برابر ستم و تجاوز دشمنان دین بایستد و تا ستمگران را برجای خویش ننشاند، از پای ننشیند. امام علی (علیه السلام) در باره سلطه ستیزی فرمودند: «ردّوا الحجر من حیث جاء فإنّ الشرّ لایدفعه إلاّ الشرّ»... .
برخی از آیات قرآن کریم، بیانگر این است که پیامبران برای به بار نشاندن نهال فطرت و جلوگیری از سلطه بیگانگان به ناچار تن به مبارزه نظامی دادند و خود نیز در این راه به شهادت رسیدند؛ مانند: ﴿ و یقتلون النبیین بغیر الحق ﴾ ؛ ﴿ و قتلهم الأنبیاء بغیر حق ﴾ و ﴿ وکأیّن من نبی قاتل معه ربّیون کثیر ﴾... .
🔹 پیشوایانی چون امام باقر و امام صادق (علیهماالسلام) تنها به کارهای علمی و فرهنگی می پرداختند. این دو امام بزرگوار با تأسیس حوزه علمی، به پرورش عالمان و مبلّغان دین همّت گماشتند و برخی از امامان مانند امام علی، امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) در شرایط بحرانی وارد نبرد می شدند.
هنگامی که به امام حسین (علیه السلام) عرض کردند: چرا شما مانند امام حسن (علیه السلام) با امویان سازش نمی کنید، فرمودند: در این زمانه چاره ای جز مبارزه نظامی نیست. اگر برادرم حسن (علیه السلام) نیز در چنین شرایطی بود، جنگ را بر سازش بر می گزید؛ چنان که اگر من در چنان شرایطی به سر می بردم، چون او ناگزیر از صلح بودم... .
🔹 سالار شهیدان (علیه السلام) هرگز در اندیشه کشتار و خونریزی نبود. هدف اصلی آن حضرت (علیه السلام) آگاهی بخشیدن به مردم بود. به همین دلیل، بارها با سپاهیان «عمر سعد» به اتمام حجّت پرداخت. گاه قرآن به دست، بی سلاح و جامه نبرد به میان آنان رفته، می فرمودند: آیا مرا می شناسید؟
🔹 گفتنی است: سالار شهیدان (علیه السلام) در سخنانی دشمنان خویش را در ردیف مشرکان و ملحدان برشمرده، ...
بدین سان آن حضرت (علیه السلام) عمر سعد و سپاهیانش را همتای یهودیان، ترسایان و مجوسیان، شایسته شدیدترین کیفر الهی دانستند؛ زیرا آنان می خواستند چراغ امامت را خاموش کنند و بساط دین را از اساس برچینند... .
📚 شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی ص 187 تا 191
#بر_آستان_اندیشه
#محرم
#آیت_الله_جوادی_آملی
🆔 @faezoon110
💠 فصل چهارم. قیام حسینی برای شکوفایی عقل
قیام بر اساس امید معقول و مقبول
🔹 قیام سالار شهیدان بر پایه امیدی معقول و مقبول انجام شد. چنین امیدی با احتمال صِرف تفاوت دارد؛ زیرا قیام معقولْ شجاعانه و مقبول است و قیام خامِ آرزومندانه، نامعقول و متهوّرانه. شجاعتْ کمال است و تهوّرْ نقص. کسی که به آرزوی پیدا کردن گوهر در دریایی که گوهر داری آن مشکوک است غوّاصی می کند، آرزویش به وَهْم وابسته است، نه عقل؛
زیرا معلوم نیست که در آن دریا گوهری باشد. احتمال معقول باید در پی امید واثقی باشد؛ یعنی اصل وجود چیزی احراز شود و نیز یافتن آن محتمل باشد. غوّاصی که می داند در دریا گوهری هست و احتمال یافتن آن وجوددارد، غواصی اش خردمندانه است. بنابراین، بین امید معقول و آرزوی نامعقول و نیز بین شهامت و بی باکی فرق است.
🔹 سالار شهیدان فرمودند: کسی که در راه خدا قیام کند، از یاری و هدایت او برخوردار می شود؛ زیرا خدا وعده داده است که نورِ دین را همواره روشن نگاه دارد؛ ﴿ و الله متمّ نوره ﴾ و وعده الهی، تخلّف ناپذیر است. بنابراین، اصل وجود دینْ محرز است و نیز حفظ آن حتمی است و امید است چراغ دین به دست من روشن نگاه داشته شود. من با امید به یاری خداوند قیام می کنم و رجای واثق به پیروزی دارم.
🔹 اگر انسان خالصانه به یاری دین خدا برخیزد، از هدایت و حمایت خدا برخوردار خواهد شد. خداوند نوید داده است که نور دین را همواره پرفروغ نگاه دارد و آتش آتش افروزان را خاموش نماید؛ ﴿ کلّما أوقدوا ناراً للحرب أطفأها الله ﴾ ؛ «هرگاه دشمنان خدا آتش جنگ و فتنه بر ضد قرآن و اسلام برافروزند، خدا آن را به دست بندگان صالح خود فرو می نشاند و نور الهی را سرانجام مشعشع می کند»؛ ﴿ یریدون لیطفؤا نورالله بأفواههم والله متمّ نوره و لو کره الکافرون ﴾ ؛ «کافران می خواهند با نَفَس تیره و دمِ آلوده و گفتار جاهلانه خویش نور خدا را خاموش کنند؛ ولی خداوند نور خود را به بالاترین درجه روشنایی می رساند، هر چند کافران خشنود نباشند.
🔹 پس، وعده الهی تخلّف ناپذیر و اصل پایداری دین محرز است و اگر به هنگام خطر به یاری دین نشتابیم، خداوند حفظ آن را به دست دیگران خواهد سپرد؛ ﴿ إن تتولّوا یستبدل قوماً غیرکم ثمّ لا یکونوا أمثالکم ﴾ ؛ «اگر شما از دین حق رویگردانید، خدا دیگران را به جای شما خواهد نشاند که چون شما نیستند؛ بلکه بسی از شما بهتر و فداکارترند». سالار شهیدان نیز با اتکا به یاری خداوند و رجای واثق به پیروزی، به پا خاست تا چراغ دین به دست او روشن نگاه داشته شود... .
📚 شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی ص 191 تا 193
#بر_آستان_اندیشه
#محرم
#آیت_الله_جوادی_آملی
🆔 @faezoon110
💠 فصل چهارم. قیام حسینی برای شکوفایی عقل
جهاد عشق و عقل
🔹 جهاد سه گونه است:
1. جهاد اصغر که نبرد با دشمن بیرونی در میدان جنگ است.
2. جهاد اوسط که درگیری درونی انسان با خویش بر سر مسائل اخلاقی است؛ مانند جنگ میان تقوا و طغوا، عدل و ظلم، حق و باطل، صدق و کذب، حسن و قبح... . بسیاری از مردم، این جنگ را جهاد اکبر می پندارند؛ زیرا غالب آنان در همین حدّ می مانند و توانایی دسترسی به بالاتر از آن را ندارند؛ ولی برای سالکان کامل، پایان راه این نیست که انسان، عادل و پرهیزگار و لایق بهشت شود.
3. جهاد اکبر که نبردی میان عقل و عشق است، نه نبرد عقل و شهوت یا عقل و غضب.
🔹 در این جنگ، عقل می گوید: من حق را می فهمم. عشق پاسخ می دهد: فهمیدن حق کافی نیست؛ بلکه باید حق را مشاهده نمود. عقل می گوید: بهشت و دوزخ موجودند. عشق می گوید: صِرف علم به وجود آن ها کافی نیست؛ بلکه باید بهشت و دوزخ را اکنون دید... .
🔹 بنابراین، جهاد اکبر نبردی دیگر است. در آن جا هر چه هست، حق، صدق، عدل، حسن، طاهر و تقواست؛ ولی باید از میان پاک و پاک تر، یکی را برگزید. جهاد اکبر، میدان مبارزه بین معقول و مشهود، حکمت و عرفان، حصول و حضور و سرانجام، میان ذهن و عین است و شهادت طلبیِ عاشقانه می خواهد، نه عاقلانه و حکیمانه؛ همچون ابراهیم خلیل (علیه السلام) که در جهاد عاشقانه خویش از هیچ چیز، حتّی از آتش نمرود نهراسید؛ زیرا در این گونه مواردْ عقل فتوا به تقیّه و احتجاب می دهد، ولی عشق فرمان قیام و جهاد صادر می نماید. نهضت خونین سالار شهیدان، نمونه والا و راستین جهاد اکبر به شمار می رود.
🔹 مبارزه و تلاش های شاگرد امام حسین (علیه السلام) یعنی امام راحل (قدس سره) نیز شاخه ای از شجر طوبای قیام آن حضرت (علیه السلام) است. عاقلان عصر انقلاب به امام راحل (قدس سره) می گفتند: در این شرایط، نهضت شما به ثمر نمی رسد؛ ولی او عاشقانه تصمیم گرفت و در جهاد اکبر پیروز شد. پیروان خالص و مخلص او نیز که خود را با نارنجک به زیر تانک می افکندند، عاشقانه شهید شدند؛ نه عاقلانه. شهادت حسین فهمیده که نموداری از شهادت ده ها ایثارگر ناب و مجاهد نستوه مشتاق و عاشق بود، با شهادت دیگران فرق می کند؛ زیرا پیدا بود که اینان حقیقتی را می دیدند که دیگران یا آن را ادراک نمی کردند یا اگر از آن آگاه بودند، در محدوده فهم حصولی آنان بود، نه شهود حضوری. آن که مقصود خود را می بیند، این گونه جانش را بر کف دست می نهد و به روی مرگ لبخند می زند... .
📚 شکوفایی عقل در پرتو نهضت حسینی ص 193 تا 196
#بر_آستان_اندیشه
#محرم
#آیت_الله_جوادی_آملی
🆔 @faezoon110
💠 حضرت امام حسن مجتبی (علیه السلام) ... فرمود:
▫️ «ما بَقِی فی الدنیا بقیّة غیر هذا القرآن فاتّخذوه إماماً یدلّکم علی هداکُم... »؛ در دنیا تنها قرآن، بدون تحریف باقی مانده است؛ آن را پیشوا و راهنمای خود بگیرید، شما را به هدایت واقعی رهنمود می شود.
📚 ادب فنای مقربان، ج2، ص198
#بر_آستان_اندیشه
#صفر
#آیت_الله_جوادی_آملی
🆔 @faezoon110