📌تفسیر نیچه ای یا حکمت متعالیه ای از جنگ اکراین
🔹جنگ یکی از مقولات اجتماعی پر ظرفیت برای کارآمدی نظریات اخلاقی و اجتماعی است که ریشه در بنیادهای فلسفی آن نظریات دارد.
🔸مهمترین نظریه اخلاقی و اجتماعی در تحلیل جنگ متعلق به ماکیاولی است که در تمدن جدید غرب بسط پیدا کرده است و نیچه به صراحت آن را تبیین روان شناختی و وجودی کرده است و آن تحلیل #اراده_گرایانه از انسان و پدیده های انسانی است. در این تحلیل همه حقیقت انسان به اراده و قدرت طلبی تقلیل داده می شود و اراده را نیز تابع تعلقات نفسانی و تقویمات اجتماعی می دانند. در این نگاه مفهوم جوهری جنگ، امر «قدرت انسانی» است، و در حقیقت دو قدرت انسانی است که باهمدیگر درگیر میشود و به جنگ میانجامد...
🔸 اولا حکمت چرایی و چگونگی کنش جنگی انسان را باید در فلسفه علمی حکمت اسلامی جستجو کرد نه صرفا در فلسفه نظری و مباحث هستی شناسی؛ ثانیا: از خلط میان قواعد فلسفه نظری و فلسفه عملی به شدت باید پرهیز کرد؛ ثالثا: جمع طولی این قواعد را باید از نظرگاه های مختلف رصد و مطالعه عمیق کرد؛ رابعا: برفرض وجود نقصی در یک قاعده فلسفی موجب ناکارآمدی یک فلسفه در همه بخشهای آن و توانایی آن در تبیین پدیده های اجتماعی نمی شود.
🔹اما در حکمت عملی فیلسوفان مسلمان تحلیل جنگ را نباید به سطح اراده و میل قدرت طلبی انسان فروکاست. نقش اراده و جهت داری در کنش جنگی یک امر بدیهی و غیر قابل انکار است و نیازی به دستگاه فلسفه نظری مستقل ندارد بلکه در روانشناسی و تحلیلهای اجتماعی مباحث مفصلی پیرامون آن بیان شده است. بلکه اراده و کنش را باید در سطح آگاهی و نظام معانی و عقلانیت حاکم بر ذهنیت کنشگر آن را درک و تصویر کرد. چرا که اراده معطوف به کنش انسان تابع آگاهی و معرفت آدمی است. آنچه نیازمند فلسفه و حکمت است، معرفت شناسی و هستی شناسی واقعیت محور است تا بتواند مبنایی برای تحلیل اغراض و مقاصد کنشگران باشد. به تعبیر دیگر، اگر فلسفه ای بتواند واقعیت را اثبات، مراتب آن را بیان و قوانین حاکم بر نظام عالم را تبیین کند از امکان تحلیل جهتداری اراده ها و صحت و خطای آنها می تواند گفتگو کند والا با اراده گرایی و نسبی گرایی و برساخت گرایی آگاهی و معرفت، امکان هرگونه گفتگوی فلسفی بسته است و باید به خطابه و تفاهم مبتنی بر قدرت رسانه ای روی آورد.
🔸 چنانکه در حکمت عملی اسلامی مبرهن است اراده در کنش کنشگر مختار، جزء العلة است و شرط تحقق هر کنشی، داشتن اراده و به کاربستن آن از طریق انتخاب و تصمیم گیری و عزم است و این اصل مبرهن و قطعی حکمت متعالیه هیچ منافاتی با اصل ضرورت علی و معلولی مطرح در فلسفه نظری ندارد. بسیاری از فلاسفه بزرگ از ابن سینا تا ملاصدرا ، از امام خمینی تا علامه طباطبایی، از شهید مطهری تا آیت الله مصباح یزدی و دیگران این دو قاعده فلسفی را تبیین و نسبت میان آنها را ترسیم کردند.
🔹چنانکه گفته شد مقوله جنگ را نه در فلسفه نظری بلکه می بایست در فلسفه عملی فیلسوفان مسلمان و در ذیل جدال میان جنود عقل و جهل مشاهده و فهم کرد.
🔸به طور نمونه حضرت #امام_خمینی براساس اصول حکمت متعالیه در کتاب شرح حدیث #جنود_عقل_و_جهل به تحلیل #جنگ_جهانی_دوم پرداخته است و به خوبی ریشه های انسان شناسی و فلسفه عملی چرایی، فرایند جهت داری کنش انسان از آگاهی و معرفت را همچنین چگونگی وقوع جنگ و چگونگی کنترل جنگ را تبیین کرده اند.
در ادامه بخشهایی از بیانات حکمت عملی امام خمینی (ره) خواهد آمد
⏬⏬⏬
#امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121