🌸🍃﷽🍃🌸
❤️شهر مکه.
این شهر به سبب وجود کعبه در آن، قبلهگاه مسلمانان است و سالانه میلیونها مسلمان برای ادای مناسک حج و زیارت اماکن مقدس مکه، به این شهر مسافرت میکنند.
مسجدالحرام، عرفات، مشعر الحرام و سرزمین منا برخی از مهمترین اماکن مقدس و مذهبی این شهر است.
✅نامهای دیگر شهر مکّه
♦️اُمُّالقُری:
در روایات راجع به علت نامگذاری مکه به امالقری سخن گفته نشدهاست؛ شاید از آن جهت است که از علت نامگذاری آن کسی از امامان شیعه سؤال نکردهاست. بنابر تفسیر مفسران شیعه، امالقری یعنی ریشه شهرها و مفسران مکه را ریشه تمام شهرها میدانند. زیرا نهال اسلام در آنجا رویید و بر سایر سرزمینها و مملکت ها سایه افکند.
♦️البلد الامین:
البلد الامین یکی دیگر از نامهای مکه است که در قرآن آمده است. همه مفسرین اتفاق نظر دارند که منظور از البلد الامین، مکه است. از دید مفسرین بلدالامین یعنی شهر کسی که امنیت دارد. شهر مکه حرم خداست؛ و هر کسی که در حرم بمیرد، خداوند او را در روز قیامت از وحشت و ترس در آن روز، در امان قرار میدهد.
♦️بکه:
نظرهای متفاوتی در مورد بّکه بیان شده است. در یک نظر آمده بكه محل حجر است كه مردم يكديگر را فشار داده، ازدحام میكنند. ازرقی از ابن انیسه نقل کرده که بكه عبارت از محل کعبه است. از طرف دیگر عكرمه گفته است “مراد از بكه خود كعبه است”. بعضي هم گفته اند “بكه فاصله ميان دو كوه و ساحت مسجد است. در بعضي از روايات فريقين، بكه از نامهاي مكه شمرده شده است. اینگونه که بكّه همان مكه است كه «ميم» آن قلب به «با» شده است.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
🌸🍃﷽🍃🌸
🔺فهرست مکانها مکه مجموعهای از مکانهای زیارتی، تاریخی، طبیعی و مکانهای مربوط به حج، در شهر مکه و اطراف آن است.
🔺 کعبه مهمترین مکان زیارتی مسلمانان و مسجدالحرام مهمترین مسجد، در این شهر قرار دارد.
🔺غار حرا و جنة المعلاة از دیگر زیارتگاههای مکه است.
🔺مکه دارای زمینچهرهایی مانند کوه نور، جبل الرحمه، چاه زمزم و کاروانسراها و مکانهای تاریخی پرشماری است.
✔️زیارتگاهها
1️⃣👈خانه کعبه
کعبه بنایی مکعب شکل که در درون مسجد الحرام در مکه قرار دارد و قبله مسلمانان و کانون مناسک حج و عمره است.
🔺در روایات اسلامی بنای کعبه به پیش از فرود حضرت آدم(ع) از بهشت نسبت داده شده است. این بنا را پس از این که در طوفان نوح تخریب شد، ابراهیم و اسماعیل بازسازی کردند و مناسک حج را گرد آن به جا آوردند. کعبه پیش از اسلام و پس از آن در عهد اسلامی چند بار بازسازی شده است.
🔺اجزای ساختمان کعبه مانند گوشههای آن که به ارکان کعبه معروفاند و نیز حجر الاسود، ناودان، شاذروان و در کعبه هر یک جایگاهی خاص در باورها و آیینهای مسمانان دارند.
✅گوشههای خانه کعبه
چهار گوشه کعبه تقریبا هم جهت با جهتهای جغرافیایی است. گوشه شمالی را رکن عراقی، گوشه جنوبی را رکن یمانی، گوشه شرقی را رکن حجر الاسود و گوشه غربی را رکن شامی مینامند.
✅حجر الاسود
حجرالاسود سنگی در گوشه شرقی کعبه است، که لمس آن مستحب است. بر اساس روایات، این سنگ در طوفان نوح بر کوه ابوقبیس در مکه قرار گرفت و توسط حضرت ابراهیم(ع) در رکن شرقی کعبه نصب شد.
✅ناودان خانه کعبه
ناودان کعبه مجرایی در دیوار شمالی کعبه برای خروج آب باران از سقف آن است. ناودان کعبه در سمت حجر اسماعیل قرار دارد. این ناودان را نخستین بار قریش در بنای کعبه ساختند.
✅شاذروان
برآمدگى شيبدار كوتاهى است كه در قسمت پايين ديوار كعبه، به جز ضلع حِجْر اسماعيل و پایین درِ کعبه، وجود دارد. شاذروان را بخشی از کعبهٔ ساخته شده بهدست ابراهیم(ع) دانستهاند، که قریش هنگام تجدید بنای کعبه، از آن کاست.
✅پرده خانه کعبه
پوششی پارچهای که به نشانه احترام بر ساختمان کعبه کشیده میشود. این پارچه مشکی رنگ و تزیین شده است. در روایات پوشاندن کعبه به انبیای پیشین نسبت داده شده است. پوشش کعبه در عصر اسلامی تاریخی کهن و پر حادثه دارد. خلفا و پادشاهان تلاش داشتند با تهیه و ارسال پرده کعبه به این بنا ادای احترام کنند.
✅درب خانه کعبه
کعبه یک در دارد که در منتهی الیه شرقی دیوار شمال شرقی قرار دارد و حدود ۲ متر بالاتر از سطح زمین است. به این در با پلههای متحرکی که به آنجا حمل میشود میتوان دسترسی داشت اما عبادت بیرون کعبه و دور آن صورت میگیرد. ورود به داخل کعبه واجب نیست و دسترسی به درون آن محدود است.
✅حجر اسماعیل
مجاور دیوار شمال غربی منطقهای نیمدایرهای است که به حجر معروف است و با دیوار کوتاهی که گاهی به آن حطیم گفته میشود، مشخص گشته است. گفته شده که این قسمت بخشی از بنای کعبه بوده که در بازسازی قریش پیش از اسلام، از آن خارج شده است.
✅درون خانه کعبه
فضای درونی کعبه است و شامل ستونها، آویزهها، پرده و پلکان میشود. درون کعبه به دلیل وجود پلکان، فضایی شش ضلعی دارد و سقف آن توسط سه ستون چوبی، که در یک ردیف قرار گرفتهاند نگه داشته میشود. محل منتسب به مکان نماز خواندن پیامبر(ص) پس از فتح مکه، درون کعبه و نزدیک رکن شامی مشخص شده است.
✅ستونهای خانه کعبه
کعبه تا پیش از بازسازی زمان قریش، سقف نداشت. در این بازسازی برای آن سقفی ساخته شده که بر ستونهایی استوار بود. در بازسازی عبدالله بن زبیر تعداد ستونها سه ستون بود و تا امروز هم سه ستون در داخل کعبه وجود دارد.
✅آویزههای خانه کعبه
اشیای قیمتی و اسناد مهم آویخته بر بیرون و درون کعبه بود، که در طول تاریخ بسیاری از آنها از میان رفت و برخی از آنها میان ستونهای درون کعبه آویزان است
✅کعبه و حج
کعبه کانون حج و عمره است از این جهت که هر یک با مناسک طواف آغاز میشود و خاتمه مییابد. اما حج متضمن انجام دادن مناسکی دور از کعبه، بیرون از خود مکه است، و در شرع برای برخی از این مناسک مثل وقوف در عرفات و قربانی کردن حیوانات در منا اهمیتی بیشتر از طواف کعبه قائل شدهاند.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
✅اماکن زیارتی ناشناخته مکه مکرمه
♦️شعب ابی طالب
محل محاصره اقتصادی سیاسی مسلمانان صدر اسلام به مدت سه سال؛ محل زندگی قبیله قریش؛ به نام شعب علی(ع) و شعب ابیطالب(ع) نیز یاد میشود. حضرت خدیجه و حضرت ابوطالب در این منطقه رحلت نمودند و آن سال به نام عام الحزن نامیده شد.
♦️محلّ تولد پیامبر(ص)
خانه حضرت عبدالله(ع) و آمنه(س)، محلّ تولد حضرت رسول(ص) که اکنون به عنوان کتابخانه مکّه مکرّمه از آن استفاده میشود.
♦️خانه حضرت خدیجه
در روبروی مسعای کنونی به طرف مروه قرار داشت که در طرح توسعه حرم تخریب شده است و همچنین محل تولد حضرت زهراء(س).
♦️کوه ابوقبیس
در قسمت کوه صفا قرار داشت؛ محلی که واقعه شق القمر بر روی آن رخ داد، مسجدی بر روی آن قرار داشت که به مسجد بلال نامیده میشد. اکنون محل قصر ساخته شده توسط ملک فهد قرار دارد؛ در دامنه آن کوه صفا قرار دارد.
♦️مسجد شجره
مسجدی که در آن معجزه سرسبز شدن درخت خشکیده و حرکت آن به طرف پیامبر اتفاق افتاد. به روایت حضرت علی (ع) در خطبه قاصعه نهج البلاغه.
♦️مسجد جنّ
مسجدی که سوره جن در آن نازل شده است؛ تعدادی از جنیان در این مسجد به پیامبر ایمان آوردند.
♦️مسجد الاستراحه
مسجدی که پیامبر هنگام چوپانی در این محل حاضر میشد؛ در اوقاتی که پیامبر در غار حرا مشغول راز و نیاز بود در این محل با حضرت خدیجه ملاقات مینمود.
♦️قبرستان معلّا
یا قبرستان ابوطالب و قبرستان حجون – محل دفن وابستگان و اجداد پیامبر از جمله: عبدمناف(ع)، عبدالمطلب(ع)، آمنه(س)، ابوطالب(ع)، خدیجه(س) و .. . در گذشته دارای گنبد و بارگاه بوده است که تخریب شدهاند.
♦️صحرای عرفات
خارج از محدوده حرم – در کنار جبل الرحمه – واجب است در حج تمتع حاجیان در این سرزمین ساعاتی را وقوف داشته باشند.
♦️جبل الرحمه
کوهی است در صحرای عرفات قرار دارد، امام حسین(ع) در دامنه این کوه دعای عرفه را مناجات نمودند. محل خطبه پیامبر در حجه الوداع.
♦️وادی محسّر
سرزمینی بین عرفات و مشعر که سرزمین عذاب هم نامیده میشود؛ سپاه فیل که قصد تعرض به ساحت کعبه را داشتند توسط ابابیل و به فرمان خدا در این سرزمین به هلاکت رسیدند ؛ عبور از آن به سرعت، توصیه شده، زیرا سرزمین عذاب است.
♦️صحرای مشعر
سرزمینی است بین عرفات و منا – بیتوته در آن در ایام حجّ تمتع واجب است. مستحب است سنگهای رمی جمرات از این سرزمین جمع شوند.
♦️صحرای منا
آخرین صحرا و نزدیکترین منطقه به مکه؛ منا به معنای آرزو است. روز عید قربان حاجیان در آن اعمالی ذبح، حلق، رمی جمرات سه گانه، بیتوته را انجام میدهند.
♦️مسجد خیف
مسجدی که در دامنه کوه قرار گرفته است، محلّ نماز گزاردن هفتاد پیامبر؛ محلّ ادای خطبه وداع توسّط پیامبر در حجة الوداع، محل نزول آیه ابلاغ بر پیامبر و محلّی که دشمنان پیامبر بر کشتن پیامبر پیمان بستند.
♦️مسجد کبش
محل ذبح قربانی توسط حضرت ابراهیم(ع) در طرح توسعه تخریب شده است.
♦️مسجد کوثر
محل نزول سوره کوثر بر پیامبر(ص) در طرح توسعه تخریب شده است.
♦️مسجد البیعه (عقبه)
محلی که حدود هفتاد نفر از انصار از اهالی مدینه برای اولین مرتبه با پیامبر بیعت کردند و او را به مدینه دعوت کردند.
♦️کوه نور - غار حرا
محل مناجات پیامبر در خارج مکه، محل مبعوث شدن آن حضرت به پیامبری و محل نزول آیات اول سوره علق.
♦️کوه ثور - غار ثور
محل مخفی شدن پیامبر(ص) هنگام هجرت به مدت سه روز ؛ معجزه الهی در نگهداری پیامبرش توسط کبوتر و تار عنکبوت در این محل اتفاق افتاد.
♦️مسجد تنعیم
نزدیکترین محل به محدوده حرم؛ در حال حاضر حاجیان برای عمره مفرده مجدد از این محل محرم میشوند. پیامبر این محل را برای محرم شدن همسرشان توصیه فرمودند.
♦️منطقه حدیبیه
منطقهای که صلح حدیبیه بین پیامبر(ص) و کفار قریش به مدت ده سال، در آن اتفاق افتاد، بیعت رضوان یا بیعت شجره در سال ششم هجری در این منطقه رخ داد.
♦️منطقه فخّ
محلّ شهادت و دفن حسین بن علي بن حسن بن حسن بن حسن بن علي بن ابي طالب معروف به شهید فخّ به همراه تعدادی از سادات حسنی، خبر قیام و شهادت او توسط پیامبر داده شده بود؛ امام صادق(ع) در این محل نماز گزارده است.
♦️میقات جحفه
محل احرام کسانی که از سمت جده قصد ورود به منطقه حرم را دارند؛ منطقه غدیرخم و مسجد غدیر خم نیز در همین سرزمین قرار دارد.
♦️مسجد غدیر
در منطقه جحفه و غدیر خم قرار دارد که اکنون تخریب شده است. امام صادق(ع) به خواندن دو رکعت نماز در این مسجد توصیه نموده است، همچنین محل انتصاب علی(ع) به ولایت توسط پیامبر به دستور خداوند و البته محل نزول آیه اکمال و اتمام دین.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
✅👈قبرستان ابوطالب
♦️جنَّة المَعلاة یا قبرستان حجون یا قبرستان ابوطالب، قبرستان قدیمی مکه، واقع در شمال شرقی این شهر، در دامنه جنوب غربی کوه حجون و نزدیک مسجد جن است. امروزه این قبرستان در محله سلیمانیه قرار گرفته است.
✅این قبرستان به سبب واقع شدن در ارتفاعات شمالی مکه که معلاة خوانده میشد
♦️این قبرستان، از حدود صد سال پیش از ظهور اسلام وجود داشته و بنابر روایاتی نخستین دفنشده در آن قصی بن کلاب، جد چهارم حضرت محمد(ص) است. افرادی از خاندان پیامبر(ص)، مانند عبدالمطلب، ابوطالب و خدیجه و شمار بسیاری از صحابه و تابعین در این قبرستان دفن شدهاند.
♦️پیامبر(ص)، در روایاتی این قبرستان را همردیف قبرستان بقیع و دفنشدگان در آن را در قیامت ایمن خوانده است. فقیهان شیعه و برخی از فقیهان اهل سنت، زیارت جنة المعلاة را مستحب دانستهاند. بر پایه روایتی، امام حسین(ع) قبر خدیجه را در این قبرستان زیارت کرده و کنار آن نماز خوانده است. پارهای از آیینهای مردم مکه در زیارت و بزرگداشت این قبرستان، در منابع تاریخی گزارش شده است.
♦️این قبرستان، در گذشته دارای ۷۵ بارگاه گنبدپوش، مانند بارگاه حضرت خدیجه (س) بود. این بناها توسط دولت سعودی ویران شده است. امروزه، درِ ورودی بخش قدیمی قبرستان، بسته شده و زیارت آن، تنها از بخش جدید قبرستان و از پشت نردهها امکانپذیر است.
✅جایگاه قبرستان
♦️بر پایه روایتی از حضرت محمد(ص)، قبرستان معلاة قبرستانی نیکو است.بر پایه روایتی دیگر، دفنشدگان در این قبرستان روز قیامت ایمن مبعوث خواهند شد.
در روایتی، خداوند اهل بقیع را همسایگان حضرت محمد(ص) و اهل معلاة را همسایگان خود خوانده است.
بر پایه روایاتی منسوب به پیامبر(ص)، روز قیامت از این قبرستان هفتاد هزار نفر با چهرههایی همچون ماه برانگیخته و بدون حساب وارد بهشت میشوند، هریک از اینان هفتاد هزار نفر را نیز شفاعت میکنند.مدفونان این قبرستان، همراه با مدفونان بقیع برای ورود به بهشت فراخوانده میشوند.
♦️برخی از اهل سنّت، زیارت این قبرستان را به سبب آنکه شماری از صحابه، تابعین و بزرگان در آن دفن شدهاند، مستحب دانستهاند.
فقیهان شیعه، ضمن تأکید بر استحباب دفن مردگان در این قبرستان، زیارت قبور اجداد حضرت محمد(ص)، خدیجه، ابوطالب و قاسم فرزند حضرت محمد(ص)، و نیز ختم قرآن در آن را مستحب دانستهاند.
♦️زیارتنامههایی نیز برای صاحبان این قبرها نقل شده است. امام حسین(ع)، قبر خدیجه را در این قبرستان زیارت کرده و در کنار آن نماز خوانده است.
♦️این قبرستان، همواره مورد توجه و احترام عموم مسلمانان بویژه مردم مکه بود.
♦️ابن جبیر (م. ۶۱۲ق) در بیان آداب مردم مکه در اعیاد، از حضور مردم در این قبرستان پس از خواندن نماز عید در مسجدالحرام خبر داده است
♦️همچنین از سنت مردم مکه برای حضور در کنار قبر خدیجه در شبهای یازدهم هر ماه و قبر منسوب به آمنه در شبهای هشتم هر ماه و قرائت قرآن خبر دادهاند.
♦️برخی بر این عقیده بودند که این قبرستان به سبب جایگاه والایش تنها پذیرای مؤمنان است و مکانهایی از آن، جای استجابت دعاست.
✅خاندان پیامبر(ص)
نام برخی از خاندان حضرت محمد(ص) که در قبرستان معلاة دفناند، چنین است:
قُصی بن کِلاب، جد چهارم پیامبر(ص)؛
عبدالمطلب، جد پیامبر(ص)؛
ابوطالب، عموی او؛
خدیجه، همسر او
قاسم و عبدالله (طیب)، فرزندان وی از خدیجه.
✅صحابه مدفون
یاسر، پدر عمار؛
سمیه، مادر عمار؛
عبدالله، برادر عمار؛
اسماء، دختر ابوبکر؛
عبدالرحمن، پسر ابوبکر؛
✅تخریب
با تسلط وهابیت بر مکه و پایهگذاری نخستین دولت سعودی، همه بناها و گنبدهای موجود در جنة المعلاة، در روز چهارشنبه ۲۹ ربیع الثانی ۱۲۱۸ق. ویران شد و قبرهای این قبرستان با زمین همسطح شد.
پس از انقراض این دولت بدست نیروهای عثمانی، بار دیگر گنبدی بر قبر و بارگاه حضرت خدیجه ساخته شد؛ ولی این بنا نیز در سال ۱۳۴۳ق؛ و بدنبال تشکیل دولت سوم سعودی تخریب شد
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
✅اماکن تاریخی بین راه مکه و مدینه
♦️مزار شهدای بدر
در یکصدو پنجاه کیلومتری جاده قدیمی مدینه به مکه، دهستان یا شهرکی قرار دارد که امروزه بصورت یک مرکز صنعتی و تجارتی مهم درآمده است این دهستان که رابغ نامیده میشود، صحنه جنگ «بدر»، اولین نبرد و رویاروئی مسلمانان صدر اسلام با قوای مشرکین بوده است و هم اکنون مدفن شهدای گرانقدر بدر است.
چگونگی واقعه بدر در تمامی کتب و منابع تاریخی مضبوط است .
پیامبر اکرم (ص) در رمضان سال دوم هجری پس از آگاهی از مسیر عبور کاروان بزرگ تجاری مشرکین به سرپرستی ابوسفیان تصمیم گرفتند ضمن هجوم به این کاروان از یک طرف از لحاظ اقتصادی ضربه ای مهلک به کفار وارد آورند، و از طرف دیگر با بدست آوردن غنائم بنیه اقتصادی مسلمین را تقویت کنند. لذا پیامبر (ص) پس از بررسی جوانب امر، فرمان حرکت به سوی چاه های بدر که در دهستان فوق الذکر قرار داشته است ابلاغ فرمودند. ابوسفیان پس از احساس خطر از سوی مسلمین سریعاً مسیر کاروان را تغییر داده و در همین هنگام مردم مکه را برای مقابله با مسلمین و دفاع از حیثیت خود به یاری فرا خواند. کفار مکه که مترصد فرصت بودند تا کینه های عمیق خود از مسلمین را با حمله و قلع و قمع آنان فرو نشانند با تمامی قوا و امکانات و با بسیج سپاهی یک هزار نفره و صدها اسب و شتر به محل استقرار سپاهیان اسلام عزیمت کردند.
تعداد سپاهیان اسلام در این نبرد را ۳۱۳ تن ذکر کرده اند که تنها یک یا دو نفر از آنها سواره و بقیه پیاده به عرصه نبرد آمده بودند. پیامبر (ص) تمامی شب را در حال عبادت و راز و نیاز با خدا گذرانیدند که بعدها در آن محل مسجدی بنا شده است. دو سپاه روز هفدهم یا به روایتی روز نوزدهم ماه رمضان ابتدا بطور انفرادی و سپس بطور همه جانبه با یکدیگر درگیر شدند. در اوائل این نبرد سه تن از سران سپاه کفر بوسیله علی (ع) و حمزه (ع) به هلاکت رسیدند.
در این جنگ نابرابر، خداوند سپاهیان اسلام را با امدادهای غیبی و لشگریانی که دیده نمی شدند امداد فرمود و سرانجام مسلمین با ایمان قوی و استقامت قابل تحسین به پیروزی قطعی رسیدن.
♦️مسجد عریش
این مسجد که در کنار مزار شهدای بدر و در زاویه باغی مصفا و مشرف بر قنات و چاه بدر ساخته شده است محل عبادات و نماز شب پیامبر اکرم (ص) در شب نبرد بدر بوده است.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
♦️مسجد الحرام
مسجدالحرام، مسجد با عظمتی است که از فضیلت و شرافت بالایی برخوردار است، یک رکعت نماز در آن برابری با صد هزار رکعت نماز در مساجد دیگر است. کعبه در وسط مسجد الحرام قرار دارد.
مطالعه بیشتر:
♦️ارکان کعبه
حجر اسماعیل
رکن شرقی : حجر الاسود در آن منصوب است.
رکن عراقی یا شمالی : بعد از در کعبه قرار دارد.
رکن غربی : در طواف از حجر اسماعیل که میگذرید به آن میرسید.
رکن جنوبی: که به نام رکن یمانی معروف است، بعد از رکن غربی و محاذی رکن شرقی است.
حجرالاسود: سنگ سیاه رنگ بیضی شکلی است که در رکن شرقی کعبه قرار دارد، و به دست حضرت ابراهیم (ع) نصب شده است ارتفاع آن از سطح زمین یک و نیم متر میباشد.
ملتزم: نزدیک رکن یمانی مقابل در کعبه میباشد و آنجا جای دعا و استغفار است.
مستجار : در واقع همان ملتزم است مکانی است که گناهکاران به آنجا پناه میبرند.
ناودان رحمت: بالای کعبه در طرف حجر اسماعیل قرار گرفته و آنجا محل نزول رحمت و جای تضرع و استغفار است.
حطیم : محلی است که در بین درب کعبه و حجرالاسود قرار دارد.
بنایی است به شکل نیم دایره با دیواری به ارتفاع یک متر و 30 سانتی متر که در جانب شمالی کعبه قرار دارد، و قبر حضرت اسماعیل و هاجر، مادر آن حضرت در آن جا میباشد، و بنابر بعضی روایات قبور جمعی از انبیا (ع) هم در آنجا است.
♦️مقام ابراهیم
مقام ابراهیم محل ایستادن ابراهیم را میگویند و سنگی است به طول و عرض ۴۰ سانتیمتر و بلندی تقریبی بیست سانتیمتر که جای پای ابراهیم روی آن است و در فاصله سیزده متری کعبه قرار دارد. رنگ آن میان زرد و قرمز متمایل به سفید است. طبق اعتقادات مسلمانان این مکان مربوط به زمانی است که ابراهیم دیوارهای کعبه را بالا میبرد؛ آنگاه که دیوار بالا رفت، به اندازهای که دست بدان نمیرسید، سنگی آوردند و ابراهیم بر روی آن ایستاد و سنگها را از دست اسماعیل گرفت و دیوار کعبه را بالا برد.
بر روی این سنگ، اثر پای ابراهیم مشخص است اما اثری از انگشتان او نیست. از زمان مهدی عباسی بدین سو، این سنگ با طلا پوشانده شد و در محفظهای قرار گرفت تا آسیب نبیند. حجگزاران پس از طواف واجب، باید در پشت مقام ابراهیم، ۲ رکعت نماز طواف به جای آورند. نماز طواف نساء نیز پشت مقام ابراهیم خوانده میشود.
♦️زمزم
چاه زمزم چاه مقدس آبی است در مسجدالحرام واقع در شهر مکه، چاه زمزم یکی از آثار مسجد الحرام است که با نامهای چاه اسماعیل، حفیرة عبدالمطلب، شفاء سُقم، عافیه، مَیمونه، طُعم، بَرکة، بَرّة، شناخته میشود. در کتاب مقدس نام این مکان (که طبق متن کتاب مقدس یک چاه است) «بِئِر شَبَع» میباشد. این چاه در نزدیکی مقام ابراهیم و در هجده متری کعبه، در زیرزمین واقع است و آب آن توسط پمپ از طریق لولهکشی به زائرین میرسد. این چاه در قسمت شرقی مسجدالحرام قرار دارد و همانند دیگر مشاهد حج از آثار ابراهیم، اسماعیل و هاجر است. به عقیده مسلمانان این چاه به صورت معجزهآمیزی هزاران سال پیش توسط جبرئیل در زمان ابراهیم برای نوزاد تشنه او اسماعیل به وجود آمدهاست. سالیانه میلیونها نفر در زمان حج واجب یا عمره به دیدن چاه زمزم میروند تا از آب آن بنوشند.
♦️صفا و مروه
کوه صفا، کوه کمارتفاعی است در کنار مسجدالحرام که در دامنه کوه (ابوقبیس) واقع شدهاست. معنای آن در لغت به معنی سنگ سخت و صاف است. تپه صفا به طرف شرق مسجدالحرام است. کسی که بر بالای آن بایستد روبه روی حجرالاسود قرار میگیرد. فاصله این کوه تا کوه مروه حدود 376 متر است.
کوه صفا نقطه شروع دعوت علنی محمد بود. او در پی نزول آیه ۹۴ سوره حجر بر بالای این کوه قرار گرفت و ضمن سخنانی مردم را به توحید، نبوت، معاد، عدل راهنمایی و آنها را رسماً از پرستش بت و گرایش به شرک، فساد و انحراف برحذر داشت و رسالت خویش را از فراز آن به جهانیان اعلام کرد. همچنین روز فتح مکه بر فراز آن رفت و بشارت فتح مسلمانان را به مردم داد. پیش از آن تعداد ۳۶ بت روی کوه صفا و مروه و بتهای زیادی در فاصله بین آنها قرار داشت که همه آنها توسط محمد شکسته شدند.
♦️عرفات
عَرَفات دشتی است در حدود ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی مکه مکرمه در عربستان سعودی. این دشت در بیشتر سال غیرمسکونی است و در روز حج نهم ماه ذیالحجه معروف به روز عرفه، زائران از منا به عرفات میروند تا مهمترین بخش از آیینهای حج را برگزار کنند. خطبه حج و لبیک و دعا و نمازهای ظهر و عصر در عرفات خوانده میشود. شامگاه حجگذاران به مُزدَلِفه(گردآمدنگاه) بازمیگردند.
♦️منا
مِنا (مِنی) محلی در پنج کیلومتریِ شرق شهر مکه در عربستان سعودی است که بیشترین اعمال حج در آنجا انجام میشود.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534
✅برخی از مساجد شهر مکه
♦️مسجد جن
مسجد جن یا مسجد حرس از مساجد کهن و پر رونق شهر مکه است. این مسجد به این خاطر جن نامیده شده که مشهور است سوره جن در این مکان بر حضرت محمد نازل شده است. در روایتی دیگر چنین نقل شده که وقتی پیامبر اسلام در بازگشت از طایف با قلبی شکسته و ناامید در این محل که به نخله معروف بود، کنار نخل خرمایی نشست و به خواندن قرآن و عبادت مشغول شد. گروهی از جنیان با شنیدن آیات، متوقف و آیات را به گوش سایر جنیان رساندند و ایمان آوردند.
در آیات اول سوره جن به این موضوع یعنی ایمان آوردن جنیان اشاره شده است. پیامبر(ص) بعدها چندین بار همراه با عبدالله بن مسعود به اینجا آمدند و آیات قرآن را بر آن طایفه میخواندند.
“قل اوحى الى انه استمع نفر من الجن فقالوا انا سمعنا قرانا عجبا یهدى الى الرشد فامنا نشرک بربنا احدا” (سوره جن-1و2)
“(اى رسول ما) بگو به من وحى رسیده است که گروهى از جنیان آیات قرآن را شنیده و گفتند که ما از قرآن آیات عجیبى مى شنویم، این قرآن خلق را به راه و صلاح هدایت مى کند بدین سبب ما به آن ایمان آورده و هرگز به خداى خود شرک نخواهیم ورزید.”
میگویند خواندن نماز و دو رکعت نماز تحیت در مسجد جن، مستحب است.
♦️مکان جغرافیایی مسجد جن:
مسجد جن در شهر مکه در شمال مسجد الحرام، نزدیک قبرستان حجون و دویست متری قبرستان ابوطالب قراردارد. پس از اینکه پنجاه متر از پل حجون بگذرید درب مسجد که همیشه باز است در سمت راست شما قرار دارد. مسجد جن در مجل تلاقی خیابان مسجدالحرام و خیابان شارع مسجدالجن قرار دارد.
تاریخ ساخت مسجد، مشخص نیست اما از قرن دوم برقرار بوده و به نام مسجد جن شهرت داشته و بنابر گزارشهای تاریخی، در طول قرون مختلف نیز به همین نام شناخته میشده است. مسجد جن بارها بازسازی و مرمت شده و در سال ۱۱۱۲قمری بهدلیل سیلهای فراوان، کاملا تخریب شد.
مکان فعلی مسجد در همان مکان قبلی قرار دارد. آخرین بازسازی در زمان ملک فهد، پادشاه عربستان سعودی در سال ۱۴۲۱قمری بود که وی دستور تجدید بنای مسجد را داد.
مسجد جن در آخرین نوسازی دارای گنبد طلایی و منارهای بزرگ در رکن شمال شرقی گردید. دیوار های مسجد با سنگ های سفید و زیبا مستحکم شد و وسعت آن تا ششصد متر افزایش یافت. بر نمای داخلی گنبد آیاتی از سوره جن با خط ثلث نوشته شده است.
حاکم عربستان پس از آن، نام جن را از مسجد حذف کرد و با شمارهبندی برخی اماکن، عدد چهل را بر روی مسجد گذارد اما پس از مدتی، مجدداً تابلوی مسجد جن بر آن نصب گردید.
♦️نام دیگر مسجد جن
مسجد جن را مسجد حَرَس به معنی نگهبان مینامند. فرمانده نظامی مکه در این منطقه منتظر نیروهایش می ایستاد و با عرفا، افراد برگزیده قبایل و فرماندهان دیگر دیدار میکرد. در روایتی دیگر گفته شده فرماندهان و نگهبانان مناطق مختلف مکه هنگام گشت شبانه در نزدیکی مسجد با یکدیگر ملاقات میکردند و پس از مبادله اطلاعات به محل ماموریت خود بازمیگشتند.
اگر برای آشنایی با کشور عربستان این مقاله را مطالعه میکنید و قصد عزیمت به مکه مکرمه را دارید، قیمت فیش حج عمره در سال 1403 را نیز مطالعه کنید.
♦️مسجد الرایه
بعد از فتح مکه رسول اکرم (ع) فرمودند در این مکان پرچم پیروزی را به پا دارند و به این مناسبت آن جا مسجدی ساختند به نام مسجدالرایه.
🕋مکه
https://eitaa.com/fatemi414/534