. #وداع_با_رمضان 🟤 پیامبر اکرم(ص) و وداع با ماه رمضان جابر بن عبدالله انصاری می‌گوید: در جمعه آخر ماه رمضان نزد رسول خدا صلی الله علیه و آله رفتم، هنگامی‌که چشم آن حضرت بر من افتاد فرمود: «ای جابر! این جمعه آخر ماه رمضان است. پس با آن وداع کن و بگو: خدایا! این رمضان را آخرین روزه ما قرار نده و اگر چنین مقرّر کردی، ما را مورد رحمت خود قرار ده و محروم‌مان مساز. هرکس این را بگوید به یکی از دو امر نیکو می‌رسد؛ یا آن‌که طول عمر می‌یابد و ماه رمضان بعدی را درک می‌کند و یا آن‌که مورد بخشش و رحمت خدا قرار می‌گیرد.» 📚منبع بحار الانوار، علامه مجلسی، جلد ۹۸، ص ۱۷۲ #دعا_و_مناجات #ماه_رمضان #وداع_با_ماه_رمضان #مداحی_عالمانه .

. #وداع_با_رمضان 🟠 گزیده‌ای از دعای وداع امام صادق(ع) با ماه رمضان «اللَّهُمَّ وَ أَسْأَلُكَ بِرَحْمَتِكَ وَ عِزَّتِكَ وَ طَوْلِكَ وَ عَفْوِكَ وَ نَعْمَائِكَ وَ جَلَالِكَ وَ قَدِيمِ إِحْسَانِكَ وَ امْتِنَانِكَ أَنْ لَا تَجْعَلَهُ آخِرَ الْعَهْدِ مِنَّا- لِشَهْرِ رَمَضَانَ حَتَّى تُبَلِّغَنَاهُ مِنْ قَابِلٍ عَلَى أَحْسَنِ حَالٍ وَ تُعَرِّفَنَا هِلَالَهُ مَعَ النَّاظِرِينَ إِلَيْهِ وَ الْمُتَعَرِّفِينَ لَهُ فِي أَعْفَى عَافِيَتِكَ وَ أَتَمِّ نِعْمَتِكَ وَ أَوْسَعِ رَحْمَتِكَ وَ أَجْزَلِ قِسْمِكَ.» «خدایا از تو مسئلت دارم، به رحمتت و عزّتت و بخشش بی‌منّت و عفوت و انواع نعمت و جلالت قدر و عُلوِّ منزلتت و احسان و نعمت‌های قدیمت که این ماه را آخرین نوبتِ دیدار ما با ماه رمضان قرار ندهی، تا در سال آینده با بهترین حال، ما را به ملاقات آن برسانی و هلال آن را به ما بنمایانی همراه با نِگَرندگان به سوی آن و جستجوگران برای آن در کامل‌ترین مراتب عافیتت و جامع‌ترین انواع نعمتت و گسترده‌ترین رحمتت و سرشارترین قسمتت.» 📚منبع من لایحضره الفقیه، شیخ صدوق، ج۲، ص۱۶۴ اصول کافی، شیخ کلینی، ج۴، ص۱۶۵ #دعا_و_مناجات #ماه_رمضان #وداع_با_ماه_رمضان #مداحی_عالمانه .

. 🟧 #وداع_با_رمضان آیت الله ملکی تبریزی در این باره می‌نویسد: بدان که زمان و مکان، گرچه از نگاه ظاهر، بی‌جان هستند، دارای حیات و شعور می‌باشند و حتی از حب و بغض برخوردار هستند و چون زمان، دارای ادراک، حیات و شعور می‌باشد، دستور داده شده‌است که با ماه رمضان خداحافظی و وداع نمایید. در این باره چیزی که اهمیت دارد این‌است که شخص وداع کننده، در سخنانی که بر زبان می‌آورد، صادق باشد و راست بگوید، تا ماه رمضان او با دروغ و نفاق پایان نیابد؛ چرا که در بخشی از جمله‌هایی که برای وداع ـ از سوی اهل‌بیت علیهم‌السلام آمده‌است می‌گوییم: «سلام بر تو ای هم‌نشینی که دوری‌ات ناپسند و ناگوار است.» و به خداوند می‌گویی: «ما ماه رمضان را وداع می‌کنیم درحالی که وداع او بر ما گران بوده، ما را غمگین نموده و رفتن او موجب وحشت ما شده‌است.» و چنین وداعی، شکل راست و درست به خود نمی‌گیرد مگر برای کسی‌که ماه رمضان را با شوق و محبت به پایان رسانده باشد نه با تکلف و کراهت و هم‌چنین چنین وداعی، برای کسی‌که در ماه رمضان، با آن‌چه این ماه، اقتضا می‌کرد، رفتاری مخالف داشت درست نیست؛ زیرا او در حقیقت رفیق و هم‌نشین با ماه مبارک رمضان نبوده، تا اکنون با آن خداحافظی کند. به هر حال در حقیقت، شرط وداع این‌است که وداع‌کننده از فراق وداع شونده اندوهگین و محزون باشد و وداع‌کننده، اندوهگین و محزون نخواهد بود، مگر آنکه آن رفیق و هم‌نشین خود را دوست بدارد و او را دوست نخواهد داشت مگر این‌که با او مخالفت نکند و مراقب باشد که در آن‌چه مورد رضا و محبوب اوست مطیع و فرمان‌بر باشد. باری اگر تو به حرمت ماه رمضان و به جایگاه آن نزد پروردگار آگاه باشی و رفتار نیک و کریمانه‌اش با خودت را بشناسی و بدانی که حضور چنین مهمانی شریفی، موجب می‌شود تا تو گرامی شوی و به سودهای بی‌پایان دست یابی و به اعلی علیین راه یافته، هم‌نشین پیامبران و رسولان و ملائکه مقربین گردی، با آمدنش بسی خرسند و شادمان خواهی شد و با رفتنش بسی اندوهگین و افسرده خواهی گشت. در این موقع است که وداع تو با ماه مبارک رمضان همانند وداع امام سجاد علیه‌السلام خواهد شد و از آن سو نیز ماه رمضان همان‌گونه که تو با او وداع کردی با تو وداع خواهد کرد، بلکه او در وداع خویش با تو، بیش از آنچه تو در وداع خود از اندوه و غم آشکار کردی ظاهر خواهد ساخت؛ چرا که عنایت از جانب مقام عالی، تمام‌تر و کامل‌تر از عنایت از سوی مقام دانی و پایین خواهد بود. 📚منبع المراقبات، آیت الله میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، ص ۳۲۷ #دعا_و_مناجات #ماه_رمضان #وداع_با_ماه_رمضان #مداحی_عالمانه ........... . 🌸 خرسندی و آمرزش خداوند، پاداش روزه‌دار از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده‌است: از ابن عباس نقل شده که از رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم شنیده که فرمودند: «و چون شب عید فطر که شب جوائز نام دارد، فرا رسد، خداوند پاداش عمل‌‏کنندگان را بدون حساب و شمارش ببخشد و چون صبح روز عید فرا رسد، خداوند فرشتگان را در تمام شهرها برانگیزد؛ پس در زمین فرود آیند و سر کوچه و گذرها بایستند و گویند ای امّت محمد! به سوی پروردگار کریم برای نماز عید بیرون شوید که او پاداش فراوان دهد و گناهان بزرگ را بیامرزد.» و چون سوی محل برگزاری نماز عید روند، خدا عزّوجل به ملائکه فرماید: «ای ملائکه من! پاداش یک اجیر وقتی به وظیفه‌اش عمل کند چیست؟» گویند: معبودا و سیّدا، پاداش او آن‌است که اجر او را به طور کامل عطا کنی. خدا عزّوجل فرماید: «ای ملائکه من! شما را گواه می‏‌گیرم که من پاداش این را که در ماه رمضان روزه گرفتند و به نماز ایستادند، خرسندی و آمرزش خودم قرار دادم.» و می‏‌فرماید: «ای بندگانم! از من درخواست کنید. به عزّت و جلال خودم سوگند، شما امروز در این گردهمایی خود برای آخرت و دنیایتان هرچه از من بخواهید، به شما ببخشم و به عزّتم سوگند، تا آن زمان که مرا مراقب خود بدانید و از من بترسید، گناهان و عیوب شما را بپوشانم. به عزّتم سوگند که شما را از عذاب پناه دهم و در نزد کسانی‌که در دوزخ جاودانند، رسوا نسازم. باز گردید که همگی بخشیده شده‌‏اید. شما مرا خشنود ساختید و من از شما خشنود گشته‌ام.» پیامبر فرمود: «پس ملائکه بدین بخششی که خداوند به این امّت به هنگام افطار ماه رمضان عنایت فرموده، یکدیگر را بشارت داده و تبریک گویند. 📚منبع امالی، شیخ مفید، ص٢٣٢ اقبال الاعمال، ابن طاووس، ج١، ص ۵۲ ....... 🌹 عید فطر امام مجتبى(ع) روز عید فطر، به عده‏‌اى برخورد کرد که به خنده و بازى‏ مشغول بودند. به همراهان خویش فرمود: «خداوند، رمضان را میدانى‏ براى مسابقه و دستیابى به رحمت و رضوان خویش قرار داده‌است که‏ عده‏‌اى پیش تاخته و بردند و عده‌‏اى هم عقب مانده و باختند. شگفت از آن‌که در این روز پاداش، به خنده و بازى مشغول است.» 📚منبع من لا یحضر الفقیه، شیخ صدوق، ج ۱، ص ۵۱۱ #عید_فطر .

. ✅ عید فطر، شبیه‌ترین روز به قیامت است على(ع) در روز عید فطر در خطبه‌‏اى که‏ خواند، خطاب به مردم فرمود: «اى مردم! این روز شما، روزى است که نیکان، پاداش مى‏‌گیرند. در این روز، بدکاران، زیان مى‏‌کنند. این روز شبیه‌‏ترین روز به قیامت‏ شماست.» «با بیرون آمدن‌تان از خانه‌‏ها به مصلی، بیرون آمدن‌تان از قبرها را به یادآورید. با توقف خود در مصلی و انتظار نماز، توقف در حضور خدا را در قیامت‏ به خاطر آورید و با بازگشت‏ خود به خانه‌‏ها، بازگشت‌تان را به خانه‌‏هاى خود در بهشت‏ یا جهنم به یاد آورید.» 📚منبع وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، ج ۵، ص ۱۴۱ #وداع_با_ماه_رمضان #ماه_مبارک_رمضان #عید_فطر #مداحی_عالمانه .

. #ترحیم_خوانی آموزش مراحل کامل اجرای مراسم ترحیم و ختم تشریفات و آداب برگزاری مراسم ختم مهمترین مراسمی که پس از تدفین برگزار می شود مجلس ترحیم یا ختم است که در سومین روز درگذشت متوفی برگزار می گردد. تشریفات این مراسم در هر منطقه بنا به آداب و رسوم خاص آن منطقه صورت می گیرد اما در همه آنها یک مجموعه آداب عمومی رعایت می شود. به طور معمول پس از اتمام مراسم تدفین و پیش از پراکنده شدن مردم، زمان و مکان مجلس ترحیم به اطلاع بستگان می رسد و اعلامیه های چاپ شده در کوچه و خیابان محل زندگی متوفی و بستگان درجه یک او نصب میشود. این مجلس عموما در خانه مرحوم، مسجد و یا تکیه محل برگزار می گردد که مردم با لباس هایی تیره و اغلب مشکی رنگ، برای تسلی بازماندگان و نشان دادن علاقه خود به متوفی در آن شرکت می کنند و تاج گل می فرستند. غالبا در قسمتی از مسجد طاق شال ترمه پهن می کنند و روی آن را با گل های سفید، شمع های روشن، عکس متوفی و قرآن و گلاب پاش می آرایند. گاهی سینی های خرما و حلوا که برای پذیرایی از میهمانان آماده شده نیز روی همین طاق شال ترمه قرار می گیرد. میز وسط مراسم ختم بستگان نزدیک به متوفی ، جلوی در مسجد در دو طرف به صف می ایستند و هنگام ورود یا خروج حاضران از آنها تشکر و قدردانی می کنند. کسانی در مسجد مسئولیت پذیرایی را به عهده دارند که از خدمه مسجد و یا بستگان متوفی هستند. معمولا در این مراسم با توجه به گرما یا سرمای هوا، از چای یا شربت به همراه خرما و حلوا برای پذیرایی استفاده میشود. گذاشتن میوه و شیرینی نیز مرسوم است. در طول مراسم، کسانی بین حاضران قرآن تقسیم می کنند که ثواب خواندن آن به روح مرحوم هدیه شود. برای این کار از قرآن های حزبی استفاده می شود و برای هر فردی که تمایل داشته باشد یک حزب در نظر گرفته می شود. صاحبان عزا در جلوی مسجد می نشینند و مهمانان هنگام ورود به آنها تسلیت می گویند . مجلس با قرائت آیاتی از قرآن مجید آغاز می شود و معمولا آیاتی درباره یادآوری روز قیامت و مرتبط با مرگ تلاوت می شود. سخنران به معرفی متوفی می پردازد و از سجایای اخلاقی و صفات نیکوی او یاد می کند. از طرف حاضران به صاحبان عزا تسلیت گفته و از طرف صاحبان عزا به حاضران خوشآمد می گوید و از کسانی که در مراسم خاکسپاری و مجلس ختم در کنار خانواده متوفی بودند تشکر می کند. پس از آن یک واعظ که عموما روحانی است با نقل روایاتی عبرت آموز و خواندن اشعاری پند آمیز از کوتاهی عمر و قطعی بودن مرگ صحبت می کند و روز قیامت و توجه به آخرت را به حاضران یادآوری می کند و برای بازماندگان طلب صبر دارد. پس از سخنرانی ، نوبت مداحی است. یک مداح با خواندن روضه هایی از واقعه کربلا، عظمت آن مصیبت را یادآوری می کند و بازماندگان را تسلی می دهد و برای متوفی طلب بخشش و مغفرت می کند. در پایان سخنران از همه کسانی که در مسجد حضور داشتند تشکر کرده و با ذکر نام از حضور بزرگان مجلس قدردانی می کند. امروزه برخی از خانواده ها به جای مداحی یا در کنار آن، از گروه های نی و دف نوازی در مراسم ختم استفاده می کنند که سازی هایی عرفانی هستند و عموما همراه آنها اشعاری از حضرت مولانا خوانده میشود و فضایی خاص ایجاد می کنند که به سلیقه صاحبان عزا بستگی دارد. پس از پایان مراسم ختم، گروهی از بستگان نزدیک، خانواده متوفی را تا خانه مشایعت می کنند و یا همراه مردان برای باز کردن مغازه بسته آنها راهی می شوند. برخی خانواده ها پس از مسجد از میهمانان خود با شام نیز پذیرایی می کنند که این پذیرایی در خانه و یا سالن صورت می گیرد. .

. الف)عرض تسلیت و تشکر ب)جملات عربی ابتدای مجلس و عرض ادب به محضر امام زمان (عج) ج)خواندن اشعار پند آمیز د)شعر در فضیلت والدین و شهید و … ه)حلقه اتصال مفهوم اول با توسل به اهل بیت و)توسل و روضه خوانی ز)مناجات و دعای پایان مجلس ح)عرض تسلیت و تشکر الف) عرض تسلیت و تشکر در ابتدای مجلس مداح به معرفی مجلس ختم میپردازد و بعد از آن طبق معمول و رسوم مجالس ترحیم مداح به نیابتاز حاضرین به خانواده عزادار تسلیت میگوید و به نیابت از خانواده معزا از حضور کلیه افراد در مجلس تشکر مینماید افراط در عرض تسلیت: گاهی اوقات در مجالس شاهد هستیم در بعضی از مجالس بیش از آنکه باید از مقام شخص متوفی و یا بازماندگانش مورد تمجید قرار بگیرد ام ادر عرض تسلیت گفتن بیش از حد افراط انجام میگیرد که این امر جایز نیست و باید از این امر پرهیز کرد و حتی در مواردی در شهرهای دیگر لیست ای از طرف شرکت کنندگان در مجلس برگه ای از قبل آماده گردیده که درآن به صاحبان عزا تسلیت گفته شده است و جالب است که مداح خود را ملزم میداند که همه این برگه ها را با ذکر نام آورنده آن بخواند که این امر موجب اتلاف وقت در مداحی میگردد و مداح از اصل کار مداحی و مجلس گردانی خارج میشود و نمیتواند آنچه که باید در مداحی را در زمان مناسب به نحو احسن انجام دهد. افراط در تشکر وقدردانی: بعد از عرض تسلیت به خانواده معزا نوبت به تشکر از حاضرین در مجلس میگردد که معمولا مداح بطور کامل و خیلی خلاصه که وقت مجلس تلف نگردد و به اجرای برنامه های دیگر بپردازد اما متاسفانه در مجالس دیده شده که صاحبان عزا از افراد حاضر در مجلس بصورت خاص تشکر میکنند افرادی که از نهادها ارگانها وسازمانهای دولتی و همچنین مدیران رده بالای شرکتهای خصوصی که شاید همه آنها با تاج گل جهت عرض تسلیت با همراهان در مجلس حضور می یابند تقدیر میکنند و حتی اگر از مقامات بلند پایه کشوری و لشکری مثل سپاه و ارتش باشند چندین بار در طول مجلس نام آنها برده میشود که این کار به صلاح مجلس ختم نیست. ب)جملات عربی ابتدای مجلس و عرض ادب به ساحت مقدس امام زمان(عج) در مجالس و محافل ترحیم با توجه به در اختیار داشتن زمان کافی برای مداح و بعد از مقدمات اولیه و عرض تسلیت وتشکر برای شروع جملات عربی بطور تفصیل و کامل ارائه مینماید. معمولا در این محافل عرض ادب شعری به محضر امام زمان مرسوم نیست و فقط به دعای فرج و اراده آیات و روایات در این مورد اکتفا میگردد اما در صورت مناسب بودن شرایط میتوان به عرض ادب شعری هم پرداخت که شرایط به دید مداح بستگی دارد. نمونه هایی از جملات عربی :« یَا رَبَّ الْحُسَیْن ، بِحَقِّ الْحُسَیْن ، اِشْفِ صَدْرَالْحُسَیْن ، بِظُهُورِالْحُجَّه.»(عرض ادب به ساحت امام زمان عج) مناجاتی :«یَا دَائِمَ الْفَضْلِ عَلَى الْبَرِیَّهِ ـ یَا بَاسِطَ الْیَدَیْنِ بِالْعَطِیَّهِ ـ یَا صَاحِبَ الْمَوَاهِبِ السَّنِیَّهِ ـ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ خَیْرِ الْوَرَى سَجِیَّهً ـ وَ اغْفِرْ لَنَا یَا ذَا الْعُلَى فِی هَذِهِ الْعَشِیَّه»[۳] مناجاتی :اِلَهِی قَلْبِی مَحْجُوبٌ ، وَ نَفْسِی مَعْیُوبٌ ، وَ عَقْلِی مَغْلُوبٌ ، وَ هَوَائِی غَالِبٌ ، وَ طَاعَتِی قَلِیلٌ ، وَ مَعْصِیَتِی کَثِیرٌ ، وَ لِسَانِی مُقِرٌّ بِالذُّنُوبِ ، فَکَیْفَ حِیلَتِی ، یَا سَتَّارَ الْعُیُوبِ ، وَ یَا عَلّامَ الْغُیُوبِ ، وَ یَا کَاشِفَ الْکُرُوبِ ، اغْفِرْ ذُنُوبِی کُلَّهَا ، بِحُرْمَهِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ، یَا غَفَّارُ یَا غَفَّارُ یَا غَفَّارُ ، بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.[۴] مناسب مجالس ختم: عَنِ النَّبِیِّ أَنَّهُ قَالَ : مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ شَهِیداً ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ مَغْفُوراً لَهُ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ تَائِباً ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ مُؤْمِناً مُسْتَکْمِلَ الْإِیمَانِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ بَشَّرَهُ مَلَکُ الْمَوْتِ بِالْجَنَّهِ ثُمَّ مُنْکَرٌ وَ نَکِیرٌ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ یُزَفُّ إِلَى الْجَنَّهِ کَمَا تُزَفُّ الْعَرُوسُ إِلَى بَیْتِ زَوْجِهَا ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ فُتِحَ لَهُ فِی قَبْرِهِ بَابَانِ إِلَى الْجَنَّهِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ جَعَلَ اللَّهُ قَبْرَهُ مَزَارَ مَلَائِکَهِ الرَّحْمَهِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى حُبِّ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ عَلَى السُّنَّهِ وَ الْجَمَاعَهِ . صاحب کشاف از پیامبر نقل میکند که فرمود: هر کس بر محبت آل محمّد از دنیا برود شهید مرده ـ متوجه باشید هر کس بر محبت آل محمّد بمیرد آمرزیده است ـ توجه کنید هر کس بر محبت آل محمّد بمیرد با توبه از دنیا رفته ـ هر کس بر محبت آل محمد 👇

.👆 بمیرد با ایمان کامل از دنیا رفته ـ و هر کس بر محبت آل محمّد بمیرد ملک الموت باو بشارت بهشت میدهد بعد از او نکیر و منکر ـ هر کس بر محبت آل محمّد بمیرد چنان با جلال او را به بهشت میبرند مانند عروسى‏که بخانه شوهر میرود ـ هر کس بر محبت آل محمّد بمیرد دربى از قبرش به بهشت گشوده مى‏شود ـ توجه کنید هر کس بر محبت آل محمّد بمیرد خداوند قبر او را جایگاه زیارت ملائکه رحمت قرار میدهد ـ هر کس بر محبت آل محمّد بمیرد بر راه و روش پیامبر و جماعت مؤمنین مرده . أَلَاوَمَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّدٍ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ مَکْتُوبٌ بَیْنَ عَیْنَیْهِ آیِسٌ مِنْ رَحْمَهِ اللَّهِ ـ أَلَا وَ مَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّدٍ مَاتَ کَافِراً ـ أَلَاوَمَنْ مَاتَ عَلَى بُغْضِ آلِ مُحَمَّدٍ لَمْ یَشَمَّ رَائِحَهَ الْجَنَّه.[۵] هر کس با کینه آل محمّد بمیرد روز قیامت که مى‏آید بر پیشانى او نوشته است: مأیوس از رحمت خداست. ـ هر کس بر بغض آل محمّد بمیرد کافر از دنیا رفته ـ و هر کس بر بغض آل محمّد بمیرد بوى بهشت را استشمام نخواهد کرد. ج)شعر پند آمیز بعد از مدح و عرض ادب به محضر امام زمان یکی از ارکان مهم مداحی در مجالس ترحیم خواندن اشعار پند آموز در مذمت دنیا و غفلت انسان از مرگ و آخرت میباشد چرا که مجالس ترحیم فلسفه اصلی برگزاری آن تذکر به افراد برای بیدار شدن از خواب غفلت و دنیاپرستی می باشد مداح میبایست در مجلس با خواندن این اشعار و خطاب به خودش مستمعین را بصورت غیر مستقیم پیام را بفهمند و درک کنند زیرا بیشتر کسانی که در مجلس هستند از همه اقشار حضور دارند حتی کسانی که اهل منبرومسجد نیستند برای مجلس ختم حضور می یابند که فرصت خوبی است تا از خواب غفلت بیدارشوند و یاد مرگ و آخرت خود باشند. اما استفاده از آیات و روایات واحادیث مختلف هم میتواند در مجلس ختم استفاده نمود مانند: ـ از امام حسن مجتبی علیه السلام سوال کردند علت ترس ما از مرگ چیست . امام فرمودند چون خانه دنیا آباد است و خانه آخرت ویران . طبیعتاً هر کس از خانه آباد بخواهد به خانه ویران برود مضطرب و نگران و ترسان است . ـ امام حسن مجتبی در مجلس ختم شخصی شرکت کرده بودند هنگام خروج به برادر مرحوم فرمودند: فلانی اگر مرگ برادرت باعث تنبه (‌یعنی بیداری از غفلت )‌و تذکر و بیداری تو شد فبها ، و الا مصیبت غفلت تو از مصیبت مرگ برادرت بالاتر است . چه نوع اشعار پند آموزی خوانده میشود؟ معمولا در مجالس ختم مداح اشعار پند آموزی از پروین اعتصامی و وحشی بافقی و یا حتی از حضرت مولانا و حضرت حافظ میخواند که بیشتر مستمعین با این اشعار آشنایی کافی را دارند وآنها را براحتی درک مینمایند نمونه ای از شعر پند آموز از مولانا روزها فکر من این است و همه شب سخنم که چرا غافل از احوال دل خویشتنم از کجا آمده ام آمدنم بهر چه بود به کجا می روم آخر ننمایی وطنم مانده ام سخت عجب کز چه سبب ساخت مرا یا چه بوده است مراد وی از این ساختنم آنچه از عالم عِلوی است من آن می گویم رخت خود باز بر آنم که همانجا فکنم مرغ باغ ملکوتم نِیم از عالم خاک چند روزی قفسی ساخته اند از بدنم کیست آن گوش که او می شنود آوازم یا کدام است سخن می کند اندر دهنم کیست در دیده که از دیده برون می نگرد یا چه جان است نگویی که منش پیرهنم تا به تحقیق مرا منزل و ره ننمایی یک دم آرام نگیرم نفسی دم نزنم می وصلم بچشان تا در زندان ابد به یکی عربده مستانه به هم درشکنم من به خود نامدم اینجا که به خود باز روم آنکه آورد مرا باز برد تا وطنم تو مپندار که من شعر به خود می گوی تا که هشیارم و بیدار یکی دم نزنم نمونه ای از شعر پند آموز از پروین اعتصامی اینکه خاک سیهش بالین است اختر چرخ ادب پروین است گر چه جز تلخی از ایام ندید هر چه خواهی سخنش شیرین است صاحب آنهمه گفتار امروز سائل فاتحه و یاسین است دوستان به که ز وی یاد کنند دل بی دوست دلی غمگین است خاک در دیده بسی جان فرساست سنگ بر سینه بسی سنگین است بیند این بستر و عبرت گیرد هر که را چشم حقیقت بین است هر که باشی و زهر جا برسی آخرین منزل هستی این است آدمی هر چه توانگر باشد چو بدین نقطه رسد مسکین است اندر آنجا که قضا حمله کند چاره تسلیم و ادب تمکین است زادن و کشتن و پنهان کردن دهر را رسم و ره دیرین است خرم آن کس که در این محنت‌گاه خاطری را سبب تسکین است .