هدایت شده از کاهلستان
❌ سلسله یادداشت
#ویژگی_خواص (۱)
#آفت_شناسی
امیرمؤمنان علی علیه السلام در نامه ای(نامه۵۳)
خطاب به مالک اشتر ( هنگام نصب ایشان به استانداری مصر ) فرمود : وليس أحد من الرّعيّة
أثقل على الوالي مؤونة في الرخاء
وأقل معونة له في البلاء ،
و أكره للانصاف ،
وأسأل بالإلحاف ،
وأقلّ شكرا عند الإعطاء ،
وأبطأ عذرا عند المنع ،
و أضعف صبراً عند مُلِمّات الدهر من أهل الخاصة
بدان که هیچ یک از #مردم بر #حاکم در هنگام آسایش و رفاه ، گران بارتر
و در گرفتاری ، کم یاری کننده تر
و در انصاف ، ناراضی تر
و در خواهش ، پراصرارتر
و پس از بخشش ، کم سپاس تر
و هنگام منع خواسته ها دیرعذرپذیرتر
و در پیشامد سختی های روزگار ،
ناشکیب تر از #خواص نیستند .
حضرت در این سخن ، خصلت های هفتگانه ای برای خواص برشمرده است که با رعایت گزیده گویی به تبیین آن ها می پردازیم
الف ) انتظارات بی جا
#خواص به خاطر پیشینه و یا توانمندی های ویژه شان خود را برتر از عوام می دانند ؛ ازاین رو ، انتظارات آنها از حکومت ، بیش از دیگر مردمان است . حتی هنگام رفاه و آسایش نیز سهم بیشتری از بیت المال که برای همگان است می طلبند و چون باری گران برحکومت و شانه مردم سنگینی می کنند .
#خواص
#حاکمان
#مردم_عادی
#پرتوقع_ها
#دماغ_فیل
#نهج_البلاغه
@kahelestan
هدایت شده از کاهلستان
❌ سلسله یادداشت
#ویژگی_خواص (۲)
#آفت_شناسی
ب)کم همتی
گذشته افتخار آمیز و کارنامه درخشان ، #خواص را به توهم همواره #خود_طلبکار دیدن دچار کرده است ؛ از این رو ، هنگام گرفتاری ها ، هیچ گونه تکلیفی در یاری رساندن بر دوش خود نمی بینند(نمونه آن اغتشاشات اخیر) ، و عوام را مسئول زدودن مزاحمت ها و جبران کاستی ها می دانند
بنابراین ، هیچگاه نمی توان #خواص را پشتیبان آرام بخش و دلگرم کننده ای برای #جامعه و #حکومت دانست .
پ ) انصاف گریزی
از آن جا که خواص #حق_ویژه_ای برای خود قائل اند و حکومت و مردم را موظف به رعایت آن می دانند ، هنگامی که قوانین و وجدان جمعی بر خلاف خواست آنان #حکم کند ، کام شان #تلخ گردیده و از احکام و مقررات عادلانه و #داوری_های_منصفانه ابراز بیزاری می کنند .
امیرمؤمنان علی علیه السلام در فراز دیگری می فرماید :
إن للوالى خاصة و بطانة فيهم استئثار و تطاول و قلة إنصاف في معاملة ؛ (نامه ۵۳)
زمامداران را #خواص و #نزدیکانی است که به خود خواهی و #خودسری و #درازدستی و #کم_انصافی خو گرفته اند
ت) پُراصراری
خودبرتربینی ، خواص را گرفتار پندارهای دور از واقع می کند ، آن چنان که خود را #صاحبان_حقوقی بس گزاف می شمارند و برای به دست آوردن آن بسیار پافشاری می کنند و هرگاه از خواسته هایشان بازمانند ، به جای آنکه در راستی و درستی خواسته هایشان بیندیشند ، بر اصرار خویش می افزایند .
@kahelestan
هدایت شده از کاهلستان
سلسله یادداشت
#ویژگی_خواص (۳)
#آفت_شناسی
ح ) کم سپاسی
برخی از #خواص ، بقا و #پیشرفت_جامعه را محصول تلاش ها و کمک رسانی های خود می دانند.
البته شاید در واقع هم چنین باشد ، اما این تفکر ، جدای از آموزه های دینی اخلاقی که سرچشمه همه توانمندی ها و پیروزی ها را عنایت #حضرت_حق می داند
انسان را دچار #خود_پسندی و #خود_بزرگ_بینی می کند.
آن چنان که دیگران را همواره مدیون و موظف به پاسخ گویی بداند.
#خواص_منحرف این گونه اند ؛ خود را بستانکار و حکومت و مردم را #بدهکار خود می دانند.
تلاش خود را #لطف (بابا داری حقوقش را میگیری)، و کوشش دیگران را #وظیفه می پندارند ، در برابر خدمت های دیگران شکرگزار نیستند و آن ها را ناچار از سپاسگزاری می دانند .
ج)عذرناپذیری
#خواص بسیار پرسؤال تر و حساس تر از دیگر مردمانند و این #حساسیت موجب می گردد آنان گمان کنند به هر قیمتی باید #حاجاتشان روا شود،
از این رو ، هرگاه در اجتماع در برابر روا نشدن خواسته هایشان عذر آورده شود به سادگی قانع نمی شوند و #لجوجانه اهداف خود را تعقیب می کنند.
چ)ناشکیبی
آن ها به خاطر #امتیازهای_ویژه_ای که برای خود قائل اند ، هنگامی که جامعه دچار بحران ها و گرفتاری های سخت می شود ، خود را از کارزارها کنار می کشند و برای #حفظ_منافع_شان از هیچ کاری دریغ نمی کنند .
به دیگر سخن ، #خواص در فصل #کاشت ، سُست و کم استقامت و در فصل #برداشت ، پرتوقع اند .
حضرت امیر به خاطر چنین خصیصه هایی در #خواص ، جناب #مالک_اشتر را آگاه می کند تا در اداره جامعه
به #عموم_مردم توجه کند ، درخواست های شان را بشنود و با آنان #دمساز و #همنشین و #هم_سفره باشد ؛ زبرا #پایداری_دین و #جامعه ، بسته به #عموم_مردم است ، نه تنها خواص،
امیرالمومنین امام علی(ع) در این باره می فرماید:
(( انما عمودالدین و جماع المسلمین و العده للاعداء
العامه من الامه
فلیکن صِغوک لهم و میلک معهم )) (نامه ۵۳)
تکیه گاه و قوام دین و همبستگی مسلمانان و سلاح دفاع در برابر دشمنان ، تنها عامه امت هستند. بنابراین باید گوش تو، به آن ها و میل تو با آنان(عموم مردم و مردم عادی نه خواص) باشد.
@kahelestan