اعتدال در کلام علامه مصباح «قسمت۱»
🔸 سوال: با روی کار آمدن دولت جدید(دولت یازدهم) یکی از شعارهای محوری که در فضای سیاسی و فرهنگی جامعه مطرح شد؛ شعار اعتدال بود. امیدواریم با عنایت به اهمیت مبانی نظری این موضوع به ما کمک کنید تا با ابهامزدایی از این مفهوم حدود اعتدال مطلوب و مورد قبول اسلام دقیقاً مشخص شود.
➕حقیقت این است که الفاظ و نیز مفاهیمی که محکی این الفاظ هستند در بسیاری از موارد خارج از ابهام نیستند و ارائه تعریفی دقیق، جامع و مشخص که حدود آن مفهوم را نشان بدهد به طوری که در تطبیق با مصادیق کارساز باشد و اشتباهی پیش نیاید بسیار مشکل است. نه تنها مفهوم بلکه قضایا و گزارههای که در محاورات به کار میرود و حتی به صورت بدیهی تلقی میشود گاه خالی از ابهام نیست و به همین دلیل در بسیاری از گفتگوها و بحثها مغالطاتی واقع میشود مانند اینکه واژهای را که با مشترک لفظی است و دو معنای نزدیک به هم دارد به کار میبرند.
🔚 همچنین در عرف عام و عرف خاص فلاسفه یا متشرعه و نیز در مباحث اخلاقی و هستی شناختی، معرفت شناختی و امثال اینها اختلافهایی وجود دارد به طوری که ممکن است در هر کدام قید خاصی برای معنا لحاظ شود که در آن فضا مفهوم برای طرفین بحث روشن است اما کسی که از خارج و بحث نگاه میکند به خاطر ذهنیت خاص خودش ممکن است معنای عامتر یا خاصتر از آن بفهمد. گاه مفاهیمی که بار فلسفی، ارزشی و مانند آن دارند وارد فضای سیاسی میشوند و گزارههایی که اصولا گزاره سیاسی نیست در موضعگیریهای سیاسی استفاده میشود.
🎙 علامه مصباح در مصاحبه با نشریه#فرهنگ_پویا| #شماره_25
🆔 @farhangimoasese
اعتدال در کلام علامه مصباح«قسمت۲»
🔹با صرف نظر از اینکه شعار اعتدال امروز به صورت یک شعار سیاسی مطرح شده و گروهی خاصی به آن استناد میکنند و آن را ترویج میکند و صرف نظر از اینکه این عده چه نیت و چه اهداف سیاسیای دارند که به این وسیله میخواهند آنها را تحقق بخشند یک بحث کاملاً علمی و آکادمیک را در نظر میگیریم و آن این است که اصل مفهوم اعتدال چیست و در چه مواردی به کار میرود؟ دلیل اعتبارش از چیست؟ کجا اعتدال درست است و کجا درست نیست؟ البته یک بحث دیگری را نیز میتوان مطرح کرد که وقتی در فضای سیاسی این واژه استعمال میشود و این شعار داده میشود چه عواقبی دارد یا کسانی که آن را مطرح کردند از این کار نیاتی داشتهاند.
🎙علامه مصباح در مصاحبه با نشریه#فرهنگ_پویا| #شماره_25
🆔 @farhangimoasese
@farhangimoaseseAdmin : ارتباط با ادمين
اعتدال در کلام علامه مصباح«قسمت۳»
🔸 سوال: برای بحث علمی به نظر میرسد ابتدا باید مفهوم اعتدال را روشن شود چگونه میتوان اعتدال را تعریف کرد و این واژه در چه مواردی کاربرد دارد؟
☑️ همانطور که گفتید طبیعت بحث اقتضا میکند که ما اول مفهوم شناسی کنیم و واژه اعتدال را مورد بررسی قرار دهیم و ببینیم حقیقت معنایش چیست همانگونه که عرض کردم ارائه تعریفی دقیق از واژهها و مفاهیم آن کار آسانی نیست و کسانی که میخواهند در مفهوم شناسی دقت کند تنها به جنس و فصل اکتفا نمیکنند مخصوصاً درباره مفاهیم که انتزاعی است و حاکی از یک امر عینی نیست و به اصطلاح از مفاهیم ماهوی نیست بلکه از معقولات ثانیه است.
🔻 در این موارد برای اینکه حقیقت مفهوم دقیق شناخته شود و معلوم شود که منشأ انتزاع آن چیست و چه چیزهایی لحاظ شده تا این مفهوم ساخته و انتزاع شود و ارتباط آن با معنای لغویاش چیست سعی میکنند ابتدا ریشههای معنای لغوی را از کلمات لغویین و از کاربرد هایی که در زبان هستند به دست بیاورند.
🎙علامه مصباح در مصاحبه با نشریه #فرهنگ_پویا| #شماره_25
🆔 @farhangimoasese
@farhangimoaseseAdmin : ارتباط با ادمين