📌 جایگاه دو کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «روح توحید نفی عبودیت غیر خدا» در دستگاه فکری آیت الله خامنهای
⏹ بخش اول:
🔹در جلسهای که با محوریت تبیین «نظریه اجتماعی آیت الله خامنهای» با حضور جمعی از استادان و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی برگزار شد، مطلبی در باب جایگاه دو کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «روح توحید نفی عبودیت غیر خدا» در دستگاه فکری آیت الله خامنهای طرح شد که خلاصه آن در این یادداشت عرض میشود تا باب گفتگویی را بگشاید.
🔸 در فرصت بسیار محدودی که شاید کمتر ۵ دقیق شد بنا بود که همه نکاتم را در باب نظریهی اجتماعی آیت الله خامنهای عرض کنم. یکی از نکاتی که در این فرصت بسیار کوتاه، مطرح شد این بود که مجموع مباحث اجتماعی آیت الله خامنهای در موضوعات مختلف، کاملا مبتنی بر یک نظریه مبنایی و چارچوب مفهومی فکرشده و صورتبندی شده است که ایشان آن را در دو کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «روح توحید نفی عبودیت غیر خدا» به صورت تفصیلی و نظری بیان کردهاند و آن را در قالب یک صورت خاص از «الهیات اجتماعی» عرضه کردهاند لذا برای صورتبندی نظریه اجتماعی ایشان حتما باید به این دو کتاب مراجعه شود و ضمن کشف الگوی ایشان از «الهیات اجتماعی» به عنوان زیرساخت نظری همهی اندیشهها، به کشف نظریه اجتماعی ایشان پرداخت. چرا که خود ایشان در مقدمه کتاب طرح کلی مدعای اصلی خود را «طرح اسلام به عنوان مسلک اجتماعی داری اصول یک آهنگ و منسجم و ناظر به زندگی جمعی» دانستهاند که به دو مقوله «ساختار و قواره جامعه» و همچنین «تعهدات اجتماعی انسانها» در قالب یک «نظریه» باید بپردازد.
همچنین عرض شد که حضرت آقا در ۴ / ۴ / ۱۳۸۱ در جمع هیأت امنای موسسه پژوهش و فرهنگی انقلاب اسلامی (دفتر حفظ و نشر آثار خودشان) تصریح کردهاند که (هرکس میخواهد مچ ما را بگیرد باید به آن مباحث طرح کلی رجوع کند و الان هم به آن مباحث معتقد هستم.) - نقل به مضمون- بنابراین در تبیین نظریهی اجتماعی ایشان باید به این آثار مراجعه شود و سپس براساس این نظریه کلان اجتماعی، سایر موضوعات اجتماعی موجود در جامعه شناسی همچون هویت، پیشرفت، طبقه، عدالت، امنیت و ... از منظر ایشان تحلیل و تبیین شود.
همچنین عرض شد که بنده بعد از ۱۳ سال انس مداوم با مجموعه آثار و بیانات مقام معظم رهبری به این نتیجه رسیدهام که مهمترین و محوریترین مفهوم اجتماعی در دستگاه فکری ایشان «تحول اجتماعی» و «دگرگونی اجتماعی» است و کل نظریهی اجتماعی ایشان بر حول این محور میچرخد که اصول آن را در ۱۵ نکته نوشتهام و فرصت طرح آن نیست.
🔹 بعد از بحث گفتگوهای میان استادان محترم و مباحث حاشیهای، ریاست جلسه، در جمع بندی نکات بسیار مهمی را بیان کرد. یکی از نکات ایشان ناظر به مطلب اینجانب بود و تصریح کردند که -نقل به مضمون و تلخیص- (نکته دربارهی تأکید بر کتاب طرح کلی و روح توحید به این کلیت درست نیست. چرا که آنها آثار دوران جوانی حضرت آقا است و بعد از آنها ایشان بیش از ۵۰ سال رشد کردهاند و جلو آمدهاند بخصوص اینکه بعد از انقلاب در ۴۵ سال یا نفر دوم و یا نفر اول نظام اسلامی بودهاند. والا لازم میآید که بگوییم ایشان توقف کردهاند و هیچ حرفنویی در این ۵۰ سال بعد از آن بحثها نداشتهاند که قطعا این درست نیست. و ما بحثهای جدیدی از ایشان سراغ داریم.
مضافاً بر آنها اینکه خود حضرت آقا در حاشیه یکی از چاپهای متن منتشر شده از کتاب مختصر طرح کلی، حواشی نوشتهاند و مرقوم داشتهاند که به برخی از مباحث اشاره کردهاند که در آن جلسات مطرح نشده و باید مطرح میشد. لذا اگر ایشان امروز بخواهند طرح کلی اندیشه اسلامی را بیان کنند حتما از بحثهای ۵۰ سال پیش بسیار متفاوت خواهد بود. بنابراین باید به بیانات امروز حضرت آقا توجه شود و نظرات ایشان درباره موضوعات اجتماعی و آسیبهای اجتماعی سالهای اخیر همچون فتنهها، اغتشاشات، تغییر سلایق جوانان، طرح ایران همدل بررسی شود.)
🔸 مطالب رئیس جلسه را کاملا گوش دادم و با همه مطالب آن موافق بودم اما فرصت نبود تا مقصودم را از توجه ویژه به آن دو کتاب را عرض کنم.
🔹اما مباحث بسیار خوبی مطرح شد که به نظرم آمد در باب آن فکر کنم و در ادامه این یادداشت تلاش میکنم تا تبیینی از جایگاه دو کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» و «روح توحید نفی عبودیت غیر خدا» در دستگاه فکری و نظریهی اجتماعی آیت الله خامنهای در قالب چند نکته کلی ارائه شود.
🛑 ادامه دارد ...
✍ سید مهدی موسوی
۱۶ بهمن ۱۴۰۳
#نظریه_اجتماعی
#تحول_اجتماعی
#طرح_کلی_اندیشه_اسلامی
#طرح_کلی
#کتاب_شناسی
#آیتالله_خامنهای
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/2363