79.o بسمه تعالی خلاصه خارج اصول جلسه 79 (علامات قطعی و اَماری حقیقت و مجاز و بررسی تعداد و حجیّت آنها) بحث جدید بحث علامات الوضع است که از آن به علامات الموضوع له و علامات الحقیقه و المجاز نیز تعبیر می شود. مرحوم آخوند در کفایه علامات قطعی را در ذیل این بحث مطرح کرده و مثل مورد قول لغوی را در قسمت امارات مطرح مکنند. حق مطلب هم همین است که علاماتی که قطعی باشد را باید اینجا مطرح کرد. در مقابل بعضی از اصولیین علامات ظنی را اینجا مطرح می کنند. طرق کشف حقیقت و موضوع له نیز محصوره نیست. بلکه می توان به موارد بسیاری اشاره کرد. تبادر _ تنصیص الواضع ( مثل نام گذاری پدر برای فرزند) _ تنصیص اهل لغت_ تبادر بادیه نشین‌ها و مانوسین با معانی _ صحت سلب و عدم صحت سلب که علامت مجاز است _ اطراد _ صحت تقسیم _ استقرا در کلام عرب _ مخالفت صیغه ی جمع مثل اوامر و امور _ استعمال در معنا ( نظریه سید مرتضی ره) _ برهان مثل برهان سبر و تقسیم و.... این طرق برای عالم به وضع جزو منبهات و برای جاهل جزء کواشف می تواند باشد.

بسمه تعالی خلاصه خارج اصول جلسه 80 (علامت اول : تبادر) بعضی تبادر را به سبق المعنی و بعضی به انسباق المعنی و بعضی نیز به فهم معنی عن اللفظ تعریف کرده اند. سید خویی ره هم به خطور المعنی تعریف کرده است. در تعریفی دیگر آمده است : التبادر هو حضور المعنی من اللفظ فی الذهن. منشا این حضور هم انس با استعمالات طبیعتی و هم نشینی با اهل زبان می باشد و منشأهای دیگر هم چون بی دلیل بودن و به خاطر وجود علقه ذاتی بین لفظ و معنا و هم چنین وجود قرینه، قابل قبول نیست. غیر عالم به معنا دو صورت دارد : گاهی نسبت به معنایی کلا جاهل است و گاهی نیز معنا برای او مبهم است به این گونه که اقلی از معنا را می داند ولی نسبت به اجزای ترکیبی و یا تحلیلی آن مشکوک است که به این موارد شبهه در صدق گویند. به عنوان مثال معنای معدن را می‌داند ولی نمی‌داند که به موردی که روی زمین است هم معدن گویند یا خیر و این به خاطر این است که اجزای ترکیبی آن را نمی داند. در مورد صور مشتبهه نیز دو صورت است. یا به صورت اقل و اکثری است و یا به صورت تباینی. اقل و اکثر هم دو حالت دارد : یک وقت اجتماع ما به نحو ترکیبی است که اجزای خارجی دارد مثل اینکه آیا جمکران جزء قم هست یا خیر و یک بار هم به صورت تحلیلی است که اجزای ذهنی دارد مث اینکه هاسکی سگ است یا گرگ. متباینین هم مثل اسد که نمی دانم برای رجل شجاع وضع شده یا برای حیوان مفترس. این هارا بیان کردیم تا بررسی کنیم که تبادر کدام اقسام را برای ما معلوم می کند.

۸۱.o