♦️اگر #شهید_مطهری اکنون حضور داشتند بر چه مسئله ای تمرکز می کردند؟ ✅ انتشار برای نخستین بار 📚از جزوه درس اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان رشته دانش اجتماعی مسلمین گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران 🔻(بخش اول) 🔹شهید مطهری (متفکری ذیل) سنت فلسفی فعالی است که در شیعیان وجود دارد. 🔹سنت عقلی_فلسفی جهان اسلام هنگام مواجهه با جهان مدرن به تناسب دهه های مختلف، مسائلی که برایش بوجود می‌آید را مطرح می‌کند. 🔹مثلاً در دهه ۳۰ این سنت چه مسأله داشت که مطهری کتاب اصول #فلسفه و روش رئالیسم را نوشت؟ 🔹دهه ۴۰ چه مسائلی داشت؟ بیشتر جنبه سیاسی آن فعال شد. جبر و اختیار و حسینیه ارشاد و بحث های انقلابی اسلام بود و بحث‌های فلسفی در حاشیه آن قرار گرفت. 🔹در دهه پنجاه دوباره مباحث جدی فلسفی (اسفار و بحث های حرکت) مطرح شد. اواخر دهه 50 موضوعات تغییر یافت و می‌توانیم سوال کنیم دهه شصت چه موضوعاتی مطرح می شد؟ 🔹یا اگر مطهری اکنون حضور داشت چه چیزهایی برایش مسئله بود؟ مثلاً مطهری در دهه ۵۰ ضمن استقبال از اقبال یک مرتبه شروع به نقد می‌کند و یا در دهه ۴۰ بیشتر نگاه تعیینی دارد و بعد نگاه انتقادی می‌یابد. 🔹ابتدا نگاهش به شریعتی انتقادی نیست اما بعدها بحث فطرت را در برابر بحث بازگشت به خویشتن شریعتی مطرح می‌کند. 🔹با مارکسیست شدن مسلمانان و بازگشت آنان یک مرتبه بحث های سیاسی فروکش می‌کند و مسئله حرکت جوهری در برابر حرکت دیالکتیکی مطرح می‌شود و از این موضع وارد بحث می‌شود. 🔹 چالش‌های حوزه حکمت اسلامی به لحاظ اندیشه اسلامی را می توان در سه سطح جهانی، جهان اسلام و ایران دید. 🔹مثلاً در دهه ی ۵۰ در سطح جهانی جریان پوزیتیویسم جریان غالب است و اگر به حوزه حکمت اسلامی بگویید چالش‌ها آنها در این فضا چیست؟ ناخوانی با جریان پوزیتیویسم را می‌گویند. 🔹 البته باید توجه داشته باشیم که ما در دهه ۴۰ و ۵۰ مواجهه‌ی جهانی نداشتیم و با مارکسیسم مواجه می‌شدیم آن هم به این علت که از طریق شوروی وارد استان‌های شمالی شد و بازتابی دارد. 🔹️اولین مسائل ما در سطح جهانی مسئله فناوری و بعد دانشگاه بود که دارالفنون را درست کردیم و بعد مباحث حقوقی و بحث های فلسفی آن‌ها خیلی دیرتر آمد‌. 🔹اولین بار سیرحکمت در اروپا را در دهه ۲۰ جناب فروغی می‌نویسد و قبل از او مرحوم شعبانی تاریخ فلسفه نوشته بود. 🔹در مشروطه بیشتر قدرت سیاسی و نظامی و این مسائل مطرح بود. آشنایی ما با غرب واژگونه بود. ذیل جریان اندیشه معرفتی غرب، صدر جریان ایران بود. 🔹یعنی در حالیکه یک تفکر یا مدرنیته باید با جریان اندیشه‌های فلسفی و هنری خودش بیاید و بعد انقلاب صنعتی و سیاسی آن اما ما ابتدا استعمار را می‌بینیم و بعد صنعت و در آخر متوجه لایه‌های عمیق‌تر نظری آن می‌شویم. 🔹 مسائل مطرح در سطح جهان عقلانیت مدرن و ویژگی‌های آن است. یعنی مرگ متافیزیک، سوبژکتیو شدن معرفت و تاریخی شدن آن و غیره است. هرمنوتیک‌های مفسر محور است. 🔹حوزه ارتباطات است که در حال اصل قرار گرفتن است و جای متافیزیک را گرفته است. بحث ساختارگرایی و پساساختارگرایی است. 🔹آن چیزی که در جهان مدرن می‌بینیم آلتوسر مطرح می‌کند و به دنبال آن جامعه/ فرد به صورت کنشگر/ ساختار مطرح می‌شود. 🔹یعنی با غلبه ساختارگرایی، به جای جامعه، ساختار می‌آید و به جای فرد،از عامل صحبت می‌شود و این مسأله از حوزه علوم ادبی شروع می شود. 🔹️اگر اقتضائات حکمت صدرایی را دنبال کنید، اندیشه دقیقاً واژگونه می‌شود. 🔹یعنی مطهری اجازه نمی‌دهد که بحث عامل و ساختار جای فرد و جامعه را بگیرد. 🔹در حوزه تفکر فلسفی ساختار روابط است و رابط نمی‌تواند ذات ایجاد کند بلکه ذات، رابط را ایجاد می‌کند. 🔹در واقع مرگ‌ذات و ذات‌گرایی که در آنجا رخ می‌دهد را او قبول نمی‌کند. 🔹ما با دیدن ذات‌های جدید، حکایت از ذوات جدید می‌کنیم. لذا اگر ساختاری را می‌بینیم که قابل تقلیل به ذوات ما نیست، می‌فهمیم که یک کل دیگر و ذات دیگری غیر از ذات افراد وجود دارد که با همه ترکیب شده است. 🔹یعنی در نگاه مطهری به دورکیم که برای جامعه وجودی قائل است، کل به عنوان یک ساختار دیده نمی‌شود بلکه کل به عنوان یک ذات دیده می‌شود و ساختار در حاشیه آمدن ذات است. 🔹بحث‌هایی که در تئوری‌های زبانی وجود دارد که قاعدتاً چالش‌های جدی است که مواجهه با اندیشه‌های آن سوی آب بیشتر می‌شود. شهید مطهری باید وارد این بحث‌ها می‌شد. 🔹مثلاً آن موقع علامه طباطبایی با هگل و مارکسیسم از طریق ادبیات عرب آشنا می‌شود اما شهید مطهری هگل را از طریق استیس و ترجمه آقای عنایت می‌شناسد. 🔹مطهری نقطه فلسفی آن را می‌گیرد و بر آن تأمل می‌کند. آنجا مواجهه‌ی مستقیم نداریم اما اکنون فرق کرده است. ✍🏻نویسنده؛ استاد حمید پارسانیا 📌کانال فکرت: 🆔 @fekrat_net

♦️اگر #شهید_مطهری اکنون حضور داشتند بر چه مسئله ای تمرکز می کردند؟ ✅ انتشار برای نخستین بار 📚از جزوه درس اندیشه اجتماعی متفکران مسلمان رشته دانش اجتماعی مسلمین گروه علوم اجتماعی اسلامی دانشگاه تهران 🔻(بخش دوم) 🔹️علامه طباطبایی به کانت توجه دارد اما شهید مطهری به علت حضور مارکسیست‌ها در صحنه به جای کانت به مارکس می‌پردازد. 🔹شهید مطهری عمدتاً در داخل ایران به میزانی که اندیشه‌های غرب می‌آید، با آن مواجه می‌شود. 🔹قرائت‌هایی که از مارکس می‌شود، قرائت تقی ارانی است که یک قرائت مارکسیسم- لنینیسم است که متعلق به حزب توده است و از این زاویه برخوردها انجام می‌شود. 🔹در اینجا قرائت آلتوسری و هگلیان جوان را نداریم و بعدها در دهه پنجاه، فرانکفورتی‌ها اولین بار است که وارد می‌شوند و شهید مطهری با آنها مواجه می‌شود. 🔹البته مواجهه با آنها از طریق #شریعتی است. شریعتی که در دهه ۶۰ در فرانسه است و بحث خویشتن را مطرح می کند و به اینجا می آید. مطهری با این اندیشه ها تعامل می‌کند و بحث فطرت را بیان می‌کند. 🔹در واقع در آن مقطع، غرب وارد شده با واسطه داخل ایران را می‌بینند و از موضع حکمت صدرایی با آن مواجه می‌شود و یک نوصدرایی است. 🔹اصلاً انتقال غرب در ایران مسئله ایجاد کرده است. مارکسیسم وارد شده و لوازم خود را بسط می‌دهد و نیرو جذب می‌کند. 🔹در مقطع قبل #مارکسیسم ندارید و مسئله آدم‌های است که سرخاب، سفیدآب می‌کنند، دارالفنونی‌هایی که #فلسفه_غرب نمی‌فهمیدند و جاذبه‌های زندگی آن طرف را مشاهده می‌کردند و به آن طرف تشبه می‌ورزیدند. 🔹(خاطرات #صادق_هدایت) فرزندانشان غربی می‌شدند و حل این مسأله مهم است. 🔹محمد شاه اولین گروه را به غرب فرستاد و دستور داد آدم‌های متدین را بفرستند که تحت تاثیر قرار نگیرند و بنویسند مرگ بر لامذهب و در همین حد بود و توجه نداشتند این نحوه از سبک زندگی در همه چیز خوابیده است اما در این مقطع ما مواجهه مستقیم با غرب پیدا کرده‌ایم که به برخی مسائل آن اشاره شد. 🔹همین مسائل در جهان اسلام هم منتقل شده است. یعنی ما در جهان اسلام پدیده ای به نام نومعتزلی داریم. اولین مواجهه شهید مطهری با نومعتزلیان، با اقبال لاهوری و کسانی است که می‌خواهند برای نوعی عقلانیت مدرن تاریخچه بیابند یا تاریخچه ندارند و می‌آورند. 🔹بحث‌های هرمنوتیک مفسر محوری که می‌آید و آن زمان جدی نبود و فرهنگ جای همه امور را می‌گیرد و تفکر بر ساخته می‌شود. یعنی آنچه که در جهان مدرن است، می‌آید. 🔹لایه اولی که عرض شد، در زمان شهید مطهری حضور نداشت. یعنی متفکرین عرب در دهه های ۳۰- ۴۰- ۵۰ در فضای سنتی خویش بودند و اینکه اندیشه های غربی را پوشش دینی بدهند، تضعیف شده بود. 🔹ناسیونالیسم، مارکسیسم و غیره خیلی صریح و عریان آمده بودند اما بعد از خیزش فرهنگی دینی جهان اسلام، بخش قابل توجهی از متفکرین عرب مانند حسن حنفی، جابری، ابوزید، آرگون در فضای اوج گرفتن بازگشت به سوی حیات دینی سعی می‌کنند با نوعی عقلانیت مدرن این فضا را تفسیر کنند. 🔹بعد از ۶-۵ سال در دهه اول بعد از انقلاب ما که جنگ بود، آن‌ها مسائل فکری داشتند و تولید کردند و بعد وارد ایران شد و دقیقاً این مسائل، مسائل امروز شهید مطهری می‌شد و او نباید می‌رفت سراغ بحث حرکت اسفار بلکه باید سراغ بخش اتحاد عاقل و معقول اسفار می آمد تا مسئله سوژه و ابژه را حل کند. 🔹مشکل امروز مطهری بحث دفاع از عینیت و فهم حقیقت و نوکانتی‌ها می‌شد و دیگر مارکسیست‌ها نبود. 🔹چیزی که احساس می‌کرد در بحث اعتباریات علامه، قرائت نوکانتی شود که این امر دارد اتفاق می‌افتد و چالش جدی است که یک نوع خروج از حوزه تفکر و بنیادهای فلسفی جهان اسلام دارد. شناسایی اینکه چالش‌های جدی نظری سنت فلسفی امروز ما در چند دهه این قرنی که در آن هستیم، چیست. ✍🏻نویسنده؛ استاد حمید پارسانیا 📌کانال فکرت: 🆔 @fekrat_net

♦️بازخوانی برخی از اندیشه‌های #شهید_مطهری 🔹️من به عنوان یک فرد مسئول به مسئولیت الهی، به رهبران عظیم ‏الشأن نهضت اسلامی که برای همه‏‌شان احترام فراوان قائلم، هشدار می‏‌دهم و بین خود و خدای متعال اتمام حجت می‌کنم که نفوذ و نشر اندیشه‌های بیگانه به نام اندیشه اسلامی و با مارک اسلامی اعمّ از آنکه از روی سوء نیت و یا عدم سوء نیت صورت گیرد، خطری است که کیان اسلام را تهدید می ‏کند. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی 🔰گزیده سخنرانی #شهید_مطهری ♦️بدون عمل صالح نمی‌توان به سعادت رسید؛ با «قلبم پاک است» فقط خود را فریب می‌دهیم 📚احیای تفکر اسلامی، ص۳۵-۳۸ (با تلخیص) 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی 🔰گزیده‌ سخنرانی #شهید_مطهری ♦️خطر منافقان و خشکه مقدسها 📚سيری در سيره ائمه اطهار (عليهم‌السلام) 📌کانال فکرت: 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی 🔰گزیده سخنرانی #شهید_مطهری ♦️نطق تاریخی استاد مطهری در دفاع از مظلومیت مردم فلسطین ☀️(عاشورای ۱۳۴۸ شمسی) 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی 🔰گزیده سخنرانی #شهید_مطهری ♦️داستان پاسخ جالب #ملاصدرا به #اخباری‌_ها 📚شناخت از نظر قرآن، ص۴۵ ☀️منتشر شده در اردیبهشت ۹۶ 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی 🔰گزیده سخنرانی #شهید_مطهری ♦️تناقض و اشتباه جهان امروز در سر دادن شعار آزادی؛ کارنامه اسلام در زمینه آزادی‌خواهی 📚پانزده گفتار، ص۸۵ -۹۱ 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی 🔰گزیده سخنرانی #شهید_مطهری 🔷پاسخ به پرسش معروف: ♦️اگر دین فطری بشر است پس چرا گروه زیادی از مردم دیندار نیستند؟ 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی گزیده سخنرانی #شهید_مطهری ♦️من انسانی و من حیوانی از دیدگاه شهید مطهری 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️اسرائیلیات #سینمایی 🔸ماجرای پرداختن به مسأله #فلسطین چه از منظر حمایت از ملت مظلوم فلسطین و چه از منظر قرار گرفتن در پازل حمایت از سیاست کثیف اسرائیلی- آمریکایی «معامله قرن»، نشان‌دهنده جدی‌تر شدن این مسأله به عنوان یک دغدغه در میان هنرمندان جهان عرب است، البته بسیاری از این آثار که در بعد بین‌المللی نیز مورد توجه قرار گرفتند، آثاری در راستای حمایت از همان طرح عادی‌سازی روابط با #اسرائیل بودند و قالب آنها نیز نه یک #سریال تلویزیونی، بلکه #فیلم_سینمایی بود. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️اسرائیلیات #سینمایی 🔸سریال‌های «النهایه» تولید مصر و «ام‌هارون» محصول عربستان با فضایی متفاوت، درباره آینده #اسرائیل در حال پخش هستند. 🔸چند روز پیش خبری جالب روی خروجی رسانه‌ها قرار گرفت؛ خبری که از واکنش و اعتراض شدید صهیونیست‌ها نسبت به پخش یک سریال مصری پرمخاطب خبر می‌داد؛ سریالی که در آن زوال و نابودی #رژیم_صهیونیستی پیش‌بینی شده بود و واکنش تند وزارت خارجه رژیم صهیونیستی را به دنبال داشت. 🔸بر اساس آنچه رسانه‌های عربی منتشر کردند، سریال «النهایه» یا همان «پایان» درباره زندگی مهندسی در سال ۲۰۲۱ است که تلاش دارد در برابر کنترل تکنولوژی بر زندگی بشریت مقاومت کند اما تلاش‌های وی، او را به سمت رویارویی‌های خطرناک بویژه ظهور یک ربات می‌کشاند. 🔸در این سریال زوال و نابودی رژیم صهیونیستی و وقوع جنگی به نام #جنگ «آزادسازی شهر قدس» پیش‌بینی شده است. 🔸البته با توجه به اینکه هنوز قسمت‌های ابتدایی این سریال پخش شده و از ادامه محتوای آن اطلاعات کاملی وجود ندارد، نمی‌توان به طور دقیق درباره اینکه آیا این سریال در نهایت و در جمع‌بندی خود اثری علیه اسرائیل خواهد بود یا نه، اظهار نظر کرد بویژه اینکه در کنار اعتراض وزارت خارجه رژیم صهیونیستی به پخش قسمت اول این سریال، «تامر الشهاوی» یکی از نمایندگان و افسر جنگی سابق #سازمان_اطلاعات و عضو کمیسیون دفاع و امنیت ملی مصر، مخالفت خود را با بیانیه وزارت خارجه رژیم صهیونیستی درباره سریال مصری «النهایه» اعلام کرده است. 🔸اما با این همه نفس پرداختن به این موضوع از سوی گروهی از هنرمندان مصری آن هم در شرایطی که دولتمردان این کشور در این مدت اخیر روابط نزدیک‌تری با رژیم صهیونیستی داشتند، اتفاقی قابل تامل است. ✍🏻نویسنده؛ احسان سالمی 🔻ادامه مطلب در لینک زیر: 🌐 http://fekrat.net/?p=883 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net