📌 آفت شتابزدگی در تحصیل و نگارش
🔹برخی از طلاب و دانشجویان جوان و دغدغهمند، با شرکت در چند جلسه کلاس فلسفه اسلامی و شنیدن چند جمله از فلسفهی غرب و نحلههای مختلف آن، به سرعت احساس استغنا میکنند و دست به قلم میشوند و به تحلیل و بررسی مکاتب و کشف روابط میپردازند و نهایتا در یک یادداشت ۱۰۰۰ کلمهای یکی را تأیید و دیگر مکاتب را نفی میکنند و یا مدعی جمع میان چند مکتب فلسفی میشوند. گاه خود را علمدار مبارزه با التقاط و انحراف میپندارند و گاه بر نظریهپردازی در علوم انسانی اصرار دارند و دم و دستگاهی راه میاندازند.
🔸 عموم این افراد، محضر استادان عمیق و دقیق حوزه و دانشگاه را به معنای واقعی درک نکردهاند و روی آثار یک فیلسوف و متفکر اصیل، تمرکز نکرده و به یک نظام فکری منسجم و مستدل دست نیافتهاند. بلکه در جلسات کسانی شرکت کردهاند که تخصص لازم را یا ندارند و یا وارد حوزههای غیرتخصصی میشوند و میخواهند شرق و غرب عالم را در یک یا چند جلسه به هم ربط دهند و نسبت به آنها حکم صادر کنند.
🔹 عموم این استادان کمتر طلاب خود را به مطالعهی عمیق آثار متفکران و فیلسوفان دعوت میکنند و کمتر آنها را از شتابزدگی، پرگویی و ادعاهای بزرگ باز میدارند. بلکه آنها را به خود دعوت میکنند و غیرمستقیم، چهرهای استثنایی، نابغه، علامه، کامل، استاد و مرشد برای شاگردان میسازند و آنها را مرید و شیفتهی خود میسازند.
🔸 این رویه، موجب شده است تا استعدادهای فراوان و طلاب و دانشجویانی که هر کدام میتوانند نوید بخش آیندهی بهتر باشند گرفتار شتابزدگی و پرگویی شوند و ادعاهای عجیب و غریبی در حوزه فلسفه و علم مطرح سازند که به همان میزان که برای خودشان جذاب و نوآورانه جلوه میکند نزد دیگران متوهمانه و ناشیانه خوانده میشود.
🔹 بزرگان حکمت و تفکر فرمودهاند که استادان فلسفه و تفکر باید تا میتوانند بر عمق و دقت طلاب و شاگردان خود بیافزایند و آنها را بهگونهای راهنمایی کنند که بر متون، آثار و اندیشههای حداقل یک حکیم و متفکر مسلمان احاطه پیدا کنند و به نظام فکری آن مسلط شوند. این استادان موظف هستند که طلاب را به مطالعه آثار عمیق و دقت در اظهار نظرها دعوت کنند و از شتابزدگی در تحصیل و از پرگویی و حرفهای بیحساب و کتاب در تحقیق باز دارند.
🔸 ما امروز به طلاب و فضلایی نیاز داریم که حداقل به آرا و اندیشههای یکی از #متفکران_اصیل و جامع انقلاب اسلامی به معنای واقعی و به حمل شایع مسلط باشد و دهها مقالهی علمی و پژوهشی در اطراف اندیشه آن متفکران منتخب بنویسد و خود را به استادان حکمت و فلسفه عرضه کند تا اشکالات و نواقص او را متذکر شوند. در این صورت است که طلاب دغدغهمند از این منظر میتوانند به مطالعه و تحقیق در فلسفههای غربی ورود کنند و با عمق و دقت و به صورت تدریجی و مسئلهمحور در حاشیهی حکمت و فلسفه غرب و اندیشهی بزرگان، مطالبی را بنویسند تا تمرینی انجام داده باشند و به ضعفهای خود پی ببرند «تا پخته شود خامی» و «محصول دهد روزی» که وقت آنها فرا میرسد. انشاءالله
🔹 برخی از اساتید برجسته حکمت بارها فرمودهاند: هر طلبه و دانشجوی علاقهمند به حکمت و فلسفه و دغدغهمند نسبت به نقد فلسفه غرب، حتما باید چند استاد مختلف با گرایشهای فکری و تواناییهای متنوع را درک کند و با سبک و روش هریک از آن استادان آشنا شود و از منظر آنها بتواند مسایل فلسفی را فهم و وقایع و رخدادهای اجتماعی را تحلیل و بررسی کند. چرا که درک استادان مختلف، موجب بالندگی فکری و مشاهده حیثیت های گوناگون مسائل و پدیدهها میشود و جلوی حب و شیفتگی افراطی نسبت به یک استاد و همچنین تکبعدی شدن ذهن و تک ساحتی شدن شخصیت انسان را میگیرد.
#تربیت_فلسفی
#روش_تحصیل
#روش_تحقیق
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1774
📌 حد شناسی در تحقیق و پژوهش
🔹یکی از مشکلات تحقیق و پژوهش برخی از طلاب و دانشجویان دغدغهمند ورود به عرصههایی است که تحصیل کافی و مطالعهی انبوه در آن عرصه نداشتهاند و بیشتر به گفتههای دیگران و شنیدهها خود تکیه دارند ولی در عین حال ادعای فهم جامع و نوآورانه در آن عرصهها دارند.
🔸 صرف ورود به عرصههای نوپدید و جدید امر ممدوحی است اما میبایست به این نکته توجه کرد که در چنین اموری حتما باید به متخصص واقعی (و نه خود متخصص پندارها) این عرصهها مراجعه کرد و از آثار متفکران و نویسندگان برجستهی آن استفاده کرد و با استناد دهی صحیح و درست (نه صوری و دروغین)، به نقل و تحلیل نظرات آنها پرداخت. در این صورت خوانندهی فهیم و متفکر میتواند به اینگونه نوشتهها اعتماد کند و از آن بهرهای ببرد.
🔹 این مهم، محصول صفت اخلاقی #حدشناسی و عدم تعدّی از حدود معرفتی و قلمرو دانشی خویش است.
اميرالمؤمنين امام علي (عليه السلام) به زیبایی تمام فرمودند: «رَحِمَ اللّه ُ امرَءً عَرَفَ قَدرَهُ وَ لَم يَتَعَدَّ طَورَهُ؛
خداوند ، رحمت كند مردى را كه قدر خويش را بشناسد و از حدّ خود درنگذرد!»
🔸 انسان حدشناس، به قلمروهای معرفتی و تخصصهای علمی احترام میگذارد و همواره به متخصصان و دانشمندان برجسته هر عرصهی علمی مراجعه میکند و همواره تلاش میکند با مطالعهی عمیق و تحصیل طولانی مدت، از محضر استادان مختلف با رویکردهای متنوع بهرهمند شود.
🔹 انسان حدشناس، به راحتی درباره هر امری نمینویسد و اگر هم دست به قلم برد در حوزه تخصصی و مطالعاتی خود مینویسد و به بزرگان علم و دانش ارجاعهای واقعی و درست میدهد و نشان میدهد که این سخن او ریشه در کدام کتاب و نظام فکری دارد چون میداند که علم در خلأ به وجود نمیآید و به راحتی حرف نو به چنگ هرکسی در نمیآید، میداند که آنچه امروز نوشته است به تفصیل و یا اجمال از دیگران یاد گرفته و صرفا آنها را بازگویی میکند.
🔸 انسان حدشناس، خود را در معرض نقد و انتقاد استادان قرار میدهد و از نقد و اعتراض آنها استقبال میکند و آن را بزرگترین #هدیه برای خود میداند. هیچ گاه با حب و بغض به نقد نمینگرد. از نقد و اعتراض، عصبانی و رنجیدهخاطر نمیشود و به استاد منتقد، توهین نمیکند. بلکه در اطراف آن نقد و انتقاد میاندیشد برای آن محمل صحیح مییابد و سعی میکند آن نقص را برطرف کند و بر عمق و دایرهی مطالعه و تحقیق خود بیافزاید.
#تربیت_فلسفی
#روش_تحصیل
#روش_تحقیق
•┈┈••✾••┈┈•
❇️ #امتداد_حکمت_و_فلسفه
https://eitaa.com/hekmat121/1775