نکاتی در مورد تفسیر آیه شریفه : مفسرین گفته اند: در نزد پیامبر صلی الله علیه و آله کعبه از بیت المقدس مجبوب تر بود. پیامبر صلی الله علیه و آله به جبرئیل فرمود : دوست دارم خداوند مرا از قبله یهود به قبله دیگر برگرداند . جبرئیل گفت : من نیز مانند تو بنده ای هستم و تو نزد خداوندکریم هستی، پروردگارت را بخوان و بخواه، جبرئیل رفت و پیامبر صلی الله علیه و آله مرتب به آسمان نگاه می کرد تا جبرئیل آنچه را که از خداوند خواسته به او دهد و آیه شریفه آمد. در علت اینکه چرا پیامبر صلی الله علیه و آله رو به آسمان می کرد گفته اند: ا – پیامبر صلی الله علیه و آله وعده داده شده بود به تغییر قبله از بیت المقدس، لذا چون منتظر بود تا موعد فرا رسد، به آسمان نگاه می کرد. 2 – پیامبر صلی الله علیه و آله قبله بیت المقدس را دوست نداشت و مشتاق کعبه بود اما از خداوند نمی خواست ، چون بر پیامبران روا نیست چیزی را که اجازه داده نشده اند درخواست کنند چه اینکه ممکن است مصلحت در آن نباشد و به آنها جواب داده نشود و آنها نزد مردم سر افکنده شوند. در بیان علت اینکه پیامبر صلی الله علیه و آله چرا کعبه را به عنوان قبله می خواست نیز گفته اند : 1. قبله حضرت ابراهیم و پدران حضرت بود . ابن عباس 2 . یهودیان می گفتند پیامبر صلی الله علیه و آله، در دین با ما مخالف است اما قبله ما را دارد. مجاهد 3 . یهودیان می گفتند : پیامبر صلی الله علیه و آله و اصحابش قبله را نمی شناختند تا اینکه ما قبله را نشان دادیم. ابن زید 4 . اعراب کعبه را دوست داشتند و بسیار آن را تعظیم می کردند . توجه به کعبه باعث می شد تا آنها قلوبشان نرم گردد و نسبت به نماز به سوی آن راغب شوند. 5 . همه موارد قبل در مورد چگونگی نماز پیامبر صلی الله علیه و آله به سوی بیت المقدس گفته اند: 1 . در مکه به سوی کعبه نماز می خوانده است و پس از هجرت به مدینه به امر خدا به سوی بیت المقدس نماز می خوانده است و سپس به کعبه باز گردانده شد. 2 . در مکه به سوی بیت المقدس نماز می گزاردند، به این صورت که کعبه بین او و بیت المقدس قرار می گرفت. 3. در مکه و مدینه به سوی بیت المقدس نماز می خواندند و سپس به سوی کعبه نماز خواندند. به نقل از بعضی از تفاسیر ذیل آیه شریفه 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

مساجد سبعه به هفت مسجد مدینه که نزدیک همدیگر قرار دارند «مساجد سبعه» می‌گویند. ۱ - موقعیت جغرافیایی در شمال غربی مدینه، در دامنه غربی کوه سلع، تعدادی مسجد وجود دارد که آن‌ها را مساجد سبعه یا مساجد فتح می نامند. این کوه مُشْرف بر خندقی بوده است که مسلمانان در جنگ احزاب در شمال مدینه حفر کردند. خندق از نقطه‌ای در کنار سلع آغاز می شده و به صورت یک نیم‌دایره کوچک، حرّه غربی را به حرّه شرقی پیوند می‌داده است، به طوری‌که یک مانع طبیعی مصنوعی به همراه موانع طبیعی واقعی که حرّه‌ها بوده، مانع از نفوذ دشمن به درون شهر می‌شده است. ۲ - مساجد سبعه در کتب تاریخی ابن شَبّه در کتاب خود ـ کهن‌ترین کتاب موجود در تاریخ مدینه ـ تنها به وجود مساجدی در آن نقطه، بدون تبیین و تعیین دقیق محلّ آنها، اشاره کرده است. در منابع کهن بعدی، تنها نام چهار مسجد با نام‌های مسجد فتح، مسجد سلمان، مسجد علی بن ابی طالب و مسجد ابوبکر آمده است. سمهودی (م ۹۱۱)، مورّخ نامی مدینه هم تنها از چهار مسجد در این منطقه نام برده است.[] حتی تا قرن دوازدهم هجری هم تنها همین چهار مسجد بوده است. بدین ترتیب، به نظر می‌رسد افزایش دو مسجد دیگر به نام‌های مسجد عمر و مسجد فاطمة الزهراء(علیها السلام) که سنیان آن را مسجد سعد بن معاذ می نامندمربوط به هفتاد ـ هشتاد سال گذشته باشد. ۳ - تغییر نام دو مسجد بنابر آن‌چه که محققان مختلف نوشته‌اند، یکی از دگرگونی‌هایی که در سال‌های اخیر رخ داد، این است که نام مسجد ابوبکر به مسجد علی بن ابی طالب(علیه السلام) و نام مسجد علی بن ابی طالب(علیه السلام) به مسجد ابوبکر تغییر یافت! شگفت آن که مسجد ابوبکر که در اصل مسجد علی بن ابی طالب بوده، در حال حاضر در خیابان افتاده و مسجدی که برجای مانده و در اصل منسوب به ابوبکر بوده، به نام مسجد امام علی(علیه السلام) در بالای تپه باقی مانده است. ۴ - مسجد هفتم مساجد موجود در دامنه سلع که همه در کنار یکدیگر هستند، شش باب است. به نظر برخی از محققان، هفتمین مسجدِ این مجموعه، مسجد قبلتین است که شرح آن خواهد آمد. اما به اعتقاد برخی دیگر، هفتمین مسجد این مجموعه، مسجد بنی حرام است که در گوشه‌ای دیگر از دامنه کوه سلع می باشد. ۵ - اسامی مساجد سبعه این هفت مسجد عبارتند از: ۱- مسجد فتح ۲- مسجد سلمان فارسی ۳- مسجد امام علی بن ابی طالب(علیه السلام) ۴- مسجد ابوبکر ۵- مسجد فاطمة الزهراء(علیها السلام) ۶- مسجد عمر ۷- مسجد قبلتین 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

مسجد الفتح بزرگترین مسجد در بین مساجد هفتگانه است که بالای یک #تپه در کناره غربی کوه سلع بنا شده‌است و روایت شده‌است که در جنگ احزاب محل برپا داشتن نماز توسط رسول اکرم بوده و به همین دلیل اینگونه نامگذاری شده‌است یا شاید هم به دلیل اینکه نتایج آن نبرد پیروزی مسلمان بود. این مسجد را عمر بن عبدالعزیز در زمانی که حاکم مدینه بود با سنگ بنا نمود و سپس مجدداً بدستور وزیر سیف الدین بن ابی الهیجاء بازسازی شد. در زمان عبدالمجید اول حاکم عثمانی نیز بازسازی مجدد آن انجام گرفت 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

مسجد سلمان الفارسی مسجد سلمان الفارسی در جنوب مسجد فتح بافاصله ۲۰ متر از پایگاه جبل سلا واقع شده‌است؛ و بنام سلمان فارسی صحابه پیامبر که ایده حفاری خندق برای ایجاد استحکامات در دفاع از مدینه در جنگ احزاب را داده بود نامگذاری شد. این مسجد دارای یک راهرو با ۷ متر طول و ۲ متر عرض است. این مسجد در زمان حکومت عمر بن عبدالعزیز در مدینه ساخته شده‌است و با دستور وزیر سیف الدین ابی الحیا در ۵۷۵ هجری قمری بازسازی شد. در زمان سلطنت سلطان عبدالمجید اول عثمانی نیز بازسازی گردید 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

مسجد علی بن أبی طالب مسجد علی بن أبی طالب در شرق مسجد فاطمه واقع شده و در بالای یک تپه مستطیلی است، طول آن ۸٫۵ متر و عرض آن ۶٫۵ متر است، این مسجد احتمالاً همزمان با مسجد فتح ساخته و مجدداً بازسازی شده باشد و گزارش شده‌است که حضرت علی در این موقعیت عمرو بن عبدود امیری را که در جنگ احزاب از حصار خندق عبور کرده بود را کشته‌است، این مساجد در حال حاضر با حفظ میراث خود بازسازی شده‌اند. شهرداری مدینه منطقه را بهبود داده و آن را به عنوان یک باغ بزرگ با ساختمان‌های کوچک کاشته‌است.

مسجد فاطمة الزهراء در منابع تاریخی این مسجد با نام سعد بن معاذ از صحابی پیامبر اسلام نیز یاد شده‌است. این مسجد به عنوان کوچکترین مسجد این گروه شناخته می‌شود که دارای مساحت ۴ × ۳ متر است؛ و آخرین بنای آن با سبک همان ساختمان‌های این گروه در دوران عثمانی و در حاکمیت عبدالمجید اول ساخته شده‌است.

شهدای احد👇

مقبره شهدای اُحد، در جنوب کوه اُحد و حد فاصل این کوه با کوه رُمات قرار گرفته است این منطقه در سمت شمال مدینه در کشور عربستان قرار دارد و توسط جاده کمربندی، از این شهر جدا شده است. فاصله این مقبره با مسجدالنبی، حدود پنج کیلومتر محاسبه شده است

- کوه احد احد نام رشته کوهی است مهم در شمال شرقی مدینه ]که در فاصله پنج و نیم کیلومتری مسجدالنبی قرار دارد ]در روزگار جاهلیت به آن عنقد (خوشه) می‌گفتند. ]روشن نیست که آیا این تغییر نام در روزگار اسلام و به دست رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم رخ داده است یا نه. علت این نام گذاری را جدا بودن آن از دیگر کوه‌هایا حمایت و یاری کردن مردم مدینه از توحید یاد کرده‌اند. این وجه را سهیلی آورده و دیگران از او گزارش کرده‌اند. به کوه احد ذوعینین (دارای دو چشمه) نیز می‌گویند. در دامنه این کوه و در بخش ورودی دره احد، کوه کوچک عینین قرار دارد؛ همان کوهی که در غزوه احد، رسول خدا تیراندازان را روی آن قرار داد. کوه احد با شش تا هفت کیلومتر طول و یک تا سه کیلومتر عرض، رشته کوهی است از شرق به غرب که ۱۹ کیلومتر مربع مساحت دارد. ارتفاع آن از سطح زمین ۳۰۰ متر و از سطح دریا ۱۰۰۰ متر است.این رشته کوه از سنگ‌های عظیم و قله‌های گوناگون کوچک و بزرگ شکل گرفته است. قله‌های آن به گونه‌ای جدا از هم و همانند خوشه انگورند که در نگاه بیننده مستقل به نظر می‌رسند. بیشتر صخره‌های این کوه به رنگ سرخ جلوه می‌کنند و صخره‌هایی به رنگ‌های دیگر نیز در آن دیده می‌شوند 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

احد در قرآن خداوند در قرآن کریم می فرماید: (به خاطر بیاورید) هنگامى که از کوه بالا مى رفتید، منظور از آن کوه احد است. «إِذْ تُصعِدُونَ وَ لا تَلْوُنَ عَلى أَحَدٍ وَ الرَّسولُ یَدْعُوکمْ فى أُخْرَاکُمْ فَأَثَبَکمْ غَمَّا بِغَمٍّ لِّکیْلا تَحْزَنُوا عَلى مَا فَاتَکمْ وَ لا مَا أَصبَکمْ وَ اللَّهُ خَبِیرُ بِمَا تَعْمَلُونَ: (به خاطر بیاورید) هنگامى که از کوه بالا مى رفتید و (جمعى در وسط بیابان پراکنده مى شدید و) به عقب ماندگان نگاه نمى کردید، و پیامبر از پشت سر شما را صدا میزد، سپس اندوهها یکى پس از دیگرى به سوى شما روى آورد این به خاطر آن بود که دیگر براى از دست رفتن (غنائم جنگى ) غمگین نشوید و نه به خاطر مصیبتهائى که بر شما وارد مى گردد، و خداوند از آنچه انجام مى دهید آگاه است .» در این آیه خداوند صحنه پایان احد را به مسلمانان یادآورى مى کند و مى فرماید: بخاطر بیاورید هنگامى را که بهر طرف پراکنده مى شدید و فرار مى کردید و هیچ نگاه به عقب سر نمى کردید. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

مقبره شهیدان احد در دامنه‌ها و اطراف این کوه در گذر تاریخ رویدادهای بسیار رخ داده و آثار و بناهایی مربوط به آن رویدادها برپا شده که برخی هنوز بر جای مانده است. در سال سوم ق. در دامنه جنوبی این کوه، میان مسلمانان و مشرکان قریش نبردی سخت روی داد که نبرد احد نام رفت. در این نبرد، شماری از مسلمانان کشته شدند و به فرمان رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در محل شهادتشان با لباسهایشان در دامنه همین کوه دفن شدند .و آرامگاه آن‌ها هنوز زیارتگاه مسلمانان است. بر پایه برخی از گزارش‌ها، پیش از دستور پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم پیکرهای شماری از شهدا در مکان‌های دیگر دفن شد و بازگرداندن آن‌ها به احد ممکن نبود. حمزه بن عبد المطلب در این جنگ توسط غلام وحشی به شهادت رسید و پیامبر بر او نماز گذاردند. پیکر حمزه عموی رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم در دامنه همین کوه، در مکانی که اکنون آرامگاه اوست، دفن شد. بر قبر او گنبد و بارگاهی ساخته بودند که پس از دیرگاهی در روزگار اخیر به دست وهابیان ویران شد. در سال۱۳۸۳ق. محوطه شهادتگاه او را با دیواری محصور کردند. در گذر زمان، تنها از قبر حمزه، عبدالله بن عمرو بن حزام، عمرو بن جموح و سهل بن قیس که نزدیک حمزه مدفون هستند، نشانی بر جای مانده و از آرامگاه دیگر شهیدان نشانی نیست. قبرهای موجود در این منطقه را از آن بادیه نشینانی می‌دانند که در دوران عمر بن خطاب یا هشام بن عبدالملک، آن گاه که خالد بن عبدالملک حکمران او در مدینه بود، در آن جا دفن شده‌اند. در گزارش‌های تاریخی آمده که رسول خدا صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم به زیارت قبرهای شهیدان احد می‌رفت. خلفای نخستین نیز به این شیوه رفتار می‌کردند.نیز حضرت فاطمه (س) به زیارت شهیدان احد، به ویژه حمزه، عنایتی خاص داشت. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528

احد و یهود پیش از بعثت رسول گرامى اسلام، یهود در کتب خود خوانده بودند که: هجرت گاه آخرین پیامبر بین دو کوه «عِبر» و «احُد» مى ‌باشد، بدین سبب از سرزمین خود هجرت کرده و هنگامى که به کوه احد رسیدند متفرّق شدند؛ عده‌ اى در «تیما» گروهى در «فدک» و جمعى در «خیبر» سکنى گزیدند. پس از مدتى آنها که در «تیما» بودند جهت دیدار برادران خود حرکت کرده و در سرزمین مدینه ساکن شدند. آنها در مدت دوران سکونت خود اموال فراوانى کسب کردند. در این زمان سلطانى به نام «تَبَع» بر آنها لشکرکشى کرد و خواست به آن دیار ماندگار شود، ولى یهود اجازه نداده و مدّعى بودند که جز پیغمبر آخرالزمان کسى شایستگى حکومت بر آن سرزمین را ندارد. او نیز از خاندان خود دو قبیله «اوس» و «خزرج» را براى یارى پیامبرى که ظهور خواهد کرد در آن جا اسکان داد. وقتى این دو قبیله جمعیتشان زیاد شد به اموال یهود تجاوز کردند. یهودیان گفتند: پیغمبر آخر الزمان حق ما را از شما خواهد گرفت. لذا منتظر ظهور پیامبر بودند، اما پس از بعثت پیامبر اسلام(ص) به خاطر این که بر خلاف تصوّر ذهنى و نژادپرستى آنها، پیامبر از قوم بنی ‌اسرائیل نبود به او کفر ورزیدند. قرآن از این معامله آنها به «فَبَآؤُواْ بِغَضَبٍ عَلَى غَضَبٍ» تعبیر مى‌ کند که غضب اولى سرگردانى چهل ساله بنى‌ اسرائیل در «بیابان تیه» بود.«بِئْسَمَا اشْتَرَ‌وْا بِهِ أَنفُسَهُمْ أَن يَكْفُرُ‌وا بِمَا أَنزَلَ اللَّـهُ بَغْيًا أَن يُنَزِّلَ اللَّـهُ مِن فَضْلِهِ عَلَىٰ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۖ فَبَاءُوا بِغَضَبٍ عَلَىٰ غَضَبٍ ۚ وَلِلْكَافِرِ‌ينَ عَذَابٌ مُّهِينٌ : ولی آنها در مقابل بهای بدی، خود را فروختند؛ که به ناروا، به آیاتی که خدا فرستاده بود، کافر شدند. و معترض بودند، چرا خداوند به فضل خویش، بر هر کس از بندگانش بخواهد، آیات خود را نازل می‌کند؟! از این رو به خشمی بعد از خشمی (از سوی خدا) گرفتار شدند. و برای کافران مجازاتی خوارکننده است. 🕋مکه و مدینه https://eitaa.com/fatemi414/528