🔻 در نقد سخنان جناب #پناهیان پیرامون #حسن_بصری مطالبی را در کانال فلسفه نظری بیان کرده ایم ⌜@falsafeh_nazari⌟

✅در دفاع از حسن بصری(ره) #حسن_بصری نزد گروهی از علماء فردی منحرف و مردود ونزد بخشی دیگر از بزرگان دین از جمله مریدان مخلص امیرالمومنین(ع) بوده است. آنچه سبب معرکه آراء درباب او شده دو عنوان و اتهام نسبت به وی میباشد. اول آنکه حسن بصری اهل تصوف بود چنانچه نقد و ردیه #فیض_کاشانی و #علامه_مجلسی بر حسن بصری ناظر به شهرت وی به منش صوفیانه و پرهیز دادن مخاطبان از پیروی از او بوده است....بررسی وپاسخ به این مطلب فرصتی دیگر میطلبد اما اتهام دوم حسن بصری که مطمح نظر این وجیزه میباشد این است او مخالف ودشمن امیرالمومنین(ع) بوده است. استناد به این مطلب بر حسب چند روایت خاص میباشد که یکی از آنها روایتی است که جناب #پناهیان در رسانه ملی آنرا مطرح کردند که قطب راوندى آنرا مرسلا نقل کرده است که: «امیرالمومنین(ع) پس از جنگ جمل از کنار حسن بصرى که مشغول وضو گرفتن بود گذشت فرمود: اى حسن! کامل وضو بگیر. حسن گفت: ولى تو دیروز مردانى را به قتل رساندى که وضوى کامل مى‌گرفتند!حضرت فرمود:و تو به خاطر آنان دلتنگ شدى؟ گفت: آرى فرمود: خداوند دل تنگى تو را طولانى سازد و حزن تو را افزون کند.گفته‌اند: پس از آن همیشه حسن را اندوهگین و گرفته مى‌دیدیم گویا از دفن عزیزى برگشته است» نظیر این روایت را صاحب کتاب احتجاج مرسلا نقل میکند وهمچنین ابن ابی الحدید از قول حمّاد آنرا بیان میکند. 🔻گذشته از بررسی سند روایات فوق وتعارضاتی که دربیان آن وجود دارد (مثلا #شیخ_صدوق در کتاب شریف امالی روایت فوق را به گونه دیگری نقل کرده است. در آنجا حسن نه تنها پاسخ بی‌ادبانه‌ای به سؤال امام نداده، بلکه حتی ازایشان نصیحت خواسته است)...بیان دونکته تاریخی که گویایی صحت وسقم این روایات است خالی از لطف نمیباشد اوّلا: به گفته ابن سعد که نزدیکترین فرد به حسن بصری بود، حسن بصری در سال (21) هجری بدنیا آمد یعنی به هنگام جنگ جمل او نوجوانی چهارده ساله بوده!! براین اساس حسن در آن روزگار نوجوانی غیربالغ بود که هنوز وجاهت وجایگاه اجتماعى نداشته که بخواهد در مسیر خلیفه وقت قرار گیرد وبا ایشان بر سر وضو گرفتن مخاصمه کند!! واساسا دور از ذهن است که امیرالمومنین(ع) نوجوانی غیربالغ را مورد عتاب وتندی قرار داده و او را نفرین کند!! ثانیا: بنابر نقل شیخ صدوق در امالی و علامه مجلسی در بحار...حسن در سال (37) هجری به بصره مهاجرت کرد. یعنی در زمان جنگ جمل حسن دربصره نبود بلکه در مدینه بود. البته برخی دیگر از محدثان وراویان مانند ورّاق میگویند حسن تنها در زمان پیری وهنگام مرگ جابر بن زید به سال (93) هجری و هنگام حکومت عبدالملک بن مروان وارد بصره شد وپیش از آن هیچگاه به بصره نرفته بود. 🔻اینکه بزرگان وعالمانی چون #سید_مرتضی_علم_الهدی از حسن بصری به نیکی یاد کرده و او را کثیرالعلم، بلیغ المواعظ، اسوه، پیشوا و یکی از متقدمان دانسته ویا اینکه #شیخ_طوسی در مقدمه تفسیر تبیان در مدح حسن بصری سخن گفته و روش او را در تفسیر قرآن کریم (طریقه‌ای ممدوح و مذهبی محمود‌) دانسته وهمچنین جناب #طبرسی در تفسیر مجمع البیان در فضیلت حسن بصری و علم او مطالبی بیان داشته واینکه حسن بصری از چهره‌های مطرح تشیع واز کاملین طریقت و واصلین حقیقت بوده ..بحث مفصلی است که در این مقال نمیگنجد...الغرض آنکه تامل وتحاشی دربیان مطالب تاریخی و احتراز از نقل هرگونه روایتی و تحقیق وامساک در بیان آنها شیوه اهل علم وحکمت میباشد. #محسن_بهرامی 𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄‌┄‌ 🔸فلسفه نظری ⌜@falsafeh_nazari⌟