آیت الله العظمی جوادی آملی: امیر مؤمنان سلام الله علیه فرمود: «إِذَا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْكَلَامُ» آدم هر چيزی را که نمي‌خواند، هر حرفی را که نمي‌زند.بزرگان ما در اهل حکمت حرفی زدند که خدا مرحوم آخوند صاحب کفايه را غريق رحمت کند که مشابه اين را در کفايه يک جا آورده؛ گفته بعضی از کارهاست که اصلاً جلوی فضيلت و واجبات را مي‌گيرد. مثالی ذکر کرده بودند ايشان؛ مي‌گويد يک درخت مگر چقدر آب مي‌خواهد؟ اگر کسی يک مقدار آب شور پای اين درخت بريزد، اين درخت با اين آب شور کم‌کم بيمار مي‌شود، راهي برای ترميم او نيست. مگر او چقدر آب مي‌خواهد؟ قدری آب مي‌خواهد که شما از آب شور به او دادی. مگر ذهن چقدر ظرفيت دارد؟ مدام اين قصه را بخوان، آن حرف را گوش بده، پر از اين جنجال‌ها مي‌شود و جا برای علم نيست. گفتند: اين صندوق درون را، اين راز درون را، اين محکمه درون را براي شرح صدر حفظ بکنيد هر حرفی را نزنيد، هر حرفی را نخوانيد هر حرفی را گوش ندهيد. اگر معارف بلند توحيد بود، علم بود، استدلال بود، نفع جامعه بود، آنها را هم بگوييد و هم بشنويد؛ اما حرف‌هايی که سودآور نيست، بذله است، خنده است، سود نيست، قصّه است، کذب است فرمود: اينها را به حرمِ امن دلتان راه ندهيد. اگر عقل کامل شد سخن کم خواهد بود. «إِذَا تَمَّ الْعَقْلُ نَقَصَ الْكَلَامُ». @hamedrajabi110 #‌نهج‌البلاغه حکمت ۷۱ درس اخلاق ۹۷/١١/١١