✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۱- مغالطه اشتراک لفظ وقتی این مغالطه به وجود میاد که در جمله به تعداد معانی یک کلمه توجه نکنیم و آن را در معنایی به کار ببریم که شنونده نتواند معنای مورد نظر ما را دریابد. 🔹سعادت، غایت زندگی انسان است. غایت زندگی انسان مرگ است. بنابراین، سعادت انسان همان مرگ اوست‌. غایت در مقدمه اول به معنای هدف و در مقدمه دوم به معنای آخر/نهایت است. همچنین زندگی در مقدمه دوم تنها زندگی دنیوی را شامل‌ می‌شود. اگر دو مغالطه اشتراک لفظ موجود در متن را در نظر نگیریم باید قبول کنیم که سعادت انسان، یعنی مردن او! 🔸حمید دوست بیست‌ساله من است. (برای مدت بیست سال؛ دارای سن بیست سال) 🔹این کتاب قیمت ندارد. (بسیار باارزش بودن؛ بسیار بی‌ارزش بودن) 🌱 « يا ايها الذين آمنوا لا تقولو راعنا و قولو انظرنا واسمعوا »

بقره - ۱۰۴

"ای کسانی که ایمان آورده‌اید، نگویید: [راعنا] و بگویید [انظرنا] و گوش شنوا داشته باشید." راعنا در ¹زبان عربی فعل امر از رعایت است (یعنی رعایت حال ما را کن) و در ²زبان عبری هم‌ریشه عونت است و معنای توهین‌آمیزی دارد. یهودیان این کلمه را خطاب به پیامبر(ص) ، در ظاهر معنای عربی و در واقع، معنای توهین‌آمیز آن را به کار می‌بردند. قرآن کریم جهت جلوگیری از این مغالطه خطاب به مؤمنان می‌فرماید به جای کلمه "راعنا" از کلمه "انظرنا" استفاده کنند. 🌱 شاید عبارت « واسمعوا / و گوش شنوا داشته باشید » در آیه فوق، به این معنا باشد که قرآن کریم دستور می‌دهد به اختلافات و ظرایف الفاظ و کلماتی از این قبیل حساس باشید و دقت کنید تا در دام خطا و مغالطه نیفتید. 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۲- مغالطه ابهام ساختاری مغالطه "ابهام ساختاری" هم مانند مغالطه "اشتراک لفظ" به دلیل وجود معانی گوناگونی است که از جمله فهمیده می‌شود. با این تفاوت که این گوناگونی معانی به دلیل یک واژه نیست بلکه جمله با ترکیب خاص خود به گونه‌ای است که بیش از یک معنی را شامل‌ می‌شود. 🔹پادشاه لیدا که در نظر داشت با داریوش پادشاه ایران وارد جنگ شود، برای اطمینان از نتیجه جنگ با کاهن معبد مشورت کرد. پادشاه این پیشگویی را دریافت کرد: « اگر به جنگ داریوش بروی یک امپراتوری قدرت‌مند را نابود خواهی ساخت. » پادشاه لیدا با داریوش وارد جنگ شد و از او شکست سختی خورد. وقتی از مرگ نجات یافت نامه گلایه‌آمیزی به کاهن معبد نوشت. کاهن پاسخ داد که پیشگویی او درست بوده و او در جنگ یک امپراتوری بزرگ (یعنی خودش) را نابود کرده است. 🔸گاهی ابهام در ضمایر جمله است : مردم درباره مذهب «ابن جوزی» صاحب کتاب تلبیس ابلیس تردید داشتند که آیا شیعه است یا سنی؟ روزی که این جوزی بر بالای منبر بود، مردم از او خواستند که با صراحت خلیفه بلافصل پس از پیامبر(ص) را معرفی کند. ابن جوزی در پاسخ می‌گوید : «خلیفه بلافصل پیامبر کسی است که دختر وی در خانه اوست (من بنته فی بیته)» می‌دانیم که امیرالمومنین علی (ع) داماد پیامبر (ص) بوده و پیامبر نیز داماد ابوبکر. بنابراین معنای «کسی که دختر وی در خانه اوست» به علت ابهام دو ضمیر «وی» و «او» هم می‌تواند امیرالمومنین علی (ع) و هم ابوبکر باشد. 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات /تصویر از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۳- مغالطه «ترکیب مفصل» این مغالطه ناشی از آن است که گاهی دو جمله به صورت مجزا و جدا از هم صادق هستند اما اگر آن دو جمله به صورت ترکیبی و کنار هم در یک جمله بیان شوند، جمله حاصل کاذب خواهد بود. 🔸 او در نویسندگی بدون مهارت اما در ورزش ماهر است. 🔸 او نویسنده و ورزشکار ماهری است. ما می‌توانیم بگوییم که او نویسنده است، همچنین می‌توان گفت او ورزشکار ماهری است؛ یعنی این جملات جدا درست هستند اما اگر جملات را کنار هم بگذاریم این توهم پیش می‌آید که او نویسنده ماهری نیز است! ۴- مغالطه «تفصیل مرکب» این مغالطه کاملاً عکس مغالطه قبل است و وقتی واقع می‌شود که در جمله‌ای دو ترکیب کنار هم صادق باشند اما اگر به صورت مجزا و جدا از هم بیایند، به نتیجه نادرستی می‌رسیم. 🔹 او آدم خوبی است، زیرا در تحقیقی که در کارخانه انجام دادیم همه کارگران و کارفرمایان بر این عقیده بودند که او کارگر خوب و کوشایی است. شاید او کارگر خوبی باشد اما در اینکه آدم خوبی هم باشد باید تردید کرد. 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۵- مغالطه «واژه‌های مبهم» این مغالطه زمانی رخ می‌دهد که کسی از کلمات یا عباراتی استفاده می‌کند که معنای دقیقی ندارند و می‌توانند به چندین شکل تفسیر شوند. این کار باعث می‌شود که گوینده بتواند از هرگونه انتقاد یا اعتراضی فرار کند، چون همیشه می‌تواند بگوید که منظورش چیز دیگری بوده است. 🔸 مثلاً وقتی آمریکا اعلام می‌کند که «ما در کشورهای دیگر مداخله نظامی تمام عیار نمی‌کنیم ولی در شرایط خاص جنگ محدود را می‌پذیریم» می‌گوییم این سخن مبهم و مغالطه‌آمیز است، زیرا اگر دامنه جنگ به هر میزان گسترش یابد باز هم آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند که این یک جنگ محدود است. 🔹«قم نزدیک تهران است.» اما نزدیک بودن یک مفهوم نسبی است و ممکن است برای یک نفر ۱۰ کیلومتر نزدیک باشد و برای دیگری ۱۰۰ کیلومتر. استفاده از واژه‌های نسبی مانند نزدیک و دور، ارزان و گران و ... می‌تواند منجر به مغالطه شود. 🔸 «سیل و طاعون بزرگ برای زمانی دراز و شهر بزرگ حمله ور خواهد شد... او به ناگاه به اسارت در می‌آید و در آن اسارت اشتباهی به کار نمی‌رود. وحشتی سنگین که از سوی سر حلقهٔ ماجرا نهفته نگاه داشته می‌شود به ناگاه آشکار خواهد شد... تبعیدیان شهر بزرگی را تسخیر خواهند کرد... نزدیک به رودی بزرگ تجاوزی بزرگ انجام می‌گیرد.» عبارت فوق (از نستراداس؛ پزشک و پیش‌گو) قابل تطبیق با وقایع و شخصیت‌های گوناگون و متعددی است. همین ویژگی باعث می‌شود این‌گونه پیش‌گویی‌ها قابل بازتاب بعد از هر رخدادی باشند. 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات /تصویر از کتاب 💎مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘@HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۶- مغالطه «گزاره‌های بدون سور» این مغالطه زمانی رخ می‌دهد که در یک گزاره، سور (مانند: همه، برخی، هیچ‌کدام) مشخص نشده باشد. این نوع گزاره‌ها می‌توانند مبهم و گمراه‌کننده باشند زیرا مشخص نمی‌کنند که ادعا در مورد چه تعداد یا چه گروهی از افراد یا اشیاء صدق می‌کند. 🔸سیاستمداران فاسد هستند. (برخی از سیاستمداران...) 🔹داماد جدیدشان فارغ التحصیل رشته اقتصاد است. فارغ التحصیلان این رشته افراد بی‌سوادی هستند. (برخی از آنها ...) 🔸ما او را قبول داریم و نسبت به توانایی‌هایش تردید نمی‌کنیم. می‌دانی که او اصفهانی است و اصفهانی‌ها آدم‌های خیلی زرنگی هستند. (برخی از اصفهانی‌ها ...) گاهی نیز از سوری (همه، برخی، ...) استفاده می‌شود که مبهم است. 🔹 من می‌خواهم برای فرزندانم معلم انتخاب کنم ولی او یک دانشجوست. هر دانشجویی که نمی‌تواند معلم بشود. (بعضی از دانشجویان نمی‌توانند، اما بعضی از دانشجویان توانایی معلمی دارند.) 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۷- مغالطه «کنه و وجه یا هیچ نیست به جز» این مغالطه زمانی رخ می‌دهد که یک ویژگی یا جنبه خاص از یک پدیده به عنوان ذات و اساس آن معرفی شود و سایر ویژگی‌ها نادیده گرفته شوند. به عبارت دیگر، این مغالطه زمانی اتفاق می‌افتد که گفته شود یک چیز فقط و فقط همان ویژگی خاص است و هیچ چیز دیگری نیست. 🔸قدیمی‌ها چیزی نبودند جز اخلاص و صفا 🔸مدرن‌ها چیزی نیستند جز لذت‌گرایی و دوری از معنویت 🔹یا با من هستی یا علیه من (این جمله به طور ضمنی بیان می‌کند که هیچ موضع بی‌طرفانه‌ای وجود ندارد و فرد مخاطب باید حتماً یکی از دو طرف را انتخاب کند.) 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۸- مغالطه «علت جعلی» در این مغالطه گاهی در یک استدلال چیزی به عنوان «علت» وانمود می‌شود که در واقع علت نیست. یا گاهی تنها بخشی از علت به عنوان کل علت تلقی می‌شود. مثلا برای تحقق چیزی پنج عامل دست‌به‌دست هم می‌دهند اما شخص مغالطه‌کننده تنها یکی را به عنوان علت معرفی می‌کند. 🔹آقا اجازه! علت این که در این امتحان نمرهٔ کمی گرفته‌ام این است که در شب امتحان ما مهمانان زیادی داشتیم و نتوانستیم برای امتحان درس بخوانیم. (!) 🔸ما در دهه اخیر شاهد افت تحصیلی شدیدی در مدارس راهنمایی و دبیرستان‌های کشور هستیم. واضح است که آموزگاران و دبیران در انجام وظایف خود بسیار کوتاهی می‌کنند. (در افت تحصیلی دانش‌آموزان عوامل متعددی دخیل مانند کوتاهی دبیران دخیل هستند. اما در این متن گویا تمامی اتفاقات به گردن معلمان است!) 🔹در پنجاه سال گذشته معدل و میانگین عمر انسان‌ها افزایش چشم‌گیری داشته است. هر یک از ما حدود ده سال بیش از والدین و پدربزرگ و مادربزرگ آن خود زندگی می‌کنیم. ما واقعا مدیون هزاران پزشکی هستیم که برای تأمین سلامتی ما عمر خود را در بیمارستان‌ها و مطب‌ها برای این کار اختصاص داده‌اند. (کاهش جنگ و تصادفات، افزایش بهداشت، غذا و آب و ... ) 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۹- مغالطه «بزرگ‌نمایی» مغالطه بزرگ‌نمایی زمانی رخ می‌دهد که یک ویژگی یا جنبه‌ای از یک موضوع به طور غیرمناسب یا بیش از حد بزرگ‌نمایی می‌شود. این کار باعث می‌شود که نتیجه‌گیری نهایی نادرست یا گمراه‌کننده باشد. 🔹محقق و نویسنده‌ای با بیش از صد کتاب و مقاله ( خوانندگان با خواندن این متن فکر می‌کند که مثلا فرد مورد نظر نیمی از این تعداد، کتاب نوشته است در حالی که او فقط ۳ کتاب نوشته و مابقی مقاله است. از سوی دیگر عبارت «بیش از صد» عددی بالغ بر صد و ده، صد و بیست را به ذهن خواننده یادآوری می‌کند، در حالی که او مجموعاً صد و یک کتاب و مقاله نوشته است.) 🔸با شرکت هواپیمایی ما سفر کنید! هواپیماهای این شرکت در هر دویست ثانیه یک پرواز، در هر ساعت هیجده پرواز و روزانه چهارصد و سی و دو پرواز به تمام نقاط جهان در دویست و هیجده فرودگاه در نود و چهار کشور و پنج قاره جهان دارند. !! ( شیوه دیگر این مغالطه این است که عبارات، پر زرق و برق و از جوانب گوناگون چنان بیان می‌شود که آن مطلب هر چه مهم‌تر و بزرگ‌تر جلوه کند.) 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۱۰- مغالطه «کوچک‌نمایی» این مغالطه نیز مانند مغالطه بزرگ‌نمایی است با این تفاوت که در مغالطه بزرگ‌نمایی برای برجسته کردن بعضی از ابعاد مطلب تلاش می‌شود و در مغالطه کوچک‌نمایی برای کم‌رنگ کردن و بی‌اهمیت نشان‌ دادن آن؛ اما در هر دو مغالطه، میزان اهمیت ابعاد مختلف مطلب از حالت واقعی خارج می‌شود. 🔹سیاستمداری می‌گوید: «فقط چند نفر از مردم به این قانون جدید اعتراض کرده‌اند.» (در حالی که این “چند نفر” ممکن است نماینده گروه بزرگی از مردم باشند که به دلایل مختلف نتوانسته‌اند اعتراض خود را بیان کنند.) 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۱۱- مغالطه «توریه» هدف کسی که مرتکب مغالطه توریه می‌شود، همان هدف شخص دروغگوست یعنی ارائه اطلاعات نادرست به منظور فریفتن مخاطب، اما اختلاف توریه با دروغ این است که در توریه ظاهر سخن معنای درستی دارد اما آنچه مخاطب از آن درک می‌کند نادرست و دروغین است. 🔸 پول‌هایت را در بگذار در جیبت و اگر از تو پول خواست بگو متاسفانه کیف پولم را همراه نیاوردم. همانطور که ملاحظه می‌شود نتیجه توریه با دروغ یکی است و موجب فریب مخاطب می‌شود، البته با این تفاوت که چون در توریه ظاهر سخن دروغ نیست، بعدها در صورت روشن شدن حقیقت، امکان دفاع و توجیه آن برای گوینده وجود دارد؛ مانند : 🔹 شما از من پرسیدید می‌دانی آیا مختاریان در بانک چقدر پول دارد؟ من حدوداً می‌دانستم و گفتم خدا می‌داند. حال مرا متهم به دروغگویی نکنید. 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات /تصویر از کتاب 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۱۲- مغالطه «نقل قول ناقص» همانطور که از نام مغالطه مشخص است، اگر شخص گوینده از سخنان مرجع مورد استناد خود عباراتی را برگزیند که محتوای آنها مغایر با نظر اصلی و واقعی آن مرجع باشد مرتکب مغالطه شده. 🔸 فرض کنیم منتقدی درباره یک دیوان شعر که تازه سروده شده چنین اظهار نظر کند : « این دیوان، خوب بوده و مجموعه اشعار لذت‌بخشی دارد، البته هرگز با اشعار قوی برابری نمی‌کند، اما به هر حال، اگر در جایی به دیوان شاعران برتر دسترسی نداشته باشید توصیه می‌کنم که در تنهایی به مطالعه این اشعار بپردازید. » حال اگر ناشر این کتاب برای تبلیغ و افزایش فروش آن، سخن منتقد را چنین در پشت کتاب چاپ کند مرتکب مغالطه نقل قول ناقص شده است : «این دیوان، خوب بوده و مجموعه اشعار لذت بخشی دارد، ... توصیه می‌کنم که در تنهایی به مطالعه این اشعار بپردازید.» 🌱 ﴿... أَفَتُؤْمِنُونَ بِبَعْضِ الْكِتَابِ وَتَكْفُرُونَ بِبَعْضٍ ۚ فَمَا جَزَاءُ مَن يَفْعَلُ ذَٰلِكَ مِنكُمْ إِلَّا خِزْيٌ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ۖ وَيَوْمَ الْقِيَامَةِ يُرَدُّونَ إِلَىٰ أَشَدِّ الْعَذَابِ ۗ وَمَا اللَّهُ بِغَافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ﴾‏ بقره - ۸۵ " ...آیا به بعضی از دستورات کتاب آسمانی ایمان می‌آورید و به برخی دیگر کافر می‌شوید؟ پس جزای هر کس از شما که این عمل را انجام دهد، جز رسوایی در این جهان، چیزی نخواهد بود و روز قیامت به سوی سخت‌ترین عذاب روانه شوند و خداوند هرگز از آنچه انجام می‌دهید، غافل نیست. " 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۱۳- مغالطه «دروغ» دروغ علاوه بر اینکه از مهم‌ترین گناهان زبانی شناخته می‌شود، می‌تونی آن را به عنوان یک مغالطه و از لغزش‌گاه‌های اندیشه دانست. 🌱 ﴿ إِنَّمَا يَفْتَرِي الْكَذِبَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ ‎﴾‏ نحل - ۱۰۵ " تنها کسانی دروغ‌پردازی می‌کنند که به آیات خدا ایمان ندارند. " ۱۴- مغالطه «تحریف» منظور از مغالطه تحریف، تغییر و تبدیل یا دخل و تصرف سخن دیگران است؛ به این معنا که مثلاً جمله، نامه، شعر یا کتابی به دلیل حذف و اضافات چنان تغییر کند که معنا و مفهوم اصلی آن نیز تغییر کند. 🔸لشکر عمر سعد یک میلیون و ششصد هزار نفر بود و امام حسین ع، ۳۰۰ هزار نفر و حضرت ابوالفضل ۲۵ هزار نفر از آنان را به قتل رساندند!

اسرارالشهاده

استاد مطهری در نقد تحریف فوق می‌گوید: « اولاً، لشکر عمر سعد همه از کوفه بود این جمعیت غیر ممکن است که از کوفه جمع شده باشد؛ ثانیاً، این جمعیت اصلاً در صحرای کربلا جا نمی‌شوند؛ ثالثاً، و بر فرض اگر در آن روز بتوان با شمشیر هر ثانیه یک نفر را به قتل رساند کشتن ۳۰۰ هزار نفر که به امام نسبت داده شده بیش از ۸۳ ساعت، یعنی بیش از سه شبانه روز وقت لازم دارد.»

حماسهٔ حسینی

🔹 تحریفاتی که کشیشان در انجیل کردند موجب تقابل علم و دین در اروپا شد. 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۱۵- مغالطه «تفسیر نادرست» این مغالطه، ارتباط تنگاتنگی با دو مغالطه «نقل قول ناقص» و «تحریف» دارد. این مغالطه‌ای نیز مربوط به نقل و بازگو کردن گفتار نوشتار یا رفتار دیگران است؛ اما با این تفاوت که در اینجا هیچ تغییر و دخل و تصرفی صورت نمی‌گیرد و همه مطالب مطابق با واقعیت بیان می‌شود، ولل جنبه مغالطه‌آمیز آن در توجیه و تفسیر گفتار و رفتار دیگران است که مغایر با منظور اصلی خود آنهاست. 🔹 پیامبر اکرم ص درباره عمار فرمود «ای عمار تو را گروهی از افراد یاغی و سرکش می‌کشند.» سال‌ها بعد در جنگ صفین وقتی که عمار در لشکر امام علی ع به وسیله لشکریان معاویه کشته شد، از همه جا فریاد بلند شد که حدیث پیامبر ص تحقق یافت. لشکریان معاویه به معاویه اعتراض کردند که ما عمار را کشتیم و طبق فرمایش پیامبر ص ما گروه یاغی و سرکش هستیم. معاویه گفت «اشتباه می‌کنید عمار را ما نکشتیم، در واقع عمار را علی کشت که او را به جنگ آورد و موجبات کشته شدن او را فراهم کرد!» 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات /تصویر از کتاب 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313

✨ آشنایی با #انواع_مغالطه ۱۶- مغالطه «تاکید لفظی» در این مغالطه، هیچ دروغ یا کم و زیادی نسبت به محتوای خبر یا تفسیر نادرستی از مطلب اتفاق نمی‌افتد، اما در نقل و بازگویی یک جمله، تاکید بر برخی کلمات آن جمله سبب ایجاد مفاهیم اضافی و خارج از منظور اصلی جمله می‌شود. این مفاهیم به طور پنهانی به ضمیر مخاطب القا می‌شود. 🔹پیراهن مرا اتو کن. (بدون تاکید، این جمله مانند یک دستور یا تقاضای عادی است.) 🔹پیراهن مرا اتو کن. (به‌جای شلوار یا کت یا هر چیز دیگری) 🔹پیراهن مرا اتو کن. (نه پیراهن خودت یا کس دیگر را) 🔹پیراهن مرا اتو کن. (نه این که مچاله کن یا ...) 🍃 برگرفته از کتاب مغالطات 💎 مسجد حضرت زینب سلام الله علیها ☘ @HazrateZeynab_313‌