🔻 درباره وجود ذهنی
بحث #وجود_ذهنی در واقع بحث ماهیت #علم و #شناخت است. محور بحث وجود ذهنی تحقیق در ماهیت علم و #ادراک است که اصلاً حقیقت معرفت و علم وآگاهی چیست؟؟ در علم و معرفت چه رابطهای میان عالم و معلوم برقرار میشود؟؟ وقتی ما اشیا را درک میکنیم چه رابطهای میان صورت ذهنی ما و شیء درک شده وجود دارد ؟؟
لذا بحث وجود ذهنی بیشتر جنبه تصوری دارد ودرباره رابطه صورتهای ذهنی با اشیاء خارجی است.
مسئله وجود ذهنی از نظر تاریخچه برای اولین بار در دنیای اسلام مطرح شده و از مسائلی است که خیلی روی آن بحث و جدل شده است.
اما درباب اینکه حقیقت علم و آگاهی چیست نظرات مختلفی ارائه شده، #فلاسفه قائل به نظریه وجود ذهنی هستند. بدین معنا که حقیقت علم عبارت است از حصول وپدید آمدن معانی و صورتهای اشیاء در ذهن انسان که این مفاهیم ومعانی از ماهیت خارجی حکایت میکند.
پس اعتقاد به مساله وجود ذهنی یعنی باور به اینکه اشیاء وماهیات در خارج موجودند و صورت همان ماهیات به ذهن میآیند و از مصادیق وافراد خارجیشان حکایتگری میکنند.
برخی از #متکلمین به وجود ذهنی اعتقاد ندارند یعنی میگویند در مسئله علم و ادراک چیزی در ذهن موجود نمیشود بلکه حقیقت علم از مقوله اضافه است، یعنی علم نسبت اضافی انسان با معلوم میباشد، چنانچه انسان در برابر درخت قرار گیرد اینطور نیست که طبق باورمندان به وجود ذهنی صورتی از آن برای ذهن حاصل شود بلکه صرف قرار گرفتن درخت در برابر انسان و توجهی که انسان به او میکند یک رابطه دوسویه ایجاد میشود که امتداد آن رابطه به وجود متقابل انسان و درخت بستگی دارد و این رابطه متقابل و دوسویه که از سنخ مقوله اضافه است علم میباشد.
برخی دیگر از متکلمین وحتی فیلسوفان قائلند که در مساله علم و معرفت چیزی در ذهن محقق میشود، ولی آن چیز همان ماهیت عینی محقق در ذهن نیست. بلکه شبحی از آن است یعنی یک تصویر غبار آلود از اشیاء خارجی برای ما حاصل میشود که انطباقی با ماهیت خارجی اشیاء ندارد. بلکه شبح ومشابه ماهیت خارجی است. این نظریه تحت عنوان نظریه شبح معروف است.
#محسن_بهرامی
⌜@falsafeh_nazari⌟