‍ چندی پیش «سند تحول دولت مردمی» توسط رییس جمهور محترم ابلاغ گردید. در بخش تحول بانوان این سند، علاوه بر نکات مثبت، بر گفتمان، چارچوب، شاخص های تربیتی و مقتضیات «الگوی سوم» تاکید شده، در حالیکه در تعریف آن، تنها به یک پاورقی از پیام رهبری به کنگره هفت هزار زن شهید در سال نود و یک ارجاع شده است. سوالی که در مواجهه با این بخش از سند مطرح می شود این است که: الگوی سوم چیست؟ آیا این مفهوم آنقدر واضح و مبرهن است که به شاخصهای آن ارجاع می دهید؟ آیا اجماع نخبگانی پیرامون این مفهوم و مختصات آن صورت گرفته است؟ الگویی که نه شرقی است و نه غربی ولی در عمل او را هم شرقی می خواهید و هم غربی. کلیشه ابر زن/ زن تراز؟ نکند اشتباه مواجهه با الگوی خانواده ایرانی-اسلامی را تکرار کنیم. گرته برداری از محسنات الگوی مدرن و سنتی ما را به الگوی درون زا و بومی نمی رساند. مفهوم الگوی سوم، مانند مفاهیمی همچون اقتصاد مقاومتی و ... نیست که فیشهای مختلفی از آن موجود باشد، منظور مشخص و شاخصها معین باشد. ده سال از این پیام می گذرد و رهبری چنین کلید واژه ای را تکرار نکرده اند، اما اگر شما خواستار پرداخت به این مفهوم هستید، جفاست اینگونه ساده و سطحی یک عبارت مهم را وارد اسناد کنید، وقتی محتوایی داخلش نریخته اید، ساختاری برایش تعریف نکرده اید، مخاطبش را نشناخته اید. مگر اینکه بخواهید الگوی «مطلوب» خود که سالها ناکارآمدی اش را در عرصه های گوناگون نشان داده، به نام الگوی سوم پیشکش کنید. سوال بنیادی تر این است که با وجود سردرگمی های ما در مسائل زنان، از دوگانه جنس و جنسیت گرفته تا دوگانه خانه و اجتماع، فقه رایج و پویا، تنوع و تکثر سبک زندگی امروز دختران و زنان جامعه، ضرورت اشتغال و درآمد اقتصادی آنها، مطالبات گسترده اجتماعی و ... سخن گفتن از یک الگو، و در بهترین حالت ترسیم مختصات انتزاعی و حتی سیال برای آن، جز اینکه صرفا برای اقلیتی از جامعه مذهبی مورد پذیرش باشد، چه کاربردی جز سند روی سند گذاشتن دارد؟ تصور نکنیم هنوز در سالهای ابتدای پیروزی انقلاب هستیم و هیچ آزمون و خطایی نداشته ایم. بدون عمیق شدن در مفاهیم و طراحی مختصات و شناخت مصادیق عینی و متکثر، و بدون واقع نگری، بسترسازی و برداشتن موانع موجود بر سر راه آرزوها و تواناییهای دخترانمان که گاها موجب بحران هویت و سرخوردگی استعدادهای آنها شده، و فراهم کردن بستر رشد همه جانبه و حضور موثر زنان در مناسبات قدرت و هزار مسئله دیگر، این الگو حرف جدیدی نخواهد داشت. 📝 زهرا بابازاده دانشجوی دکتری مطالعات زنان دانشگاه تربیت مدرس #الگوی_سوم @Fars_Plus