💠 واژۀ ثقة و معانی مختلف آن
👤 #استاد_سیدمحمدجواد_شبیری
🔻واژۀ «#ثقة» در اصل به معنای «مورد اعتماد» میباشد. مورد #اعتماد بودن در هر مورد به تناسبات #حکم و #موضوع متفاوت میشود.
مثلاً مورد اعتماد بودن در مورد قصاّب اقتضای خاص خود را دارد و مورد اعتماد بودن در مورد پزشک اقتضای خاص خود را دارد؛ بنابراین مورد اعتماد بودن در هر مورد اقتضای خاص خود را دارد.
ولی در تمام اشخاصِ مورد اعتماد _خواه قصاب باشد یا پزشک یا راوی یا ..._ یک نقطۀ مشترک وجود دارد که عبارتست از راستگو بودن.
به تدریج لفظ «ثقة» در خصوص معنای راستگو بودن که نقطۀ مشترک تمام استعمالات است وضع تعیّنی پیدا میکند هر چند این نقطۀ مشترک، مستفاد از تناسبات حکم و موضوع باشد که در هر موردی اقتضای خاص خودش را دارد؛ ولی به دلیل آن که تناسبات حکم و موضوع در تمام موارد اقتضای راستگو بودن را داشته است این نقطۀ مشترک به تدریج از معنای اطلاقی به معنای وضعی تبدیل شده است و موضوعله «ثقة» از مورد اعتماد بودن به خصوص راستگو بودن تبدیل شود چون راستگو بودن شرط مشترک مورد اعتماد بودن در تمام موارد است.
همین تبدیل دلالت اطلاقی به دلالت وضعی سبب شده است فقهای متأخر به هنگام کاریست واژۀ «ثقة» در مورد یک راوی، خصوص راستگو بودن را در نظر داشته باشند خواه صحّت مذهب داشته باشد و خواه نداشته باشد؛ این در حالی است که در زمانهای سابق لفظ «ثقة» به معنای عام خودش بوده و اطلاقش صحّت مذهب را نیز به اثبات میرسانیده است.
📚 درس خارج اصول، ۲۳ بهمن ۱۴۰۳
•┈••✾••┈•
کانال اصول فقه شیعه :
@halgheysaniye