◼️امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام ◾️كنْ فِي الْفِتْنَةِ كَابْنِ اللَّبُون لَا ظَهْرٌ فَيُرْكَبَ وَ لَا ضَرْعٌ فَيُحْلَبَ ▪️در فتنه همچون بچه شتر باش، او را نه پشتى است كه سوارش شوند، و نه پستانى كه شيرش دوشند. 📚نهج البلاغه، حکمت۱ 🔹️شرح کلام: 🔴 برخی این جمله را این طور معنا کرده‌اند که در فتنه‌ها ساکت و خاموش باش تا از تو نتوانند سوء استفاده کنند.[2] 🔹️ولی آنچه به طور مسلم از این روایت به دست می‌آید آن است که در فتنه‌ها طوری باش که نتوانند از تو سوء استفاده کنند، نه آن‌که لزوماً خاموش و ساکت باشی. از کلام امام علی(علیه السلام) بیش از آن استفاده نمی‌شود، و ایشان نفرموده‌اند که در هر فتنه و در هر حالی ساکت باش؛ به همین دلیل، ابن ابی الحدید در شرح این کلام می‌گوید: «مصداق این کلام حضرت وقتی است که فتنه‌ای که بر پا شده، میان دو گروه باطل باشد، اما اگر میان حق و باطل باشد؛ مانند جنگ صفین و جمل، انسان باید جانب حق را بگیرد و در این راه قیام کند».[3] 🔹️همچنین در یکی دیگر از شرح‌های نهج البلاغه در شرح این کلام چنین آمده است: «کلام مولا، منحصر به فتنه بین دو گروه حق و باطل نیست، بلکه هر فتنه‌ای را شامل می‌شود؛ مانند فتنه خلق قرآن در زمان مأمون. منظور حضرت هم گوشه‌گیری و سکوت و خود را به غفلت زدن نیست، بلکه نهی از همکاری با سران فتنه است، پس ایشان امر به سکوت و گوشه‌گیری نکرده‌اند، بلکه در این موارد در تمسک به حق باید قیام کرد».[4] با توجه به کلام امام علی(علیه السلام) و بعضی از شرح‌هایی که بیان شد، چنین می‌توان نتیجه گرفت که انسان در فتنه نباید به فتنه‌گران کمک کند، گاهی این همکاری نکردن با گوشه‌گیری و دخالت نکردن در برخی درگیری ها تحقق می‌یابد، و گاهی با قیام و مبارزه و فریاد. 🔹️به عبارتی، اگر شخصی حق را دقیقاً بشناسد و توانایی آن را داشته باشد که با زیرکی و کیاست وارد سیاست شود، وظیفه او است که در میدان حاضر شده و به دفاع از حق بپردازد، اما اگر نتواند مرزبندی دقیقی بین حق و باطل در ذهن خود مجسم کند و به همین دلیل این امکان وجود داشته باشد که مورد سوء استفادۀ دیگران قرار گیرد، باید تا شناسایی کامل حق و باطل، خود را درگیر فتنه نکند. 🔹️بنابر این، سخن امام علی(علیه السلام) به معنای بی‌تفاوتی در امور نیست. 📚3.ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغة، ج ‏18، ص 82 📚4.خویی، میرزا حبیب الله، منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، ج ‏21، ص 8 #فتنه #غفلت #سوءاستفاده ‌ ‌‌📚 @HadithNegar