#یادداشت_سیاسی ♨️ نقش مردم در حکمرانی خوب و توسعه پایدار- قسمت اول ✍️#محمدصادق_خرسند 🌐حکمرانی، واژه‌ای پر تکرار در تحقیقات علوم اجتماعیِ سه دهه اخیر است که به نوعی حضور پر رنگ‌تر جامعه مدنی در اداره جامعه را تداعی می‌نماید. حکمرانی را می توان فرایند قاعده گذاری، اجرای قواعد، بررسی، نظارت و کاربست بازخوردها با اعمال قدرت مشروع و به منظور دستیابی به هدف مشترکی برای همه کنشگران و ذینفعان در چارچوپ ارزش‌ها و هنجارها در محیط یک سازمان یا یک کشور تعریف نمود. چگونگی میدان دادن به نظام ارزشی ذینفعان در یک رویه حکمرانی باعث می‌شود که مدل‌های مختلفی از شیوه‌های پیاده‌سازی حکمرانی در جهان معاصر مطرح شود که از جمله آنها می‌توان به حکمرانی خوب، حکمرانی سالم، حکمرانی متعالی و سایر شیوه‌های حکمرانی اشاره نمود. ▪️ حکمرانی خوب، مفهومی است که توسط سازمان‌های بین المللی در اواخر دهه ۱۹۸۰ وارد ادبیات توسعه شده و بر اساس معیارهای خاص، حکمرانی را حاصل تعامل و ارتباط متقابل دولت و کنشگران جامعه مدنی شامل سازمان‌های غیردولتی، بخش خصوصی، گروه‌های ذی نفوذ و رسانه‌ها جهت نیل به توسعه در هر کشوری عنوان می‌کند. طبق جدیدترین تعریف بانک جهانی، حکمرانی خوب یا good governance در اتخاذ سیاست‌های پیش‌بینی شده، آشکار و صریح دولت، بوروکراسی شفاف، پاسخگویی دستگاه‌های اجرایی در قبال فعالیت‌های خود، مشارکت فعال مردم در امور اجتماعی و سیاسی و نیز برابری همه افراد در برابر قانون، تبلور می‌یابد. به‌طور کلی می‌توان گفت که حکمرانی خوب، تمرین مدیریت سیاسی، اقتصادی، اجرایی و… منابع یک کشور، برای رسیدن به اهداف تعیین شده است. این تمرین دربرگیرنده راهکارها و نهادهایی است که افراد و گروه‌های اجتماعی از طریق آن، توانایی دنبال کردن علایق و حقوق قانونی خود را با توجه به محدودیت‌ها داشته باشند. در این تعریف از حکمرانی خوب، نقش برجسته مردم به عنوان نهاد اصلی مشارکت کننده در امور اجتماعی و سیاسی دیده می شود. به عبارت دیگر با حضور مؤثر مردم در صحنه سیاسی و اجتماعی است که حکمرانی خوب در عمل اتفاق می افتد و بدون این حضور، به رغم وجود سایر عناصر، حکمرانی خوب در کار نخواهد بود. ➖ سایر ارکان این مدل حکمرانی شامل اجرای عادلانه قوانین، شفافیت، پاسخگویی، وفاق عمومی، کارایی، مسئولیت پذیری و عدالت محوری می باشد. در این مدل، مسئولیت اداره عمومی شهر میان سه نهاد حکومت، جامعه مدنی و بخش خصوصی تقسیم شده است که هر سه مورد از لوازم توسعه انسانی به شمار می روند. همان گونه که عنوان شد، اساس نظریه حکمرانی خوب بر مشارکت مردم در حکومت استوار است. یعنی حکومتی که مردم در آن اداره امور را برعهده دارند. اصل مشارکت از پذیرش این موضوع حاصل می شود که مردم محورِ توسعه می باشند. مردم علاوه بر ذینفعانِ توسعه در ابعاد گوناگون، ابزار و واسطه توسعه نیز به شمار می روند. با این تفاسیر باید اصل مشارکت را، مهمترین اصل حکمرانی خوب عنوان نمود. اصلی که شرط لازم و کافی برای تحقق این نوع حکمرانی به شمار می رود. ادامه دارد...🔜 #حکمرانی #توسعه ⛱با حقیق هـمـراه باشـیـد @haqiq_center

#یادداشت_سیاسی ♨️ نقش مردم در حکمرانی خوب و توسعه پایدار- قسمت دوم(آخر) ✍️#محمدصادق_خرسند 🌐 به طور قطع منظور از مشارکت مردم در امور، حضور آنان در همه ابعاد سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می باشد. در بین این ابعاد، مشارکت سیاسی عمده ترین جلوه نمود حضور مردم در اداره کشور است. به طوری که ثبات هر جامعه سیاسی به رابطه سطح مشارکت سیاسی با سطح نهادمندی سیاسی آن جامعه بستگی دارد. میزان نهادینگی سیاسی در جوامع دارای سطح پایین مشارکت سیاسی، به مراتب کمتر از جامعه ای است که از سطح مشارکت بالاتری بهره می برد. در صورتی ثبات سیاسی جامعه حفظ می شود که به موازات افزایش مشارکت سیاسی، پیچیدگی، تطبیق پذیری و انسجام نهادهای سیاسی جامعه نیز فزونی پیدا نماید. به عبارت دیگر تحقق حکمرانی خوب وقتی است همه افراد از لحاظ کمی و کیفی، حق مشارکت در امور عمومی خویش را دارا باشند. مشارکت مردم در امور عمومی منعطف به تحولات سیاسی و اجتماعی در هر جامعه سیاسی محسوب می شود. تجربه نشان داده است که با گذشت زمان این مشارکت همواره افزایش می یابد و با رشد فزاینده فکری مردم، کیفیت این مشارکت نیز بالا می رود. بدین معنا که مردم علاوه بر انتخاب نمایندگان، خود در متن امور سیاسی نیز وارد می شوند. 🔘 با توجه به این مطالب، کشورهای زیادی از جمله ایران سعی کرده اند مشارکت سیاسی و پاسخ گویی را که از عناصر مهم حکمرانی شایسته و از نشانه های یک نظام مردم سالار به شمار می رود، در مهمترین قانون شان یعنی قانون اساسی بگنجانند. میزان توجه ایران به این مولفه های حکمرانی مطلوب در قانون اساسی و نظام حقوق داخلی، قابل قبول ارزیابی می شود. در قانون اساسی ایران، ظرفیت های زیادی برای مشارکت موثر شهروندان در ابعاد مختلف پیش بینی شده است و جهت گیری سیاست های کلی نظام نیز بر مردم سالاری و حاکمیت مردم بر سرنوشت شان عنوان گردیده است، به علاوه نیاز دولت به کوچک سازی و واگذاری امور به مردم شامل بخش خصوصی، سازمان های مردم نهاد و مدیریت های محلی در قالب شوراها و شهرداری ها طی قوانین برنامه توسعه افتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور محسوس بوده و در دو دهه اخیر برآن تاکید شده است. دولت همواره سعی کرده است تا جهت گیری سیاست ها و برنامه های خود را در راستای جلب مشارکت عموم مردم، افزایش نقش شوراها، جامعه مدنی و بخش خصوصی و اتخاذ رویکرد تمرکز زدایی تنظیم و اعلام نماید و با اجرای برنامه تحول نظام اداری، ابلاغ سیاست های کلی نظام اداری، تصویب قوانینی از قبیل قانون سلامت نظام اداری و قانون مدیریت خدمات کشوری، به دنبال پایبندی به شاخصه های حکمرانی باشد؛ هر چند در عمل چندان موفق نبوده و به انجام برخی اقدامات نمادین نظیر تمرکززدایی و سپردن اختیارات نسبی به واحدهای خویش در مناطق و استان ها بسنده نموده است. 🔖 در مجموع، جمهوری اسلامی با توجه به اسناد بالادستی نظیر قانون اساسی و برنامه های توسعه، تلاش فراوانی در جهت تحقق و تقویت شاخص های حکمرانی خوب از خود نشان داده است. این تلاش ها در برخی زمینه ها موفق بوده و در برخی ابعاد چندان قرین موفقیت نبوده است. اما با همه این تفاسیر می توان چشم انداز روشنی برای ارتقای حکمرانی مطلوب متصور بود. حکمرانی که با حضور مؤثر مردم، قلب تپنده توسعه پایدار خواهد بود. پایان...🔚 #حکمرانی #توسعه ⛱با حقیق هـمـراه باشـیـد @haqiq_center

#یادداشت_سیاسی 💯نقش علم و فناوری در توسعه پایدار (بخش اول) ✍#محمدصادق_خرسند 🌐چند روز پیش خبری از ایران به دنیا مخابره شد که خوشحالی دوستان ایران و نگرانی دشمنان آن را به همراه داشت: پرتاب موفقیت آمیز ماهواره نور 3 توسط ماهواره بر بومی قاصد؛ موفقیتی که به صورت غیرمستقیم توسط ایالات متحده آمریکا تأیید شد و بار دیگر حضور قدرتمند ایران را در باشگاه کشورهای دارای فناوری های پیشرفته فضایی به جهانیان گوشزد نمود. این پیشرفت خارق العاده که فقط بعد نظامی آن توسط دشمنان ایران برجسته شد، به همراه پیشرفت های محیرالعقول دیگر در سایر عرصه ها نظیر تولید دستگاه های پیشرفته حوزه بهداشت و درمان، نشان از شکوفایی جامعه علمی ایران و پیوند فرخنده دانشگاه و صنعت است که از دیرباز خواسته جدی مسئولین طراز اول مملکت به خصوص رهبر انقلاب بوده است. حرکت به سمت مرزهای دانش و رسیدن به لبه فناوری روز دنیا، بدون تردید نقش تعیین کننده ای در نیل به توسعه پایدار خواهد داشت. ♨️حدود يك دهه است كه با تشديد اهميت دانش در حوزه های تعیین کننده ای نظیر صنعت، اقتصاد، امنیت و فرهنگ، مفاهيم جدیدی تحت عنوان جامعه دانشي يا دانش بنيان ابداع گردیده است. اين مفهوم به جوامعي اطلاق مي شود كه دانش، نقش بنياديني در بخش هاي مختلف آن ها بازي مي كند؛ به تعبير ديگر، دانش، عنصر اساسي سازنده و شكل دهنده محتواي اقتصاد، فرهنگ، سياست و امنیت آنان می باشد. باید توجه داشت در هر يك از دو حوزه داخلي و خارجي دو دسته از عوامل سخت افزاري و نرم افزاري وجود دارند که مي توانند به عنوان عامل قدرت ساز در صعود و افول منزلت یک كشور نقش ايفا نمایند. ✅ سه مورد از ملزومات سخت افزاري بين المللي که به اقتضاي تحولات محيطي تأثيرات مختلفي بر بازي قدرت و منزلت بازيگران داشته اند، بدین شرح می باشند: ساختار نظامي ـ سياسي که در گذشته بسيار نقش ساز بود. موارد بعدی به ترتيب ساختار اقتصادی -تكنولوژيك و سپس ساختار فرهنگي ـ ارتباطي هستند که نقش فزاينده ای در تولید قدرت پیدا کرده اند. علاوه بر عوامل سخت افزاري، به عوامل نرم افزاري داخلي هم بايد توجه شود. این عوامل شامل تعریف و جاانداختن فلسفه لزوم پیشرفت و توسعه برای نخبگان و آحاد جامعه است. 💢 با توجه به این موارد می توان کشورها را در زمينه هاي اقتصادي ـ تكنولوژيك به چهار دسته تقسيم نمود: مركز، شبه مركز، شبه حاشيه و حاشيه. از لحاظ تجربي مي توان اين چهار دسته كشور را به شرح زير وصف كرد؛ مركز: قدرت توليد علم، فن و سرمايه براي توليد قدرت که دست برتر را در دنیای امروز دارد. شبه مركز: واردكننده علم، توليدكننده فن و سرمايه براي توليد قدرت که از لحاظ تعیین کنندگی در ردیف بعد از مرکز قرار می گیرد. شبه حاشيه: فاقد توان براي توليد علم، ولي دريافت كننده فن و سرمايه براي توليد قدرت؛ حاشيه: فاقد توان براي دريافت علم و فن؛ اين كشورها معمولاً صادرکننده مواد خام و تک محصولی می باشند که در سلسله مراتب قدرت بین المللی حرفی برای گفتن ندارند. 🔜 ادامه دارد... #توسعه #علم #فناوری ⛱با حقیق هـمـراه باشـیـد @haqiq_center

#یادداشت_سیاسی 💯نقش علم و فناوری در توسعه پایدار(بخش پایانی) ✍️#محمدصادق_خرسند ♻️الگوهاي توسعه نيز در روند تكاملي قرار گرفته اند. امروزه حتي قطبي گرايي و يك جانبه گرايي در نظريه هاي توسعه ملي به توسعه متوازن در ابعاد اجتماعي، فرهنگي، علمي، اقتصادي و تكنولوژيك تبديل شده است. در اين فرآيند تكاملي، الگوي توسعه نيز از الگوي منابع پايه كه تكيه آن بيشتر بر منابع طبيعي و قابليت فيزيكي یعنی سرمايه، زمين، ماشين و نيروي كار است، به الگوي دانش پايه مبتنی بر فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات، پژوهش و علم، نوآوري و خلاقيت و توليد كالاهاي سبك با ارزش بالا تبديل شده است. ⭕️ با توجه به مطالب بيان شده در مورد الگوي توسعه دانش بنیان كه در حال حاضر الگوي مسلط توسعه در جهان مي باشد، لزوم برنامه ریزی برای حرکت در این راستا ضروری به نظر می رسد. ایجاد و گسترش مراکزی نظیر نظام ملي نوآوری که نقش مهمی در رشد علمی کشور دارد، نقش غیرقابل انکاری در نیل به توسعه پايدار خواهد داشت. علم و فناوري مي تواند به عنوان يك عامل نرم افزاري در دستيابي كشور به عوامل سخت افزاري به عنوان مولفه قدرت ساز نقش موثری در صعود منزلت كشور در نظام بین الملل داشته باشد. 〽️ همین نکته است که تحسین افرادی مانند دانشمند مشهور هوافضای رژیم صهیونیستی از پیشرفت های موشکی ایران را بر می انگیزد و او به احترام دانشمندان ایران کلاه از سر بر می دارد. پس براي دستيابي به توسعه بايد در حوزه آموزش و پرورش، پژوهش محوري و علم محوري مدنظر قرارگيرد و علم گرايي و علم محوري در همه بخش ها، به گفتمان مسلط جامعه تبدیل شود و اولويت بعدي، كاربردي كردن علوم و در نظر گرفتن سایر نيازها باشد. 🔅 نباید فراموش کرد موتور پیشران توسعه پایدار، فناوری و تولید روزافزون علم و دانش می باشد. در حقیقت، فناوری و علم، بال های پرواز توسعه هستند که بدون آن ها، نیل به توسعه، دست نیافتنی خواهد بود. توجه به آینده و سرمایه گذاری در علم و همچنین تربیت دانشمندان متعهد و متخصص، نوید دهنده آینده ای درخشان برای ملت ایران خواهد بود. باید با تلاش و جهاد علمی روزی برسد که دنیا مجبور باشد برای یاد گرفتن علم، زبان فارسی را بیاموزد و به نظر می رسد این تعبیر جمله زیبای پیامبر اکرم (ص) درباره قوم پارس است که اگر علم در ثریا باشد، مردانی از سرزمین پارس بدان دست خواهند یافت. پایان🔚 #توسعه #علم #فناوری ⛱با حقیق هـمـراه باشـیـد @haqiq_center