تاريخچه مکه و مکانهاي مختلف کعبه و مسجد الحرام و شهر مکه
🔺«مکه» ، «بکه» يا «ام القري» محل نزول وحي، محل ولادت رسول گرامي اسلام (ص) و «کعبه» محل تولد علي ابن ابي طالب (ع) ميباشد.
نامگذاري کعبه
از امام صادق (ع) پرسيدند: چرا کعبه را کعبه ناميدند. فرمود: براي اين که چهارگوش و مربع است، و کعبه چهار گوش است، چون محاذي بيت المعمور است و بيت المعمور چهارگوش است، چون محاذي عرش است و عرش چهارگوشه است، چون کلماتي که دين اسلام بر آن استوار است، چهار است:
« سبحان الله - الحمد لله - لا اله الا الله - الله اکبر »
🔺سه روايت از امام صادق (ع) در رابطه با مکه
مكه حرم خدا حرم رسول خدا و حرم اميرالمومنين (ع) است. يك نماز در مكه برابر با صد هزار نماز و يك درهم خرج كردن در راه خدا در آن سرزمين برابر با صدهزار درهم است.
🔺همانا صد و بيست رحمت خداوند در اطراف كعبه است. شصت رحمت براي طواف كنندگان، چهل رحمت براي نماز گذاران، و بيست رحمت براي كساني كه فقط به كعبه نگاه مي كنند.
🔺كسي كه در مكه قرآن را ختم كند، نمي ميرد، مگر اينكه رسول خدا را زيارت كند و جايگاهش را در بهشت ببيند.
🔺مکانهاي داخل مسجد الحرام و کعبه
ارکان کعبه : به هريک از چهار گوشه کعبه، رکن گويند و کعبه بر چهار رکن بنا گرديده، که عبارتند از:
ركن اسود
ركن عراقي
ركن شامي
ركن يماني
🔺ركن يماني : قبل از رکن اسود قرار دارد.
امام صادق (ع) فرمودند : خداوند فرشته اي را نزد ركن يماني گمارده، كه كارش آمين گفتن به دعاي مومنان است .
🔺حجر الاسود :
سنگ سياه آسماني است که به دست رسول گرامي اسلام، قبل از درب کعبه در رکن اسود نصب گرديده ومحل شروع طواف حجاج ميباشد.
🔺درب کعبه :
در دوران حضرت ابراهيم دو درگاه بدون در، هم سطح زمين، براي کعبه گشوده شد.
در دوران جواني پيامبر که کعبه بازسازي شد، براي اولين بار درب چوبي توسط قريش، براي کعبه، در محل فعلي که بالاتر از زمين قرار دارد نصب گرديد.
آخرين در کعبه که از چوب ساج و نقره خالص است و با طلا و جواهرات مزين شده، در دوران سعودي تعويض شده است.
🔺ملتزم : فاصله بين ركن حجرالاسود تا درب كعبه را ملتزم گويند.
امام علي ( ع ) فرمودند : كسي كه در اين مكان به گناه خود اقرار كند و از خداوند طلب آمرزش كند بر خداوند است كه او را ببخشد.
🔺مستجار : محلي است پشت درب كعبه، كمي مانده به ركن يماني، محل ورود فاطمه بنت اسد به داخل كعبه براي ولادت علي ابن ابي طالب ميباشد.
🔺شاذروان : برآمدگي شيب دار كوتاهي است كه در قسمت پايين ديوار كعبه وجود دارد.
🔺حجر اسماعيل:
نيم دايره اي است كه از ركن عراقي تا ركن شامي را شامل مي شود. در اين مكان حضرت هاجر و اسماعيل و نيز حدود هفتاد پيامبر دفن شده اند.
🔺ناودان طلا : در بالاي حجر اسماعيل و بر روي بام کعبه قرار دارد.
🔺مقام ابراهيم :
سنگي است به طول و عرض 40 سانتيمتر كه جاي پاي حضرت ابراهيم (ع) روي آن به چشم مي خورد و مقابل درب کعبه قرار دارد.
حجاج بعد از طواف واجب، ميبايست در پشت مقام ابراهيم، دو رکعت نماز طواف به جاي آورند.
نماز طواف نسا نيز پشت مقام ابراهيم، خوانده ميشود.
🔺حطيم : مساحت ميان حجرالاسود و زمزم و مقام ابراهيم و قسمتي از حجر اسماعيل را حطيم مي گويند. در اين مكان حدود يكصد تن از انبيا از جمله حضرت آدم، نوح، صالح، اسحاق، يوسف و شعيب دفن شده اند و نفرين مظلومان بر ظالمان در اينجا به اجابت مي رسد.
🔺چاه زمزم : در نزديكي مقام ابراهيم و در هجده متري كعبه، در زيرزمين واقع است و آب آن توسط پمپ از طريق لوله كشي به زائرين مي رسد.
پيش از اين، حجاج مي توانستند، از پله هاي داخل حياط مسجد الحرام، به محل چاه زمزم وارد شوند، ولي اکنون اين محل بر روي زايرين بسته شده است.
امام صادق (ع) فرمود: آب زمزم داروي درد كسي است كه آن را به قصد درمان بنوشد.
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528
✅اماکن مکه
🔺مكتبه المكه المكرمه : محل ولادت و سكونت پيامبر گرامي اسلام بوده. قبلا نيز داخل شعب ابي طالب بوده و اكنون كتابخانه مكه مكرمه است.
🔺قبرستان ابوطالب يا حجون : در كنار پل حجون واقع شده. محل دفن عبدالمطلب جد پيامبر، ابوطالب عموي پيامبر و پدر اميرمومنان علي (ع)، حضرت خديجه همسر گرامي پيامبر اسلام، قاسم فرزند رسول خدا، و بنا به قولي آمنه بنت وهب مادر پيامبر، و بنا به قولي ديگر وي در نزديكي جحفه در منطقه اي به نام ابواء دفن شده است.
🔺مسجد جن يا مسجد الحرس : اين مسجد با فاصله كمي از پل حجون در خيابان اصلي واقع شده.
خداوند آيات سوره جن را در اين مكان بر پيامبر گرامي اسلام نازل فرمودند.
🔺مسجد تنعيم يا مسجد عمره : به فاصله 6 كيلومتري تا مسجدالحرام قرار دارد و يكي از ميقاتها است.
افرادي كه در داخل مكه قصد دارند عمره مفرده به جا آورند به اين مسجد رفته و محرم مي شوند.
🔺جبل النور و غارحرا :
جبل النور در شرق مكه واقع است و غار حرا در بالاي آن قرار دارد. پيامبر گرامي اسلام، چهل شبانه روز در داخل اين غار به عبادت مشغول بودند و بعد از اين مدت، جبرئيل امين در 27 ماه رجب بر پيامبر نازل و ايشان به فرمان خدا به پيامبري مبعوث گرديدند.
جبل ثور و غار ثور : اين كوه درشرق مكه واقع است و در سال 13 بعثت زماني كه سران قريش نقشه قتل پيامبر را كشيدند، خداوند حضرت را آگاه ساخت و در شب موعود ( ليلة المبيت ) حضرت علي (ع) در بستر ايشان خوابيدند و ايشان همراه ابوبكر در اين غار مخفي و پس از سه شبانه روز به مدينه هجرت نمودند.
🔺عرفات : يعني شناختن و آگاهي يافتن. فاصله عرفات تا مكه كمتر از 20 كيلومتر است. در اين سرزمين حجاج از ظهر روز عرفه تا مغرب وقوف مي كنند. وقوف در عرفات از ارکان حج مي باشد.
🔺جبل الرحمه : كوه رحمت در عرفات واقع شده و همان كوهي است كه حضرت امام حسين (ع) در روز عرفه در بالاي آن كوه رفته زيارت عرفه را خواندند، و حج خود را تبديل به عمره نموده و به فرمان خدا به طرف كربلا رفتند.
🔺مسجد نمره : اين مسجد در عرفات و وادي نمره قرار دارد. محل توقف پيامبر اسلام و حضرت ابراهيم در روز عرفه است.
🔺مشعر الحرام يا مزدلفه :
مشعر يعني مكان شعور و درك و فهم و مزدلفه يعني محل پيش رفتن به سوي منا و مكه. مسجد مزدلفه در اين محدوده واقع است. حجاج شب دهم تا طلوع آفتاب در اين مكان وقوف مي كنند و سنگ ريزه جهت رمي جمرات جمع آوري مي نمايند.
🔺وادي محسر : ميان مشعر و منا قطعه زميني است كه عرض آن نزديك يكصد متر است و وادي محسر نام دارد. حاجيان كه در مشعر وقوف مي كنند، قبل از طلوع آفتاب نبايد وارد وادي محسر شوند.
🔺منا : منا ميان مزدلفه و مكه است و حجاج در روز عيد قربان در اين سرزمين جمره عقبه را رمي، سپس قرباني كرده و پس از تقصير از احرام خارج مي شوند و تا ظهر شرعي روز دوازدهم در منا مي مانند و ضمن وقوف در دو روز پي در پي، هر سه جمره را رمي مي نمايند.
وقتي حضرت آدم به منا آمد از وي پرسيدند چه تمنا و آرزويي داري؟ آدم تمناي آمرزش كرد. از اين جهت اين سرزمين به منا معروف شد.
🔺مسجد خيف : اين مسجد در سرزمين منا و نزديك جمره اولي واقع است و حدود 25 هزار متر مربع مساحت دارد و حدود 30 هزار نمازگزار را درون خود جاي مي دهد.
🔺امام صادق (ع) فرمودند 700 پيامبر در مسجد خيف نماز خواندند و بنا به روايتي 70 پيامبر از جمله حضرت آدم در اين مسجد دفن شده اند.
🔺جمرات : جمرات اولي، وسطي، و عقبه در منا قرار دارند و محلهايي هستند كه شيطان بر حضرت آدم و ابراهيم و اسماعيل ظاهر شد. هر سه بار هفت سنگ به سوي اوپرتاب كردند و شيطان از فريب دادن آن حضرت مايوس شد. حجاج، در سه روز متوالي، جمرات را رمي مي نمايند.
🔺توضيح اينکه، در سال 1383، وسعت هر سه جمره حدود 28 برابر بزرگتر شده و حجاج براي رمي جمرات مشکلي نخواهند داشت.
🔺قربانگاه (مسلخ) :
در اين مکان حجاج در روز عيد قربان پس از رمي جمره عقبه، قرباني يا ذبح نموده و پس از آن تقصير کرده و از احرام خارج ميشوند.
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528
🔺مسجد جن یا مسجد حرس از مساجد کهن و پر رونق شهر مکه است.
🔺 این مسجد به این خاطر جن نامیده شده که مشهور است سوره جن در این مکان بر حضرت محمد نازل شده است. در روایتی دیگر چنین نقل شده که وقتی پیامبر اسلام در بازگشت از طایف با قلبی شکسته و ناامید در این محل که به نخله معروف بود، کنار نخل خرمایی نشست و به خواندن قرآن و عبادت مشغول شد. گروهی از جنیان با شنیدن آیات، متوقف و آیات را به گوش سایر جنیان رساندند و ایمان آوردند.
🔺در آیات اول سوره جن به این موضوع یعنی ایمان آوردن جنیان اشاره شده است. پیامبر(ص) بعدها چندین بار همراه با عبدالله بن مسعود به اینجا آمدند و آیات قرآن را بر آن طایفه میخواندند.
“قل اوحى الى انه استمع نفر من الجن فقالوا انا سمعنا قرانا عجبا یهدى الى الرشد فامنا نشرک بربنا احدا” (سوره جن-1و2)
“(اى رسول ما) بگو به من وحى رسیده است که گروهى از جنیان آیات قرآن را شنیده و گفتند که ما از قرآن آیات عجیبى مى شنویم، این قرآن خلق را به راه و صلاح هدایت مى کند بدین سبب ما به آن ایمان آورده و هرگز به خداى خود شرک نخواهیم ورزید.”
میگویند خواندن نماز و دو رکعت نماز تحیت در مسجد جن، مستحب است.
🔺مکان جغرافیایی مسجد جن:
مسجد جن در شهر مکه در شمال مسجد الحرام، نزدیک قبرستان حجون و دویست متری قبرستان ابوطالب قراردارد. پس از اینکه پنجاه متر از پل حجون بگذرید درب مسجد که همیشه باز است در سمت راست شما قرار دارد. مسجد جن در مجل تلاقی خیابان مسجدالحرام و خیابان شارع مسجدالجن قرار دارد.
🔺تاریخ ساخت مسجد، مشخص نیست اما از قرن دوم برقرار بوده و به نام مسجد جن شهرت داشته و بنابر گزارشهای تاریخی، در طول قرون مختلف نیز به همین نام شناخته میشده است. مسجد جن بارها بازسازی و مرمت شده و در سال ۱۱۱۲قمری بهدلیل سیلهای فراوان، کاملا تخریب شد.
🔺مکان فعلی مسجد در همان مکان قبلی قرار دارد. آخرین بازسازی در زمان ملک فهد، پادشاه عربستان سعودی در سال ۱۴۲۱قمری بود که وی دستور تجدید بنای مسجد را داد.
🔺مسجد جن در آخرین نوسازی دارای گنبد طلایی و منارهای بزرگ در رکن شمال شرقی گردید. دیوار های مسجد با سنگ های سفید و زیبا مستحکم شد و وسعت آن تا ششصد متر افزایش یافت. بر نمای داخلی گنبد آیاتی از سوره جن با خط ثلث نوشته شده است.
🔺حاکم عربستان پس از آن، نام جن را از مسجد حذف کرد و با شمارهبندی برخی اماکن، عدد چهل را بر روی مسجد گذارد اما پس از مدتی، مجدداً تابلوی مسجد جن بر آن نصب گردید.
🔺نام دیگر مسجد جن
مسجد جن را مسجد حَرَس به معنی نگهبان مینامند. فرمانده نظامی مکه در این منطقه منتظر نیروهایش می ایستاد و با عرفا، افراد برگزیده قبایل و فرماندهان دیگر دیدار میکرد. در روایتی دیگر گفته شده فرماندهان و نگهبانان مناطق مختلف مکه هنگام گشت شبانه در نزدیکی مسجد با یکدیگر ملاقات میکردند و پس از مبادله اطلاعات به محل ماموریت خود بازمیگشتند.
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528
🔺قبرستان ابوطالب
🔺این قبرستان، از حدود صد سال پیش از ظهور اسلام وجود داشته و بنابر روایاتی نخستین دفنشده در آن قصی بن کلاب، جد چهارم حضرت محمد(ص) است.
🔺افرادی از خاندان پیامبر(ص)، مانند عبدالمطلب، ابوطالب و خدیجه و شمار بسیاری از صحابه و تابعین در این قبرستان دفن شدهاند.
🔺پیامبر(ص)، در روایاتی این قبرستان را همردیف قبرستان بقیع و دفنشدگان در آن را در قیامت ایمن خوانده است.
🔺فقیهان شیعه و برخی از فقیهان اهل سنت، زیارت جنة المعلاة را مستحب دانستهاند. بر پایه روایتی، امام حسین(ع) قبر خدیجه را در این قبرستان زیارت کرده و کنار آن نماز خوانده است.
🔺پارهای از آیینهای مردم مکه در زیارت و بزرگداشت این قبرستان، در منابع تاریخی گزارش شده است.
🔺این قبرستان، در گذشته دارای ۷۵ بارگاه گنبدپوش، مانند بارگاه حضرت خدیجه (س) بود. این بناها توسط دولت سعودی ویران شده است. امروزه، درِ ورودی بخش قدیمی قبرستان، بسته شده و زیارت آن، تنها از بخش جدید قبرستان و از پشت نردهها امکانپذیر است.
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528
خانه آدم(ع)، یا مطبخ آدم
زیارتگاهی منسوب به حضرت آدم(ع) است که در نزدیکی مکه، در عرفات، پای کوه رحمت، وجود داشته است. برخی آن را سقایة الحاجی دانستهاند که به دستور مادر مقتدر عباسی (حک:295-320ق)ساخته شده است.
خانه آدم
پیشتر در نزدیکی مکه، پای کوه رحمت، زیارتگاهی منسوب به حضرت آدم(ع) وجود داشته است. به گمان، ابن جبیر (م.۶۰۴ق)، نخستین کسی است که به این زیارتگاه اشاره، و جای دقیق آن را پایین کوه رحمت، سمت چپ کسی که رو به قبله ایستاده، تعیین کرده است. محیی لاری (م.۹۳۳ق)، جای آن را در شمال کوه رحمت دانسته است
فاسی (۸۳۲ق) تاریخنگار مالکی، با استناد به سنگنوشتهای که تا زمان وی بر دیوار سمت قبله خانه آدم وجود داشته، ساخت این بنا را به دستور مادر مقتدر عباسی (خلافت: 295-320ق) دانسته است
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528
📛ممنوع های رفتاری در بقيع و اطراف آن
1 .🚫 تجمع مقابل بقيع به هنگام نماز جماعت؛
2. 🚫🔉 خواندن روضه هاي حساسيت برانگيز توأم با حركات ناموزون و احياناً با صداي بلند؛
3 . 🚫 نماز خواندن مقابل و داخل بقيع؛
4 . 🚫 نوحهخواني و سينهزني؛
5. 🚫 خواندن دعاي توسل و زيارت عاشورا به صورت دسته جمعي و باصداي بلند مقابل بقيع و ديگر اماكن زيارتي؛
6 . 🚫🕯روشن كردن شمع و انداختن سفره هاي نذري؛
7. 🚫🔓بستن دخيل به شبكه هاي بقيع بهوسيله پارچه، نخ، قفل و امثال آن؛
8 . 🚫 🌾برداشتن خاك، سنگ و گندم؛
9 . 🚫📃🕯 💴 انداختن عريضه، پول، لباس، پارچه، شمع و ... روي قبور؛
10. 🚫🎥📸 فيلمبرداري و گرفتن عكس در داخل بقيع؛
11. 🚫 ماليدن پارچههاي كفني و غيره به شبكه هاي اطراف، جهت تبرك؛
12. 🚫سد معبر مقابل بقيع و ايجاد مزاحمت براي ديگران؛
13. 🚫🚭 سيگار كشيدن در بقيع و مساجد خصوصاً مسجدالحرام و مسجدالنبي و ديگر اماكن عمومي.
#تذکرات
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528
12.02M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✅معجزه تکاندهنده از مولا امیرالمؤمنین علی علیهالسلام
✍🏻"خاطرهای عجیب از شهید اندرزگو که باعث شد یک روستا شیعه مولا علی شود"
اگر چشمانتون بارانی شد، برای تعجیل در فرج مولامون دعا کنید🤲🏻
معذورین از طواف در همکف، برای طواف به هیچ وجه نباید به طبقه اول، دوم یا پشت بام بروند،
بلکه باید در دور ارضی طواف کنند.
👈 در دور ارضی هنگام طواف، کعبه را می بینید،
👈 اگر در حال طواف کعبه را نمی بینید نشانه آن است که به طبقات بالا رفته اید.
🕋مکه و مدینه
https://eitaa.com/fatemi414/528
-402514176_1156914350.pdf
139.1K
توصیه های اجرایی ویژه مدیران راهنمای عتبات.pdf