📌اسلام و رشد عقلانیت 🖊معمار عقلانیت اسلامی در دوران معاصر حضرت امام خمینی: 🔸اسلام براى اين انسانى كه همه چيز است؛ يعنى از طبيعت تا ماوراى طبيعت تا عالم الهيت مراتب دارد، اسلام تز دارد، برنامه دارد اسلام. اسلام مى‏خواهد انسان را يك انسانى بسازد جامع؛ يعنى رشد به آن طور كه هست بدهد. حظّ طبيعت دارد، رشد طبيعى به او بدهد؛ حظّ برزخيت دارد، رشد برزخيت به او بدهد؛ حظّ روحانيت دارد، رشد روحانيت به او بدهد؛ حظّ عقلانيت‏ دارد، #رشد_عقلانيت‏ به او بدهد؛ حظّ الهيت دارد، رشد الهيت به او بدهد. همه حظوظى كه انسان دارد و به طور نقص است، الآن نرسيده است؛ اديان آمده‏اند كه اين ميوه نارس را رسيده‏اش كنند؛ اين ميوه ناقص را كاملش كنند. 🔹نبايد آقايان كه در اين غرب واقع شده‏اند و غرب هم غرق در طبيعت دنياست و هيچ ملتفت به ماوراى طبيعت نيست؛ آقايان از اين مكتبها گول بخورند و خيال كنند كه انسان غير از اينكه مى‏خورد و مى‏خوابد و اينها، چيز ديگرى نيست، همين است، چيز ديگرى در كار نيست. اين اشتباهى است كه اسلام را بد شناخته‏اند آنهايى كه همه‏اش توجهشان به اين است و همه آيات و اخبارى كه در اسلام براى رشد انسان آمده برگرداندند به اين؛ و هم آنها در اشتباه بودند كه همه آيات و اخبار را برگرداندند به آن. 🔸 بايد هر چيزى سر جاى خودش عمل بشود؛ يعنى انسانْ رشد طبيعى داشته باشد به هر مقدار كه ممكن است؛ حظّ طبيعى داشته باشد به هر مقدار كه سالم است؛ البته روى موازين عفت و سلامت، و اين مرتبه را رشد كه پيدا كرد، مرتبه بعدش هم رشد داشته باشد، مرتبه بعدش هم رشد داشته باشد و همه ابعادش بسيج بشود تا يك انسان بشود. 🔹انسان شدن كار مشكلى است لكن لازم است براى انسان. مقصود من از اين حرف اين است كه شما خيال نكنيد كه اسلام آمده حيوان تربيت كند، آمده است كه خواب و خوراك براى حيوان درست كند. اين يكى‏اش است؛ اين را هم درست مى‏كند لكن اين يك بُعد است، آن هم بُعد آخرش است. بُعدهاى ديگرى دارد كه آنها هم همه‏اش از اسلام است و براى تربيت انسان است، و انسان را مى‏خواهد يك موجود رشيدى كه همه اين ابعاد را داشته باشد تربيت كند. و براى همه اينها هم دستور دارد اسلام؛ نسبت به يك جهتْ دونِ جهت ديگرى نيست؛ براى حكومت اسلامى دستور دارد، براى تشكيلاتش دستور دارد؛ براى مقاتله با دشمنان دستور دارد، براى تحرك جامعه دستور دارد، براى رسيدن به ماوراى طبيعت دستور دارد، همه اينها را دارد. 🔸 يك بُعدى نيست كه انسان خيال كند من اسلام را شناختم، و شناختم اين است كه مثلًا تاريخش چه جور بوده و فرض كنيد كه زندگى بشرى‏اش چه جور بوده و كذا چه بوده، دستورات طبيعى‏اش چه بوده و اينها. مسأله اين نيست؛ مسائل اسلام بالاتر از اين معانى است و ابعادْ زياد دارد؛ و بايد كسى كه مى‏خواهد بشناسد اسلام را، درست نگاه كند به قرآن كه مبدأ اصلى است و همه ابعادى كه در قرآن هست، همه را ملاحظه كند. صحيفه امام، ج‏4، ص: ۸ _ ۱۰ #امتداد_حکمت_و_فلسفه https://eitaa.com/hekmat121