6️⃣نشریه حکمت کریمان 💠سال دوم، شماره ششم، زمستان۱۴۰۲ 💠سال دوم، شماره ششم، زمستان۱۴۰۲ 📑بررسی تأثیرپذیری سدید الدین حمصی رازی از خط کلامی ‏سیدمرتضی ‏ 👤محمدرضا حاتم پوری کرمانی ‏ 👤محمدحسن نادم ‏ 👤طیبه دلشادی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑تبیین رابطه قضا و قدر الهی با اختیار انسان در نگاه مکاتب ‏اسلامی با ‏تکیه بر نگاه عرفای اسلامی 👤مرتضی عزیزی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑نقد و بررسی برخی شبهات روشنفکری پیرامون رجعت 👤مهدی عامری ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑تأثیر حکومت نبوی و علوی در کمال و سعادت انسان 👤علی‌اصغر جعفری ولنی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑تحلیل مؤلفه‌های معنایی شکر و رابطه آن بامعرفت الله ‏درآیات قرآن کریم ‏‏ 👤حمید حسن‌زاده اصفهانی ‏📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑عوامل و موانع هدایت الهی از دیدگاه قرآن و روایات 👤سید عباس موسوی ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑بررسی تأثیرپذیری سدید الدین حمصی رازی از خط کلامی ‏سیدمرتضی ‏ 👤محمدرضا حاتم پوری کرمانی ‏ 👤محمدحسن نادم ‏ 👤طیبه دلشادی ✍️چکیده پس از مکتب شیخ مفید، سیدمرتضی دومین مکتب ‏کلامی برجسته در امامیه را ‏پایه‌گذاری کرد. مکتب کلامی ‏سیدمرتضی، به‌تدریج جای خود را به مکتب کلامی ‏سدید الدین ‏حمصی داد.‏برخی از محققان با توجّه به اختلاف‌نظرهای ‏حمصی در برخی مسائل با مکتب ‏کلامی شریف مرتضی ‏ابراز داشته‌اند که حمصی با پذیرش تعالیم مکتب ‏ابوالحسین بصری از ‏دیدگاه‌های کلامی شریف مرتَضی و ‏پیروانش دوری گزیده است. این نظریه از گذشته تا ‏زمان ‏حاضر موافقان و مخالفانی داشته است.‏برخی نویسندگان تلاش کرده‌اند تا اثبات کنند ‏کلام شیعه مستقل نبوده و تابع کلام معتزلی است به این دلیل که به‌موازات تطور ‏کلام ‏معتزله، کلام امامیه نیز دچار تطور شده است.‏در پژوهش حاضر سعی بر آن شد با ‏رویکرد توصیفی‎-‎تحلیلی، نخست توصیف دقیق و مستندی از ‏مهم‏ترین آرای هر دو متکلم ‏ارائه شود و در مقام تحلیل ‏میزان تأثیرپذیری حمصی از خط کلامی سیدمرتضی ‏مورد ارزیابی ‏قرار گیرد. ‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #سدید_الدین_حمصی_رازی، #سیدمرتضی، ‏#روش_شناسی، #روش_کلامی، ‏#عقل_گرایی.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تبیین رابطه قضا و قدر الهی با اختیار انسان در نگاه مکاتب ‏اسلامی با ‏تکیه بر نگاه عرفای اسلامی 👤مرتضی عزیزی ‏ ✍️چکیده این تحقیق با موضوع تبیین رابطه قضا و قدر با اختیار انسان در نگاه عرفای اسلامی، ‏رابطه قضا و قدر الهی را با اختیار انسان با روش توصیفی تحلیلی، تبیین نموده است. ‏ازآنجاکه عدم تبیین دقیق این رابطه منجر به جبرگرایی جامعه می‌گردد متفکرین اسلامی در ‏هر دو مسئله تعارض اراده الهی بااراده انسان و مسئله تعارض علم الهی با اختیار انسان به ‏سه شکل نفع، دفع و رفع به تبیین رابطه و حل مشکل تعارض علم و اراده الهی در قضا و قدر ‏با اختیار انسان مبادرت نموده‌اند. یافته‌های تحقیق گویای این مطلب است که در نگاه عارف ‏اختیار انسان نوعی توجه خالق به انسان و توانایی‌ها او و استعدادهای او و عین ثابته اوست ‏که در علم الهی موجود بوده است و ازآنجاکه در جهان‌بینی عارف انسان جلوه الهی است در ‏نگاه عارف تعارضی بین اراده الهی یا قضا الهی و اراده انسان و همچنین علم الهی و اراده ‏انسان رخ نخواهد داد.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #قضا_و_قدر، #اختیار، #جبر، #تفویض، #اعیان_ثابته •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑نقد و بررسی برخی شبهات روشنفکری پیرامون رجعت 👤مهدی عامری ✍️چکیده رجعت به معنای بازگشت ائمه در دوران پس از ظهور و پیش از قیامت، در اعتقادات شیعی جایگاه مهمی ‏دارد، ‏ازاین‌رو نه‌تنها مخالفان شیعه آن را دستاویز حمله‌های خود بر عقاید شیعه قرار داده‌اند بلکه روشنفکر ‏مآبان و ‏دگراندیشان نیز به این وادی واردشده و عقاید شیعی را غالباً با نگاهی سیاسی و معطوف به‌نقد نظام ‏جمهوری ‏اسلامی، موردنقد و یا تخریب قرار می‌دهند‎‏!‏‎ نوشته حاضر نقدی است بر مواضع آقای اکبر گنجی که رجعت را نوعی خرافه و امری باطل تلقی کرده و ‏با ‏استمداد از تفسیر المنار و برخی نظرات اهل عامه بر این دیدگاه شیعی تاخته است. در تفاسیر مهم شیعه ‏مانند ‏المیزان و تسنیم به‌خوبی با دلایل نقلی و عقلی، پاسخ شبهات این‌چنینی بیان‌شده است که ناظر به همین ‏بحث ‏در این نوشتار با رویکرد انتقادی به آن‌ها پرداخته‌شده است‎ ‎ 🔑واژه‌های کلیدی‎:‎‏ #رجعت، #شیعه، #اهل_بیت_ع.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تأثیر حکومت نبوی و علوی در کمال و سعادت انسان 👤علی‌اصغر جعفری ولنی ‏ ✍️چکیده برمبنای حاکمیت الهی، نظام هستی ازنظر ساختاری دارای سلسله مراتبی ‏است که هریک از موجودات در مرتبه خاصی از آن قرار دارند. انسان در مرتبه‌ای ‏بالاتر از دیگر موجودات، توانی برای تعقل دارد که سرنوشت او را در همه مراحل ‏حیات بر عهده می‌گیرد. از سویی عقل انسان وجود حکومت و انتظام بخشیدن به ‏امور دنیوی را برای جامعه بشری لازم می‌داند و از سوی دیگر فطرت خداجویانه ‏او را به‌سوی انتخاب حاکمی سوق می‌دهد که جامعه را به‌سوی خیر و سعادت ‏رهنمون می‌کند. به نظر می‌رسد انسان فطرت خداجو دارد و با اعتقاد به توحید راه ‏وحی را برمی‌گزیند و حاکمیت خود را از طریق پذیرش حاکمیت خداوند اعمال ‏می‌کند که با چنین پذیرشی، حاکمیت خداوند بر روی زمین تحقق می‌یابد. ‏حاکمیت نبوی و حاکمیت علوی را می‌توان دو نمونه از حاکمیت الهی دانست؛ ‏بنابراین هدف از حکومت در اسلام، نه تمایلات شخصی فرد یا افراد است و نه ‏خواسته و تمایلات نابجای مردم؛ بلکه هدف، حفظ و تأمین مصالح و نیازهای ‏واقعی جامعه است. چنین هدفی بر اساس قوانین و ضوابط اسلامی به اجرای ‏عدالت و تربیت انسان در مسیر خدا منتهی می‌شود. البته در چنین حکومتی، مقام و ‏حکومت وسیله است نه هدف. درواقع حکومت اسلامی بر عقاید اسلام متکی بوده ‏که نظام ویژه‌ای دارد و درصدد اجرای قوانین و فرامین الهی است.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #حکومت_نبوی، #حکومت_علوی، #کمال_و_سعادت •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑تحلیل مؤلفه‌های معنایی شکر و رابطه آن بامعرفت الله ‏درآیات قرآن کریم ‏‏ 👤حمید حسن‌زاده اصفهانی ‏ ✍️چکیده حقیقت شکر و مفهوم قرآنی آن ناظر به یک فعل جوارحی است اما فراتر از آن مرتبط با یک امر درونی و عمل است که در ‏این نوشتار با روش تحقیق کتابخانه‌ای و با شیوه تحلیل معنی و آمیزه‌ای از لغت‌شناسی سنتی و معنی‌شناسی جدید به |آن ‏پرداخته‌شده است. برای اصطلاح قرآنی شکر در کتب لغت و آثار علمای اخلاق و عرفان و نیز در تفاسیر گوناگون معنا و ‏تعاریفی ذکرشده است که در این مقاله با ذکر این معانی و تحلیل آن‌ها معنی اصلی شکر و حقیقت شکر با استناد به آیات قرآن ‏و کاربردهای قرآنی این کلمه تبیین شده است، عالمان مذکور شکر را شامل سه مرتبه شکر زبانی، عملی و قلبی می‌دانند اما ‏این تحقیق نشان می‌دهد که قرآن کریم حقیقت شکر را یک امر قلبی می‌داند که همان معرفت منعم و توجه به مبدأ نعمت و ‏تذکر نسبت به صفات کمال او است که در نعمت تجلی‌یافته است، این معنی اصلی مستلزم شکر زبانی و عملی نیز خواهد بود.‏ ‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #شکر، #کفران، #نعمت، #معرفت

📑عوامل و موانع هدایت الهی از دیدگاه قرآن و روایات 👤سید عباس موسوی ‏ ✍️چکیده یکی از مباحث بسیار مهم در قرآن کریم و روایات هدایت الهی است، مقاله حاضر با رجوع به منابع به روش ‏توصیفی تحلیلی به عوامل و موانع هدایت الهی (ضلالت) از منظر قرآن کریم و روایات پرداخته است. با توجه ‌به ‏اینکه هدف از خلقت انسان رسیدن به سعادت و رسیدن به سعادت درگرو هدایت است، ضرورت این بحث روشن ‏می‌شود. یافته نوشتار حاضر آن است که از دیدگاه قرآن عوامل هدایت، خداوند، انبیا، کتاب‌های آسمانی، ایمان ‏معرفی‌شده است. اموری نیز زمینه‏های هدایت را در انسان تقویت می‌نماید، از آن جمله می‏توان به تقوا، پذیرای ‏حق و حقیقت بودن، جهاد درراه خدا و هجرت فی سبیل الله... اشاره کرد. از عوامل ضلالت و گمراهی در قرآن ‏می‏توان از شیطان، ازاغه قلب، هواپرستی و محیط یادکرد که این عوامل وابسته به شرایط و زمینه‏هایی ازجمله عدم ‏تفکر، کفر به خدا و بی‏اعتقادی به‌روز قیامت و غفلت، شبهه‌افکنی و... است.‏ 🔑واژه های کلیدی: #هدایت، #ضلالت، #گمراهی، #عوامل_هدایت، #موانع_هدایت.‏

7️⃣نشریه حکمت کریمان 💠سال دوم، شماره هفتم، بهار1403 📑واکاوی ملاک‌های معناداری یا بی‌معنایی زبان دین 👤شریعت پناه ‏ 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑توحید افعالی و نسبت آن با اراده انسان ‏ 👤آمنه سادات حجازی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑وحدت رمز پیروزی امت اسلام 👤سید محمدباقر علم الهدی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑مدل استدلالی خواجه نصیرالدین طوسی در خداشناسی تجرید ‏الاعتقاد ‏‏ 👤فاطمه اخوان 👤بریهه حسن زاده 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑الگوی پژوهشی خداشناسی فلسفی (مطالعه مورد پژوهانه ‏خداشناسی علامه طباطبایی)‏ 👤علی‌اصغر جعفری ولنی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله 📑چیستی عقل و کارکرد آن در حوزه‌ی دین و اخلاق 👤فرامرز فیاضی 📝مشاهده چکیده 📥مشاهده اصل مقاله •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑واکاوی ملاک‌های معناداری یا بی‌معنایی زبان دین 👤شریعت پناه ‏ ✍️چکیده در کلام قدیم، تبیین گزاره‌های دینی محل اصلی مناقشه بود. هیچ‌کس در معناداری ‏گزاره‌های دینی تردید روا نمی‌داشت. تصور عمومی بر این بود که قضیه یا حکم، برای اینکه ‏به‌عنوان قضیه یا حکم واقعی پذیرفته شود، تنها به یک آزمون نیاز دارد و آن آزمون «صدق و ‏کذب» است؛ اما در ابتدای قرن بیستم، گروهی از فیلسوفان (پوزیتویست¬های منطقی) اصل ‏معناداری گزاره‌های دینی را موردتردید قراردادند. لذا بحثی نو در کلام جدید به نام زبان دین ‏شکل گرفت. هدف پژوهش حاضر مروری بر نه نظریه مشهور و به دست آوردن ملاک‌های ‏معناداری یا بی‌معنایی گزاره‌های دینی و ارائه نقدهای علمی بر آن‌ها بوده است. البته درنهایت ‏نظریه انتخابی نگارنده با عنوان عرف گرایی برگرفته از آراء اندیشمندان اسلامی ذکر گردیده ‏است. روش پژوهش حاضر به‌صورت کتابخانه‌ای می‌باشد.‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #زبان_دین، #معناداری_زبان_دین، #بی_معنایی_زبان_دین.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑توحید افعالی و نسبت آن با اراده انسان ‏ 👤آمنه سادات حجازی ✍️چکیده از موضوعات مهمی که هم به لحاظ علمی و هم عملی بسیار اهمیت دارد و اساس تشریع و ‏ارسال رسل و انزال کتب می‌باشد اراده و اختیار انسان در افعال و کردارش است که عقلا و ‏نقلا و حتی وجداناً قابل‌تردید و انکار نیست اما ارتباط و تناسب آن با توحید افعالی و انحصار ‏فاعلیت به خدا سبب شده برخی یکسره اختیار و اراده کامل را در انسان منکر شوند (مانند ‏اشاعره که آن را با نظریه کسب توجیه می‌کنند و توضیح آن در ادامه خواهد آمد)، و برخی ‏فاعلیت خدا را محدود به ایجاد و حدوث دانسته و نقش خدا در افعال اختیاری انسان را منتفی ‏بدانند تا اختیار و اراده انسانی آسیب نبیند مانند معتزله :اما در فرهنگ شیعه و مکتب اهل‌بیت ‏‏(عی) آن‌ها هیچ‌گونه تنافی نداشته و مانعة الجمع نمی‌باشند بلکه مکمل یکدیگرند چراکه ‏توحید افعالی به معنای نفی فاعلیت از غیر خدا نیست بلکه به معنای نفی فاعلیت استقلالی و ‏ذاتی از غیر خداست و این منافاتی با فاعلیت بالغیرو وابسته و متکی بر اراده خدا در انسان ندارد ‏چنانچه با قضا و قدر الهی کاملاً انطباق دارد و این همان مفهوم لاجبر ولا تفویض بل امر بین ‏الامرین است که اهل‌بیت (عی) به ما آموختند شیعه اراده انسان را در طول و ذیل اراده خدا ‏می‌داند نه مستقل و در این مقاله پس از بیان دو دیدگاه افراطی و تفریطی به‌تفصیل توضیح ‏داده‌شده است .‏ 🔑واژه های کلیدی: #وحید، #توحید_افعالی، #اراده، #اختیار.‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman

📑وحدت رمز پیروزی امت اسلام 👤سید محمدباقر علم الهدی ✍️چکیده جامعه سازی و ایجاد تمدن نوین اسلامی بر پایه وحدت از اساسی ترین اهداف دین مبین اسلام ‏است. چیستی وحدت و راهکار های دست یازی به وحدت از مسائل مهم و کلیدی در باز سازی تمدن ‏نوین اسلامی است. از این رو و با هدف مشخص نمودن شاخصه های وحدت و راهکار های رسیدن به ‏آن و با روش تحلیلی ،توصیفی بر پایه تحقیق کتابخانه ای بنیادی ترین خسارت در جامعه دینی را وجود ‏اختلاف در میان جامعه اسلامی میدانیم و وحدت را راهبرد اصلی تشکیل حکومت دینی معرفی کرده ‏وحدت و یکپارچگی ملت، آن‌هم با محوریت قرآن و سنت رسول گرامی اسلام(ص) و اهل‌بیت ‏عصمت‏ و با تکیه‌بر مشترکات دینی و پرهیز از پرداختن به اختلافات مذهبی معرفی کرده و پیاده ‏سازی آن در جمهوری اسلامی ایران را با وجود تنوع و تکثر قومیتی که دارد را مایه هم‌افزائی قدرت و ‏اقتدار ملی در یک فضای همراه با آرامش به آرمان‌های ارزشمند انقلاب و امام خمینی(ره) دانسته و ‏الگویی فرا روی جوامع اسلامی قرار می دهیم. ‏ 🔑واژه‌های کلیدی: #پیامبر، #وحدت، #اسلام، #محور_وحدت، #دین، #مذهب، #دشمن، #اختلاف. ‏ •┈┈••✾•🌿🌺🌿•✾••┈┈• فصلنامه علمی ترویجی حکمت کریمان @hekmatekariman