📚 مطالعات اسلامی در غرب ✍🏼 قسمت پانزدهم: ادامه... 🔰 بدون تردید، تشکیل کنگره های بین المللی شرق شناسی از نمونه های مهم برجسته ی همکاری شرق شناسان کشورهای مختلف برای ارائه محصولی مشترک و فرا ملی و در سطح بین المللی در قرنهای نوزدهم و بیستم است. نخستین کنگره شرق شناسان در سال (۱۸۷۳ م) در پاریس تشکیل شد و پس از آن، هر دو، سه یا چهار سال یکبار – جز در ایام جنگ جهانی اول- این کنگره در یکی از کشورهای اروپایی- بجز کنگره چهاردهم که در الجزایر تشکیل شد- برگزار شده است. تعداد جلسات این کنگره تا پیش از جنگ جهانی دوم بیست کنگره بود. موضوع اصلی این کنگره ها شرق شناسی است و طبعا بخشی قابل توجه از ان به موضوعات اسلامی در حوزه لغت، ادبیات عرب، هنر، تاریخ و اندیشه اختصاص دارد. همانگونه که قبلا هم اشاره شد، تعداد دانشمندان شرکت کننده در نخستین کنگره از افرادی مانند دیپلماتها، نظامیان و حتی بازرگانان هم کمتر بود؛ ولی بتدریج این نسبت به هم خورد و بر تعداد دانشمندان افزوده شد. براساس گزارشی که از سوی یونسکو تهیه شده، در شانزده کنگره اول تا قبل از جنگ جهانی اول توجه شرق شناسان بیشتر به مسائل نژادی، باستانشناسی و زبانشناسی معطوف بود و در چهار کنگره ای که در فاصله دو جنگ جهانی تشکیل شد، تعبیر«ملت با مفهوم غربی» به جای طبقه بندی نژادی قبلی را گرفت و این تحول بازتاب تحول فکری اروپا بوده است. 🔻از دیگر ویژگیهای قرنهای نوزدهم و بیستم، استفاده گسترده از امکانات چاپ برای نشر ذخایر وآثار اسلامی است. انبوهی از کتابهای اسلامی در مراکز اسلام شناسی وابسته به دولتهای استعماری، مانند کلکته، بمبئی، حیدرآباد وقاهره به چاپ رسید. نکته دیگری که ذکر آن اهمیت زیادی دارد، نقش هیاتهای تبشیری در مطالعات اسلامی در قرنهای نوزدهم و بیستم است. مبلغان و روحانیان مسیحی که روزی هدایت مطالعات اسلامی و حتی نوع رابطه اروپا و جهان اسلام را در دست داشتند، در قرن نوزدهم ضربه زدن به مسلمانها و تلاش برای مسیحی کردن جوامع مسلمان شرق را در پرتو حمایتها و برنامه های دولتهای استعمارگر ادامه دادند، ولی این بارعملا به عنوان ابزار دست استعمارگران و زمینه ساز نفوذ و سیطره ی آنها. آخرین نکته ای که سزاوار است به ان اشاره شود، تاثیر پذیری هنر و ادبیات غرب از فرهنگ شرقی است. 🔸این گرایش به شرق که در دوره های پیش نیز وجود داشته است، از آغاز قرن نوزدهم به بعد و در پی گسترش روابط غرب با شرق، آن هم از موضعی برتر، ابعاد گسترده ای یافت و به عنوان جریانی مشخص وقوی در گرایشهای هنری و ادبی غرب و با عنوان «شرق زدگی رمانتیک» شناخته می شود. ویژگی اصلی این گرایش شرق شناسانه شیفتگی هنرمند غربی در برابر شرق و نوعی جادو شدن در برابر زیباییها و جاذبه های خیال انگیز آن است. شرق شناسی رمانتیک در کشورهای مختلف اروپایی به دلیل اختلاف شرایط تاریخی واجتماعی و سنتهای فرهنگی به شکلهای مختلف بروز کرد. در آلمان بیشتر در ادبیات و فلسفه و زیبایی شناسی و در انگلستان در قالب شعر ونقل تاریخی و در فرانسه با وجود بروز محدود در هنرهایی مانند معماری، کنده کاری، موسیقی، نمایشنامه نویسی و هنرهای تزیینی به صورت اساسی و گسترده در هنر نقاشی رنگ روغن تجلی کرد. نگاه رمانتیک به شرق که هنرمندان غربی مبتکر آن بودند، تصویری نو از شرق در برابر غربیها رسم کرد که در دگرگون ساختن ذهنیت غربیها از شرق موثر بود. ادامه دارد... #مطالعات_اسلامی_در_غرب @farooq313

✳️ چهار نمونه از تسلط بیگانگان من چهار نمونه راازتاریخ نزدیک خودمان_تاریخ صدساله پیش به این طرف_به شماعرض کنم.این چهار نمونه به ما نشان می دهد که وقتی یک قدرت بیگانه بر دستگاههای سیاسی و فرهنگی یک کشور مسلط شود،برسرآن کشوروآن ملت چه می آید. ✅یک نمونه،نمونه ی مشروطیت است. می‌دانید، دوران استبداد حکومت قاجار مردم را به جان آورده بود. مردم قیام کردند،دلسوزان جامعه قیام کردند؛پیشرو آنها هم علمای دین بودند. در نجف،مرجع تقلیدی مثل مرحوم آیت الله آخوند خراسانی؛ در تهران سه نفر عالم بزرگ _مرحوم شیخ فضل الله نوری، مرحوم سید عبدالله بهبهانی،مرحوم سید محمد طباطبایی_ پیشوایان مشروطه بودند. پشتوانه ی این‌ها هم دستگاه حوزه ی علمیه در نجف بود.این‌ها چه می‌خواستند؟ این‌ها می‌خواستند که در ایران، عدالت برپا شود؛یعنی استبداد از بین برود.وقتی که جوش و خروش مردم دیده شد، دولت انگلستان که آن وقت در ایران نفوذ بسیار زیادی داشت و از عواملی در میان روشنفکران برخوردار بود،این‌ها را دید و نسخه ی خودش را به این‌ها القاء کرد.البته در بین همان دلسوزان هم عده‌ای از روشنفکران بودند.حق آنها نباید ضایع شود؛لیکن یک عده روشنفکر هم بودند که مزدور و خودفروخته و از عوامل انگلیس محسوب می‌شدند. باری؛ مشروطه، قالب و ترکیب حکومتی انگلیس بود. این روشنفکران،به جای اینکه دنبال دستگاه عدالت باشند و یک ترکیب ایرانی و یک فرمول ایرانی برای ایجاد عدالت به وجود آورند، مشروطیت را سر کار آوردند. نتیجه چه شد؟ نتیجه این شد که این نهضت عظیم مردم که پشت سر علما و به نام دین و با شعار دین خواهی بود،بعد از مدت بسیار کوتاهی منتهی به این شد که شیخ فضل الله نوری را... در تهران به دار کشیدند. اندک زمانی بعد سید عبدالله بهبهانی رادر خانه‌اش ترور کردند. بعد از آن هم سید محمد طباطبایی در انزوا و تنهایی از دنیا رفت. آن وقت مشروطه را هم به همان شکلی که خودشان می‌خواستند برگرداندند؛مشروطه‌ای که بالاخره منتهی به حکومت رضاخانی شد! ✍ تحریریه فاروق #تاریخ_معاصر #امام_خامنه_ای @farooq313

✅نمونه دوم خود حکومت رضاخان است. انگلیسی‌ها قراردادی را با دولت قاجاریه در میان گذاشتند که بر اساس آن قرارداد، تمام مسائل مالی و تمام مسائل نظامی کشور در قبضه ی انگلیسی‌ها قرار می‌گرفت.مرحوم سید حسن مدرس، آن عالم آگاه، با این قرارداد مخالفت کرد و نگذاشت این لایه در مجلس شورای ملی آن روز تصویب شود.بعد که انگلیسی‌ها از اینجا محروم شدند و دیدند نمی‌شود اینطوری عمل کرد،به فکر تازه افتادند. فهمیدندباید در ایران یک دیکتاتور را بر سر کار بیاورند تا امثال مدرس‌ها را قلع وقمع کند؛با مردم با کمال خشونت رفتار کند؛ خواسته‌های انگلیس را اعمال کند. لذا رضاخان را بر سر کار آوردند. ماجرای به سلطنت رسیدن رضاخان در ایران، یکی از ماجراهای بسیار عبرت انگیز تاریخ ماست.ماجرایی است که همه ی جوان‌های این کشور امروز باید بدانند. هرج و مرج قبل از رضاخان، به وسیله مشت پولادین رضاخان و با کمک دولت انگلیس از بین رفت و یک نظم تحمیلی و استبدادی در کشور به وجود آمد که ۵۵ سال ادامه پیدا کرد. نفوذ انگلیس در دستگاه‌های سیاسی فرهنگی کشور ،ما مردم را تحت فشار قرار داد. ✍ تحریریه فاروق #تاریخ_معاصر #امام_خامنه_ای @farooq313

🌹۲۰ اسفند، روز راهیان نور گرامی باد. @farooq313

ولایت نعمتی است که خدا کند ،قدردانش باشیم.🙏😔 باز دلِ تنگمو و میلِ سخنم باتوست... @farooq313

❇️ ۹ توصیه عالی از مرحوم آیت الله کشمیری رحمت الله علیه درباره ماه مبارک رمضان @farooq313

✳️نمونه سوم نمونه شهریور ۱۳۲۰ است که رضاخان به وسیله ی حامیان قبلی خود از سلطنت عزل شد و از ایران بیرون رفت. محمدرضا را بر سر کار آوردند؛ با قرار تسلیم محض در مقابل انگلیسی‌ها! هر کاری آنها می‌خواستند، انجام می داد دیگر احتیاج به استعمار نبود! وقتی که یک خائن ایرانی حاضر است در مقابل کمک بیگانه،بر ملت ایران سلطنت و حکومت کند و خواسته ی آن بیگانه را در ایران اعمال نماید، دیگر چه لزومی دارد زحمت استعمار را به خودشان بدهد!؟ این کار را کردند. ✍ تحریریه فاروق #تاریخ_معاصر #امام_خامنه_ای @farooq313

✳️بعد نمونه ی چهارم پیش آمد. و آن مرداد سال ۱۳۳۲ هجری شمسی بود. بعد از آنکه حکومت مصدق را سرنگون کردند_ البته که قبلاً مرحوم آیت الله کاشانی را با ترفندهای خودشان منزوی کردند،و با بی‌تدبیری‌هایی که انجام گرفت کنار گذاشتند_باز سر کار آمدند و وارد ایران شدند و توانستندبا نفوذ خود، با ایادی خود با فعالیت خود، کودتای ۲۸ مرداد را به وجود آوردند و محمدرضا را که از ایران فرار کرده بود، به ایران برگردانند.۲۵ سال بعد از آن، حکومت دیکتاتوری سیاه پهلوی ادامه پیدا کرد. این چهار مقطع است؛ این‌ها همه عبرت انگیز است. ✍ تحریریه فاروق #تاریخ_معاصر #امام_خامنه_ای @farooq313